Letteratura scientifica selezionata sul tema "Turkey. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı"

Çalışmamız, Türkiye’de eğitim sistemi içinde yer alan öğretim programlarının öğrencileri okul kütüphanelerini kullanmaya nasıl yönlendirdiğini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda 2012 Mayıs ve 2013 Şubat tarihleri arasında Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanan öğretim programlarından 30 ilköğretim programı saptanmıştır. İlköğretim programlarında kütüphane kullanımı, okuma ve araştırmaya yönlendirici ifadelerin olup olmadığı her programın öncelikle amaç, kapsam, vizyon ve yöntem daha sonra kazanım ve etkinlikler kısımlarından ayrıntılı olarak incelenmiştir. 30 ilköğretim programı değerlendirildiğinde yukarıda belirtilen kısımlarda kütüphane kullanımı, okuma ve araştırmaya yönlendirici ifadeler olmasına karşın, her ders için dengeli ve yeterli bir dağılım bulunmadığı vurgulanmıştır.

Bu araştırmanın amacı 2000-2022 yılları arasında ilkokul ve ortaokullarda okutulan Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerini incelemektir. Bu inceleme metinlerin kitaplarda kaç kez yer aldığını, bu metinlerin yazarlarını, değiştirilme durumlarını, metinlerin kaynakçalarını, yazarların uyruklarını ve metinlerin türlerini kapsamaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizine başvurulmuştur. Veri kaynaklarını Millî Kütüphane, Editörler, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Kütüphanesi’nden ulaşılan 5, 6, 7 ve 8. sınıflar için hazırlanan 66 Türkçe ders kitabı oluşturmaktadır. Bu kitaplarda yer alan 1948 okuma metni araştırmaya dâhil edilmiştir. Ders kitapları, öncelikle araştırmacılar tarafından basılı veya dijital olarak incelenmiştir. Bu incelemede araştırma kapsamına giren başlıklar Excel dosyalarına aktarılarak düzenlenmiş ve analiz işlemleri gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Böylelikle oluşturulan kategorilere veriler işlenmiştir. Elde edilen bulgulara dayalı sonuçlar alanyazın doğrultusunda tartışılmıştır.

İngilizce yazılmış bir metnin okunabilirlik düzeyi öğrencinin metin içeriğini anlaması açısından önemlidir. Öğrenci seviyesine uygun okunabilirliğe sahip metinler anlamayı, akılda tutmayı, okuma hızını ve okuma kalıcılığını artırmaktadır. Bu çalışmada Ortaöğretim İngilizce ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesine dayalı betimsel bir çalışmadır. Çalışmada Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanan ve 2023-2024 eğitim öğretim yılında devlet okullarında kullanılan 9, 10, 11 ve 12. Sınıflara ait dört ders kitabından seçilen toplam 72 metin Flesch Okuma Kolaylığı okunabilirlik formülüne göre incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular ışığında 9, 10 ve 11. Sınıf ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzey puan ortalamasının sınıf düzeyine uygun olduğu ancak 12. Sınıf ders kitabındaki metinlerin okunabilirlik düzey puan ortalamasının sınıf düzeyinin biraz üzerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar tartışılarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Bu araştırmada 2020-2021 eğitim öğretim yılında 5.6.7.sınıflarda okutulacak olan MEB yayınları fen bilimleri ders kitapları ve 8. sınıflarda okutulacak olan MEB tarafından onaylı özel yayınevi fen bilimleri ders kitaplarında bulunan deney ve etkinlik bölümlerinin bilimsel sorgulamaya uygunluğu nedir? sorusuna cevap aranmıştır. Araştırma 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından önerilen ortaokul 5.,6. (2 ders kitabı), 7. sınıf MEB yayınları ve 8. sınıf (özel yayınevi) beş adet fen bilimleri ders kitapları ile sınırlandırılmıştır. Bu çalışmada doküman incelemesi ile toplanan veriler içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Fen bilimleri ders kitaplarındaki deney ve etkinliklerin sorgulama tabanlı görevlerinin analizinde, Yang ve Liu (2016) tarafından geliştirilen Sorgulama tabanlı görevler analiz envanteri (Inquiry-based Tasks Analysis Inventory [ITAI]) kullanılmıştır. Sorgulama tabanlı görev analizi envanteri (SGAE) üç ana boyut ve 22 alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırma sonucunda incelenen dokümanların deney ve etkinlik bölümlerinin bilimsel sorgulamaya uygunluğunun düşük seviyede kaldığı tespit edilmiştir.

Bu araştırmanın amacı, ortaokul 5. sınıf fen bilimleri ders kitaplarında yer alan değerleri belirlemek ve incelemektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın veri kaynağı, farklı yayınevleri tarafından basılmış olan ve 2020–2021 eğitim-öğretim yılından itibaren okutulan, iki 5. sınıf fen bilimleri ders kitabıdır. Fen bilimleri ders kitaplarını değerler bakımından incelemek için Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından hazırlanmış 10 kök değer sınıflandırması kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda fen bilimleri ders kitaplarında en fazla “öz denetim” ve “sorumluluk” değerlerinin yer aldığı, buna karşılık “adalet” ve “dostluk” değerlerinden hiç bahsedilmediği, “dürüstlük” ve “saygı” değerlerinden ise sadece bir kez bahsedildiği görülmüştür. Ayrıca incelenen her iki ders kitabında da değerlerin ünitelere göre dağılımının dengeli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında fen bilimleri ders kitaplarının tüm kök değerleri içerecek şekilde tekrar düzenlenmesi ve değerleri içeren ifadelerin görsellerle desteklenmesi önerilmektedir.

İlkokul Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Türkçe ders kitaplarında yer alan şahsiyetlerin incelenmesi amacıyla yapılan bu çalışmada tarama modellerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Çalışmanın veri kaynaklarını 2020-2021 Eğitim-Öğretim yılında MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından ilkokulda okutulan Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Türkçe ders kitapları oluşturmaktadır. Ders kitaplarından elde edilen veriler araştırmacı tarafından geliştirilen “Ders Kitapları Şahsiyet İnceleme Formu”yla toplanmıştır. Toplanan verilerin analizinde betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda; ilkokul Hayat Bilgisi ders kitaplarının tamamında “Mustafa Kemal Atatürk”ün ortak şahsiyet olarak yer aldığı, Sosyal Bilgiler 4. sınıf ders kitabında hem yerli hem de yabancı şahsiyetlere yer verildiği sonucuna ulaşılmıştır. İlkokul Türkçe ders kitaplarında ise 1, 2 ve 4. sınıf ders kitaplarında hem yerli hem de yabancı şahsiyetlere yer verildiği ancak 3. sınıf ders kitabında yabancı şahsiyetlere yer verilmediği sonucuna ulaşılmıştır. İlkokul Hayat Bilgisi ders kitaplarında yer alan tüm şahsiyetlerin, Sosyal Bilgiler 4. sınıf ders kitabında yer alan şahsiyetlerin yarısının ve ilkokul Türkçe ders kitaplarında yer alan şahsiyetlerin çoğunun görsellerle desteklendiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ilkokul Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Türkçe ders kitaplarında yer alan şahsiyetlerden en çok “Mustafa Kemal Atatürk”ün adının kullanıldığı bulunmuştur.

Öğretim programları, milli eğitimin amaçlarının gerçekleşmesi ve istenilen niteliklere sahip bireyler yetiştirebilmek için cumhuriyetin kuruluşundan itibaren pek çok defa değiştirilmiştir. Bu çalışma cumhuriyetin ilanıyla birlikte liselerde uygulanan coğrafya dersi öğretim programlarının değiştirilmesinin gerekçelerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu gerekçelere bağlı olarak coğrafya dersi öğretim programlarının nasıl oluşturulduğu, öğrenciler için hangi konuların daha önemli hale geldiği, coğrafyanın ders saatlerine nasıl yansıdığı belirlenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden tarihsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB) kararları, doküman incelemesi tekniği ile analiz edilmiştir. 1924 tarihli ilk coğrafya programından itibaren 2024 yılında uygulamaya konulan son programa kadar otuz bir program belirlenmiştir. Bu programlara TTKB Kurul Kararları ve Tebliğler Dergisinden erişilmiştir. Bu kapsamda ilk olarak 1924 tarihli programdan edinilen üç yıllık deneyim sonrasında 1927 tarihinde ek program hazırlanmıştır. Bu programda, derslerin yoğunluğundan dolayı öğretmenlerin öğrenciyi derslerde aktifleştiremediği belirtilerek coğrafya ders saatleri artırılmıştır. İkinci önemli gerekçe, 1971 tarihli programda öğrencileri yükseköğretime hazırlamak olarak gösterilmiştir. Üçüncüsü 1982 yılında uygulamaya konulan program gerekçesinde ortaya çıkmıştır. Türkiye’yi tanıtmak ve vatanı sevdirmek önemli görülmüş, bunun için Türkiye coğrafyası konuları artırılmış, Türkiye coğrafyası derslerinin okutulduğu sınıfların ders saati ikiye çıkarılmıştır. Dördüncüsü 2005 yılında uygulamaya konulan program gerekçesinde belirlenmiştir. Kendinden önceki programların genel olarak program yaklaşımından uzak ve bilgi aktarmaya yönelik yalnızca konu sıralamasından ibaret olması, coğrafya biliminin güncelliğinin programlara yansıtılması gerektiği üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak coğrafya dersi öğretim programları hazırlanırken edinilmiş tecrübeler, programların yoğunluğu, yükseköğrenime hazırlık, vatan sevgisi, güncel gelişmeler ve bireylerin istenen niteliklere sahip olması göz önünde bulundurulmuştur. Çözüm olarak ders saatlerini artırma, konu yoğunluğunu azaltmak için belirli konuları programdan çıkarma, öğretim süresini üç yıldan dört yıla yükseltme gibi yöntemler bulunmuştur.