Articles de revues sur le sujet « Wolność i Niezawisłość (Poland) »
Pour voir les autres types de publications sur ce sujet consultez le lien suivant : Wolność i Niezawisłość (Poland).
Créez une référence correcte selon les styles APA, MLA, Chicago, Harvard et plusieurs autres
Consultez les 41 meilleurs articles de revues pour votre recherche sur le sujet « Wolność i Niezawisłość (Poland) ».
À côté de chaque source dans la liste de références il y a un bouton « Ajouter à la bibliographie ». Cliquez sur ce bouton, et nous générerons automatiquement la référence bibliographique pour la source choisie selon votre style de citation préféré : APA, MLA, Harvard, Vancouver, Chicago, etc.
Vous pouvez aussi télécharger le texte intégral de la publication scolaire au format pdf et consulter son résumé en ligne lorsque ces informations sont inclues dans les métadonnées.
Parcourez les articles de revues sur diverses disciplines et organisez correctement votre bibliographie.
1
Paczoska-Hauke, Alicja. « „Winowajczynie”. Sylwetki kobiet Pomorskiego Okręgu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” ». BIULETYN FUNDACJI GENERAŁ ELŻBIETY ZAWACKIEJ XXVIII, no 66 (17 février 2019) : 3–44. http://dx.doi.org/10.30747/bfgez.66.2016.01.
Texte intégral
2
Paczoska-Hauke, Alicja. « Fordonianka Maria Kostrzewska ps. Wiara, Maks (1901–1951) ». Biuletyn Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej 33, no 71 (15 mars 2023) : 41–48. http://dx.doi.org/10.12775/bfegz.2021.004.
Texte intégralRésumé :
Autorka przybliżyła postać Marii Kostrzewskiej, jednej z wielu konspiratorek AK i podziemia antykomunistycznego, które mimo upływu wielu lat nadal nie mają swoich grobów. Kostrzewska urodziła się w 1901 r. w Krakowie, była absolwentką Akademii Handlowej w Krakowie. W czasie wojny była związana z krakowskim Zgrupowanie Armii Krajowej Żelbet. Po zakończeniu działań wojennych kontynuowała wraz z synem działalność konspiracyjną w ramach Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Była członkinią Brygady Wywiadowczej oraz szyfrantką Obszaru Południowego Zrzeszenie WiN. Po aresztowaniu i skazaniu przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie przebywała w więzieniu w Fordonie, gdzie ciężko chorowała. Zmarła 25 marca 1951 r. Jej synowi, Andrzejowi do tej pory nie udało się odnaleźć grobu matki.
3
Tokarska-Bakir, Joanna. « The Polish underground organization Wolność i Niezawisłość and anti-Jewish pogroms, 1945–6 ». Patterns of Prejudice 51, no 2 (15 mars 2017) : 111–36. http://dx.doi.org/10.1080/0031322x.2017.1304689.
Texte intégral
4
Gutowski, Maciej. « Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP w praktyce sądowej ». Studia Prawnicze / The Legal Studies, no 2 (226) (31 décembre 2022) : 75–105. http://dx.doi.org/10.37232/sp.2022i.
Texte intégralRésumé :
Artykuł podejmuje problematykę bezpośredniego stosowania przepisów Konstytucji RP. Główny nacisk został położony na weryfikację w jaki sposób na przestrzeni ostatnich kliku lat kształtował się mechanizm stosowania Konstytucji RP w polskiej praktyce orzeczniczej. Analiza zagadnienia bezpośredniego stosowania Konstytucji RP została dokonana w oparciu o aktualne orzecznictwo sądów i trybunałów polskich oraz międzynarodowych, z jednoczesnym wyodrębnieniem dwóch głównych obszarów tematycznych dotyczących odpowiednio: ustroju sądownictwa oraz ochrony konstytucyjnych wolności i praw człowieka oraz obywatela. W pierwszej części artykułu rozważania oscylują wokół zagadnienia zmiany ustroju sądownictwa, w kształcie nadanym uchwaloną w 2017 r. ustawą o Krajowej Radzie Sądownictwa. Zmiana ta przyczyniła się do stopniowego wzrostu zainteresowania sądów i trybunałów mechanizmem bezpośredniego stosowania Konstytucji RP w sprawach o charakterze instytucjonalnym, dotyczących tak ważnych w demokratycznym państwie prawnym kwestii, jak niezależność sądów, czy niezawisłość i bezstronność sędziów. W drugiej części opracowania problematyka bezpośredniego stosowania Konstytucji RP została skonfrontowana ze stosunkowo rzadko identyfikowanym w praktyce orzeczniczej wykorzystywaniem tej instytucji w sprawach dotyczących ochrony konstytucyjnych wolności i praw człowieka oraz obywatela. Znaczącym tego przykładem jest niewielki dorobek orzeczniczy sądów powszechnych i administracyjnych w zakresie omawianego zagadnienia. Artykuł ten prowadzi do wniosku, że na przestrzeni ostatnich kilku lat dochodzi co prawda do wzmożonego, lecz nie równomiernego zainteresowania judykatury bezpośrednim stosowaniem Konstytucji RP. Jednocześnie aktualne pozostaje pytanie, czy stosunkowo marginalne traktowanie bezpośredniego stosowania konstytucji przez sądy, nie sprzyja postrzeganiu tej instytucji jako stanowiącej tylko erudycyjny argument wykorzystywany w związku z bezpośrednim przedmiotem rozpoznawanej sprawy. The article explores the issue of direct application of the Constitution of the Republic of Poland. The main emphasis is placed on the verification of how the mechanism of direct application of the Constitution has evolved over the last few years in the Polish jurisprudence. The analysis of direct application of the Constitution has been made on the basis of the recent jurisprudence of Polish and international courts and tribunals. At the same time two main thematic areas have been distinguished concerning respectively: the judicial system and the protection of constitutional freedoms and rights of a human being and a citizen. The first part of the article revolves around the issue of the change in the judicial system in the form given by the Act on the National Council of the Judiciary passed in 2017. That change contributed to a gradual increase in the interest of courts and tribunals in the mechanism of direct application of the Constitution in cases of institutional character, concerning such important issues in a democratic state of law as the independence of courts or the independence and impartiality of judges. The second part of the paper confronts the problem of direct application of the Constitution with using this institution in cases concerning the protection of constitutional freedoms and rights, relatively rarely identified in the jurisprudential practice. A remarkable example thereof is the sparse judicial decisions of common and administrative courts in the scope of the issue at stake. Finally, the article concludes that over the last few years there was an increased, but not equal, level of interest in the direct application of the Constitution. At the same time, the question remains whether courts’ relatively marginal approach to the direct application of the Constitution means that it is an institution constituting only an erudite argument used in connection with the direct subject matter of the case considered by the court.
5
Kułagowska Silva, Katarzyna. « Żeniu ! Dziecino droga ! Historia znajomości łączniczki AK i jej dowódcy Franciszka Studzińskiego ». Przegląd Archiwalno-Historyczny 4 (2017) : 71–91. http://dx.doi.org/10.4467/2391-890xpah.17.004.14907.
Texte intégralRésumé :
Tekst opowiada historię komendanta Okręgu AK terenu tarnopolskiego pułkownika Armii Krajowej Franciszka Studzińskiego i jego łączniczki oraz osobistej sekretarki Eugenii Starościn, działaczki AK oraz – w okresie późniejszym – organizacji Wolność i Niezawisłość. W artykule omówiono aktywność konspiracyjną obu postaci w okresie II wojny światowej oraz ich powojenne losy naznaczone przesłuchaniami, więzieniem, licznymi przeprowadzkami i problemami ze znalezieniem pracy. Zhenya! My love! The story of the relationship between a Home Army military courier and her commander, Franciszek Studziński The article presents the story of the Home Army colonel in the district of Tarnopol, Franciszek Studziński, and his courier and personal assistant Eugenia (Zhenya) Starościn, an activist of the Home Army and in subsequent years of the Freedom and Independence organization. The article presents their conspiracy activity during the Second World War and their post-war experiences: interrogations, imprisonment, numerous relocations, and problems with finding employment.
6
Hlebowicz, Jan. « Ks. Johannes Wohlert, ks. Józef Dydymski, ks. Józef Waląg – duchowni katoliccy Pruszcza (Gdańskiego) w kleszczach dwóch totalitaryzmów – nazizmu i komunizmu (1933–1989) ». Progress, no 8 (18 décembre 2020) : 104–21. http://dx.doi.org/10.26881/prog.2020.8.07.
Texte intégralRésumé :
Księża katoliccy narodowości polskiej i niemieckiej – Johannes Wohlert, Józef Dydymski i Józef Waląg – w latach 1933–1989 pełnili posługę duszpasterską w Pruszczu (Gdańskim) w trudnej rzeczywistości dwóch totalitaryzmów – narodowosocjalistycznego i komunistycznego. Każdy z duchownych, w innych okolicznościach, miejscu i czasie, doświadczył szykan i represji będących skutkiem niezależnej postawy wobec oficjalnej wykładni proponowanej przez oba totalitaryzmy. Ksiądz Johannes Wohlert miał odwagę otwarcie wystąpić przeciw hitlerowskiej ideologii. Po wojnie, decyzją komunistycznych władz, został deportowany z Polski Ludowej. Ksiądz Józef Dydymski bronił polskości na terenie Wolnego Miasta Gdańska, za co w konsekwencji został ukarany podwójnie – bezpośrednio przez nazistowskie i pośrednio przez komunistyczne władze. Ksiądz Józef Waląg, jako kapelan Armii Krajowej, a później Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, także rzucił wyzwanie dwóm totalitaryzmom. Ze względu na swoją wojenną i powojenną niepodległościową aktywność niemal do końca PRL pozostawał pod obserwacją komunistycznych służb.
7
Autuchiewicz, Jerzy. « Dwie specjalne akcje propagandowe Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość na terenie Okręgu WiN Białystok – przebieg i skutki ». Studia Podlaskie, no 30 (2022) : 209–29. http://dx.doi.org/10.15290/sp.2022.30.10.
Texte intégralRésumé :
The text introduces the plans, the course and the effects of the special propa-ganda actions carried out by the Association WiN in the years 1945–1946, with particular attention to their implementation in the area of the District WiN Białystok. The pre-referendum „R” campaign and the pre-election „O” campaign were aimed at weakening the communist authorities and uplifting the public.
8
Błasiak-Czerniakowska, Patrycja. « Wolność religijna dziecka a władza rodzicielska ». Miscellanea Historico-Iuridica 19, no 1 (2020) : 209–22. http://dx.doi.org/10.15290/mhi.2020.19.01.09.
Texte intégralRésumé :
The purpose of this article is to analyze the child's right to freedom of thought, conscience and religion guaranteed by the Convention on the Rights of the Child, in the background of the parental authority. This topic in Poland is ambiguous. Poland has ratified the Convention on the Rights of the Child with reservations and declarations. The declarations concerned on the rules on children's religious freedom. According to Poland, the exercise of these rights "is performed with respect for parental authority, in accordance with Polish customs and traditions, concerning the place of the child within and outside the family". Moreover, there is a certain gap between Polish Family Law and the provisions of the Convention. The Polish legislator places emphasis on the right of parents to raise children in accordance with their own beliefs, while the provisions of the Convention prioritize the child's autonomy. An additional problem in this matter is also the lack of detailed national regulations that would guarantee religious freedom for children, and also ensure the possibility of exercising these rights in practice. The legislator did not include any practical guidelines on how the child's religious freedom should be exercised and how to determine the moment when the child will be mature enough to take advantage of these guarantees. The basic research method that I used was the analysis of legal acts. I also relied on monographs and collective works devoted to family law. Due to the specific nature of the subject, Poland lacks case law of common courts on this subject.
9
Dudek, Justyna. « Delegatura Sił Zbrojnych oraz I Zarząd Główny WiN wobec porozumienia z OUN–UPA na Lubelszczyźnie ». Res Historica, no 40 (27 avril 2016) : 211. http://dx.doi.org/10.17951/rh.2015.40.211.
Texte intégralRésumé :
<p>Artykuł porusza problem stosunku kierownictwa Delegatury Sił Zbrojnych oraz I Zarządu Głównego WiN do lokalnego porozumienia zawartego między polskim poakowskim podziemiem a ukraińskim (OUN-B, UPA) podczas spotkania przedstawicieli obu stron, 21 maja 1945 r., w okolicach Rudy Różanieckiej. Bez wątpienia zawarte wówczas zawieszenie broni obejmujące obszar południowo-wschodniej Lubelszczyzny i rozszerzone następnie na teren Podlasia przyczyniło się do zaprzestania trwających od wiosny 1944 r. walk polsko-ukraińskich. Autorka wykorzystując nieznane do tej pory dokumenty pokazuje, że wbrew temu co niejednokrotnie pisali świadkowie tamtych wydarzeń, zostało one zaakceptowane przez kierownictwo DSZ w formie lokalnego paktu o nieagresji. Przywódcy polskiej konspiracji od początku godzili się na zawieszenie broni, choć jednocześnie nie chcieli zawierania umów i nie widzieli możliwości bliższej współpracy i współdziałania z OUN-UPA czy reprezentowania sprawy ukraińskiej na forum międzynarodowym. Powstanie zaś Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, które proponowało cywilny model konspiracji i odcinało się od zwierzchnictwa Rządu na Uchodźstwie, przyczyniło się do tego, że strona ukraińska jak i polska były coraz mniej zainteresowane współpracą.</p>
10
Malinowski, Jerzy C. « Konspiracyjna informacja, prasa i propaganda Okręgu Lubelskiego Wolność i Niezawisłość (WiN) 1945–1947. Studium organizacji, działalności i oddziaływania ». Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie, no 2 (10 janvier 2023) : 46–85. http://dx.doi.org/10.56583/frp.1959.
Texte intégral
11
Rzeczkowska, Ewa. « „Był daleki od nienawiści, także w stosunku do swoich oprawców...” Sprawa Adama Gajdka jako przykład zbrodni komunistycznej ». Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL 16 (9 janvier 2020) : 71–105. http://dx.doi.org/10.18290/teka.2019.7.
Texte intégralRésumé :
Adam Gajdek brał udział w kampanii polskiej we wrześniu 1939 r., walcząc w 3 Pułku Strzelców Podhalańskich w Bielsku. W 1940 r., przybrawszy pseudonim „Olek”, wstąpił do Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Po wkroczeniu do Polski wojsk sowieckich pozostał w konspiracji. Brał udział m.in. w nieudanej akcji na więzienie w rzeszowskim zamku przeprowadzonej 7-8 października 1944 r. Na początku 1947 r. wstąpił do Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. W kwietniu 1947 r. objął funkcję kierownika organizacyjnego powstałej pod koniec 1946 r. siatki wywiadowczej o kryptonimie „Instytut Bakteriologiczny”, podlegając bezpośrednio kierownikowi Wydziału Informacji IV Zarządu Głównego WiN Mieczysławowi Kawalcowi. Aresztowany 17 października 1947 r. przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie, przeszedł w tym mieście wstępne śledztwo, a następnie został przewieziony do aresztu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Jesienią 1948 r. jego sprawę skierowano do stołecznego Wojskowego Sądu Rejonowego. Wyrokiem z 23 października 1948 r. Adam Gajdek skazany został na karę śmierci. Naczelny Sąd Wojskowy oddalił skargę rewizyjną, a prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski, wobec czego 14 stycznia 1949 r. Adama Gajdka stracono w więzieniu przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie.
12
Myszona-Kostrzewa, Katarzyna. « Wolność uprawiania kultu religijnego w Polsce w czasie zarazy – analiza przypadku ». Studia Iuridica, no 86 (14 juin 2021) : 183–95. http://dx.doi.org/10.31338/2544-3135.si.2020-86.12.
Texte intégralRésumé :
This analysis of freedom of religious worship is associated with a special situation in the world and in Poland caused by the SARS-CoV-2 virus. Restrictions introduced by the Government in Poland enter the constitutional sphere of religious liberty. Under international law and the 1997 Constitution of Poland, the freedom of manifestation of religion may be restricted only by statute and only if it is necessary to protect national security, public order, health, morality or the freedom and rights of others.
13
ZALEWSKI, Jerzy. « POLAND IN AFGHANISTAN - THE EXPERIENCE AND IMPACT ON ITS SECURITY POLICY ». National Security Studies 5, no 1 (15 mai 2014) : 17–46. http://dx.doi.org/10.37055/sbn/135182.
Texte intégralRésumé :
Po raz pierwszy w historii najnowszej żołnierze Wojska Polskiego uczestniczyli równocze- śnie w dwóch operacjach wojskowych o wysokiej częstotliwości i ryzyka zadań. W przypadku operacji „Trwała wolność” i Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa w Afganistanie oraz operacji „Wolność dla Iraku” – udział polskich kontyngentów wojskowych skoncentrowany był wokół działań stabilizacyjnych, przechodzących w stabilizacyjno-szkoleniowe. Takie zaangażowanie związane było nie tylko z wysiłkiem i zdolnościami organizacyjnymi wojska, lecz także z polityczną odpowiedzialnością za udział narodowego komponentu w działaniach wojennych i ponoszonymi z tego tytułu kosztami finansowymi i społecznymi. Najwyższe władze w Polsce, decydując o udziale Polskiego Kontyngentu Wojskowego w 2002 r. w operacji „Trwała wolność”, nie brały pod uwagę, że sytuacja w Afganistanie przekształci się w długotrwały konflikt wojenny. Początkowa obecność polskich żołnierzy w tym kraju uwzględniała realne możliwości wojskowe i ekonomiczne. Zaakceptowanie w 2006 r. przez rząd koalicji PiS/Samoobrona/LPR decyzji o rozszerzeniu zadań PKW oznaczało poważne obciążenie dla budżetu państwa. Do apogeum zwiększenia obecności PKW w Afganistanie doszło po przejęciu władzy przez koalicję PO/PSL. Nieprzygotowany pod względem wojskowym (sprzęt i wyposażenie) polski kontyngent przejął w 2008 r. samodzielną odpowiedzialność zadaniową za prowincję Ghazni. Polski Kontyngent Wojskowy w Afganistanie liczył w sumie piętnaście zmian (najliczniejsza VII – 2,6 tys. osób), w których udział wzięło prawie 25,5 tys. żołnierzy (w Iraku – 16 tys.). Życie straciło 44 żołnierzy i jedna osoba cywilna (ratownik medyczny); liczba poszkodowanych wyniosła 860, w tym 363 poważnie rannych. Liczba żołnierzy odczuwających skutki stresu pourazowego – dotąd nieznana. Oficjalnie Polska wydała 6 mld zł, w tym: 2,2 mld na bieżące funkcjonowanie PKW, 2,1 mld na sprzęt i uzbrojenie, 235 mln na transport lotniczy. W latach 2010-2011 koszty funkcjonowania PKW przekroczyły 2,5 mld zł. Pytaniem otwartym pozostaje: czy tak gigantyczny wysiłek wojskowy sił NATO i innych państw oraz zobowiązania finansowe i społeczne, jakie zaangażowano w prawie czternastoletnią wojnę w Afganistanie przyczynią się do tego, że w tym kraju zapanuje wreszcie spokój i ład społeczny?
14
Rak, Maciej. « Polish and Slavic dialectal culturemes : Outline of issues ». Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury 33 (12 octobre 2021) : 25. http://dx.doi.org/10.17951/et.2021.33.25.
Texte intégralRésumé :
This article surveys Polish publications on culturemes and discusses the research procedure for identifying them. The following units have been recognized as dialectal culturemes: robota ‘work’, ziymia ‘earth’, biyda ‘poverty’, głód ‘hunger’, śleboda ‘freedom’, honór ‘honour’, krzyz ‘cross’, Pán Bóg ‘God’, Pán Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boská ‘Mother of God’, ksiondz ‘priest; father’, pán ‘lord, master’, gorzáłka ‘vodka’, and chlyb ‘bread’. Polish culturemes include: Pan Bóg ‘God’, Pan Jezus ‘Lord Jesus’, Matka Boska ‘Mother of God’, krzyż ‘cross’, praca ‘work’, honor ‘honour’, bohaterstwo ‘heroism’, odwaga ‘courage’, prawość ‘righteousness’, wolność 'freedom', Polska ‘Poland’, Wisła ‘the Vistula river’, Częstochowa ‘the city of Częstochowa’, Kraków ‘the city of Cracow’, Warszawa ‘the city of Warsaw’, bieda ‘poverty’, chleb ‘bread’, and wódka ‘vodka’. Slavic culturemes are the least numerous: Pan Bóg, Pan Jezus, Matka Boska, krzyż, praca, wolność, honor, chleb, Słowianin ‘Slav’ and wódka.
15
Sobczak, Jacek. « Wolność wypowiedzi a zjawisko manipulacji przekazem prasowym ». Przegląd Politologiczny, no 3 (2 novembre 2018) : 17–42. http://dx.doi.org/10.14746/pp.2012.17.3.2.
Texte intégralRésumé :
The legal concept of human liberties and rights, including freedom of speech, is secondary to philosophical assumptions. Certainty of where the border between authority and freedom lies leaves the issue of the actual range of freedom unresolved. There is no, and there can be no absolute freedom, and the borders of every freedom are defined by legal regulations. This raises the question of whether a democratic state, a state of law, can make regulations in the realm of human rights and freedoms. In international relations, human rights are the foundation of all humanitarian law. There can be no violation of human rights in democratic states. The Constitution of Poland prioritizes human freedoms and rights in the constitutional hierarchy. Freedom of speech is placed particularly high in the hierarchy of liberties encompassed by human rights. Freedom of speech is guarded not only by Constitutional regulations but also detailed laws, which simultaneously establish the limits of the freedom of speech. These limits are also set by ethical norms. Journalists attempt to get around the legal limits that establish the framework of freedom and the barriers posed by codes of ethics, by means of manipulation of press releases. Manipulating society, journalists become a tool of authorities that are frequently not elected, not sovereign and are in fact acting on behalf of entities that remain anonymous and whose goals are undisclosed.
16
Tomasiewicz, Jarosław. « Confederacy — the polish new right wing between tradition and modernity ». Studia Politicae Universitatis Silesiensis 30 (29 septembre 2020) : 7–32. http://dx.doi.org/10.31261/spus.11379.
Texte intégralRésumé :
Konfederacja Wolność i Niepodległość (Confederacy for Freedom and Independence) is new, far-right force in Poland. Success of the KWiN broke political monopoly of the Prawo i Sprawiedliwość (Law and Justice) party on the right wing. The paper examines structure, strategy, ideology and social basis of the Confederacy. This new formation amalgamating cultural conservatism and economic liberalism is similar rather to American Trumpism and alt-right than the protest movements of Western-European right wing populism.
17
Nowicki, Krzysztof. « Niezależność sądu oraz niezawisłość sędziowska w sprawach karnych w okresie rządów autorytarnych i totalitarnych w Polsce ». Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem 43, no 2 (27 décembre 2021) : 391–401. http://dx.doi.org/10.19195/2300-7249.43.2.27.
Texte intégralRésumé :
At present, there is no doubt that a need exists to ensure the citizens’ right to have a criminal case examined by an independent and unbiased court. For the proper functioning of the court-based administration of justice to be possible, the courts must have the attribute of independence and the judges must be autonomous. These issues are regulated in international treaties to which Poland is a party. The aim of this study is to describe the role of judiciary independence and judicial autonomy in criminal cases. In order to achieve these goals, considerations will be presented on the essence of such independence and autonomy, and a reference will be made to the way the authoritarian state functioned after the May coup in the Second Polish Republic, and the totalitarian state during the era of the Polish People’s Republic.
18
Sobczyk, Paweł. « Wolność sumienia i religii w art. 53 Konstytucji Rzeczypospolitej z dnia 2 kwietnia 1997 r. » Prawo Kanoniczne 44, no 3-4 (10 décembre 2001) : 207–23. http://dx.doi.org/10.21697/pk.2001.44.3-4.08.
Texte intégralRésumé :
The 53rd article of the Constitution of the Republic of the Poland concerning the freedom of faith and religion, adopted of the 2nd of April 1997, is a result of a long lasting constitutional debate since 1989. Debate’s counterpatrs were: the President of the Polish Republic, the Constitutional Commission of the National Assembly, the Constitutional Commissions of the two chambers of Polish Parliament: the Sejm and the Senate, political Parties and citizens’ movements as well as individual persons. This broad engagement shows the importance of issues affecting freedoms and human rights of the citizens in the Republic of Poland. It underlines especially the idea of the constitutional legislator thet the freedom of faith and religion is a primary and indispensable right of a human beeing. More then that, as far as this freedom touches the crucial element of the human nature, it creates in every person a deep foundation for the existense of other freedoms.
19
Charczuk, Wiesław. « Mariusz Bechta, Pogrom czy odwet ? Akcja zbrojna Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” w Parczewie 5 lutego 1946 r., Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2014, ss. 512 ». Res Historica, no 40 (27 avril 2016) : 348. http://dx.doi.org/10.17951/rh.2015.40.348.
Texte intégral
20
Sobczyk, Paweł. « Wolność sumienia i religii w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - postulaty Kościoła katolickiego ». Prawo Kanoniczne 51, no 3-4 (10 décembre 2008) : 371–83. http://dx.doi.org/10.21697/pk.2008.51.3-4.18.
Texte intégralRésumé :
The systemic transformation initiated by the Roundtable talks of 1989 made it necessary for Poland to amend its constitution, including the regulations concerning the freedom of conscience and religion. It was natural for churches and religious organisations, including the Catholic Church, to participate in the constitutional debate. The study, reflecting only the Catholic Church’s official positions, presents issues concerning the Catholic Church’s position on religious freedom in the individual dimension, that is, the freedom of conscience and religion. The Conference of the Polish Episcopate’s 1990-1997 positions on religious freedom in the individual dimensions contained some of the most important aspects of the teaching of the Second Vatican Council. These represented the basis of the Episcopate’s position in the several-year-long debate on the desired model of the state. The constitutional guarantees of religious freedom contained in the article 53 (freedom of conscience and religion) should be seen as a compromise between the principles of liberal ideology and the teachings of the Vaticanum II.
21
Batóg, Włodzimierz. « The Transatlantlaticism of Billy Graham’s Visit to Poland in October 1978 ». Studia Maritima 36 (2023) : 111–33. http://dx.doi.org/10.18276/sm.2023.36-06.
Texte intégralRésumé :
Billy Graham, jeden z najbardziej rozpoznawalnych amerykańskich kaznodziejów, znany był przede wszystkim z zakrojonych na ogromna skalę przedsięwzięć ewangelizacyjnych, organizowanych początkowo w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, a następnie na innych kontynentach. W sprzyjającej sytuacji odprężenia politycznego między USA a Związkiem Radzieckim Graham odwiedził Polskę wygłaszając szereg kazań do wiernych Kościołów protestanckich i katolików. Z religijnego punktu widzenia nauczanie Grahama niosło wyraźne cechy ewangelikalnego protestantyzmu, słabo zakorzenionego w Polsce. Nauczanie miało również wymiar kulturowy, starając zaszczepić się w wiernych takie cechy charakteru jak odwaga podejmowania decyzji, kierowanie się wartościami chrześcijańskimi, naukami Pisma świętego czy otwartość na drugiego człowieka. Charyzma Grahama i jego niekwestionowana gorliwość misyjna stały się tym samym okazją do zaprezentowania wartości amerykańskich ewangelikanów i niezmiernie rzadką sposobnością spotkania odmiennej kultury religijnej niosącej w sobie tak cenne dla Amerykanów wartości jak swoboda, wolność, poszukiwanie własnej tożsamości i pogłębianie duchowości. W autorytarnej rzeczywistości komunistyczne- go państwa to religijne przesłanie miało również głębszy wymiar będąc powiewem płynącej z USA wolności.
22
Bucoń, Paweł. « Prawo rodziców do wychowania potomstwa zgodnie ze swoim światopoglądem a wolność religijna małoletnich ». Kościół i Prawo 13, no 1 (26 juin 2024) : 55–65. http://dx.doi.org/10.18290/kip2024.4.
Texte intégralRésumé :
The article addresses the issue of the freedom of parents to choose religion for their minor children and to raise their offspring in accordance with their own worldview. The author also refers to the issue of the legal possibility of formal withdrawal of minors from the Roman Catholic Church (apostasy) in Poland. A brief analysis of these issues leads to the conclusion that parents have a legally guaranteed right to raise their children in accordance with their worldview, whereas the lack of procedures enabling minors to formally leave the Church, or for this act to be performed by their parents who have full parental authority over the children, does not violate the right to religious freedom.
23
Gołda-Sobczak, Maria. « Demonstracyjne okazywanie lekceważenia w miejscu publicznym Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej lub jej konstytucyjnym organom a wolność wyrażania poglądów ». Themis Polska Nova 8, no 1 (2015) : 168–88. http://dx.doi.org/10.15804/tpn2015.1.09.
Texte intégralRésumé :
Public manifestation of disregard for the Polish nation, the Republic of Poland and its constitutional authorities is a misdemeanor. Such disregard is not within the scope of the freedom of public debate. Such disregard is not within the concept of insult.
24
Stańdo-Kawecka, Barbara. « Racjonalizacje kar wolnościowych i rola kuratora sądowego — uwagi na tle generycznej kary ograniczającej wolność skazanego w Polsce oraz w Anglii i Walii ». Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 40 (28 juin 2017) : 47–61. http://dx.doi.org/10.19195/2084-5065.40.4.
Texte intégralRésumé :
Justifications of community penalties and the role of the probation officer — remarks on the background of generic community penalty in Poland and England and WalesIn Poland in the last years the provisions regulating the content of both the penalty of liberty limitation and the manner of its implementation were significantly changed. In 2015 the penalty was converted into generic penalty. Generic community penalty also exists in other countries, including England and Wales. Unlike Poland, the introduction of the penalty to the English criminal justice system was preceded by multiannual and multidirectional changes in the areas of justifications for community penalties and the model of probation activities. In the last decades the changes resulted from the adaptation of community sanctions and measures to current trends in the criminal policy, such as managerism, punitivism and ‘new resocialization’. At the same time, the traditional role of the probation officer connected with the offender support and help on the basis of mutual trust was remodeled.In England, generic community penalty is a coherent element of the criminal justice system. In Poland, the legislator did not provide courts with a broad scope of information about the accused person which would allow the purposeful choice of components of the generic penalty. As a result, in the Polish criminal justice system the generic community penalty seems to be based more on the intuition of judges than on bright and clear principles of its imposition.
25
DOJWA, Katarzyna. « PACIFISM AS SOCIAL MOVEMENT– SOME HISTORICAL AND SOCIOLOGICAL ASPECTS ». Scientific Journal of the Military University of Land Forces 164, no 2 (1 mars 2012) : 157–66. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0002.2806.
Texte intégralRésumé :
Although the origins of pacifism date back to the biblical times, it Is in the 19th century that this phenomenon intensified and first pacifist organizations were created. In Poland, the notion of pacifism is connected with the activity of the “Wolność i Pokój” (Freedom and Peace) social movement, which was active mainly in the 1980s. Above all, it questioned the legitimacy of compulsory military service, as well as the text of the oath sworn at that time. Later, these postulates found partial continuation in the “Objector” association, which conducted educational, informative and mutual aid activity. With time, other communities and organizations emerged to propagate peace and question militarism, and the pacifist movement postulates were included in the programmes and goals of other organizations and informal groups.
26
Machnikowski, Piotr. « Badania nad totalitaryzmem — prawda historyczna i wolność indywidualna — prawo prywatne w służbie publicznej. Uwagi na tle „cywilnoprawnych” przepisów ustawy o IPN ». Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem 43, no 3 (19 décembre 2021) : 103–14. http://dx.doi.org/10.19195/2300-7249.43.3.8.
Texte intégralRésumé :
The much-publicised and rather unfortunate amendment of 2018 to the Act on the Institute of National Remembrance introduced not only the controversial and subsequently repealed penal provisions, but also the provisions on “Protection of the good name of the Republic of Poland and the Polish Nation”. According to these, protecting the good name of the Republic of Poland and the Polish Nation is subject to the provisions of the Civil Code. The intention of the lawmakers was to prevent the dissemination in public discourse of the false expression “Polish death camps” and similar expressions sometimes used to refer to Nazi German extermination camps located in the occupied territory of Poland. The provision mandating the application of the provisions of the Civil Code on personal rights to the protection of the state and nation’s good name may serve the intended purpose. However, its application may also be much broader, due to the vagueness of the wording used (“good name of the state and nation”) and the powerful protection afforded to personal rights in the Civil Code.
The author discusses which provisions of the Civil Code can and which cannot be applied in this case. He also draws attention to the inadequacy of private law tools to protect public interests. He calls for a restrictive interpretation of the provision and recognizing a wide range of circumstances excluding the unlawfulness of an infringement in order to protect constitutional values such as freedom of expression, artistic creation, or scientific research.
27
Kardela, Piotr. « Professor Waclaw Szyszkowski — a Lawyer, Anticommunist, One From the Generation of Independent Poland ». Internal Security Special Issue (14 janvier 2019) : 39–50. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0012.8401.
Texte intégralRésumé :
The article presents the activity of Wacław Szyszkowski, a lawyer, an emigration independence activist and an outstanding scientist, who fought in the Polish-Bolshevik war of 1920 and, after Poland regained independence, was active in a secret Union of the Polish Youth “Zet” and a public Union of the Polish Democratic Youth. Until 1939 W. Szyszkowski was a defence lawyer in Warsaw, supporting the activities of the Central Union of the Rural Youth “Siew” and the Work Cooperative “Grupa Techniczna”. Published articles in political and legal journals, such as “Przełom”, “Naród i Państwo”, “Palestra”, “Głos Prawa”. During World War II — a conspirator of the Union for Defense of the Republic of Poland, soldier of the Union of Armed Struggle and Home Army, assigned to the Bureau of Information and Propaganda of the Home Army Headquarters. Fought in the Warsaw Uprising, after which he was deported by Germans to the Murnau oflag in Bavaria. For helping Jews during the occupation, the Yad Vashem Institute awarded him and his wife Irena the title of Righteous Among the Nations. After 1945, he remained in the West, engaging in the life of the Polish war exile in France, Great Britain and the United States. He received a doctorate in law at the Sorbonne. He belonged to the People’s Party “Wolność”, the Association of Polish Combatants. He was a member of the National Council of the Republic of Poland in Exile. As an anti-communist, he was invigilated by the communist intelligence of the People’s Republic of Poland. In the 1960s, after returning to Poland, as a lawyer and scientist, he was first affiliated with the Maria Curie-Skłodowska University of Lublin, and then with Nicolaus Copernicus University of Toruń. W. Szyszkowski is the author of nearly two hundred scientific and journalistic publications printed in Poland and abroad.
28
Kalbarczyk, Adam. « Niepodległość na ambonie. Kazanie księdza Antoniego Stychla na Polskim Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu w 1918 roku ». Poznańskie Studia Teologiczne 43 (19 janvier 2024) : 285–95. http://dx.doi.org/10.14746/pst.2023.43.15.
Texte intégralRésumé :
W nawiązaniu do przedrozbiorowej tradycji, zgodnie z którą sejmy Rzeczpospolitej rozpoczynały się Mszą świętą w kościele i wygłoszonym tam kazaniem, także Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu w 1918 roku zainaugurowała Msza święta odprawiona przez prymasa Edmunda Dalbora 3 grudnia w farze poznańskiej i kazanie wygłoszone przez jej proboszcza, ks. Antoniego Stychla, wybitnego kapłana oraz działacza narodowego i społecznego. Tekst kazania, liczący w edycji z 2018 roku dziewięć stron, ma dość czytelną strukturę. Składa się z trzech części. Pierwsza poświęcona jest zasadniczo refleksji na temat przyczyn utraty przez Polskę niepodległości, jak też wyrażeniu radości z nadchodzącego wyzwolenia. Druga partia - najdłuższa - ma z jednej strony unaocznić wszystkim, że Polacy cierpieniem wysłużyli sobie u Boga wskrzeszenie ojczyzny, a z drugiej - pokrzepić Polaków w tej radosnej dziejowej chwili, że dzięki długiemu cierpieniu i wytrwaniu są godni wyzwolenia. Trzecia, ostatnia, część poświęcona jest najpierw dziękczynieniu Bogu za to, że położył kres wielowiekowej niewoli, z którym zostaje powiązane wezwanie do pracy nad sobą i pracy dla wspólnego dobra, ażeby w ten sposób naród zasłużył na trwałość wolności i dar pomyślnego rozwoju ojczyzny. Kazanie kończy modlitwa do Boga i swoista „litania narodu” do najważniejszych polskich świętych, którzy mają wyprosić Polakom potrzebne Boże łaski. Kazanie ks. Stychla wpisuje się w wielką i długą tradycję polskiego kaznodziejstwa patriotycznego. Wzoruje się ono przede wszystkim na najwybitniejszych kazaniach sejmowych wielkich kaznodziejów polskich takich jak Hieronim Powodowski czy Piotr Skarga. Podobnie jak oni ks. Stychel uświadamia delegowanym na Polski Sejm Dzielnicowy, jak wielkie zobowiązanie moralne spoczywa na nich wobec tych, którzy walczyli, cierpieli i oddali życie za wolny i sprawiedliwy kraj. Apeluje do ich sumień i serc, ażeby obradując i podejmując uchwały, kierowali się wyłącznie dobrem ogółu. Do nich i do wszystkich Polaków kaznodzieja zwraca się z wezwaniem do wykorzenienia wad narodowych i formowania cnót, przede wszystkim zaś do niezmarnowania daru powracającej niezawisłości.
29
Kucharska, Gabriela. « Wolność polityczna niepodległej Ukrainy w kontekście starań Polaków mieszkających we Lwowie o odzyskanie kościoła św. Marii Magdaleny ». Civitas Hominibus. Rocznik Filozoficzno-Społeczny 16, no 1 (14 mars 2022) : 49–64. http://dx.doi.org/10.25312/2391-5145.16/2021_04gk.
Texte intégralRésumé :
The political freedom of independent Ukraine in the context of the efforts of Poles living in Lviv to regain the church of St. Mary Magdalene This article is a case study of St. Mary Magdalene’s Church in Lviv and the efforts of parishioners to regain the church for the parish and the faithful in the context of the reality of the multinational border city. Based on data obtained during interviews with various figures (Consul General of the Republic of Poland in Lviv, the Metropolitan Curia in Lviv, the parish priest of St. Maria Magdalena, the Head of the Department of Culture of the City of Lviv, the Head of the Historical Environment Protection Department of the City of Lviv, the directors of the Lviv Organ and Chamber Music Hall in Lviv, director of the Polish School of St. Mary Magdalene in Lviv and a parishioner from the parish of St. Mary Magdalene), as well as information on Ukrainian legal acts and articles in the Ukrainian and Polish press, consecutive stages of the dispute over the recovery of the church are described. The article also considers the politicization of the dispute and discusses the activities of politicians and other actors who have been involved. Furthermore, an attempt was made to answer the question whether thirty years of Ukraine's independence resulted in either the expansion or restriction of the actual political freedom of this country, with a particular emphasis on the question of whether the country has become free from post-Soviet influence and whether it is free to such an extent that it can enforce its own law. Keywords: historical policy, Polish-Ukrainian relations, Lviv, Ukraine, St. Mary Magdalene’s Catholic Church in Lviv
30
Czakon, Tomasz. « Freedom and Goodness. A Question of Freedom in Catholic Social Philosophy in Poland after 1989 ». Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, no 18 (2006) : 189–95. http://dx.doi.org/10.15290/idea.2006.18.13.
Texte intégral
31
Dąbrowski, Jakub. « Produkowanie estetyk, produkowanie podmiotu. Początki odwilży i wolność twórcza w sztukach wizualnych na przykładzie wystawy w Arsenale ». Artium Quaestiones, no 29 (7 mai 2019) : 381–408. http://dx.doi.org/10.14746/aq.2018.29.14.
Texte intégralRésumé :
In Polish art history, there are two approaches to the “Arsenał” exhibition of August 1955. One, rooted in the debates around it, presents the “Arsenał” as the beginning of a political “thaw” – an act of emancipation, a demonstration of young artists who rebelled against the socialist realism. The other approach to the show or, rather, to the “thaw” as a whole, rejects an interpretation of artistic processes and choices as autonomous activities. Instead, with reference to the theory of Michel Foucault, the “Arsenał” is considered as a result of a reconfiguration of scattered power relations, stimulated by the changing strategies of the institutional power system. The present paper follows the latter approach. Foucault claims that power relations are combined with three interconnected types of human relations: defining the hierarchy of tasks and division of labor, compelling obedience, and performing “communicative binding,” i.e. purposeful action that affects the actors’ knowledge of the world and of themselves. After 1954, power relations in Poland were strategically changing: the system of labor division and the distribution of art, including all the related benefits, was still centralized, but the ineffective administrative control relaxed, while the production of meaning changed as well – the communist party modified its rhetoric referring to art and the range of artistic choice grew together with the options of communication. Still, the liberalization of the system and abandoning the Moscow version of the socialist realism in cultural policy did not mean any real increase of the freedom of choice. Using state exhibition institutions and the press, which was the main channel of communication between the authorities and the masses, the communist regime continued to control the aesthetic consciousness of the artists. An analysis of both printed and visual messages found in the press of the period, specialist periodicals and daily newspapers alike, has revealed a surprising similarity of the official discourse and the aesthetic choices made by the participants of the “Arsenał” – in particular those choices which were later interpreted as attempts to reject the socialist realism and launch a new beginning. It seems that the young artists were “positively censored,” i.e. the regime succeeded in creating an aesthetic reality which they accepted. What is more, they considered it subversive as an emanation of liberty. The selection of the aesthetic modes favored by the authorities took place in an unconscious way already at the stage of creation, before particular works of art were accepted by the ”Arsenał” jury and before they were actually controlled by the institutions of censorship.
32
Kołaczkowski, Bartosz, et Kateryna Sobolieva. « The administrative limitation of assemblies in Ukraine and Poland in the light of the international law regulations – some remarks on the Ukrainian road to democracy ». Studia Prawa Publicznego, no 3(15) (4 décembre 2019) : 29–60. http://dx.doi.org/10.14746/spp.2016.3.15.2.
Texte intégralRésumé :
Przedmiotem opracowania jest umiejscowiona w kontekście uregulowań prawnomiędzynarodowych oraz orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka analiza porównawcza kształtu administracyjnej reglamentacji zgromadzeń na Ukrainie i w Polsce. W jego pierwszej części dokonano analizy tych spośród wiążących Ukrainę i Polskę aktów prawa międzynarodowego, w których podejmowana jest problematyka zgromadzeń, m.in. Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolnościach czy też Konwencji Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych. Część druga dotyczy zagadnień konstytucyjnych gwarancji wolności zgromadzeń na Ukrainie oraz dopuszczalnych w prawie tego kraju ograniczeń tej wolności. Wreszcie trzecia część zawiera refl eksje na temat kształtu administracyjnoprawnej regulacji zgromadzeń w Polsce, obejmujące przede wszystkim zagadnienia definicji zgromadzenia, klasyfikacji zgromadzeń i wreszcie obowiązków organizatora oraz uprawnień porządkowych władz, takich jak np. możliwość rozwiązania zgromadzenia. W pracy wykazano między innymi, że wprawdzie na Ukrainie, podobnie jak w Polsce, wolność zgromadzeń gwarantowana jest konstytucyjnie, ale na tym podobieństwa się kończą. Trudno ocenić pozytywnie brak nowoczesnej ustawy, która zbiorczo regulowałaby zagadnienia zgromadzeń publicznych tak jak polska ustawa Prawo o zgromadzeniach. Wybiórcze stosowanie zupełnie nieprzystających do realiów państwa demokratycznego przepisów uchwalonych jeszcze w ZSRR, w połączeniu z konstytucyjnie wyrażonym prawem sądów do wprowadzania ograniczeń wolności zgromadzeń, sprzyja skrajnej arbitralności podejmowanych rozstrzygnięć, co niewątpliwie narusza istotę wolności. Problemem polskiej administracyjnoprawnej regulacji zgromadzeń są z kolei częste i nie zawsze przemyślane zmiany odpowiednich przepisów. Nie ulega jednak wątpliwości, że Polską regulację prawną można uznać za znacznie dojrzalszą.
33
Kulesza, Jan. « Wolność wypowiedzi a ochrona pomników i miejsc pamięci (art. 261 k.k.). Glosa do wyroku Sądu Rejonowego we Włocławku z 25 lutego 2021 r., II K 1789/20 ». Przegląd Konstytucyjny, no 1 (2023) (mars 2023) : 99–105. http://dx.doi.org/10.4467/25442031pko.23.005.17575.
Texte intégralRésumé :
In the referenced case, the defendants were charged with insulting the monument of Cardinal Stefan Wyszyński, located in Kopernik Square in Włocławek, Poland, by gluing an offensive poster thereto. The poster resembled an obituary, and its content contained vulgar words. It also contained references to civil disobedience. The defendants' action resulted from the judgment of the Constitutional Tribunal which abolished one of the conditions for the legality of the abortion. The court, finding that the conditions for using this institution had been met, conditionally discontinued the criminal proceedings against the accused for a probationary period of one year. The court's balancing of the need to protect the freedom of expression of the accused and the worship of the person commemorated on the monument and the feelings of people for whom this figure has a symbolic meaning should be assessed as correct, based on the judgment of the ECtHR in the case of Handzhiyski v. Bulgaria of April 6, 2021.
34
Sławomirski, Radosław. « Znaczenie traktatu wersalskiego dla kultury polskiej. Literatura polska po 1918 roku – wybrane aspekty ». Kultura Słowian Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU 16 (2020) : 129–38. http://dx.doi.org/10.4467/25439561ksr.20.008.13297.
Texte intégralRésumé :
The Importance of the Treaty of Versailles for Polish Culture. Polish Literature After 1918 As the result of the Treaty of Versailles, Poland regains independence and Poles from the three partitions become full citizens of the Polish state. Such strong political changes had a significant influence on the culture of the reborn state. Polish culture of the 1920’s is not unified and homegeneous, which was demonstrated by literature. Various concepts of artistic activity and literary disputes appeared on its outskirts. A famous Skamander group, Cracow avantgarde, and the catastrophic philosophy represented by Witkacy are all worth mentioning. However, the element that connects these artists is that they wrote in the new political situation. Independent Poland and the changing world in which culture gains the status of a popular one, pose new challenges for the creators of culture. Culture’s task is to unite Poles. Na mocy Traktatu Wersalskiego Polska odzyskuje niepodległość i Polacy z trzech zaborów stają się pełnoprawnymi mieszkańcami państwa polskiego. Tak dalekie zmiany polityczne nie mogły pozostać obojętne dla kultury odrodzonego państwa, rozwijającej się pod zaborami w niesprzyjających dla niej warunkach, w ramach trzech różnych systemów polityczno-prawnych. Odzyskanie niepodległości przez naród polski zdjęło z twórców jego kultury obowiązek walki o wolność, pozwoliło im zrzucić z ramiom „płaszcz Konrada” i podejmować jako wiodącą – nową tematykę. Dzięki temu kultura polska lat dwudziestych ubiegłego wieku nie jest jednowymiarowa ani jednolita, czego najlepszym przykładem jest literatura. To w jej przestrzeni pojawiają się różne koncepcje działalności artystycznej i toczą spory literackie. Warto tutaj przywołać grupę pięciu poetów tworzących Skamander, krakowską awangardę, a także katastrofizm reprezentowany przez Witkacego. Jednak elementem, który łączy artystów pierwszej dekady dwudziestolecia międzywojennego jest tworzenie w nowej sytuacji politycznej. Niepodległa Polska ze zjednoczonym narodem - żyjącym ponad wiek w trzech różnych państwach zaborczych - oraz zmieniający się świat, w którym kultura zyskuje statut popularnej, stawiają nowe wyzwania przed twórcami. Jednym z ważniejszych jest zjednoczenie Polaków, w których zaborcy poprzez swoje działania próbowali wykorzenić pierwiastek polski.
35
Wąsowicz, Jarosław. « Internowani działacze NSZZ „Solidarność” z województwa pilskiego w ośrodkach odosobnienia we Wronkach, Gębarzewie, Kwidzynie i Wierzchowie Pomorskim ». Wolność i Solidarność 13-14 (décembre 2022) : 81–96. http://dx.doi.org/10.4467/25434942ws.22.006.17548.
Texte intégralRésumé :
Artykuł omawia losy działaczy Solidarności z województwa pilskiego internowanych w stanie wojennym. Ogółem w okresie od 13 grudnia 1981 do 1 września 1982 roku na tym terenie internowano 50 działaczy Solidarności, których przetrzymywano we Wronkach, Gębarzewie, Kwidzynie i Wierzchowie Pomorskim. W tym gronie znalazły się również dwie kobiety: Elżbieta Kaczmarek z Chodzieży oraz Barbara Oroń z Wałcza. Wśród internowanych było 25 działaczy z Piły, siedmioro z Chodzieży, sześcioro z Wałcza, po czterech z Trzcianki i Czarnkowa, po jednym ze Złotowa, Szamocina, Walkowic i Wągrowca. Przynależeli oni do trzech regionów związkowych: Województwa Pilskiego, Pomorza Zachodniego (Wałcz) i Wielopolski (Wągrowiec). Interned NSZZ “Solidarność” Activists from Piła Voivodeship in the Internment Centres in Wronki, Gębarzów, Kwidzyn, Wierzchowo Pomorskie The article discusses the fate of “Solidarność” activists from Piła voivodeship interned during the martial law. In the period from 96 Wolność i Solidarność | nr 13 JAROSŁAW WĄSOWICZ 13 Dec 1981 to 1 Nov 1982 on the area of this voivodeship, 50 “Solidarność” activists were interned, who were kept in Wronki, Gębarzów, Kwidzyn and Wierzchowo Pomorskie. In this group there were also two women: Elżbieta Kaczmarek from Chodzież and Barbara Oroń from Wałcz. Among the internees there were 25 activists from Piła, 7 from Chodzież, 6 from Wałcz, 4 from Trzcianka, 1 from Złotów, 1 from Szamocin, 1 from Walkowice, 1 from Wągrowiec. They were a part of three regions within the Union: Piła Voivodeship, West Pomerania (Wałcz), Greater Poland (Wągrowiec).
36
Adamczewski, Marek. « O orle białym z 1926 r. w stylizacji kazimierzowsko-jagiellońskiej na „Pomniku dla synów ziemi słupeckiej poległych w walce o wolność Polski w latach 1914-1918-1920” ». Polonia Maior Orientalis 6 (2019) : 123–46. http://dx.doi.org/10.4467/27204006pmo.22.008.15851.
Texte intégralRésumé :
W maju 1926 r. w Słupcy został odsłonięty pomnik upamiętniający powstańców i żołnierzy ze Słupcy poległych w walkach o 2. Niepodległość Rzeczypospolitej. W 1940 r. pomnik powstańców i żołnierzy ze Słupcy został zniszczony przez Niemców, a na jego miejscu posadzono kwiaty. W 1946 r. kwietne rabaty zostały zastąpione monumentem wzniesionym dla upamiętnienia radzieckich żołnierzy, którzy w styczniu 1945 r. zginęli w walkach o Słupcę i w innych starciach z Niemcami w pobliżu miasta. W 1997 r. władze Słupcy podjęły decyzję o odtworzeniu monumentu z 1926 r. na jego dawnym miejscu. W następstwie decyzji współczesnych władz Słupcy powstał pomnik, który bryłą przypomina upamiętnienie z 1926 r., ale nie jest (w sensie ścisłym) rekonstrukcją historycznego obiektu. Na uwagę zasługuje forma godła Rzeczypospolitej, które zostało umieszczone na monumencie z 1997 r. W wielu szczegółach orzeł z 1997 r. różni się od orła, który został wykorzystany do ozdobienia pierwszego upamiętnienia. Projektujący pomnik powstańców i żołnierzy ze Słupcy z 1926 r. sięgnął po jeden z wielu wzorów orła symbolizującego Polskę odradzającą się w latach 1915-1918. Orła z pomnika z 1926 r. można zaklasyfikować do grupy polskich orłów historyzujących, czyli orłów odwołujących się do stylizacji z minionych okresów historycznych. Orzeł ze Słupcy z 1926 r. stylizowany był na gotyckiego orła w odmianie kazimierzowsko-jagiellońskiej. About the white eagle (the emblem) from 1926 in the style of Casimir‘s the Great and jagiellonian stylization on „Monument for sons of Słupca earth of killeds in the fight for the freedom of Poland in 1914-1918-1920 years” In May 1926 an unveiled commemorating monument stayed in Słupca of insurgents and soldiers from Słupca of killeds in fights about 2nd. Independence of the Republic. In 1940 the monument to insurgents and soldiers from Słupca was destroyed by Germans, and on for its place flowers were planted. In 1946 flowery flower beds were replaced with the monument raised for commemorating Soviet soldiers who died in January 1945 in fights for Słupca and in other clashes with Germans in the vicinity of the city. In 1997 authorities of Słupca took decision to reconstruct the monument from 1926 on its ancient place. As a result of the decision of contemporary authorities of Słupca a monument was made. The monument resembles commemorating the original version from 1926, but is not the reconstruction of the historical object. A form of the emblem of the Republic which was put is meriting attention on monument from 1997 In many details the eagle from 1997 differs from the eagle which stayed used for adding first commemorating lustre to. Designing monument to insurgents and from Słupca from 1926 the yr reached soldiers after one among many of specimens of the eagle symbolizing Poland reviving 1915-1918 in years. From the monument from 1926 it is possible to categorize the eagle to groups of Polish eagles historyzujących, that is of eagles appealing to the stylization from past of historical periods. Eagle from Słupca from 1926 stylized was to the Gothic eagle in for variety of Casimir’s and Jagiellonian style.
37
Durka, Jarosław. « Życiorys ziemianina Witolda Maringe w świetle akt procesowych przeciwko pracownikom Państwowych Nieruchomości Ziemskich (1949-1951) ». Polonia Maior Orientalis 7 (2020) : 201–14. http://dx.doi.org/10.4467/27204006pmo.20.013.15499.
Texte intégralRésumé :
Leonard Witold Maringe (1890-1966) był wybitnym przedstawicielem ziemiaństwa polskiego. W latach młodzieńczych zaangażował się w działalność niepodległościową, za co został aresztowany przez carską ochranę i skazany na 6 miesięcy więzienia. W Belgii uzyskał wyższe wykształcenie w zakresie rolnictwa. Praktykował w wielu polskich majątkach ziemiańskich, w tym u wybitnego reformatora Wojciecha Wyganowskiego. Podczas wojny polsko-bolszewickiej wstąpił ochotniczo do polskiej armii. Zakupił majątek Lenartowo, w którym gospodarował do 1939 r. Przez cały okres dwudziestolecia międzywojennego był bardzo aktywny zawodowo. Stał się prawdziwym ekspertem od zagadnień rolniczych. W czasie II wojny światowej został przez Niemców wypędzony ze swojego majątku ziemskiego. Zamieszkał na terenie Generalnego Gubernatorstwa i zaangażował się w działalność konspiracyjną. W ramach Polskiego Państwa Podziemnego kierował pracami Departamentu Rolnego w Delegaturze Rządu na Kraj. Aktualna już była sprawa zmiany granic Polski i przejęcia gospodarstw rolnych, należących wcześniej do Niemców. Po zakończeniu wojny włączył się w odbudowę kraju. Był dyrektorem przedsiębiorstwa Państwowe Nieruchomości Ziemskie, które działało na rzecz podniesienia z ruiny zniszczonych wojną gospodarstw na północnych i zachodnich terenach włączonych do Polski. W tym celu skupił wokół siebie wybitnych specjalistów w zakresie rolnictwa, przedstawicieli ziemiaństwa. Prace te musiał przerwać na skutek aresztowania jego i wielu osób z kierownictwa tego przedsiębiorstwa. W totalitarnej, stalinowskiej Polsce został skazany na dożywocie. W 1956 r. wyszedł jednak na wolność i został zrehabilitowany. Ponownie rozpoczął działalność na rzecz rozwoju rolnictwa. Został nawet doradcą ministra rolnictwa. Artykuł ten, oparty o dane biograficzne zawarte w aktach procesowych i istniejących publikacjach na temat Maringe, ma na celu uzupełnić istniejący stan wiedzy na temat jego działalności, zwłaszcza w czasach przed II wojną światową. Life of a landowner Witold Maringe in the light of trial files against employees of the State-owned Landed Estates (1949-1951) Leonard Witold Maringe (1890-1966) was an outstanding representative of the Polish landed gentry. In his adolescent years, he was involved in independence activities, for which he was arrested by the Tsarist Okhrana and sentenced to 6-month imprisonment. In Belgium, he received higher education in the field of agriculture. He practiced in many Polish landed estates, including that of prominent reformer Wojciech Wyganowski. During the Polish-Soviet War, he volunteered to join the Polish army. He bought the Lenartowo estate, which he managed until 1939. During the entire interwar period, he was very active professionally. He became a true expert on agricultural issues. During the Second World War, he was expelled by the Germans from his landed estate. He settled in the General Government and became involved in underground activities. Within the framework of the Polish Underground State, he managed the works of the Agricultural Department in the Government Delegation for Poland. At the time, the issue of changing the borders of Poland and taking over the farms previously owned by Germans was already the case. After the end of the war, he was engaged in the reconstruction of the country. He became the director of the enterprise known as the State-owned Landed Estates (Państwowe Nieruchomości Ziemskie) which aimed at helping farms – destroyed by war and located in the northern and western areas incorporated into Poland – to rise from ruins. To this end, he brought together eminent specialists in agriculture, who were representatives of the landed gentry. He was forced to stop these activities as he and many members of the managerial staff of the enterprise were arrested. In totalitarian Stalinist Poland, he was sentenced to death. In 1956, however, he was released and rehabilitated. Again, he was involved in the activities promoting the development of agriculture. He even became an advisor to the Minister of Agriculture. This article, based on the biographical data contained in the trial files and available publications on Maringe, is aimed at supplementing the existing knowledge about his activities, especially in the pre-World War II era.
38
Gorzelik, Jerzy. « Alegorie Polski w gmachach publicznych i kościołach województwa śląskiego na wybranych przykładach (1922-1939) ». Artifex Novus, no 2 (15 janvier 2020) : 58–71. http://dx.doi.org/10.21697/an.7828.
Texte intégralRésumé :
Utworzenie autonomicznego województwa śląskiego w ramach polskiego państwa narodowego oraz diecezji katowickiej wiązało się z reorganizacją systemu władzy, w którym poczesne miejsce zajęły grupy polsko-śląskich duchownych oraz urzędników i świeckiej inteligencji. Ich wzajemna rywalizacja oraz wspólne dążenie do nacjonalizacji Górnoślązaków w duchu polskim inspirowały dwa odmienne, choć spokrewnione dyskursy, w których wykorzystywano środki obrazowe. Wśród nich znaczącą rolę odgrywały alegoryczne wizualizacje Polski, zakorzenione w tradycjach sztuki polskiej przełomu XIX/XX wieku. W wystrojach gmachów Sejmu Śląskiego i Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz starostwa powiatowego w Katowicach zastosowano motyw Polonia Triumphans. W pierwszym z przypadków rzeźbiarz Jan Raszka nadał personifikacji wczesnośredniowieczną stylizację, nawiązującą do piastowskiego „złotego wieku”, a u jej tronu umieścił asystę w osobach hutnika i górnika, stylizowanych na kresowych rycerzy. Inna z płaskorzeźb przedstawia Polonię jako Nike i Wolność prowadzącą do boju powstańca śląskiego, zobrazowanego jako hutnik z młotem, oraz żołnierza walczącego z Czechami o Śląsk Cieszyński. Wątek zbrojnej walki o granice pojawia się także w malowidłach Felicjana Szczęsnego Kowarskiego w budynku starostwa, gdzie ukazaną w postaci greckiej heroiny Polonię z mieczem i tarczą flankują postaci śląskich herosów – całość programu ma jawnie rewizjonistyczną wymowę.
Wyraźnie większe bogactwo wątków prezentuje zespół trzech obrazów Józefa Unierzyskiego, zamówionych do kościoła mariackiego w Katowicach. Ich centralną postacią jest Maria Królowa Korony Polskiej, przybierająca cechy Polonii Triumphans. Fundamentem łączności Górnego Śląska z Polską jest tu wspólna katolicka wiara. Górnośląski lud pod przywództwem bliskich mu kapłanów włącza się u stóp Madonny w nurt polskiej historii, określony dziejową misją przedmurza chrześcijaństwa, wnosząc jako wiano żywą religijność i pracowitość. Na zlecenie proboszcza ks. Emila Szramka malarz zaprezentował zrastanie się z polskością jako naturalny i obustronnie korzystny proces.
The creation of the autonomous Silesian voivodeship within the borders of the Polish nation state and of the Roman Catholic Diocese of Katowice meant a profound change in the distribution of power, the groups of Polish-Silesian clergy and Polish bureaucrats, as well as secular intelligentsia gaining increasingly in importance. Their rivalry and common effort to polonize Upper Silesians inspired two different, although interrelated discourses, visual means being involved in both of them. Among the motives, implemented in the propaganda, allegorical depictions of Poland - rooted in the traditions of the Polish art of the turn of the twentieth century – played a significant role. In the decorations of the edifices of Silesian Sejm and Silesian Voivodeship Office and of the county authorities they were shaped as the personification of Polonia Triumphans. In the former case the sculptor Jan Raszka represented the allegory as an early medieval figure, reminding of a „golden age” of the Piast dynasty, seated on the throne and accompanied by a coal miner and a foundry-worker, stylized as borderland knights. In another bas-relief Polonia was depicted as Victory and Liberty leading into battle a Polish-Silesian insurgent, rendered as a foundry-worker with a hammer in his hands, and a soldier, fighting against Czechs for Teschen Silesia. The strand of military fighting over disputed territories occurs also in the paintings by Felicjan Szczęsny Kowarski in the Katowice County Hall, where Polonia, depicted as a Greek heroine with a sword and a shield, is accompanied by Silesian heroes and the meaning of the decoration is manifestly revisionist, advocating moving Polish border westwards.
A conspicuosly wider range of contents is reflected in a series of three paintings by Józef Unierzyski, ordered for St. Mary’s Church in Katowice. Their central figure is Mary the „Queen of the Polish Crown”, assuming the features of Polonia Triumphans. The connection between Upper Silesia and Poland is founded here on the common catholic faith. At the feet of Madonna Upper Silesian folk, led by clergy, that remains faithfull to its popular roots, and bringing its vivid religiosity and dilligence, joins the stream of the Polish history, determined by the historical mission of antemurale christianitatis,. Commissioned by the parson Emil Szramek, the painter represented the growing together of Upper Silesia and Poland as a natural and mutually profitable process.
39
Wrzesińska, Katarzyna. « Ariowie i Turańczycy. Poglądy Franciszka H. Duchińskiego na temat rasy i cywilizacji ». Sprawy Narodowościowe, no 46 (4 décembre 2015) : 46–63. http://dx.doi.org/10.11649/sn.2015.033.
Texte intégralRésumé :
Aryans and Turanians. Franciszek H. Duchiński’s views on race and civilization The article deals with a theory of non-Slavic origins of Russians. This theory was authored by Franciszek Duchinski (1816-1893) who claimed that civilizational specifity of Russians stems from their racial origin that is different from the origin of the remaining European nations. He believed that because of this fact, two opposing civilizations emerged: the eastern civilization created by the Mongolian root, with a lack of rule of law and domination of despotism, and the western civilization existing among the Indoeuropean peoples who respected freedom and human dignity. Duchinski was convinced that the two civilization differed one from another most of all due to several external and mental factors instead of biological discrepancies. He did not evaluate races and civilizations as better or worse, and he did not giva a definion of the notion of race. This unprecise attitude was characteristic of the 19th century writings. Such notions as “race”, “nation”, “tribe”, or “clan”, were used interchangeably. Moreover, racial hierarchy was not considered as something improper.Duchinski’s views on the Asian despotism on the whole agreed with those abiding in the Polish writings in the 19th century, with dominating opinions that Russia and Europe represented different civilizations and were in a permanent antagonism. Duchinski’s aim was to warn Western European community that East is a threat to the West and he wanted to demonstrate that Poland had a role to play for the Latin Christianity.His conclusions about the antynomy of civilizations are still valid even though today we tend to deny that race and civilization are interconnected. Now civilizational identity is seen first of all in a variety of different values, beliefs, institutions and social structures. Thus, one should agree with Duchinski that civilizations are indeed different but we still should avoid to evaluate them as better or worse. Ariowie i Turańczycy. Poglądy Franciszka H. Duchińskiego na temat rasy i cywilizacjiTekst jest poświęcony teorii niesłowiańskiego pochodzenia Rosjan. Jej autor, Franciszek H. Duchiński (1816-1893), uzasadniał odmienność cywilizacyjną Rosjan ich innym od pozostałych ludów Europy pochodzeniem rasowym. Ono, jak uważał, zadecydowało o powstaniu funkcjonujących w opozycji dwóch cywilizacji: wschodniej, stworzonej poprzez pierwiastek mongolski, gdzie dominowało bezprawie i despotyzm, oraz zachodniej, powstałej jako wytwór ludów indoeuropejskich, które respektowały wolność i godność człowieka. Duchiński uzasadniał różnice między nimi w większym stopniu czynnikami zewnętrznymi i mentalnymi niż biologicznymi. Nie wartościował ras i cywilizacji, a pojęcia „rasa” nie definiował. Brak ścisłości w tym względzie był charakterystyczny dla XIX-wiecznego piśmiennictwa. Często stosowano zamiennie pojęcia „rasa”, „naród”, „plemię”, „szczep”. Nie uważano też za naganne hierarchizowania ras.Opinie Duchińskiego na temat azjatyckiej despotii nie odbiegały od powszechnie przyjętych w piśmiennictwie polskim XIX w. Dominujący w nim wątek stanowiło przekonanie o odmienności cywilizacyjnej Rosji i Europy i o trwałym pomiędzy nimi antagonizmie. Działalność Duchińskiego miała służyć uświadomieniu opinii zachodnioeuropejskiej zagrożenia jakie płynęło dla Europy ze strony cywilizacji wschodniej oraz roli Polski na przedmurzu chrześcijaństwa łacińskiego.Spostrzeżenia na temat antynomii wspomnianych cywilizacji są i dziś aktualne. Współcześni badacze problemu przeczą rzecz jasna związkom pomiędzy rasą i cywilizacją. Kładą za to nacisk na różnice w sferze wartości, wierzeń, instytucji i struktur społecznych, które decydują o tożsamości cywilizacyjnej. O ile więc można nie godzić się z argumentacją Duchińskiego, to w sferze wniosków należy autorowi przyznać rację i nie wartościując cywilizacji uznać je za odmienne.
40
Grabowski, Jan. « Tadeusz Tomasz Krasnodębski, Policjant konspiratorem. Szesnaście lat na muszce Gestapo i bezpieki [Policeman-Conspirator. Sixteen years on a sight of Gestapo and State Security] ». Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 30 novembre 2010, 483–89. http://dx.doi.org/10.32927/zzsim.144.
Texte intégralRésumé :
The book Policjant konspiratorem (a beautiful edition, in hardcover, with an art paper insert with photographs) is quite an unusual document, if only because it is the first autobiography of a blue policeman that I ever heard of. Let us begin with the author: Krasnodębski was born in Wolbórz near Piotrków Trybunalski in 1916. In the late 1930s he graduated from the police school in Mosty Wielkie and shortly before the war broke out he was on duty as a constable in Dąbrowa Tarnowska. In autumn 1939 he volunteered for the blue police and remained in the force until summer 1944. At the same time, as an underground soldier, under the pseudonym “Kostek”, he was active in the Armed Combat Union (Związek Walki Zbrojnej, ZWZ), and later in the Home Army (Armia Krajowa, AK); he infiltrated the police, forewarning his “forest” commanders about the enemies’ moves. In summer 1944, “Kostek” deserted from the police and joined the partisans. After the Red Army’s arrival, Krasnodębski was still in the underground, this time in the NIE organizationand in Freedom and Independence (Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość, WiN). He was in hiding until the early 1950s, when he was brought before a court and accused of collaboration and murdering Jews. He was, however, exonerated and returned to normal life; he devoted himself to professional work as well as patriotic and veteran’s activity. He wrote the autobiography in the mid-1980s. This is the author’s fate in a nutshell.
41
Kajta, Justyna, Janina Myrczik et Mateusz Karolak. « In the Name of “Endangered Nations” and “Unsovereign States” ? Official Discourses of Radical Right Movement Parties and Social Movement Organizations in Poland and Germany ». Nationalities Papers, 28 février 2023, 1–21. http://dx.doi.org/10.1017/nps.2022.113.
Texte intégralRésumé :
Abstract The political landscape of the radical right has long been a major discussion point in the political and social sciences. By considering the variety of radical right organizations (movement parties and non-parliamentary organizations) and the particular national and transnational political and discursive opportunity structures, the paper aims at a comparative analysis of the main discursive frames present in political programs and manifestoes of radical right social movement organizations and movement parties in Poland (Konfederacja Wolność i Niepodległość and Obóz Narodowo-Radykalny) and Germany (Alternative für Deutschland and Identitäre Bewegung Deutschland). Moreover, based on approaches developed by Cas Mudde and Jens Rydgren, this article analyses how the features presumed essential to the radical right (nativism, authoritarianism and populism) are reflected and interconnected in the official discourses of the selected radical right organizations.