Littérature scientifique sur le sujet « Türkiyat Enstitüsü »

Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenen uluslararası nitelikteki sempozyumlar serisinin altıncısı 25-27 Ekim 2017 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirildi. Türkiyat Araştırmaları Sempozyumlar dizisi, önemli konular ekseninde bilim insanlarını bir araya getirerek tartışılması çerçevesinde Türkolojide önemli bir boşluğu dolduran etkinlikler serisidir. İlki, 2006 yılında düzenlenmiş ve Türkolojinin Türkiye’deki ve dünyadaki durumu ele alınmış bu serinin ikincisi 2008 yılında “Kaşgarlı Mahmud ve Dönemi” teması çerçevesinde T.C. Kültür Bakanlığı tarafından UNESCO’ya taahhüt edilen sempozyumların Türkiye bölümü niteliğinde gerçekleştirilmiştir. 3. Uluslararası Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu ise 26-29 Mayıs 2010 tarihinde “Bulunuşundan 120 Yıl Sonra Türklük Bilimi ve 21. Yüzyıl” konusu ekseninde düzenlenmiş ve bu sempozyuma bağlı olarak da “Orhon Vadisi Anıtlarını Yeniden Yorumlamak” konulu Taş Heykel Çalıştayı da nitelikli ve geniş katılımlı bilimsel çalışmalar olmuştur.

Yapay olarak tesis edilen, tohum bahçeleri ve doğal ormanlardan tescillenen tohum meşcereleri; diğer fonksiyonları yanında ormancılık uygulamalarının en önemli tohum kaynaklarıdır. Ülkemiz ormancılığında bu amaçla 12 tür ve 1443.3 hektarda 185 tohum bahçesi ile 32 tür ve 41880.1 hektarda 318 tohum meşceresi tescillenmiştir. Bu tohum kaynakları içerisinde, doğal yayılış alanının büyüklüğüne bağlı olarak Kızılçam (Pinus brutia Ten.) tohum bahçeleri (78 adet, 663.2 ha) ve tohum meşcereleri (72 adet, 10421.9 ha) bakımından en yüksek paya sahiptir. Tohum kaynaklarının tescil ve tesisine katkı sağlanması amacıyla gerçekleştirilen derleme niteliğindeki bu makalede, Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yayımlanan güncel veriler ışığında tohum bahçeleri ve tohum meşcereleri irdelenmiştir.

Türkiye, birçok farklı kültürle zenginleşmiş bir medeniyetin mirasçısı konumunda bir ülkedir. Atalarımız insanlık tarihine mimariden görsel sanatlara, edebiyattan musikiye birçok alanda değerli eserler armağan etmişlerdir. Somut olmayan kültürel mirasımızın önemli bir parçası olan Nasreddin Hoca ve fıkraları sadece Türk Dünyasında değil aynı zamanda diğer coğrafyalarda da hayatiyet gösterme kabiliyetine sahip önemli bir değerdir. Nasreddin Hoca, öncelikle Türk insanının bilinçaltının sözcüsü olmuş, sonrasında ise farklı kültürlere mensup toplumlarla entegre olarak Türk kültürünün evrensel yüzü haline gelmiştir. Nasreddin Hoca fıkralarında temelde insana ait tüm unsur ve durumlar hoşgörü çerçevesinde tartışılır ve çözüme bağlanır. Bu fıkralarda insanlar ayrıştırılmaz, ötekileştirilmez, din, dil, cinsiyet, ırk ve mezhep ayrımına tabi tutulmazlar. Aksine bu anlatılarda insan olmanın evrensel normları yüceltilir ve tavsiye edilir. Nasreddin Hoca fıkralarında ortaya konulan birlikte ve barış içerisinde yaşama kültürü, günümüz dünyasında insanlık adına çok önemli bir reçete olarak karşımızda durmaktadır. Nasreddin Hoca fıkralarının tüm insanlık adına verdiği mesajlar başta sosyal, kültürel, sanatsal, diplomatik ve siyasi bağlamlar olmak üzere daha birçok alanda yol göstericilik vasfına haizdir. Bu yüzdendir ki çalışmamızda da teklif olunacağı üzere Nasreddin Hoca Enstitüsü’nün kurulması ile Nasreddin Hocanın hayatını, fıkralarını, fıkralarının yayılma sahalarını, Türk ve dünya edebiyatındaki yerini, özgünlüğünü ve değerini incelemek ve araştırmak; bahsi geçen amaçlar doğrultusunda çalışmalarda bulunmak, bilimsel, sosyal ve kültürel etkinlikler yapmak ve projeler gerçekleştirmek, basılı ve dijital yayımlar yapmak mümkün olacaktır. Ayrıca Nasreddin Hoca ile ilgili ulusal ve uluslararası yayınların toplandığı bir ihtisas kütüphanesi oluşturmanın yanı sıra Nasreddin Hoca düşüncesinin Türkî halklarda ve uluslararası toplumda tanınırlığını ve bilinirliğini arttırmaya yönelik çalışmalar yapmak bu enstitünün en önemli amaçlarından biri olarak hedeflenmektedir. Kurulması planlanan Nasreddin Hoca Enstitüsü ile ülkemizi, dilimizi, kültürel mirasımızı ve mizaha dayalı sanatımızı tanıtmak, Türkiye’nin diğer ülkelerle olan dostluğunu ve kültürel alışverişini sağlamak imkânı daha da güçlenecektir. İmajların endüstriye ve kültür diplomasisinin önemli bir enstrümanına dönüştürüldüğü günümüz dünyasında Nasreddin Hoca Enstitüsü’nün kurulması bu alandaki önemli bir boşluğu da dolduracaktır. Böylelikle Türkiye’nin her alanda nitelikli temsilini sağlamak ve bu doğrultuda ‘Türkiye markasını güçlendirmek’ mümkün hale gelecektir.

En geniş anlamıyla bakıldığında Türk Milletinin tarihi süreç içerisinde yaşamış oldukları coğrafyalarda şimdiye dek ortaya koymuş olduğu maddi ve manevi değerler bütünü olarak adlandırabiliriz Türkoloji (Türklük Bilimi) kavramını. Zaman içerisinde bu kavram çerçevesinde Türkolog, Türkiyat kelimeleri ortaya çıkmıştır. Temelde Türkoloji’nin ana amacı Türk Kültür ve medeniyetine hizmet etmektir. Türkoloji’nin varlığı hüküm sürülen coğrafya ve alanlara bakıldığında kuşkusuz büyük bir değer arz etmektedir. Türkiye’de de öncelikle nesillerin ruhunda ve zihninde bir farkındalık oluşması adına Türkiye Cumhuriyeti devleti yükseköğretim kurumu bünyesinde Türkiye’de bu anlamda Türklük Bilimine karşı farkındalık oluşturmak adına Türk Dili, Türkçe, Türk Edebiyatı, kültürü ve sanatı nesillere ders ve bölüm olarak okutulmaktadır. Bu bağlamda üniversitelerimizde Türk Dili ve Edebiyatı, Halk Bilimi, Çağdaş Türk Lehçe ve Edebiyatları bölümleri kurulmuştur ve önemli hizmetler üstlenmiştir. Çalışmayla Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi bünyesinde eğitim öğretimini sürmekte olan Türk Dili ve Edebiyatı, Çağdaş Türk Lehçe ve Edebiyatları, Türkçe Eğitimi bölümlerinde ve yine üniversite bünyesinde kurulan enstitü ve merkezler üzerinden yapılan lisans ve lisansüstü çalışmalar yapılmaktadır. Makalede temel amaç üniversitenin Türkoloji’ye katkılarını lisansüstü boyutta ortaya çıkarmaktır. Çalışma bir nevi bibliyografya özelliği göstermektedir. Bibliyografik araştırmalar da çalışanlar için önemli bir kılavuz ve ilgili alanda yapılan çalışmalar hakkında önemli bir kaynaktır. Diğer üniversiteler tarafından bu alanda yapılacak olan çalışmalara kaynaklık etmek bir diğer amaç olarak düşünülmektedir.

Dünyada son yıllarda bankacılık sektöründe önemli gelişmeler yaşanmış olup, Türkiye de bu gelişmeleri yakından takip etmiş ve bankacılıkla ilgili birçok düzenlemeyi hızla hayata geçirmiştir. Bu düzenlemelerin önemli bir kısmı da bankalardaki iç denetim fonksiyonunun daha etkin ve verimli çalışabilmesine yönelik düzenlemelerdir. Dolayısıyla bu çalışmanın konusu, Basel Bankacılık Denetim Komitesi (BCBS) tarafından bankacılıkta esas alınan Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA)’nün iç denetim tanımı ile birlikte, iç denetime ilişkin uluslararası meslek etik ilkeleri, davranış kuralları ve iç denetim standartlarının, Türk bankacılık sisteminde ne oranda uygulama alanı bulduğunun incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup, ilk olarak literatür taraması ve mevzuat incelemesi yapılmıştır. Daha sonra bir kamu bankasında rapor ve doküman analizine dayalı olarak standart karşılaştırması yapılmıştır. Yapılan bu çalışmalar sonucunda, bankadaki iç denetim tanımının, Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA)’nün iç denetim tanımı ile kısmen uyumlu olduğu; bankanın etik ilke ve davranış kurallarının ise Enstitü’nün etik ilke ve davranış kuralları ile “objektiflik”, “gizlilik” ve “yetkinlik” yönlerinden uyumlu, “dürüstlük” yönünden ise uyumsuz olduğu görülmüştür. Ayrıca bu bankada Uluslararası İç Denetim Nitelik Standartları ile uyumlu standart oranı %42,10, uyumsuz standart oranı %42,10 ve kısmen uyumlu standart oranı %15,78; Uluslararası İç Denetim Performans Standartları ile uyumlu standart oranı %69,70, kısmen uyumlu standart oranı %24,24 ve uyumsuz standart oranı ise %6,06 olarak bulunmuştur. Böylece elde edilen bulgular çerçevesinde Türk bankacılık sisteminde iç denetimin uluslararası standartlara uyum düzeyinin arttırılmasına yönelik dört adet öneri geliştirilmiştir.

Tanzimat döneminin en önemli tarihçilerinden biri, Reform In the Ottoman Empire başyapıtıyla tanıdığımız Prof. Dr. Roderic H. Davison 23 Mart 1996 tarihinde Washington, D.C.'de vefat etmiştir. Prof. Davison akademik kariyerine 1947 yılında George Washington Üniversitesi'nde başladı. Siyasi Tarih Profesörlüğü kürsüsüne 1954 yılında atanan Dr. Davison, 1986 yılında Prof. Emeritus unvanı ile emekli olana kadar devamlı ders vermiş, bunu takibeden yıllarda da George Washington Üniversitesi'nde seminerler vermeye devam etmiştir. Prof. Davison Yakın Doğu, Avrupa Diplomasi Tarihi ve Osmanlı Tarihi üzerinde araştırmaları ve verdiği derslerle ünlendi. Zamanında Amerikan Tarihçiler Birliği ve Orta Doğu Enstitüsü gibi mesleki kuruluşların idareciliklerinde bulunmuş ve Yakın Doğu Araştırmaları ve Türkiye Araştırmaları Derneklerinin başkanlıklarını yapmıştır. George Washington Üniversitesi öğretim üyesi olmanın yanısıra, değişik aşamalarda mezunu olduğu Princeton ve Harvard, ayrıca Johns Hopkins Üniversiteleri ve A.B.D. Dışişleri Bakanlığı Akademisi'nde de ders vermiştir.

1923-1950 arasındaki süreçte Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kültür ve sanat politikası kapsamında, ulusal ve modern bir sanat oluşturma anlayışına yönelik olarak kapsamlı çalışmalar yapılmıştır. Bu dönemde; yurt dışına sanatçı ve sanat eğitimcilerinin gönderilmesi, yurt dışından alanında uzman eğitimcilerin getirilerek görüşlerinin alınması, sanat ve kültürün yaygınlaştırılıp toplumsallaştırılması için Halk Evleri, Köy Enstitüleri ve Sanat Okulları'nın açılmasının yanı sıra, müze ve sergi faaliyetleri dikkati çeken önemli gelişmelerdir. Devletsanatçı işbirliğiyle gerçekleştirilen İnkılap Sergileri ve yurt gezileri ile sanatın toplumsallaştırılması ve yurt genelinde yaygınlaştırılarak ulusal bir kültür ve sanat bilincinin oluşturulmasına çaba harcanmıştır. Ayrıca; Güzel Sanatlar Akademisi'nde gerçekleştirilen eğitim reformu ve Gazi Eğitim Enstitüsü bünyesinde kurulan Resim Bölümü, sanat ve sanat eğitimine verilen önemi göstermektedir. Deutscher Werkbund aracılığıyla Geç Osmanlı Döneminde başlayan Türk-Alman yakınlaşması ve Alman kültürel nüfuzu, Erken Cumhuriyet Dönemi'nde de etkisini sürdürmüş; Bauhaus felsefesi ve eğitim anlayışı Cumhuriyet dönemi modernleşme sürecinde etkili bir model olmuştur. Betimsel tarama ve içerik analizi yöntemiyle gerçekleştirilen bu araştırmada; 1923-1950 yılları arasında Türk Eğitim Kurumları ve sanat alanındaki modernleşme çalışmaları ana hatlarıyla değerlendirilerek, Alman kültürel nüfuzu ve Bauhaus Okulu'nun Erken Cumhuriyet modernleşme sürecindeki etkileri değerlendirilecektir.