Littérature scientifique sur le sujet « Terreinen van politieke activiteit »

De voorbije jaren groeide in het Vlaamse historische onderzoek naar de bezettingsgeschiedenis van de Tweede Wereldoorlog een sterke tendens om het belang van de figuur van de oorlogsburgemeester te herwaarderen. De klassieke VNV-oorlogsburgemeester was voor de bevolking immers één van de meest zichtbare en actieve elementen van de Nieuwe Orde en het bezettingsbestuur.Lier werd bestuurd door een katholieke meerderheid. De stad kende een bijzonder rijk cultureel leven en een lange Vlaams-nationalistische traditie. Na de Duitse bezetting zou zittend burgemeester Van Cauwenbergh verplicht worden af te treden ten voordele van provinciaal ambtenaar Alfred Van der Hallen, een VNV'er met een lange staat van dienst in zowel de culturele als de politieke activiteiten van de Lierse Vlaams-nationale zuil. Ook twee katholieke schepenen werden tot ontslag gedwongen, één op basis van de Duitse ouderdomsverordening en één na beschuldigingen van vakbondagitatie tegen de Nieuwe Orde. Zij werden vervangen door Nieuwe Ordegezinden.Door het verwerven van de meerderheid in het schepencollege kon ook de politiecommissaris en verschillende sleutelposities in het gemeentelijk ambtenarenapparaat ingevuld worden door Nieuwe Orde-aanhangers.Alfred Van der Hallen zou o.a. de stadsdiensten, de gemeentepolitie en het cultuurbeleid ingrijpend hervormen. De laatste twee van deze hervormingen kenden weinig succes: het Lierse politiekorps raakte intern sterk verdeeld door de aanstelling van enkele Nieuwe Ordegezinden en een deel ervan zou betrokken raken bij het gewapende verzet. De ambitieuze Cultuurdienst, waarbij ttonaangevende kunstenaars als Felix Timmermans bij betrokken werden, bloedde dood door persoonlijke animositeit en te verregaande politisering.Van der Hallen had als oorlogsburgemeester de verdienste een noodzakelijke modernisering en uitbreiding van de gemeentewerking te hebben doorgevoerd, maar op veel andere terreinen was zijn beleid een mislukking. Tegenwerking door de vooroorlogse ambtenarij en de SS-afdeling van Lier met haar radicale voorman Alfons Lanens, was één van de verklaringen. Het was echter vooral de ongebreidelde politisering van het ganse bestuursapparaat en de zeer expliciete politieke profilering van de oorlogsburgemeester als Nieuwe Ordegezinde die zorgde voor een te grote verdeeldheid om tot een performant beleid te komen.________The 'seizure of power' by the wartime burgomasters as the advance guard of the Nieuwe Orde (New Order) in FlandersOver the past years Flemish historical research into the history of the occupation during the Second World War developed a strong tendency to re-evaluate the importance of the person of the wartime burgomaster. The population considered the classical VNV (Flemish National Union) wartime burgomaster to be one of the most visible and active elements of the Nieuwe Orde and of the administration by the occupying forces.Lier was ruled by a Catholic majority. The city had a particularly rich cultural life and a long Flemish-Nationalist tradition. After the German occupation burgomaster in office Van Cauwenbergh was forced to resign to the benefit of the provincial civil servant Alfred Van der Hallen, a VNV member with a long record of service to cultural as well as political activities of the Flemish National Group in Lier. Two Catholic aldermen were also forced to resign, one on the basis of the German old-age regulation and one after allegations of trade union agitation against the Nieuwe Orde. They were replaced by Nieuwe Orde partisans.By acquiring a majority on the Bench of Aldermen the partisans of the Nieuwe Orde could also appoint the Chief of police and fill several key positions on the Bench of Aldermen.Alfred Van der Hallen was to carry out major reforms in the urban services, the municipal police and the cultural policy. The last two proved to be unsuccessful: the police force of Lier became much divided because of the appointment of a few Nieuwe Orde partisans and a part of the force was to become involved in armed resistance. The ambitious Cultural Service, involving leading artists such as Felix Timmermans fizzled out because of personal animosity and far-reaching politicisation. As wartime burgomaster Van der Hallen could take credit for a necessary modernisation and expansion of the operation of the municipality, but in many other areas his policy was a failure. One of the explanations for this fact was the opposition by the pre-war civil service and the SS-department of Lier with its radical leader Alfons Lanens. However, it was in particular the uncontrolled politicisation of the entire administrative machinery and the very explicit political characterisation of the wartime burgomaster as a Nieuwe Orde partisan that caused too much dissension to be able to achieve a successful policy.

Een groot aantal onderzoeken op velerlei terreinen van overheidsvoorzieningen heeft aangetoond dat het uitbesteden van overheidstaken tot lagere kosten kan leiden. Overheden zijn echter niet in staat dit kostenvoordeel volledig te realiseren, omdat de keuze tussen zelf uitvoeren en uitbesteden wordt beïnvloed door de wijze waarop de omzetbelasting wordt geheven. Bij het uitbesteden van een activiteit aan een private partij wordt over de volledige kosten BTW betaald, terwijl bij het zelf uitvoeren van dezelfde activiteit de overheid alleen over de inkoopkosten BTW betaalt. Daarnaast bestaat er voor overheden een prikkel om op zoek te gaan naar fiscale constructies om daarmee de last van de omzetbelasting te beperken. Om de verstorende werking van de heffing van BTW op te heffen is per 1 januari 2003 het BTW-compensatiefonds ingevoerd. Bij de invoering van het fonds ontstond een complex comptabel probleem doordat de gemeenten en provincies hun administraties hebben ingericht volgens het baten-lastenstelsel, terwijl het BTW-compensatiefonds de uitkeringen op kasbasis verstrekt. In dit artikel wordt ingegaan op de gekozen oplossing en op de werking van het BTW-compensatiefonds in de praktijk bij gemeenten.

Samenvatting In tijden van verkiezingen is het interessant om weer eens de discussie op te halen over de relatie tussen arbeid enerzijds, en sociale en politieke activiteit anderzijds. Het is evident dat de manier waarop wij in ons levensonderhoud voorzien – een geleide markteconomie en organisaties die overwegend hiërarchisch zijn en een sterke arbeidsdeling hebben – van invloed is op ons gedrag. Daarbij kan worden gekeken naar macrofactoren (zoals klassenstructuur of sociale stratificatie), naar het functioneren van instituties (arbeidsrecht, arbeidsmarkt, en werkgevers- en werknemersorganisaties) en naar de kwaliteit van de arbeid (inhoud, voorwaarden, omstandigheden en verhoudingen). In dit essay kijk ik vooral naar effecten van de kwaliteit van de arbeid, in het bijzonder die van de arbeidsinhoud en de arbeidsverhoudingen op politieke participatie en gevoeligheid voor populisme. Ondanks verschillen in nuances blijken er vrij duidelijke effecten te zijn.

Anno 2000 is er veel te doen over ondernemen. Het wordt door velen gezien als een belangrijke activiteit, die een gunstige uitwerking heeft op onze economische ontwikkeling. Ondernemen verschaft de nodige dynamiek aan economische groei. Hoe anders was dat in de achter ons liggen-de 70-er jaren toen ondernemen verdacht was. Ondernemingen, vooral de multinationals, wer-den toen gezien als een staat in de staat en velen vroegen om het aan banden leggen van hun invloed. Het is bepaald niet zo dat ondernemingen nú vrijelijk hun gang kunnen gaan. Omdat onder-nemen zo’n belangrijke plaats inneemt in onze samenleving is ook de maatschappelijke accepta-tie ervan uitgegroeid tot een voorwaarde voor het verkrijgen van een ‘licence to operate’. Je kunt nu zonder meer stellen dat de mening van de ‘buiten-wereld’ voor het handelen van ondernemingen van steeds grotere betekenis wordt. Ondernemingen doen er goed aan daar terdege rekening mee te houden. Ze worden steeds minder gezien als lou-ter economische spelers die alleen op hun finan-ciële resultaten worden afgerekend. De samenle-ving stelt op tal van andere terreinen eisen aan hun functioneren. Er wordt van ondernemingen verwacht dat ze maatschappelijk verantwoord te werk gaan.

Meer dan ooit staat energie in de belangstelling. Internationale politieke ontwikkelingen worden in belangrijke mate bepaald door toegang tot energievoorraden. Economische groei en regelgeving geven bijna overal aanleiding tot forse verschuivingen in belangen en leiden tot dynamische ontwikkelingen in de energiesector. Zeker stellen van het aanbod van energie, diversificatiemogelijkheden en prijsvolatiliteit zijn de belangrijkste aspecten van deze dynamiek. Nationaal staat energie ook prominent op de agenda. Onze overheidsfinanciën leunen zwaar op de (afnemende) gasvoorraad. Op tal van terreinen zijn Nederlandse bedrijven actief, zoals met onderzoek naar nieuwe bronnen en de exploratie en exploitatie van bestaande energievoorraden. Daarnaast speelt een rol dat het gebruik van fossiele energiebronnen leidt tot een klimaatverandering, waarvan we de consequenties niet overzien. Deze ontwikkelingen vragen om nieuwe kennis, nieuwe inzichten, nieuwe technologieën en nieuwe vaardigheden. In dit themanummer geven we enig inzicht in hoe energie en waarde met elkaar samenhangen. Het biedt een caleidoscopisch overzicht en pretendeert zeker niet systematisch of compleet te zijn.

Afgelopen zomer is in de Europese Unie de verordening definitief geworden waarin is geregeld dat met ingang van 2005 beursgenoteerde ondernemingen hun geconsolideerde jaarrekening moeten opstellen in overstemming met de standaarden en interpretaties van de International Accounting Standards Board (IASB). Daarnaast biedt de verordening Nederland en de andere lidstaten van de Europese Unie de mogelijkheid dit ook op te leggen aan niet-beursgenoteerde ondernemingen en de toepassing van de IASB-regelgeving te verplichten bij het opmaken van de vennootschappelijke jaarrekening. Europese verordeningen hebben rechtstreekse werking, in tegenstelling tot de Europese richtlijnen die eerst in de nationale wetgeving van de lidstaten moeten worden geïncorporeerd. In de column van maart 2002 van dit blad heb ik betoogd dat met het van kracht worden van de verordening Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek – de basis van ons jaarrekeningrecht – feitelijk overbodig wordt. De politiek zou zich in principe niet moeten (willen) bemoeien met het opstellen van concrete verslaggeving voorschriften, maar dat zoveel mogelijk moeten delegeren aan materiedeskundigen. Bij herhaling blijkt zij niet in staat om alert en adequaat te reageren op ontwikkelingen die zich nationaal en internationaal op het gebied van de financiële verslaggeving voordoen. Dat geldt zowel voor de Europese als voor onze eigen Nederlandse wetgever. Hoe lang heeft het niet geduurd voordat de Europese richtlijnen de mogelijkheid boden om effecten en andere financiële instrumenten te waarderen tegen marktwaarde? Jaren! In eigen land werkt het ministerie van Justitie alweer twee à drie jaar aan een verbod op het rechtstreeks ten laste van het eigen vermogen boeken van bij acquisities betaalde goodwill. De huidige wetgeving kan in mijn optiek worden vervangen door een soort kaderwetgeving. Daarin zou de regelgevende bevoegdheid moeten worden gedelegeerd aan een orgaan dat bestaat uit materiedeskundigen. Dit orgaan zou zich onder meer moeten bezighouden met het vaststellen van de vrijstellingen voor het niet-beursgenoteerde midden- en kleinbedrijf, tenminste zolang de IASB dat nog niet heeft gedaan. Daarnaast is er behoefte aan regelgeving op terreinen waarop de IASB zich (nog) niet begeeft (bijvoorbeeld het directieverslag) en met betrekking tot sectoren waarvoor (nog) geen specifieke IASB-regelgeving voorhanden is (bijvoorbeeld voor organisaties-zonder- winststreven). Bovendien zou dit orgaan de Nederlandse overheid moeten adviseren omtrent verslaggevingvraagstukken en actief moeten participeren in de activiteiten van de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) gericht op de beïnvloeding van het regelgevende proces van de IASB. In Nederland beschikt de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) over materiedeskundigheid. De vraag is echter of de huidige RJ wel het juiste gremium is om in de nieuwe constellatie de zojuist genoemde taken te vervullen. Het antwoord is wat mij betreft ontkennend, tenzij de RJ en het regelgevende proces in belangrijke mate worden geherstructureerd. De RJ moet worden omgevormd tot een orgaan waarin onafhankelijke deskundigen zitting hebben die verslaggevingregels vaststellen door middel van meerderheidsbesluiten. Dit moet gepaard gaan met een statusverhoging van de RJ-richtlijnen, dat wil zeggen Raad voor de Jaarverslaggeving: is de tijd van gaan gekomen?

Datum: woensdag 10 oktober 2012 Plaats: SER-gebouw in Den HaagHet thema flexibel werken, flexwerk, staat al een aantal jaren hoog op de politieke en beleidsagenda. De verwachting bestaat dat hiermee een bijdrage geleverd kan worden aan het aanpassingsvermogen van het bedrijfsleven. Niettemin is flexwerk niet onomstreden. Naast positieve worden ook negatieve aspecten gesignaleerd. Ondanks het nodige aan onderzoek blijkt er op diverse terreinen nog behoefte te bestaan aan verbreding en verdieping van inzicht. Meer recent staat er ook een nieuwe vorm van flexwerk in de belangstelling: het nieuwe werken (HNW). In essentie lijkt het daarbij te gaan om plaats- en tijdsonafhankelijk, ICT-gestuurd werken met een grotere vrijheid en verantwoordelijkheid voor de individuele werknemer. Onderzoek en evaluatie op dit gebied zijn nog betrekkelijk schaars. Niettemin zijn ook hier naast positieve ook negatieve aspecten aan de orde, met name op het gebied van de gezondheid gerelateerde gevolgen van HNW. Nadere toelichting omtrent mogelijke vragen op deze gebieden is te vinden op de congreswebsite www.nva-tva-conferentie.nl.Beide uitingsvormen van flexibel(er) werken staan centraal tijdens het door NVA en TvA te organiseren congres op woensdag 10 oktober 2012. Onderzoekers en beleidsmakers in Nederland en Vlaanderen worden van harte uitgenodigd om deel te nemen en bij te dragen aan dit congres. Op het programma van de congresdag staan bijdragen van prominente sprekers vanuit wetenschap en beleid, waaronder Alexander Rinnooy Kan (SER), Frank Vandenbroecke (UvA) en Saskia Klosse (UM). Gedurende de tweede helft van de congresdag zullen parallelsessies plaatsvinden waar onderzoekers de gelegenheid hebben een paper te presenteren.Papers over bovengenoemde problematiek zijn zeer welkom en mogen zowel Nederlandstalig als Engelstalig zijn, maar de presentatie op het congres moet in het Nederlands zijn. De samenvatting van het te presenteren paper (300-500 woorden) dient vóór 1 mei 2012 te worden ingestuurd via de congreswebsite. Inzenders ontvangen voor 1 juni 2012 bericht over de acceptatie van het paper. Het volledige paper (max. 8.000 woorden) dient voor 15 september 2012 te worden ingestuurd en zal op de congreswebsite worden gepubliceerd. Een aantal geselecteerde papers zal in later stadium gepubliceerd worden in een speciale congresbundel.Inschrijven voor het congres kan vanaf nu via de website www.nva-tva-conferentie.nl. Tot ziens op 10 oktober 2012!