Articles de revues sur le sujet « Selçuk Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü »

Yapılan çalışmada, iç mekân tasarımının kurumsal kimlik ilkesiyle nitelikli hale getirilmesi hedeflenerek eğitim mekânlarında, duvar yüzeyi tasarımının yapılması, uygulanması ve böylece belirlenen örneklem alanlarının iç mekân tasarımıyla kurumsal kimliği kapsayıcı şekilde kullanıcıya kazandırılması amaçlanmıştır. Çalışmada materyal olarak Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ve Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin girişinde bulunan duvar yüzeyleri kullanılmıştır. Çalışmanın metodunda, literatür araştırması yapılarak iç mimarlık disiplini üzerinden kurumsal kimlik ve eğitim mekânlarına odaklanılmıştır. Sonrasında örneklem alanlarını sürekli kullanan personel ve öğrencilerin görüş ve önerileri alınarak gözlem ve analizlerde bulunulmuştur. Buna bağlı olarak ele alınan eğitim mekânlarının girişlerinde kurumsal kimliği logo ile temsil eden, odaklayıcı aydınlatmalarla pekiştirilmiş, gelen misafir ve öğrencilerin fotoğraf çekinebilecekleri duvar yüzeylerinin olması gerektiği gözlemlenmiştir. Edinilen verilere göre, materyal olarak ele alınan eğitim mekânlarının kurumsal kimliğine göre duvar yüzeyi tasarımı yapılmış ve uygulanmıştır. Tasarımın uygulanmasından sonra, yerinde gözlem ve analizlere dayanarak personel ve öğrencilerin kuruma karşı aidiyetlik duygusunun geliştiği, gelen misafirlerin ve mezunların günümüzde yaygın olarak gerçekleştirilen fotoğraf çekme eyleminde bulunarak kurumun tanınırlığını arttırdığı, tasarımı yapılan duvar yüzeyinin ait olduğu mekâna kazandırılarak aktif hale geldiği görülmektedir.

21.12.2022 tarihinde Prof. Dr. Rezan Karakaş danışmanlığında T.C. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı Türkçe Eğitimi Bilim Dalında sunulan “Türkçe Eğitimi İçin Yeni Bir Masal Türü: Anti Masallar ve Anlatıların Anti Masal Bağlamında Yeniden Üretimi” başlıklı yüksek lisans tezinin bir bölümünü oluşturan ve Mehmet Miçooğulları tarafından kaleme alınan “‘Bir Balo Masalı’ndan Fazlası-Anti Masallar Serisi-I” adlı eser, bir giriş ve altı adet anti masal örneğinden oluşmaktadır. Elli sayfa ve 13x19,5 cm boyutunda olan eser Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık (KDY) tarafınca 11.04.2023 tarihinde yayımlanmıştır. Eser “Anti Masal Örnekleri” başlıklı bilgilendirici bir girişin yanı sıra altı adet anti masaldan oluşmaktadır. Yapıtın içerisinde yer alan anti masallar “‘Bir Masalın Ardına Saklanmayan Prenses Lara’, ‘Bir Başka Ördek Masalı’, ‘Kahraman Olmak İstemeyen Kahraman’, ‘Bilim İnsanı Uyanık Güzel’, ‘Bir Balo Masalı’, ‘Berke’den Küçük Feminist Ebba’ya Mektuplar’” başlıklarını taşımaktadır.

İsa Koç’un Mezhepler Arası Mücadele -Hanbelîlik-Eş‘arîlik İlişkisi- adlı eseri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı’nda hazırladığı doktora tezinin kitaplaşmış halidir. Eserin temel çatısı iki mezhep arasındaki ilişkinin belirli bir zaman diliminde incelenmesi üzerine kuruludur. Bu yaklaşım biçimi ülkemizde İslam mezhepleri tarihi araştırmalarının son döneminde artan yöntemlerden biridir. Mezhep olgusunu sadece kendi iç dinamikler ile anlamak veya yorumlamak yerine muhataplık ilişkileri üzerinden değerlendirmek önemli bir bakış açısıdır. Çünkü mezhepleri mezhep yapan, mücadele ettikleri düşünce ekolleridir. Mezheplerin doğası farklılaşmak üzerine kuruludur. Bu bağlamda mezheplerin muhataplık ilişkilerini doğru tahlil etmek, düşüncelerini daha isabetli yorumlama kapısını açacaktır.

Simülasyon, gerçek sistemin davranışının bilgisayar ortamında taklit edilmesidir. Simülasyon, çalışan bir sistemi değiştirmeden ya da durdurmadan o sistem üzerinde ne türden değişiklikler yapabileceğimizi görmemize olanak sağlar. Aynı zamanda, alternatif senaryolar geliştirerek, gelecek durumda sistem üzerinde yapılabilecek iyileştirmeye dönük değişikliklerin sistem üzerindeki etkilerini görebilmemiz yine simülasyon sayesinde mümkündür. Ayrıca yeni bir sistem tasarlamak istediğimizde, sistemin performansı ve maliyeti göz önüne alınarak sistemin kurulup kurulmaması kararını verebilmemiz için simülasyon önemli bir yöntemdir. Yapılan çalışmada, simülasyon yardımıyla bir eğitim kurumundaki kayıt sürecinin iyileştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2017/2018 eğitim yılı güz döneminde lisansüstü eğitim kayıt sisteminde üç gün boyunca toplanan verilerle yapılmıştır. Kayıt altına alınan veriler öncelikle MS Excel’e aktarılarak düzenlenmiştir. Elde edilen verilerle kayıt sistemi sürecinin daha iyi bir hale getirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Arena programı kullanılarak öncelikle mevcut durumun simülasyon modeli geliştirilmiştir. Daha sonra, mevcut durumda yaşanan sorunların ortadan kaldırılmasını amaçlayan senaryolar tasarlanmış ve sistemin gelecek durum simülasyon modeli geliştirilmiştir. Elde edilen sonuçlarla farklı senaryolar önerilmiştir.

В статье рассматривается значение слова «рыба», не только в современном турецком языке, но и в древних исторических текстах. Кроме того, раскрывается роль рыболовного хозяйства в жизни тюркских племен, а также образ рыбы в искусстве. В данном отношении слово «рыба», которая соответствует значениям города и животного объясняется в свете письменных источников. У каких тюркских племен рыболовная деятельность, основная экономика которых − животноводство, мало упоминается в письменных источниках. За этим, вероятно, стоит тот факт, что животноводство было выдвинуто на первый план с точки зрения экономики. Тем не менее, в некоторых письменных источниках упоминается несколько турецких племен, занимающихся рыболовством. В этом отношении, у каких тюркских племен существовало рыболовное хозяйство, устанавливается на основании арабских и персидских географических источников. Помимо конкретных значений слова рыба, не связанных с рыболовной деятельностью, смысловая нагрузка, приписываемая этому изображению в тюркской устной письменной традиции и искусстве, кратко истолковывается с помощью фольклора и археологических материалов. Изучение изменений, которые претерпела рыба в историческом процессе, важно с точки зрения выявления меняющихся филологических, религиозных и социальных факторов в турецком обществе, как внутренних, так и внешних. Библиографические ссылки Aitkali A. Arkeolojik ve Tarihi Açıdan Doğu Kazakistan’daki Türk Dönemi Anıtları (VI−XII yy). Akdeniz Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Tarih ABD. Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2021. 292 s. Akdeniz D., Sırtlı A. Erken Dönem Mitolojisinde Afrodizyak Yiyeceklere Ait İnanışlar // Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2020. 8 (4). S. 2745–2768. Artamanov M. İ. Hazar Tarihi. İstanbul: Selenge Yayınları, 2008. 670 s. Badakoğlu U. Antik Kaynaklar ve Güncel Çalışmalar Işığında Sarmatlar-İskitler. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi. Sosyal Bilimler Ent. Tarih ABD. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bilecik, 2018. 165 s. Başer A. Osmanlı Devleti ve Gagauzlarla İlişkilerin İlk Devresine Dair Bazı Gözlemler. Gagauz Dili, Tarihi, Coğrafyası ve İnanç Sistemleri. I. Uluslararası Devleti Olmayan Türk Toplulukları Bilgi Şöleni. 2018. S. 9−22. Baştav Ş. Avrupa Hunları. Türkler Ansiklopedisi. C. I. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002. S. 853−886. Çoruhlu Y. Türk Mitolojisinin Ana Hatları. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2011. 256 s. Durmuş İ. İskitler // Doğu Avrupa Türk Tarihi / Ed. O. Karatay ve S. Acar. İstanbul: Kitabevi, 2018. S. 9−54. Eliade M. Dinler Tarihine Giriş. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2014. 455 s. Gırnati Seyahatnamesi. Haz. Fatih Sabuncu. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2011. 222 s. Grakov B.N. İskitler. İstanbul: Selenge Yayınları, 2020. 372 s. Herodotos. Tarih. Çev. M. Ökmen. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017. 817 s. Ögel B. Türk Mitolojisi. C. II. Ankara: TTK Yayınları, 2014a. 778 s. Roux J. P. Türklerin ve Moğolların Eski Dini. İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2011. 381 s. Sümer F. Eski Türklerde Şehircilik. Ankara: TTK Yayınları, 2014. 113 s. Taşağıl A. Kök Tengri’nin Çocukları. İstanbul: Bilge, Kültür Sanat, 2016. 368 s. Theophanes. The Cronicle of Theophanes the Conffesor. Translation by Harry Turtledova. University of Pennsylvania Press Philadelphia, 1982. 204 p. Tolstov S. Oğuz Şehirleri ve Oğuzlar. Çev. E. Şeremeteva. İstanbul: Doğu Kütüphanesi, 2017. 123 s. Topsakal İ. Sibirya Tarihi. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2017. 261 s. Üstündağ E. Mersin Balıkları. SÜMAE Yunus Araştırma Bülteni. 5 (2). Haziran 2005. S. 5–8. Бадетская Э.Д., Поляков А.В, Степанова Н.Ф. Свод памятников Афанасьевской культуры. Барнаул: Азбука, 378 с. Бятикова О.Н. Лексика рыболовства в татарском литературном языке. Дисc… канд. филолог. наук. Казань, 2003. 214 с. Киселев С.В. Древняя история Южной Сибири. М.: АН СССР, 1951. 642 с. Плетнева С.А. От кочевий к городам. Салтово-маяцкая культура // МИА. № 142. М.: Наука, 1967. 198 с. Руденко С.И. Культура населения Горного Алтая в скифское время. М.-Л.: Наука, 1953. 401 с. Руденко С.И. Культура населения Центрального Алтая в скифское время. М.-Л.: Наука, 1960. 360 с. Трубачев О.Н. Труды по этимологии. Слово-история-культура T. I. М.: Языки славянской культуры, 2002. 708 с. Хамидуллин Б. Письмо Иосифа // История татар. Т. 2. Волжская Булгария и Великая степь / Отв. ред. Ф.Ш. Хузин. Казань: РухИЛ, 2006. C. 660–669. Хузин Ф.Ш., Набиуллин Н.Г. Булгарский город Джукетау на Каме (по материалам раскопа III 1991, 1993 г.) // Археологическое изучение булгарских городов / Ред. Ф.Ш. Хузин и др. Казань: Мастер Лайн, 1999. С. 90–113. İbn Fadlan Seyahatnamesi. Çev. R. Şeşen. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2015. 78 s. Kalafat Y. Doğu Anadolu’da Eski Türk İnançlarının İzleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1995. 196 s. Divanu Lügati’t-Türk, Kaşgarli Mahmud. Giriş-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin (Divanu Lugati’t-Turk, Introduction-Text-Translation-Notes-Index). Haz. А. Ercilasun ve Z. Akkoyunlu. Ankara: TDK. 995 s. Karatayev O. Eski Türk Devrindeki Kırgız Etnik İsimleri // Türkler Ansiklopedi. C. II. 2002. S. 377−385. Kazakstan arheologiyası. Derekter men zertteuler. Red. Z. Samaşev. T. III. Astana, 2013. 404 s. Kuzuyev R. G. İtil-Ural Türkleri. İstanbul: Selenge Yayınları, 2013. 539 s. Minorsky V. Balgitzi “Lord of the Fishes // Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes. 1960. 56. 1960. S. 130−137. Ögel B. Türk Kültür Tarihine Giriş 1. Türklerde Köy ve Şehir Hayatı (Göktürklerden Osmanlılara). Ankara, 1991. 495 s. Ögel B. Türk Mitolojisi. C. I. Ankara: TTK Yayınları, 2014. 745 s.

During the COVID-19 pandemic, the majority of the firms and institutions implemented work from home to continue their operations and keep the well-being of their employees. Indeed, organizations including the universities operate successfully amid the implementation of quarantine, digitalization, and limited face-to-face communication. We studied the impacts of the acceptance of work from home and well-being on individual work performance. We found that acceptance of work from home have indications of significant influences on employees' well-being and individual work performance. For the selected university employees, work from home is moderately preferred because of the cherished activities like commuting, time with friends, and the occurrence of more physical activities. The incidence of illnesses, sleep disturbance, anxiety, dissatisfaction, and loneliness were indicators of well-being concerns that influence individual work performance. Appreciation by others and the increased spirituality motivate the employees during the work from the home set-up. COVID-19 pandemic brings various issues in communication, resources, emotions, environment, financial difficulties, work-life imbalance, time management, stress, less work, and lack of access to office materials, to the employees. However, there are opportunities for better learning, better well-being, and more often family routines. Focus on work, work-life balance fit, positive attitude, less stress, and savings are benefits of working from home. University leadership, supervisors, and managers have an overview of the issues to be provided with solutions. The qualitative responses are potential research instruments to be tested for reliability. An adequate number of employees in different positions and universities to create a quantitative model is encouraged for future researchers.ReferencesAnderson, D. R., Sweeney, D. J., Williams, T. A., Camm, J. D., & Cochran, J. J. (2018). Modern Business Statistics with Microsoft Office Excel (6th ed.). SouthWestern/Thomson Learning.Arruda, W. (2020). Ways COVID-19 will change the workplace forever. Working from home effectiveness during Covid-19: Evidence from university staff in Indonesia. Asia Pacific Management Review, 27 (1), 50-57. https://doi.org/10.1016/j.apmrv.2021.05.002Bakker, A. B., & Demerouti, E. (2018). Multiple levels in job demandsresources theory: Implications for employee well-being and performance. In E. Diener, S. Oishi, & L. Tay (Eds.), Handbook of Well-being. DEF Publishers. https://doi.org/nobascholar.comBrown, C., Spiro, J., & Quinton, S. (2020). The role of research ethics committees: Friend or foe in educational research? An exploratory study. British Educational Research Journal, 46 (4), 747-769. https://doi.org/10.1002/berj.3654Cankir, B. & Sahin, S. (2018). Psychological well-being and jobperformance: The mediating role of engagement. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi – Yıl, 11 Sayı 3, 2550-2560. https://www.researchgate.net/publication/330022893_Psychological_Well-Being_and_Job_Performance_The_Mediating_Role_of_Work_EngagementCharoensukmongkol, P. & Phungsoonthorn, T. (2020). The interaction effect of crisis communication and social support on the emotional exhaustion of university employees during the COVID-19 crisis. International Journal of Business Communication, 1–18. https://doi.org/10.1177/2329488420953188Creswell, J.W. (2013). Steps in conducting a scholarly mixed methods study. DBER Speaker Series, 48, 1-54. https://digitalcommons.unl.edu/dberspeakers/48Drasler, V., Bertoncelj, J., Korosec, M., Zontar, T. P., Ulrih, N. P. & Cigic, B. (2021). Difference in the attitude of students and employees of the University of Ljubljana towards work from home and online education: Lessons from COVID-19 pandemic. Sustainability, 13 (5118), 1-24. https://doi.org/10.3390/su13095118Evanoff, B. A., Strickland, J. R., Dale A. M., Hayibor, L., Page, E., Duncan, J. G., Kannampallil, T. & Gray, D. L. (2020). Workrelated and personal factors associated with mental well-being during the COVID-19 response: Survey of Health Care and Other Workers, 22 (8), 2-11. https://www.jmir.org/2021/4/e29069Fakis, A., Hilliam, R., Stonely, H. & Towned, M. (2014). Quantitative analysis of qualitative information from interviews: A systematic literature review. Journal of Mixed Methods Research, 8 (2), 139-161. https://doi.org/10.1177/1558689813495111Funder, D. C. & Ozer, D. J. (2019). Evaluating effect size in psychological research: Sense and nonsense. Advances in Methods and Practices in Psychological Science, 2(2), 156–168. https://doi.org/10.1177/2515245919847202Gandy, W. M., Coberley, C., Pope, J. E., Wells, A. & Rula, E. Y. (2014). Comparing the contributions of well-being and disease status to employee productivity. Journal of Occupational and Environmental Medicine. https://doi.org/10.1097/JOM.0000000000000109Hair, J. F., Risher, J. J., Sarstedt, M. & Ringle, C. M. (2019). When to use and How to report the results of PLS-SEM. European Business Review, 31 (1), 2-24. https://doi.org/10.1108/EBR-11-2018-0203Hashim R., Bakar, A., Noh, I. & Mahyudin, H. A. (2020). Employees’ job satisfaction and performance through working from home during the pandemic lockdown. Environment-Behaviour Proceedings Journal, 5(15), 461-467. https://doi.org/10.21834/ebpj.v5i15.2515Ipsen, C., van Veldhoven, M., Kirchner, K., Hansen, J.P. (2021).Six key advantages and disadvantages of working from home in Europe during COVID-19. Int. J. Environ. Res. and Public Health, 18 (1826). https://doi.org/10.3390/ijerph18041826Irawanto, D. W., Novianti, K. R. & Roz, K. (2021). Work from home: Measuring satisfaction between work-life balance and work stress during the COVID-19 pandemic in Indonesia. Economies, 9, 96. https://doi.org/10.3390/economies9030096Giovanis E. & Ozdamar O. (2021) Implications of COVID-19: the effect of working from home on financial and mental well-being in the UK. Int J Health Policy Management, 1-7. http://doi.org/10.34172/ijhpm.2021.33Koopmans, L., Bernaards, C. M., Hildebrandt, V. H., de Vet H. C. W. & van der Beek, A. J. (2014). Construct validity of the individual work performance questionnaire. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 56 (3), 332-337. https://doi.org/10.1097/JOM.0000000000000113Loewenstein, G., Cain, D. M. & Sah, S. (2011). The Limits of transparency: Pitfalls and potential of disclosing conflicts of interest. American Economic Review: Papers and Proceedings, 101 (3), 423–428. https://doi.org/10.1257/aer.101.3.423Mäkiniemi, J.-P., Oksanen, A. & Mäkikangas A. (2021). Loneliness and well-being during the COVID-19 pandemic: The moderating roles of personal, social and organizational resources on perceived stress and exhaustion among Finnish University employees. Int. J. Environ. Res. Public Health, 18, 7146. https://doi.org/10.3390/ijerph18137146Mihalache, M. & Mihalache, O. R. (2021). How workplace support for the COVID-19 pandemic and personality traits affect changes in employees' affective commitment to the organization and jobrelated well-being. Human Resources Management, 1-20. https://doi.org/10.1002/hrm.22082Miller, B. (2014). Free statistics and materials by Bill Miller. https://openstat.info/OpenStatMain.htmNangoy, R., Mursitama, T. N., Setiadi, N. J. & Pradipto, Y. D. (2020). Creating sustainable performance in the fourth industrial revolution era: The effect of employee’s work well-being on job performance. Management Science Letters, 10, 1037–104. https://doi.org/10.5267/j.msl.2019.11.006Nielsen, K., Nielsen, M. B., Ogbonnaya, C., Känsälä, M., Saari, E. & Isaksson, K. (2017). Workplace resources to improve both employee well-being and performance: A systematic review and meta-analysis. Work & Stress, 31 (2), 101-120. https://doi.org/10.1080/02678373.2017.1304463Pfaff, K. A., Baxter, P. E., Jack, S. M., & Ploeg, J. (2014). Exploring new graduate nurse confidence in interprofessional collaboration: A mixed-methods study. International Journal of Nursing Studies, 51 (8), 1142-1152. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2014.01.001Prasath, P. R., Bhat, C. S., Mather, P. C., Foreman, T., & James, J. K. (2021). Wellbeing, psychological capital, and coping of university employees during the COVID-19 Pandemic. The Journal of the Professoriate, an affiliate of the Center for African American Research and Policy. ISSN 1556-7699Ringle, C. M., Wende, S., Becker, J. M. (2015). Smartpls3. Bonningstedt: SmartPLS. http://www.smartpls.comSabwami, K. M., Areba, G. N. & Abenga, N. (2020). Effect of principals’ practices of transformational leadership on the management of school financial resources in public secondary schools of Trans-Nzoia County, Kenya. Journal of Research Innovation and Implications in Education, 4 (3), 101-112. http://www.jriiejournal.comSan Beda University (n.d.). San Beda University. https://en.wikipedia.org/wiki/San_Beda _UniversitySchifano, S., Clark, A.E., Greiff, S., Vögele, C. & D'Ambrosio, C. (2021). Well-being and working from home during COVID-19. Information Technology & People, published ahead-of-print https://doi.org/10.1108/ITP-01-2021-0033Song, Y., Gao, J. (2018). Does telework stress employees out? A study on working at home and subjective well-being for wage/salary workers. IZA Discussion Papers, No. 11993, Institute of Labor Economics (IZA), Bonn. https://www.iza.org/publications/dp/11993/does-telework-stress-employees-out-a-study-onworking-at-home-and-subjective-well-being-for-wagesalaryworkersSubedi, D. (2016). Explanatory sequential mixed method design as the third research community of knowledge claim. American Journal of Educational Research, 4 (7), 570-577. https:// doi.org./10.12691/education-4-7-10Supranowicz, P. & Paz, M. (2014). Holistic measurement of well-being: Psychometric properties of the physical, mental and social wellbeing scales (PMSW-21) for adults. Rocz Panstw Zakl Hig, 65 (3), 251-258.Warren, M. A., & Bordoloi, S. D. (2020). When COVID-19 exacerbates inequities: The path forward for generating wellbeing. International Journal of Wellbeing, 10 (3), 1-6. https://doi:10.5502/ ijw.v10i3.1357Wong, A.H.K., Cheung, J.O. and Chen, Z., (2020). Promoting effectiveness of “working from home”: findings from Hong Kong working population under COVID-19. Asian Education and Development Studies, 1-19. https://doi.org/10.1108/AEDS-06-2020-0139Yan, R., Basheer, M. F., Irfan, M. & Naveed, R. T. (2020). Role of psychological factors in employee well-being and employee performance: An empirical evidence from Pakistan. Revista Argentina de Clínica Psicológica, 29(5), 638-650. https://doi.org/10.24205/03276716.2020.1060

2007 yılında Korkut Ata Kızılorda Devlet Üniversitesi Tarih ve Hukuk Fakültesinde Tarih bölümünden mezun olan Talgat Zholdassuly, daha sonra İçişleri Halk Komiserliği’nin Kuruluşu ve Faaliyeti (1934-1953) (Sovyet Dönemi) isimli çalışmasıyla 2008 yılında yüksek lisans tezini başarıyla savunmuştur. 2021 yılında Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalında, Orta Asya ve Kazakistan Müslümanları Diniye Nezareti (1943-1990) isimli teziyle doktor unvanı alan yazarımız, bu tezini Sovyetlerin İslam Politikası ve Orta Asya’da Dini İdare (1943-1990) adıyla kitap haline getirerek 2022 yılında okurlara sunmuştur.

Geleneksel el sanatlarının pek çoğunun günümüzdeki teknolojik gelişmeler sonucu yok olmakla karşı karşıya olduğu bilinen bir gerçektir. Tüm dünyada iyi bilinen pek çok Türk El Sanatı’nın hemen hemen her dalında, geleneksel üslup ve tamamen eski tekniklerin kullanımı ile eser üretimi, günümüzde gerek malzeme, gerekse uygulama alanları bakımdan sanatsal olarak düşünüldüğünde gittikçe daha zorlaşmaktadır. Örneğin yazmacılık, keçe, hat ve ebru alanlarında, kişisel gayret ve çabaları sonucunda tam manası ile geleneksel bir şekilde eserler vererek sürdürebilen sanatçı ve ustalar olsa dahi sayıları her geçen gün daha da azalmaktadır. Bu bağlamda daha ucuz ve kolay bulunduğu için, yazmacılık sanatının ıhlamur ağacından hazırlanan kalıplarının yerini strafor kalıpların; yazmacılık, keçe ve ebru gibi geleneksel sanatlarda kullanılan doğal boyaların yerini fabrikasyon üretim bir takım kimyasal boyaların aldığı görülmektedir. Yine geleneksel Türk el sanatlarından olan hat sanatının durumuna bakıldığında, cumhuriyet ile birlikte Türkiye’de Arap alfabesinin yerini Latin alfabesinin almasının sonucunda Türk hattatlarının büyük ölçüde azaldığı anlaşılmaktadır. Özellikle hattat Emin Barın ve onun öğrencilerinden olan Abdullah Taşçı gibi sanatçıların Latin harfleri kullanarak bir anlamda hat sanatının Türkiye’de devamını sağlamaya yönelik çabalarının sürdürülebilirlik adına takdir edilmesi önem taşımaktadır. Elbette tam manası ile geleneksel sanatları yaşatmak çok önemli olsa da, değişen dünya şartları göz önüne alındığında el sanatları alanlarında bahsettiğimiz bu gibi değişik konu, teknik ve malzeme kullanımlarına çok sert yaklaşılmaması, hatta üniversitelerde öğrencilerle birlikte bu tür değişiklikleri kucaklayarak atölyelerde yapılan uygulamaların arttırılmasının sürdürülebilirlik açısından faydalı olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada temel amaç el sanatlarında sürdürülebilirliğin sağlanması olduğundan, Selçuk Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi El Sanatları Bölümü lisans ve Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü El Sanatları yüksek lisans öğrencileri ile birlikte malzeme ve kullanım alanı değişiklikleriyle yapılan güncel beğenilere uygun tasarımlar üretilerek; yazmacılık, ebru, hat, keçe alanları için hazırlanan deneme uygulamaları paylaşılmaktadır.

Yazar, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Yakın Çağ Kürsüsü’ den 1953 tarihinde mezun oldu. Aynı Kürsü’ de 1979 yılında Yüksek Lisansını, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’ nde 1985 yılında doktorasını tamamladı. 1988’ de Yrd. Doçent, 1992’ de Doçent ve 1998’ de de Profesör oldu. Daha çok Osmanlı sosyal ve iktisadi tarihi ile ilgili yayımlanmış makaleleri bulunan Öztürk, İngilizce ve Arapça bilmektedir. 2018 tarihinde İzmir Demokrasi Üniversitesi Tarih Bölümü Yakın Çağ Tarihi Anabilim Dalına naklen atandı. 1 Şubat 2023 tarihinde emekli olmuştur.

Rast Müzikoloji Dergisi yıl 2022, cilt 10, sayı 1’de yayınlanan “Divân-ı Kebîr’de Yer Alan Rebap Çalgısına Yönelik Metaforların Hermeneutik Açıdan İncelenmesi” isimli makalenin Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzikoloji Anabilim Dalı’nda Dr. Öğr. Üyesi Fulya SOYLU BAĞÇECİ danışmanlığında yürütülen Mücahit ÖZDEMİR’in “Mevlana Celaleddin Rumi’nin Divan-ı Kebir Eserinde Müzik Düşüncesinin Rebap Metaforu Üzerinden İncelenmesi” isimli tezinden üretilmiş olduğuna yönelik bilgilendirme sehven unutulmuştur.

Anlam üretmeyi inceleyen araştırma disiplinlerinden biri olan göstergebilim, günümüzün önemli kuramsal ve uygulamalı araştırma alanlarına sahiptir. Bu çalışmanın amacı göstergebilimle ilgili yapılan tezlerin bazı özellikleri yönünden incelenmesidir. Doküman analizi tekniği ile yapılan çalışmada çalışmanın evrenini Yükseköğretim Kurulu (Yöktez) merkezinde bulunan göstergebilimle ilgili yapılan tüm tezler oluşturmaktadır. Çalışmada örneklem seçimi yapılmamış ve evrendeki tüm tezler çalışma kapsamına alınmıştır. Veriler SPSS programında (Ver:22.00) değerlendirilmiştir. Buna göre YÖK Ulusal Tez Merkezinde göstergebilimle ilişkili 1098 lisansüstü tez olduğu belirlenmiştir. Bu tezlerin %92.2’si ise 2000 yılından sonra yapılmış olup, tezlerin %75.1’i Yükseklisans, %22.4’ü Doktora ve %2.5’i ise sanatta yeterlik tezleridir. Tezlerin % 84’ünün Sosyal Bilimler Enstitüsü, %7.5’inin Fen Bilimleri Enstitüsü, %5.4’ünün Eğitim Bilimleri Enstitüsü, %1.4’ünün Güzel Sanatlar Enstitüsü tarafından yapıldığı belirlenmiştir. Göstergebilimle ilgili sırasıyla en çok İstanbul Üniversitesi, Marmara, Gazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Ege Üniversitesi ve Ankara Üniversitesinde ve en çok güzel sanatlar, reklamcılık ve radyo-televizyon konularında göstergebilimle ilgili tezlerin üretildiği belirlenmiştir. Göstergebilim sanat eğitiminin temel konularından biri olmasına rağmen bu alanda lisansüstü çalışmalarda yeterince ele alınmamaktadır. Bu da konunun kritize edilmesi, yorumlanması ve yeni sentezlere ulaşılmasını sınırlandırmaktadır. Göstergebilimsel çalışmaların gelişimi için sanatla ilgili lisansüstü eğitim programlarında göstergebilimsel çalışmaların yaygınlaşması önemlidir. Bu nedenle göstergebilimle ilgili daha çok Doktora çalışmaları yapılması gerekir. Ayrıca, sanatla ilgili eğitim kurumlarında göstergebilimle ilgili daha çok derse yer verilmesinin bu alanda daha çok lisansüstü çalışmaların yapılmasına zemin oluşturacağı düşünülmektedir.

Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle, sosyal medya kullanımları arttığından kullanıcıların stalklama eylemleri de artmıştır. Stalklamak, başta takip edilen kişinin sadece profilini gizlice görüntülemek, fotoğraflarına bakmak iken zamanla takip edilen kişinin gönderilerine yorum yapmak, başta iltifat dolu fakat ardından rahatsız edici olan mesajlar atmak vb. davranışlar sergilemektir. Çalışmada, sosyal medyada stalklama (ısrarlı takip) eylemi incelenmiş hem fail hem de mağdur olan/olmayan taraflar tarafından kullanıcıların görüşlerine online anket yöntemi ile ulaşılmıştır. Araştırma kapsamında; sosyal medyayı sıklıkla kullandıkları varsayılan ve online ankete gönüllü cevap veren 437 katılımcıya, stalk hakkındaki düşünceleri sorulmuş ve görüşleri değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, katılımcıların demografik değişkenleri ile stalk kavramının anlaşılması ve uygulanması, stalklama yaparken kullanım amaçları, ısrarlı takipleri farklılık gösterdiği ortaya çıkmaktadır. Gençlerin sosyal medyayı aktif kullandıkları görülmektedir. Sosyal medya kullanıcıları, stalk kavramını bir suç unsuru olarak görmektedir. Ayrıca katılımcıların stalk kavramı ile ilgili yeterli bilgi düzeyine sahip olmadıkları da ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, Sosyal Medya Kullanımında Stalklamak: Toplumsal Cinsiyet Farklılıkları Üzerine Bir Araştırma; başlıklı (Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı (2022)) yüksek lisans tezinden türetilmiştir.

Küreselleşme tehlikesi karşısında milletlerin kültürel yanıtlarının her zamankinden daha önemli olduğu bu dönemde, Türkmen Kahramanlık Destanı Göroğlu -İnceleme-Metin- adını taşıyan kitap, okurun dikkatini Türk kültür evreninin mihenk taşlarından biri olan Köroğlu’na çekme iddiası taşımaktadır. Eser, Denizli Yöresinden Derlenmiş Masallar (2008), Başkurt Türklerinin Destanı İdigey ile Moradım (2017) gibi kitaplarıyla tanıdığımız ve Türk Halk Bilimi alanında çalışmalarını sürdürmekte olan Prof. Dr. Mustafa ARSLAN’ın yeni kitabıdır. Mustafa Arslan tarafından, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Halkbilimi programı bünyesinde hazırlanmış olan Köroğlu Destanı’nın Türkmen Versiyonu Üzerinde Mukayeseli Bir İnceleme başlıklı doktora tezinin kitaplaştırılmış şekli olan bu çalışma, Prof. Dr. Fikret Türkmen danışmanlığında yürütülmüş ve 1997 yılında tamamlanmıştır.

Türkler tarihleri boyunca çok geniş bir coğrafyada yaşamıştır. Bunun sonucu olarak pek çok dil ve kültürle iletişim kurmuşlardır. Fakat buna rağmen dillerini, dil hazinelerini korumuşlardır. Bunun en büyük kanıtı ağızlardır. Yazılı dilde değişim ve gelişim daha hızlı olurken ağızlarda bu durum daha yavaştır. Bunun sonucunda çok uzun yıllar geçmesine rağmen Eski Türkçe döneminde kullanılan bir kelimenin bugün Anadolu’da ağızlarında kullanıldığı görünmektedir. Bu çalışmada, Eski Türkçe dönemine ait tarım terimleriyle ilgili yapılmış en kapsamlı çalışmadan (Gül, B. (2004). Eski Türk Tarım Terimleri. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.) hareketle Türklerin Eski Türkçe döneminde kullandığı tarım terimleri incelenmiş, ardından bu tarım terimlerinin Anadolu ağızlarındaki durumu araştırılmış ve yapılan incelemeler sonucunda bu terimlerin bugün Anadolu ağızlarında hâlâ kullanılıp kullanılmadığı ortaya konulmuştur.

Eleştirel posthümanizmin oluşturduğu söylemler, güncel olaylar ve olgular üzerinden okunabilmeye müsait bir yapı sunmaktadır. Bu noktada sinema sanatı önem kazanmaktadır. Öyle ki filmler yapıldıkları dönemin güncel olayları ve olgularını yansıtmada önemli bir rol oynamaktadır. Bu çalışmasının temel amacı bir bilimkurgu-korku alt türü olarak Cosmic- Horror’un güncel olaylara ve geleceğe dair kurduğu tahayyülleri posthümanist kuram çerçevesinden analize tâbi tutulabileceğini ortaya koymaktır. İşbu amaçtan yola çıkarak çalışmada Cosmic-Horror sinemasına örnek teşkil eden Annihilation filmi, eleştirel posthümanist söylemler üzerinden niteliksel film analizine tâbi tutularak gelecekte insana dair beklentilerin posthuman olma durumuna doğru sinemasal anlatı ile nasıl kurulduğunu göstermektedir. Bu çalışma, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo, Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı Baturalp Onrat’ın Doç. Dr. Pınar Özgökbel Bilis danışmanlığında tamamlanan “Posthümanizm ve Cosmic-Horror Sineması” başlıklı yüksek lisans tezinden üretilmiştir.

Bu çalışmada Hollanda’da, İslam Araştırmaları alanında son yirmi küsur yılda üretilmiş olan akademik müktesebat ele alınmıştır. Makalede Hollanda’da İslam Araştırmaları alanında faaliyet gösteren Netherlands Interuniversity School for Islamic Studies (Hollanda Üniversitelerarası İslam Araştırmaları Okulu) kurumu incelenmiştir. İslam ve Müslüman toplumlar hakkında araştırma yapan ve eğitim veren NISIS, 2010'da Hollanda’nın bu alandaki resmi ulusal araştırma okulu olarak kurulmuştur. NISIS, İslam araştırmaları alanına ciddi bir katkı sunan dokuz üniversite, fakülteleri, doktora ve yüksek lisans öğrencilerini bir araya getiren akademik bir platform, Hollanda akademik geleneği tarihinde (ve aslında bütün Avrupa’da) eşi benzeri olmayan bir iş birliği temsil etmektedir. Araştırma okuluna ilk olarak her biri bir yönetim kurulu üyesi tarafından temsil edilen sekiz üniversite katıldı: Rotterdam Erasmus Üniversitesi, Leiden Üniversitesi, Radboud Üniversitesi, Tilburg Üniversitesi, Amsterdam Üniversitesi, Groningen Üniversitesi, Utrecht Üniversitesi ve VU Amsterdam Üniversitesi. Ortaklığa 2013 yılında Maastricht Üniversitesi’nin de katılmasıyla İslam Araştırmaları alanında akademik araştırma yapan ve eğitim veren bütün Hollanda üniversiteleri bu akademik yapılanmaya katılmış oldu. NISIS, İslam ve Müslüman toplumlar hakkında araştırma yapan Hollanda ve Belçika'daki doktora ve yüksek lisans öğrencilerine: mevsimsel okullar, ağ günleri ve diğer eğitim faaliyetleri gibi imkanlar sunmaktadır. Uluslararası faaliyet alanını genişletmek amacıyla dünyadaki akademik kurumlarla mevcut bağlarını güçlendirmek için gayret eden NISIS, özellikle Endonezya, Fas ve Türkiye’ye odaklanmaktadır. Benelüks (Belçika, Hollanda ve Lüksemburg) bölgesinin İslam Araştırmaları ve Müslüman topluluklar hakkında araştırma yapan ve eğitim veren önemli kurumlardan birine dönüşen NISIS, Hollanda sınırlarını aşıp Belçika’dan KU Leuven ve Ghent Üniversitesi, Almanya’dan ise Ruhr Üniversitesi Bochum Ortadoğu ve İslam Araştırmaları Bölümü ile ortaklık kurdu. Uluslararası Çağdaş Dünyada İslam Araştırması Enstitüsü (ISIM) ve daha sonra NISIS, ‘’Hollanda'nın gerçek manada dengeli, çok kültürlü bir toplum geliştirebilmesi için buna katkıda bulunan kültürler ve toplumlar hakkında bilgi sahibi olmak elzemdir’’ düşüncesinden hareketle kurulmuştur. Çalışmamızda NISIS öncesi teşkilatlanma çabaları; sosyal bilimler ve beşerî bilimler açısından Müslüman dünyasında büyük toplumsal, siyasi ve kültürel öneme sahip çağdaş gelişmelerle ilgili daha fazla araştırma yapma ihtiyacına yanıt olarak kurulan ISIM, faaliyetleri ve yayınları etraflıca ele alınmıştır. NISIS’in kuruluşu, kuruluş amacı, hedefleri, eğitim programı, mevsimsel okulları, İslam Araştırmaları ağ günleri, diğer eğitim faaliyetleri, disiplinler arasılık prensibi, diğer kurumlar ile ilişkileri, Hollanda toplumunun çeşitli kesimlerine ulaşma çabası ve araştırma alanları ortaya koyulmuştur.

Manisa-Celal Bayar Üniversitesi Tarih Bölümü’nden 2008 yılında mezun olan Ahmet Sağlam, aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı’ndan Tolunoğullarının Kuruluşundan İhşidilerin Yıkılışına Kadar Mısır’da Gayri Müslimler adlı teziyle 2011 yılında yüksek lisans, yine aynı enstitünün Tarih Anabilim Dalı’nda Memlûk Sultanı Nâsır Muhammed b. Kalavun’un Siyasi Faaliyetleri (684-741/1285-1341) adlı tezi ile 2015 yılında doktor unvanını almıştır. Yazarımız hazırlamış olduğu bu çalışmasını 2021 yılında En-Nâsır Muhammed Devri Memlûk Türk Devleti ismiyle kitap hâline getirerek okurların beğenisine sunmuştur. Türk-İslâm coğrafyası önce Haçlıların işgaline, daha sonra Moğolların istilâsına maruz kaldı. Yaşanan siyasi ve askeri gelişmeler sonucu 13. yüzyılın ortalarında çoğunluğunu Kıpçak Türklerinin oluşturduğu üst düzey emîrler Mısır’da Memlûk Türk Devleti’ni kurdular. Memlûk askeri sınıfının irade ve idaresinde şekillenen devlette, Sultan Baybars devri (1260-1277) kuruluş, Sultan Kalavûn devri (1279-1290) yükseliş dönemi olmuştur. Sultan Nâsır Muhammed’in üçüncü saltanat devri (1310-1341) ise devletin zirve dönemi olarak tarihteki yerini almıştır.

İç denetim, bir kurumdaki iç kontrol, yönetişim ve risk yönetimi etkinliğini sistemli ve disiplinli bir yaklaşımla değerlendirerek kurumun faaliyetlerine değer katma ve kurumun hedeflerine ulaşmasına yardımcı olma gütmektedir. İç denetimde modern paradigma, uygunluk denetiminden ibaret olan ve mali konularla sınırlı kalan klasik iç denetim anlayışının aksine, proaktif bir yaklaşım sergileyerek kurumun amaçlarına ulaşmasını engelleyebilecek tüm unsurların denetim kapsamına alınmasını öngörmektedir. Geçtiğimiz yüzyılın sonlarından itibaren dünya çapında yaşanan şirket yolsuzlukları ve skandallar geleneksel iç denetim faaliyetlerinin etkinliğinin sorgulanmasına yol açmıştır. Kurumlarda istenmeyen davranışların kök nedenleri araştırıldığında, birçok vakada sorunun temel nedeninin sağlıksız bir kurumsal kültüre dayandığı görülmektedir. Kurumsal kültür kavramını iç denetim perspektifinden ele alan bu çalışmada, kurumsal kültür denetiminin iç denetim içerisindeki yerinin sorgulanması hedeflenmektedir. Çalışma kapsamında, kurumsal kültür denetimi için bir model önerisinde bulunulmuş ve bu modelin uygulanabilirliği ve geçerliliği analiz edilmiştir.Bu çalışma İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 2021 tarihli "İç denetim perspektifinden kurumsal kültür denetimi: Çelik sektöründe bir uygulama" isimli Doktora tezinden üretilmiştir.

Bu araştırmada, uzay turizm ile ilgili yapılan çalışmaların zaman içindeki gelişim süreçlerinin çeşitli parametreler kullanılarak analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda bibliyometrik analiz yöntemi ile incelenmiş makalelerin alan yazındaki durumu ortaya çıkarılmıştır. WoS veri tabanında uzay ve turizm (space-tourism) kelimeleri beraber kullanılarak veri taraması yapılmıştır. Yapılan tarama sonucunda 1988-2023 yılları arasında 461 adet makaleye ulaşılmıştır. İçerikleri incelendikten sonra uzay turizmi ile ilgili olan 180 adet makaleden oluşan veri seti kullanılmıştır. Ulaşılan çalışmalar yazarların alana katkıları, yayın üretiminden en etkin ülkeler ve kurumlar, yıllara göre dağılım, anahtar kelimeler, atıf analizi gibi çeşitli parametrelere ve frekans sıklığına göre sınıflandırılarak anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda uzay turizmi ile ilgili yayınların henüz emekleme döneminde olduğu ancak 2020 yılından itibaren ise makale sayısında artış gözlemlendiği tespit edilmiştir. Bu bağlamda uzay turizminin gelişmesiyle birlikte akademik çalışmaların niceliğinde artacağı ve araştırma yöntemlerinin çeşitleneceği ileri sürülebilir. Bu makale, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı’nda yürütülmüş, “Uzay Turizmi Alanında Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Analiz Tekniği ile İncelenmesi” başlıklı yüksek lisans tezinden üretilmişti.

Bu çalışmada Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalında yazılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizini gerçekleştirmek amaçlanmıştır. Çalışmada Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezinde kayıtlı 65’i yüksek lisans ve 39’u doktora tezi olma üzere toplam 104 lisansüstü tez çalışması incelenmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde bibliyometrik analizden yararlanılmış olup tezler; tez türü, tezin yayınlandığı yıl, tezin sayfa sayısı, danışman, anahtar kelimeler, ana konu, araştırma tasarımı, örneklem grubu, örnekleme yöntemi, veri toplama yöntemi, tezin uygulama bölgesi, kriterlerine göre incelenmiştir. Araştırma kapsamında incelenen lisansüstü tezlerin 2017-2022 yılları arasında, %93,2’sinin Türkçe metin dili ile yazıldığı ve tamamının tek tez danışman tarafından yürütüldüğü ortaya çıkmıştır. İncelenen tezlerin %74,04’ünde anket ile veri toplanılması tercih edilmiş olup bu veri toplama aracının en fazla kullanılan veri toplama aracı olduğu belirtilebilir. Açık uçlu soruların nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı çalışmalarda değerlendirildiği görülmüştür. İncelenen tezlerin veri analizinde %59,62’sinde nicel, %24,04’ünde nitel araştırma yöntemleri tercih edilirken %16,35’inde ise karma yöntem tercih edilmiştir. Turizm, konaklama işletmeleri, Antalya, sürdürülebilir turizm anahtar kelimelerinin tezlerde en fazla kullanılan anahtar kelimeler olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet bakımından tezleri hazırlayan yazarların %47,12’si erkek iken 52,88’i kadındır. Tamamlanan tez çalışmalarının toplam %39,42’si 101-150 sayfa aralığında yer almakta ve tez çalışmalarında danışman ünvanlarının çoğunlukla Profesör Doktor olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma sonuçlarının Turizm İşletmeciliği alanında tez konusu seçiminde lisansüstü turizm öğrencilerine ve öğretim üyelerine rehberlik edebileceği düşünülmektedir.

Bu çalışmanın amacı, medikal turizm paydaşlarının bakış açısı ile Türkiye’de medikal turizmin bir turistik ürün olarak değerlendirilmesidir. Çalışma kapsamında 15.10.2019-15.05.2020 tarihleri arasında Antalya’da farklı kamu ve özel kuruluşlarda görev yapan sağlık çalışanları ile otel ve seyahat acentası yöneticilerinden oluşan 72 medikal turizm paydaşı ile görüşmeler yapılmış ve toplanan veri içerik analizi ile incelenmiştir. Paydaş görüşlerine bağlı olarak Türkiye'de medikal turizmin SWOT analizi yapılmış ve öneriler geliştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’nin (a) güncel ve güven veren teknolojilerin takip edilmesi/uygulanması, üst kalitede tıbbi eğitim/tıbbi gelişim ve nitelikli ve deneyimli hekimlerin olması, (b) rakiplerden daha ucuz, düşük fiyat, uygun fiyat, daha kaliteli ve daha ucuz hizmetler sunması ve (c) coğrafi konum/jeopolitik konum ve kolay/kısa sürede ulaşılabilirlik konularında üstün olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer taraftan Türkiye’nin (i) kamu hastanelerinde yabancı dil bilen işgücü azlığı, (ii) tanıtım ve tutundurma faaliyetlerinin yetersiz olması ve (iii) terör olayları ile çevre ülkelerde devam eden siyasi istikrarsızlıklar konularında zayıflıklar/zorluklar olduğu görüşü ortaya çıkmıştır. Bu makale Ayşegül ARICI’nın Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı’nda hazırlamış olduğu tez çalışmasından türetilmiştir.

Kültür yıllar içerisinde toplumun alışkanlıkları, tercihleri, yaşanmışlıklarıyla şekillenir. Mutfak kültürü ayrıca önemlidir. Göçler, iki farklı toplumun sentezine imkan sağlar. Çoğu zaman da göçle gelen mutfak kültürü, yerleşilen yerin mutfağına dahil olarak zenginleşmesine neden olur. Araştırmanın amacı; 1923 nüfus mübadelesi ile birlikte 1800’lü yılların sonlarında Girit’ten gelen mübadillerin yerleştikleri yerlere mutfak kültürünü ne ölçüde taşıdığını tespit etmektir. Araştırmada amaçsal örneklem yöntemi ile katılımcılar tespit edilmiştir. Nitel araştırma, kartopu ve zincir örnekleme kullanılmış, 14 katılımcı ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verileri doğrulayabilmek için doküman analizi ile kaynak çeşitleme (triangulation) yapılmıştır. Yapılan betimsel ve içerik analizi sonrasında Girit’ten gelenlerin %75’inin mutfak kültürünü devam ettirdikleri tespit edilmiştir. Analizler sonrasında Girit mutfağının genel özellikleri belirlenmiş, yerleşilen yere sağladığı değişimler ve buna neden olan durumlar ile ilgili tespitler yapılmıştır. Unutulmasının engellenmesine, kültür turizmi içerisinde de kullanımına yönelik öneriler sunulmuştur. Bu makale, birinci yazar tarafından Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Doktora Programı’nda Gastronomi ve Mutfak Sanatları konusunda tamamlanmış olan, Ulusal Tez Merkezi 773236 no’lu "Girit mutfağının Türk mutfak kültüründeki yeri ve sürdürülebilirliği" adlı doktora tezinden hazırlanmıştır.

Yusuf Kadir Han, 840 yılında kurulmuş 1212 yılında yıkılmış, ilk İslâmiyet’i kabul etmiş ve İslâm tarihinde büyük izler bırakan Karahanlı hükümdarlarındandır. Yusuf Kadir Han, 1024 yılında Karahanlı’nın büyük Kağanı olarak iktidara gelmeden önce de Karahanlı devletinin genişlemesi ve daha da güçlenmesi için, özellikle Hoten başta olmak üzere Budizm merkezlerin fethedilmesi için büyük mücadeleler vermiştir. Hoten’in tam olarak fethedilişi onun döneminde gerçekleşmiştir. Karahanlı hükümdarlarından Sultan Satuk Buğra Han başta olmak üzere birçok Karahanlı hükümdarları Hoten’i fethi etmek için katılmış ve bazı kazanımlar elde etmiş olsa bile Ancak Hoten’in bir bütün olarak fethi ve İslamlaşması Yusuf Kadir Han’a aittir. Hoten’in Yusuf Kadir Han tarafından bir bütün olarak fethedilişi, 1000 yıldan fazla benimsemiş olan her açıdan Budizm kültürü ile kendi kültürü nerede ise aynı duruma gelen bir medeniyetten çıkıp İslâmiyet’i girmesi, bölgeye göre bir dönüm noktası olmuştur. Bu makale Dr. Öğr. Üyesi M. İbrahim YILDIRIM danışmanlığında Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Öğrencisi Abdulbasit HEBİBOĞLU tarafından 2024 yılında tamamlanmak üzere olan “Karahanlılar Döneminde Hoten (840-1218)” başlıklı tezden üretilmiştir.

ÖZ 1. GİRİŞ 1.1. Değer Kavramı 1.2. Kuşak Kavramı 1.3. Kuşaklar Arası Geçişte Değerleri Etkileyen Unsurlar 2. YÖNTEM 2.1. Araştırmanın Deseni 2.2. Çalışma Grubu 2.3. Veri Toplama Aracı 2.4. Verilerin Toplanması 2.5. Verilerin Analizi 2.6. Geçerlik ve Güvenirlik 2.7. Araştırmacının Rolü 3. BULGULAR 3.1.Değer 3.2. Değerlerin kuşaklararası aktarımı 3.3.Değişen ve Devam Eden Değerler 3.4. Farklı Nesillerin Değer Aktarım Yaklaşımı 3.5. Aile ve Hayata Etkileri 3.6. Ebeveynlerden Görülmüş ve Yaşanmış Değerler 4. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER 4.1. Öneriler 1. Kuşaklara arası çatışmalara ve sebeplerine yönelik çok fazla çalışma bulunmaktadır. Bunların her biri çok kıymetli ve önemlidir. Fakat yaşanılan çatışmaları çözmeye yönelik çalışmalara ağırlık verilmesi önemli görülmektedir. 2. Alfa beta kuşağının karşılaşabileceği sorunlar üzerine kapsamlı bir çalışma yapılabilir. 3. Tamamen değişen ve yerine gelen değer kavramlarını anlatan ve bunu yaparken kuşakların düşüncelerine yer vererek beklentileri belirlemek. 4. Araştırmanın sınırları sadece Türkiye sınırları içerisinde gerçekleşmiştir. Dünya üzerinde ki değer kavramını daha büyük grupla ile aynı zamanda farklı demografik özellikleri dahil edildiği çalışmaların yapılması yararlı olacaktır. 5. Genç kuşak ile yaşlı kuşağın birbirleriyle kaliteli vakit geçirebilecekleri ortamların oluşturulması. 6. Ailelerin çekirdek aile değil geniş aile olarak zaman zaman yemekler düzenlemeye özen göstermeleri. 7. Yaşlı kuşağın diğer kuşağın yanında model olduğunu unutmayıp tüm hal ve hareketlerine dikkat etmelidir. 8. Tüm yaş gruplarının birbirlerini anlamaya empati kurmaya özen göstermeleri gerekmektedir. Kaynakça Akçay, G. A. (2022). Dezavantajlı Bireyler ve Ailelerinin Gündelik Hayatları: Fenilketonürili Aileler Üzerine Bir İnceleme. Konya: Tez. Albaırqdar, O. H., & Doğanalp, B. (2020). Y kuşağının kariyer yönelimi üzerine bir uygulama. Ekonomi, İşletme ve Yönetim Dergisi, 55. Baştürk, S., Dönmez, G., & Dicle, A. N. (2013). Geçerlik ve Güvenirlik. Researchgate, 164. Binay, M. E. (2020, 12 15). Kuşaklararası farklılıkların çalışma değerleri üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, s. 4. Çelikkaya, T., & Osman, S. (2016). Değerlerin kazanılmasındaki etkili faktörler (öğrenci görüşleri). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 169. Demirutku, K. (2007). Parenting styles, internalization of values and the self-concept. Ankara: Doktora Tezi. Düzgüner, S. (2015). Değişen dünyada gençlik ve değerler. Gençlik Araştırmaları Dergisi , 107-112. Gör, F. (2013). İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programında merhamet değeri. Erzurum: Yüksek Lisans Tezi. İlhan, T. (2009). Üniversite öğrencilerinin benlik uyumu modeli: yaşam amaçları, temel psikolojik ihtiyaçlar ve öznel iyi oluş. Ankara: Doktora Tezi. Karataş, Z. (2017). Sosyal Bilim Araştırmalarında Paradigma Değişimi: Nitel Yaklaşımın Yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 75. Kocabıyık, O. (2015). Olgubilim ve Gömülü Kuram: Bazı Özellikler Açısından Karşılaştırma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 55. Kurtdaş, E. M. (2021). Değer değişimini etkileyen bir faktör olarak üniversite eğitimi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 317-320. Morsümbül, Ş. (2014, 1 14). Değerelerin kuşaklar arası değişimi; Ankara örneği. Doktora Tezi, s. 45. Sarıkaya, M. (2019, 5). Çocuk yetiştirme değerlerine ilişkin ebeveyn ve ergen görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, s. 28. Tatar, T. (1995). Gelenek ve gelecek. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümündeki konuşması., (s. 205,206). İstanbul. Topkaya, E. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 115. Yalçın, H. (2022). Bir araştırma deseni olarak fenomenoloji. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Yeşil, R., & Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 67. Yıldız, R., & Emecen, S. (2019). Hayatı anlamlandırmada kuşaklar arası farklılıklar: üç kuşak karşılaştırmalı analizi. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, 361.

Toplumsal belleğin geçmişe ilişkin kurguları, varlığını kalıcı biçimde sürdürmez; aksine dinamiktir ve sürekli olarak yeniden üretilir. Toplumsal belleği yeniden kurgulamak ve canlı tutmaksa, ancak mekânı ortak belleği besleyecek şekilde inşa etmekle gerçekleşebilmektedir. Bu nedenle toplumsal belleğe müdahale etmenin en önemli yollarından biri mekânsal düzenlemelerdir. Türkiye’nin yakın tarihinin önemli toplumsal hareketlerinden biri olan 28 Nisan Olayları’nda yaşamını yitiren Turan Emeksiz, 27 Mayıs Darbesi’ni izleyen dönemde “şehit” ilan edilmiş ve sistematik biçimde topluma hatırlatılmıştır. 1970’li yıllarda Emeksiz’in giderek muhalefeti hatırlatır bir simgeye dönüşmesiyle devlet önce Emeksiz’in hatırlatma pratiklerinden çekilmiş; 12 Eylül'ün başlattığı süreçte muhalif toplumsal hareketleri anımsatan mekân üzerindeki bu hatıralar silinmiştir. Çalışmada vaka analizi yönteminden yararlanılarak Emeksiz’i mekân dolayımıyla hatırlama ve unutmanın siyasal bağın kuruluşu açısından analizi amaçlanmıştır. Çalışmanın başlıca bulgusu Emeksiz’in naaşının Anıtkabir’e defnedilmesi, onu hatırlatan anıt ve büstlerin dikilmesi, isminin çeşitli ortak alanlara verilmesi yoluyla toplumsal hafızaya dahil edildiğidir. Bir diğer önemli bulgu ise bahsedilen mekânların imhasının Emeksiz’in toplumsal hafızadan silinmesine yol açtığıdır. Bu konu, daha geniş bir biçimde şu çalışmada incelenmiştir: Turgay Gülpınar (2012) Şehitliğin İnşası ve İmhası: Turan Emeksiz Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi ABD, Siyaset Bilimi, Ankara.

Bu araştırmada, Woosnam (2008) tarafından geliştiri len ‘duygusal dayanışma ölçeğinin’ Türkiye şartlarında geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Orijinali İngilizce olan ölçek üç faktörlü yapı ile açıklanmakta ve on iki maddeden oluşmaktadır. Duygusal dayanışma ölçeğinin Türkçeye uya rlanması kapsamında öncelikle ölçeğin Türkçeye çevirisi yapılmış ve çeviri sonrası uzman görüşüne başvurulmuştur. Uzmanların görüşleri alındıktan sonra ölçeğe nihai şekli verilmiştir. Sonrasında İngilizce ve Türkçe formların dilsel eşdeğerlik çalışması yapılmıştır. Korelâsyon analizi sonucunda, ölçeğin İngilizce ve Türkçe formları arasında yüksek düzeyde anlamlı ve pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir(r= ,91; p= 0,000). Dilsel eşdeğerliği sağlanan ölçek Nevşehir’de ikamet eden 435 yerleşik sakine uygulanmıştır. Ölçeğin güvenirlik kat sayısı (Cronbach’s Alpha) 0,91 olarak ölçülmüştür. Gerçekleştirilen faktör analizi sonucunda duygusal dayanışma ölçeği, orijinal ölçeğin aksine iki faktörlü ve on bir maddeden oluşan bir yapıyla açıklanmıştır. Lite ratür incelendiğinde, bu şekilde meydana gelen farklılığın farklı kültürel ortamlardan kaynaklanabileceği ileri sürülmektedir. Yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda elde edilen bulgular, ölçeğin Türkiye’de turist ve yerel halk arasındaki duygusal dayanışmanın ölçülmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir veri toplama aracı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışma, Prof. Dr. Barış Erdem’in danışmanlığında Gencer Sümbül tarafından hazırlanan ve Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalında devam etmekte olan doktora tezinin bir bölümünden türetilmiştir.

Özet Amaç: Bu çalışmanın amacı; Turizm alanında yazılmış olan atmosfer konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik açıdan incelenmesidir. Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi yönteminden faydalanılmıştır. Bu doğrultuda ‘’atmosfer’’ konulu lisansüstü tezler bazı araştırma soruları kullanılarak bibliyometrik açıdan incelenmiştir. Araştırma verilerinin analiz edilmesinde Maxqda programından yararlanılmış, frekans ve yüzde değerleri ortaya konmuştur. Bulgular: Araştırma kapsamında Ulusal Tez Merkezi veri tabanından ulaşılan atmosfer konulu 20 lisansüstü tez bibliyometrik açıdan incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda veri tabanında turizm alanında atmosfer konulu ilk tezin 2008 yılında yayınlandığı görülmektedir. Yayınlanan tezlerin büyük bir bölümü yüksek lisans tezi olup tamamının yayın dili Türkçe olduğu saptanmıştır. Ayrıca yazar cinsiyeti bakımından incelendiğinde kadın ve erkek oranının birbirine yakın olduğu ve bütün tezlerin sosyal bilimler enstitüsü himayesinde yayınlandığını söylemek mümkündür. Üniversite özelinde incelendiğinde atmosfer konulu lisansüstü tezlerin en çok çalışıldığı üniversitenin 3 lisansüstü tez ile Akdeniz üniversitesi olduğu saptanmış, veri tabanında bulunan 20 lisansüstü tezin 12 farklı üniversitede çalışıldığı görülmüştür. Sonuç: Atmosfer kavramının turizm sektöründe önemli bir kavram olduğunu söylemek mümkündür. Ulusal tez merkezinde toplamda 20 lisansüstü tezin bulunmasına rağmen atmosfer kavramının birlikte çalışıldığı konular önemli olarak görülmektedir. Atmosfer kavramıyla birlikte, müşteri memnuniyeti, müşteri sadakati, iş performansı, tekrar ziyaret gibi turizm sektörünün ve sektördeki işletmelerin gelecekleri açısından üzerinde durması gereken konular olduğunu söylemek mümkündür.

Samsun’da yaşayan Gürcü halkının yeme içme kültürlerini ve yeme içme kültürünün zaman içindeki değişimlerini belirlemek amacıyla yapılan çalışmanın örneklemini yaşları 57-81 arasında olan kadınlar oluşturmaktadır. Araştırma sonucuna göre Gürcü mutfağında geçmişten günümüze değişimler; kullanılan araç gereçte, yenilen öğün sayısında yemek servisi ve sofra düzeniyle yemek yapımında kullanılan yağlarda meydana gelmiştir. Gürcü mutfağında ağırlıklı olarak hem geçmişte hem de günümüzde mısır ekmeği tüketilmektedir. Gürcüler geleneksel yemeklerini hazırlamaya ve tüketmeye devam etmektedir. Gürcülerin geleneksel yemekler arasından günümüzde halen yaygın olarak tüketilen Gürcü yemekleri sırasıyla Zsikesma, çökelek çorbası, yeşil fasulye çorbası, Gürcü çorbası, kalaço, ısırgan çorbası, malahto, zetiyani, lobyo phali, koraveli phali, nivar jave, sütlü kabak yemeği, kabak yemeği, kesme makarna, un papa, Gürcü kavurması, cevizleme, kerçho lobyo, cılbıri, tavuk lebsi, et lebsi, üzüm papa, Gürcü dolması, Gürcü sarması, porçvi, fasulye kaynatma, şekazmuli jave olarak saptanmıştır. Ayrıca bu yemeklerde ceviz sarımsak ve kişnişin ezilip cevizin yağının çıkartılmasıyla elde edilen sosun yaygın olarak kullanılmaya devam ettiği tespit edilmiştir. Ceviz ve kişniş Gürcü mutfağında neredeyse her yemekte kullanılmaktadır. Çalışma kapsamında Gürcü mutfağına ait çökelek çorbası, üzüm papa, un papa ve zsikesma, yemeklerin kaybolmaya yüz tuttuğu saptanmıştır. Bu çalışma, Gülsevdi Öztürk tarafından Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dalında tamamlanan ‘Etnik Gıdaya Yönelik Tutum ile Kültürleşme, Kültürel Açıklık ve Neofobi’nin İlişkisi: Samsun Gürcü Mutfağı Örneği’ Yüksek Lisans Tezi Tezinden alınmıştır.

Araştırma, 2020 yılında Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Grafik Ana Bilim Dalı programında kabul edilen “Nöropazarlama ve Ambalaj Tasarımı” adlı Yüksek Lisans tezinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Gün be gün gelişmekte olan pazarlama günümüzde de alıcıyı etkileme noktasında yeni pazarlama stratejileri geliştirmeye devam etmektedir. Tüketici, satın alma ve karar verme noktasında, alışkanlıkları doğrultusunda ya da anlık olarak alışveriş yapmaktadırlar. Alışveriş sürecinde beyinlerinin duygusal süreçlerini kullanarak karar vermektedirler. Bu noktada nöropazarlamanın önemi ortaya çıkmaktadır. Markalar ambalaj tasarımı üretiminde en yüksek rekabet avantajına sahip olmak için, nöropazarlama yöntemlerinden yararlanmaktadır. Nöropazarlama, tüketicinin zihinsel süreçlerini anlamak üzere merkezi ve otonom sinir sisteminin tepkilerinin ölçülebildiği cihazlar kullanarak verilmek istenenin açık ve net bir şekilde hedefe ulaşıp ulaşmadığını kontrol edebilen bir araştırma yöntemidir. Buradan hareketle ambalaj tasarımında nöropazarlama kullanımının incelenmesi amaçlanmıştır. Hedeflenen amaç doğrultusunda pazarlama, ambalaj tasarımı, nöropazarlama ve nöropazarlama tekniği kullanan ambalajlar araştırma kapsamını oluşturmuştur. Yapılan literatür incelemeleri neticesinde nöropazarlama konusunda yapılan çok sayıda çalışmaya rastlanmış ancak, nöropazarlama yönteminin ambalaj tasarımında kullanılmasıyla ilgili alan araştırmalarının yetersiz olduğu dikkat çekmiştir. Nöropazarlama yönteminin incelenmesindeki mevcut eksiklik araştırmanın önemini arttırmaktadır. Bunun yanında araştırmada konu edilen nöropazarlama uygulamaları diğer araştırma tekniklerinden farklı olarak, bilimsellik ve doğruluk payı yüksek bir uygulama tekniği olması açısından ayrıca önem teşkil etmektedir. Araştırmanın, alanda çalışan ya da çalışacak olan tasarımcılar ve marka sahipleri için yol göstereceği ön görülmektedir. Sonuç olarak, pazara sunulacak olan ürünlerin, ambalaj tasarımları tüketiciler üzerinde beklenilen etkiyi yaratmıyorsa o ürün piyasaya sürülmeden önce yani daha başlangıç aşamasındayken, ambalaj tasarımının değiştirilmesi hedeflenmektedir. Nöropazarlama araştırma ve uygulamalarının ilerleyen dönemlerde bilindik yöntemleri geride bırakacağı ön görülmektedir.

Duygudurum (mood), kişilerin karşı tarafa verdikleri yanıtlardır. Duygudurum bozuklukları ruhsal bozukluklar arasında en yaygın olanlardan biridir. Duygudurum bozuklukları ;majör depresyon, distimi, bipolar bozukluk gibi önemli halk sağlığı problemi olup, ülkemizde de sıklıkla görülen geniş tanı aralığına sahip bir bozukluktur. Duygudurum bozukluğu klinik olarak tanısı zor olsa da tedavisi mümkün olan ve tedavi edildiğinde bireylerin yaşam kalitesini arttırdığı yapılan çalışmalarda görülmektedir. Duygudurum bozukluğuna kuramsal açıdan farklı bakış açıları mevcuttur. Bu bozukluğun tanısı konduktan sonra tedavisi ilaçla, EKT (elektro konvülsif tedavi) ve psikoterapi yöntemleriyle eş zamanlı yapılması hastalığın gidişatını etkilemektedir. Bu makalede duygudurum bozukluğuna kuramsal olarak bakılmış, etiyolojisi incelenmiş ve tedavi yöntemleri güncel olarak ele alınmıştır. KAYNAKÇA Angst, J. (1992). Epidemiology of depression. Psychopharmacology, 106(1), 71-74. Amerikan Psikiyatri Birliği (2013) Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Beşinci Baskı (DSM-5) (Çev. ed.: E Köroğlu). Ankara, Hekimler Yayın Birliği. Berrios,G. E.(1996). The History of Mental Symptoms, Descritive Psychopathology Since the Nineteenth Century. CambrigeUniversityPress. Ersan, E. ve Abay, E. (2001). Depresyonun genetik nedenleri. Duygudurum dizisi, (6), 277-282. Gerring, J.R. ve Zimbardo, P. G. (2020). Psychology life. 19th edition. Pearson Education, 454-455. Healy, D. (2019). From mania to bipolar disorder. Bipolar Disorder, L.N Yatham and M.Maj, WilwyBlackwell, (1) 5-7. Işik E., Işik U. ve Taner Y. (2013). Çocuk, ergen, erişkin ve yaşlılarda depresif ve bipolar bozukluklar. Ziraat Gurup Matbaacılık. Johnson, S. L. ve Kring, A. M. (2019). Anormal Psikoloji. Nobel Yayıncılık. Kafes, A. Y. (2021). Depresyon ve anksiyete bozuklukları üzerine bir bakış. Humanistic Perspective, 3(1), 186-194. Karaca, E. ve Karaaziz, M. (2023). Majör Depresif Bozukluğun Bilişsel Davranışçı Terapi ile Tedavisi: Bir Olgu Sunumu. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 279-292. Karadağ, H. K. (2022). Üniversite öğrencilerinde sosyal medya kullanımı ile depresyon arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü). Karamustafalıoğlu, N. ve İzci, F. (2022). Duygudurum değişiklikleri. Öğrenci,(7), 30-33. Kelsey, J. E. (2002) Treatment strategies in achieving remission in major depressive disorder. Acta Psychiatry Scand, 106, 18-25. Kendler, K. S., Gardner, C. O. ve Gatz, M. (2007) The sources ofco-morbidity between majordepression and generalized anxiety disorder in a Swedish national twin sample. PsycholMed, (37), 453-462. Kırımça, K. C. (2022). Sınav günü duygudurumun akademik başarı ile ilişkisi .(Master's thesis, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü) Kimyonşan, M., & Karaaziz, M. (2023). Depresif Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapi Yaklaşımı ile Tedavi: Olgu Sunumu. IJSS, 7(28), 423-430. Kleist K (1953) Die Gliederung der neuropsychischen Erkrankungen. Monatsschr Psychiatr Neurol, 125: 526-554. Köroğlu, E. (2014). DSM-5 Tanı Ölçütleri Başvuru kitabı . HYB yayıncılık. Kupfer, D. J., Frank, E. ve Phillips, M. L. (2012). Majordepressive disorder: newclinical, neurobiological, andtreatmentperspectives. TheLancet, 379(9820), 1045-1055. Leonhard K (1979) The Classification of endogenous psychosis. Ed 5 (Ed. E Robins) London Irvington, s. 25-39. Medeni, İ., İlhan, M. N. ve Medeni, V. (2020). Bir İlçede Yaşayan 15 Yaş ve Üzeri Kişilerde Depresyon Sıklığı ve İlişkili Risk Etmenleri. Kriz Dergisi, 28(3), 125-134. Miller, J. N. ve Black, D. W. (2020). Bipolar disorder and suicide: a review. Current Psychiatryreports (22), 1-10. Morrison, J. (2019). Klinisyenler için Tanı Rehberi (DSM-5 i kolaylaştıran). Nobel yayınları McIntosh, E., Gillanders, D. ve Rodgers, S. (2010). Rumination, goallinking, dailyhasslesand life events in majordepression. Clinical Psychology & Psychotherapy: An International Journal of Theory & Practice, 17(1), 33-43. Najafova, K. (2023). Melatoninin major depresif bozukluk tedavisinde prognostik değeri/Prognosticvalue of melatonin in thetreatment of majordepressive disorder. (Bezmi Alem University-master thesis). Öztürk, O. ve Uluşahin, A. (2020). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Bayt yayınları. Townsend, M. C. (2016).Duygudurum-bipolar ve ilgili bozukluklar (Çev. G. Keskin). Current Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliğinin Temelleri Kanıta Dayalı Uygulama Bakım Kavramları. Akademisyen Tıp Kitabevi. Taylor ,D. ve Richardson, P. (2005). The psychoanalytic / psychodynamic approach to depressive disorders. Oxford textbook of psychotherapy, 127-136. Sağduyu, A. (2020). Birinci basamak sağlık hizmetlerinde depresyon. Türk Psikiyatri Dergisi, (3), 7-10. Türkçapar, H. (2020). Depresyon. İstanbul: Epsilon yayıncılık .

Yaşadığımız çağda meydana gelen teknolojik gelişmeler avantajlarının yanısıra bazı dezavantajları da beraberinde getirmiştir. Otomasyon sistemlerinin yaygınlaşması bu sistemleri kullanan tüm kesimleri etkilemiştir. Bu etkilerden birisi de stresin alt boyutu olarak tanımlanan ve son yıllarda iş yaşamında ciddi problemlere yol açan ‘teknostres’tir. Teknostres, çok sayıda bilgisayar sistemiyle çalışmanın ve bu sistemler ile kişisel yaşamın, kuruluşun ve kullanıcıların taleplerini gerçekleştirirken oluşan kaygı veya zihinsel baskı hissi olarak adlandırılmaktadır. Teknostresin olumsuz etkileri; hem kütüphane personeli hem de kullanıcılar için teknoloji tabanlı eğitim ve öğretim, teknolojiye karşı olumlu bir tutum geliştirmek, yeterli ekipman ve teknik destek sağlamak, daha ergonomik çalışma ortamı sağlamak, teknolojiyi kullanırken düzenli molalar vermek, çoklu görevden kaçınmak, stres yönetimi eğitimi, etkili zaman yönetimi ve düzenli fiziksel egzersiz ve meditasyon yapmak vb. çözüm yolları ile azaltılabilir. Bu çalışmanın amacı teknostres ile verimlilik arasındaki ilişkiyi ele almak, teknostresin nedenlerini ve kütüphaneciler üzerindeki etkilerini örgütsel verimlilik açısından incelemek ve teknostres yönetimine ilişkin önerilerde bulunarak alan yazına kavramsal açıdan katkı sağlamaya çalışmaktır. Betimleme yöntemi kullanılan çalışma kuramsal niteliktedir. Kaynakça Aghwotu, P. T. ve Owajeme, O. J. (2010). Technostress: Causes, symptoms and coping strategies among librarians in university libraries. Educational Research, 1(12), 713-720. doi:http://www.interesjournals.org/ER Ahmad, U. N. ve Amin, S. M. (2012). The dimensions of technostress among academic librarians. Procedia – Social and Behavioral Sciences. 65, 266-271. doi: 10.1016/j.sbspro.2012.11.121 Akınoğlu, H. F. (1993). Teknostres. Türk Kütüphaneciliği, 7(3), 159-173. Erişim adresi: http://www.tk.org.tr/index.php/tk/article/view/1388 Al-Qallaf, C. L. (2006). Librarians and technology in aca­demic and research libraries in Kuwait: Perceptions and effects. Libri, 56(3), 168-179. Erişim adresi: https://doi.org/10.1515/ libr.2006.168 Arnetz, B. B. ve Wiholm, C. (1997). Technological stress: Psychophysiological symptoms in modern offices. Journal of Psychosomatic Research, 43(1), 35-42. Erişim adresi: https://doi.org/10.1016/S0022-3999(97)00083-4. Ayyagari, R. (2007). What and why of technostress: Technology antecedents and implications (Doktora tezi). Amerika Birleşik Devletleri: Clemson Universitesi. Erişim adresi: https://tigerprints.clemson.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1133&context=all_dissert Ayyagari, R., Grover, V. ve Purvis, R . (2011). Technostress: Technological antecedents and implications. MIS Quarterly, 35(4), 831-858. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/41409963 Bondanini, G., Giorgi, G. , Ariza-Montes, A. ve Vega-Munoz, A. ve Andreucci-Annunziata, P. (2020). Technostress dark side of technology in the workplace: A scientometric analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(21), 1-25. doi:10.3390/ijerph17218013 Brod, C. (1984). Technostress: The Human Cost of the Computer Revolution. Addison-Wesley Publishing Company, Reading. Champion, S. (1998, Nov). Technostress: Technology’s Toll. School Library Journal, 44(1), 48-51. Chauhan, K. (2018). The influence of technostress on productivity among OPJGU library professionals. Indian Journal of Library and Information Science, 12(2), 83-88. Erişim adresi: http://dx.doi.org/10.21088/ijlis.0973.9548.12218.2 Clark, K. ve Kalin, S. (1996). Technostressed out? How to cope in the digital age. Library Journal, 30-32. Clute, R. (1998). Technostress: A content analysis [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ohio, USA: Kent State University. Erişim adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED423911.pdf Çınar, K. (2017). Potansiyel stres kaynaklarının üniversite kütüphanecilerinin çalışma yaşamı kalitesi üzerindeki etkisi. İstanbul örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çoklar, A. N. ve Şahin, Y. L. (2011). Technostress levels of social network users based on ICTs in Turkey. European Journal of Social Sciences,, 23(2), 171-172. Erişim adresi: https://www.tecnostress.it/wp-content/uploads/2011/09/Technostress-in-Social-Turkey.pdf Das, S. (2019). The status and impact of technostress on library professionals: essionals: A study among the professionals of the selected Private College Libraries in North Bengal. Library Philosophy and Practice (e-journal)(3642). Erişim adresi: https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/3642 Davis-Millis, N. (1998). Technostress and the Organization: A Manager's Guide to Survival in the Information Age. 67th Annual Meeting of the Music Library Association, 14 February 1998. Boston, Massachusetts. Erişim adresi: https://web.mit.edu/ninadm/www/mla.html