Littérature scientifique sur le sujet « Doświadczenia medyczne na ludziach »

W obecnych normatywnych aktach prawnych Ukrainy nie ma pojęcia „błąd medyczny”, a jego znaczenie nie jest określone. Brak uregulowania błędów medycznych na poziomie legislacyjnym godzi w interesy pacjentów, lekarzy i zakładów opieki zdrowotnej, tzn. pacjent nie ma pewności, że otrzyma zadośćuczynienie za wyrządzoną szkodę; lekarz nie jest chroniony przed bezpodstawnymi roszczeniami; instytucja nie jest chroniona przed ewentualnym zajęciem kont bankowych i kapitałów. Istotne dostosowanie, doprecyzowanie i usprawnienie instytutu odpowiedzialności za winnego z uwzględnieniem specyfiki stosunku prawnego lekarz – pacjent jest warunkiem koniecznym realizacji przez obywateli ich praw gwarantowanych Konstytucją i ustawami Ukrainy, w tym prawa do życie i zdrowie.

Pandemia Covid-19 stanowi ogromne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego oraz funkcjonowania społeczno-gospodarczego. Celem pracy jest przedstawienie wybranych aspektów medycznych i społecznych związanych z pandemią Covid-19. Jako metodę badań zastosowano przegląd i analizę piśmiennictwa pochodzącego z bazy PubMed uzupełnione o raporty epidemiologiczne. Do wyszukania publikacji użyto następujących słów kluczowych: „Covid-19”, „medical aspects of Covid-19”, „social aspects of Covid-19”. Pandemia Covid-19 spowodowała destabilizację zdrowia publicznego na skalę światową i pozostawiła wiele negatywnych skutków społecznych. Była przyczyną globalnego kryzysu gospodarczego i ekonomicznego. Covid-19 określone zostało mianem nagłego niekorzystnego i wielowymiarowego doświadczenia medycznego i społecznego, którego następstwa występują obecnie i będą odczuwane jeszcze przez wiele lat. Należy monitorować sytuację epidemiologiczną, zdrowotną i ekonomiczną społeczeństwa i podejmować działania zmierzające do zmniejszenia nasilenia negatywnych skutków pandemii Covid-19.

Postęp jest jedną z najstarszych, najtrwalszych i najbardziej uniwersalnych idei, jakie stworzyła ludzkość. W rozwoju cywilizacyjnym, wśród dominujących kierunków działania, znajduje się technologia informatyczna, której nie sposób ignorować, gdyż wymusza ona na poszczególnych państwach, organizacjach, instytucjach i ludziach dostosowanie się do współczesnych zasad komunikacji i gromadzenie niezliczonych zasobów informacji. Przystosowanie się do tych wymogów dotyczy także wymiaru sprawiedliwości, przed którym postawione zostały zadania usprawnienia przebiegu postępowania oraz akomodacji nowego typu rozpoznawanych i rozstrzyganych spraw. Zagadnienia te były przedmiotem konferencji naukowej pt. Informatyzacja w sądownictwie – doświadczenia i perspektywy zorganizowanej przez Wyższą Szkołę Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie, Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa KUL oraz Katedrę Kościelnego Prawa Publicznego i Konstytucyjnego KUL, która odbyła się 16 kwietnia 2012 r. w Warszawie.

Troska o zdrowie, eliminowanie cierpienia oraz chorób w wymiarze fizycznym i duchowym była przedmiotem refleksji teoretycznej od czasów antycznych. Średniowieczne traktaty medyczne, powstałe w szkole medycznej w Salerno, szczegółowo zajmowały się substancjami pokarmowymi, klasyfikując je jako pożywienie oraz skuteczne lekarstwa na wiele schorzeń. Dieta była uważana za integralną część ogólnego, dobrego samopoczucia człowieka. Żywność i napoje pełniły funkcje odżywcze, profilaktyczne oraz lecznicze. Zalecenia dotyczące diety wynikały z ukształtowanej wiedzy, obserwacji, doświadczenia i były uzasadniane przez reguły patologii humoralnej. Oparte były o zasadę równowagi, umiarkowania i indywidualnego podejścia do człowieka.

Częstość przerzutów do otrzewnej w raku jelita grubego wynosi 5%-15% w przypadku przerzutów synchronicznych i aż 40% w przypadku wystąpienia wznowy miejscowej. Najlepsze wyniki leczenia uzyskuje się poprzez skojarzone wykonanie zabiegu cytoredukcyjnego w połączeniu z dootrzewnową chemioterapią perfuzyjną w hipertermii (HIPEC). Wyniki takiego leczenia są zdecydowanie lepsze i pozwalają na osiągnięcie przeżyć 5-letnich na poziomie 30%-50%. Zabiegi te wymagają dużego doświadczenia w chirurgii jamy brzusznej, są czasochłonne (średni czas procedury chirurgicznej wynosi 6-8 godzin) i obarczone powikłaniami związanymi nie tylko z zabiegiem operacyjnym, ale także podaniem cytostatyku do jamy otrzewnej w podwyższonej temperaturze (41,5 st. C). Chorzy po zabiegu wymagają pobytu na oddziale intensywnej terapii, co jest związane z wystąpieniem potencjalnych powikłań spowodowanych rozległością zabiegu, długością procedury chirurgicznej, zastosowaniu chemioterapii w połączeniu z hipertermią. Prowadzenie pooperacyjne tych chorych wymaga doświadczenia całego zespołu lekarskiego i pielęgniarskiego. Zabiegi cytoredukcyjne w połączeniu z HIPEC jako wysoce specjalistyczne procedury medyczne powinny być merytorycznie ocenione pod kątem korzyści długoterminowych dla chorych i odpowiednio skalkulowane pod względem realnej wysokości refundacji. Jako procedura zalecana w wytycznych Kionsultanta Krajowego d.s. Chirurgii Onkologicznej oraz wytycznych ESMO, niezbędna jest jej realna wycena i refundacja pokrywająca jej całkowite średnie koszty.

Artykuł stanowi krótki przegląd sposobów, w jaki wczesnonowożytna medycyna i kultura religijna interpretowały i kształtowały doświadczenie zarazy i życia w jej czasie. Część pierwsza przedstawia średniowieczne i nowożytne wyjaśnienia medyczne dotyczące pochodzenia i rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Autor w drugiej części tekstu omawia nowożytne sposoby ukazania niesionej powietrzem zarazy jako zagrożenia powszechnego i wszechogarniającego oraz rekapituluje dawne teorie łączące zatrucie powietrza z działaniem gwiazd. Trzecia część artykułu jest refleksją nad tym, w jakim stopniu doświadczenie zarazy było czymś wspólnym, dotykającym w podobny sposób wszystkich mieszkańców nowożytnej Europy. Wskazuje też, że choć zaraza była zjawiskiem stale obecnym w dawnej Europie, istniały spore różnice w jej doświadczeniu w zależności od stanu społecznego. Następna część tekstu przedstawia, jak na akceptację takiego stanu rzeczy mógł wpływać proces nadawania epidemii wymiaru moralnego i religijnego. Artykuł podsumowuje zakończenie, wskazujące, jak indywidualizacja doświadczenia zarazy – symbolizowana przez strzałę – jednocześnie przynosiła ludziom otuchę i pozwalała objaśnić niszczony zarazą świat w znajomych kategoriach, a także uniemożliwiała wyobrażenie sobie innego modelu wspólnoty przeżywania zarazy. Arrows of Poisoned Air for the “People and All That Lives:” Shaping the Epidemic Experience in the Early Modern Era The paper offers a brief overview of the ways in which both early modern medical knowledge and religious culture interpreted and shaped the experience of the pestilence. The first part of the text presents medieval and early modern medical theories on the origins and spread of the plague and other infectious diseases. The second part of the text discusses how the idea of airborne plague shaped the image of pestilence as not only a universal bane but also a somehow egalitarian experience. It also summarises the theories on the astrological origin of the disease, which were widespread in the early modern period. The third part of the text explores to what extent the early modern experience of the plague was truly egalitarian. The author points out that although the plague was commonplace at that time, the foundational inequality of the early modern society effectively differentiated the experience of the disease for its various members. The subsequent part of the text analyses how the process of ascribing a moral – and, specifically, religious – dimension to the plague and all the suffering it caused promoted acceptance of this state of affairs in the early modern society. The concluding part of the text discusses how the concept of the plague arrow served as a tool for the individualization of the experience of the disease and its consequences, which on the one hand provided some relief to the affected and helped rationalize the destruction brought to the world by the plague, but on the other successfully proscribed any potential attempts to reimagine the social order in the wake of such a disastrous experience.

W naukach medycznych badania eksperymentalne wiążą się z główną misją medycyny, jaką jest ratowanie zdrowia i życia ludzkiego. Oprócz orientacji na pragmatyzm i funkcjonalność medycyna ma również powinności etyczne wiążące się z przestrzeganiem zasad moralnych oraz m.in. podmiotowym traktowaniem pacjenta. Jednak historia medycyny dostarcza przykładów „reifikacji chorych” i wykorzystywania ich jako „obiekty” w eksperymentalnych metodach leczenia. W tym kontekście istotną rolę rzecznika praw pacjentów zaczęła odgrywać bioetyka oraz nauki humanistyczne i społeczne w medycynie. Celem artykułu jest próba opisu i interpretacji znaczenia wybranych, eksperymentalnych technik i technologii medycznych stosowanych wobec pacjentów oraz ich konsekwencji, widzianych w perspektywie klasycznej socjologii medycyny. W pracy wykorzystano dostępną literaturę przedmiotu oraz wyniki badań sondażowych dotyczących eksperymentów i doświadczeń na ludziach co stanowi przedmiot zainteresowań nauk socjologicznych. Wyniki przeprowadzonych przez autora badań techniką desk-research wskazały, iż opisywane w literaturze przedmiotu eksperymenty medyczne i doświadczenia na ludziach testujące nowatorskie technologie skutkowały również niezamierzonymi, negatywnymi rezultatami dla zdrowia pacjentów. Aktualny poziom rozwoju medycyny, stan legislacji, poziom świadomości społecznej i zakres wiedzy pacjentów wyznaczają stan rzeczy, w ramach którego powinno dochodzić do ustalania uniwersalnych zasad bezpiecznego stosowania na etapie badań podstawowych innowacyjnych technologii medycznych opartych na wynikach eksperymentów i doświadczeń na ludziach. Przedstawiona w artykule problematyka jest niezmiernie rzadko poruszana w ramach polskiej socjologii medycyny. Opisane w tekście przykłady doświadczeń tego rodzaju budzą kontrowersje natury etyczno-moralnej, w badaniach eksperymentalnych dotyczących człowieka nie mogą być akceptowane techniki ingerujące w integralność oraz tożsamość osoby ludzkiej, tak np. akty zewnętrznej ingerencji w dziedzictwo genetyczne są przeciwne godności istoty ludzkiej i nie powinny być usprawiedliwiane przez wzgląd na ewentualne, potencjalne, dobroczynne skutki zdrowotne w przyszłości.