Academic literature on the topic 'Przyczynowość'

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the lists of relevant articles, books, theses, conference reports, and other scholarly sources on the topic 'Przyczynowość.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Journal articles on the topic "Przyczynowość"

1

Noble, Denis. "Geny a przyczynowość." Filozoficzne Aspekty Genezy 8 (May 21, 2021): 191–217. http://dx.doi.org/10.53763/fag.2011.8.64.

Full text
Abstract:
Ukazanie powiązań między genotypem a fenotypem jest problematyczne nie tylko ze względu na ogromną złożoność interakcji między genami, białkami i funkcjami fizjologicznymi wyższych rzędów, ale również dlatego, że paradygmatom przyczynowości genetycznej w systemach biologicznych towarzyszy duże zamieszanie. W tym artykule przeanalizuję niektóre związane z tym błędne przekonania, zaczynając od zagadnienia definicji genu. W toku rozwoju biologii uległa ona zasadniczej zmianie - pierwotnie gen rozumiano jako przyczynę cech fenotypowych, obecnie definiuje się go jako fragment DNA. Następnie przejdę do następujących zagadnień: czy "cyfrowa" natura sekwencji DNA gwarantuje im pierwszeństwo w ciągu przyczynowym w porównaniu z dziedzicznością niezwiązaną z DNA, czy koncepcja programów genetycznych jest sensowna i użyteczna oraz jaka jest rola przyczynowości na wyższych poziomach (przyczynowości odgórnej). Metafory, które dobrze spełniały swoją funkcję podczas molekularnej fazy rozwoju biologii w ostatnich dziesięcioleciach, mają ograniczone zastosowanie w wielopoziomowym świecie biologii systemowej, a nawet mogą pro-wadzić do nieporozumień. Wyjaśnienie wieloczynnikowej przyczynowości genetycznej związanej z funkcjami fizjologicznymi wyższych rzędów wymaga nowych paradygmatów, które zarazem pozwolą zrozumieć zjawiska badane pierwotnie przez genetykę. Modelowanie funkcji biologicznych umożliwia rozwiązanie "problemu genetycznego efektu różnicowego" i odegra istotną rolę również w wyjaśnieniu przyczynowości genetycznej.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Sekuła, Paweł. "Test przyczynowości w sensie Grangera między stopami zwrotu z akcji, zmianami koniunktury gospodarczej i wskaźnikami sentymentu ekonomicznego – badania na rynku polskim." Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia 53, no. 4 (December 31, 2019): 129. http://dx.doi.org/10.17951/h.2019.53.4.129-139.

Full text
Abstract:
<p><strong>Cel artykułu:</strong> W opracowaniu przedstawiono empiryczne badanie zależności między stopami zwrotu na rynku akcji, zmianami koniunktury gospodarczej i wskaźnikami sentymentu ekonomicznego.</p><p><strong>Metody badawcze:</strong> W badaniu wykorzystano dwuwymiarowy model VAR i przeprowadzono testy przyczynowości Grangera. Wykorzystano dane kwartalne obejmujące okres od września 2001 r. do grudnia 2018 r.</p><p><strong>Główne wnioski:</strong> Wyniki empiryczne wskazały na jednokierunkową przyczynowość od wahań koniunktury gospodarczej do wskaźników sentymentu ekonomicznego oraz od zwrotów na rynku akcji do wskaźników sentymentu ekonomicznego. Testy nie potwierdziły związku przyczynowego między wahaniami koniunktury gospodarczej a zwrotami na rynku akcji.</p>
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

Gałganek, Andrzej. "Przyczynowość w nauce o stosunkach międzynarodowych." Przegląd Politologiczny, no. 4 (December 15, 2016): 37. http://dx.doi.org/10.14746/pp.2016.21.4.4.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

Krawczuk, Aleksandra. "Causality and Teleology." Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, no. 22 (2010): 141–50. http://dx.doi.org/10.15290/idea.2010.22.10.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

Sagan, Adam. "Causality in Marketing Research." Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu 38 (2015): 273–84. http://dx.doi.org/10.18276/pzfm.2015.38-25.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
6

Flint, Thomas P. "Providence, Chance, Divine Causation, and Molinism: A Reply to Łukasiewicz." Roczniki Filozoficzne 68, no. 3 (October 1, 2020): 55–69. http://dx.doi.org/10.18290/rf20683-3.

Full text
Abstract:
Opatrzność, przypadek, boska przyczynowość i molinizm: odpowiedź Łukasiewiczowi Esej Dariusza Łukasiewicz Opatrzność Boga a przypadek w świecie ma dowodzić, że silne tradycyjne rozumienie opatrzności nie da się utrzymać, zwłaszcza w świetle współczesnego naukowego obrazu świata. W jego miejsce Łukasiewicz proponuje koncepcję Opatrzności, która dopuszcza autentycznie przypadkowe zdarzenia, których Bóg nie kontroluje. Argumentuję, że argument Łukasiewicza jest nieudany. Następnie rozważam dwa sposoby, w jakie chrześcijanin mógłby uwzględnić większość atrakcyjnych składników rewizyjnej koncepcji Łukasiewicza, unikając filozoficznych i teologicznych wad jego stanowiska.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
7

Szkutnik, Dariusz Adam. "Przyczynowość w układach biologicznych. Dynamiczne działanie informacji strukturalnej w toku regeneracji organicznych." Resovia Sacra 28 (December 31, 2021): 589–604. http://dx.doi.org/10.52097/rs.2021.589-604.

Full text
Abstract:
Kluczowym elementem procesów rozwojowych jest kategoria informacji strukturalnej, która nadaje dynamiczny charakter istnienia całości organicznej. Jej przejawy przyczynowego działania dostrzegane były już w starożytności przez Arystotelesa podczas obserwacji rozwoju organizmów. Dzisiaj manifestuje się ona dobitnie na płaszczyźnie badań eksperymentalnych dotyczących regeneracji organicznych. Nadal jednak informacja strukturalna jako przyczynowy parametr wymaga jednoznacznego ustalenia w kontekście swojego „sterującego działania” na płaszczyźnie materii i energii.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
8

Sekuła, Paweł. "Analiza przyczynowości i efekt zarażania na rynku obligacji skarbowych." Ekonomia Międzynarodowa, no. 30 (June 30, 2020): 133–53. http://dx.doi.org/10.18778/2082-4440.30.04.

Full text
Abstract:
Artykuł analizuje relacje między wybranymi rynkami obligacji skarbowych w Europie. Badanie koncentruje się na dwóch okresach: od stycznia 2006 r. do grudnia 2018 r. i od stycznia 2010 r. do grudnia 2013 r. W przypadku pierwszego okresu zastosowano dwuwymiarowy model autoregresji wektorowej z danymi tygodniowymi. Wyniki empiryczne wskazały na dwukierunkowe relacje między rynkami rozwiniętymi i jednokierunkową przyczynowość w przypadku Grecji i Europy Środkowej. Badania nad drugim okresem, dotyczące kryzysu finansów publicznych Grecji, miały na celu przeanalizowanie tzw. efektu zarażania na rynku obligacji skarbowych, a ich wyniki potwierdziły występowanie efektu zarażania w przypadku państw o niskim ratingu kredytowym.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
9

Nyczak, Artur. "Przyczynowość i celowość w dziejach w hermeneutyce Hansa-Georga Gadamera i Odo Marquarda." Studia Philosophica Wratislaviensia 15, no. 1 (April 15, 2020): 93–111. http://dx.doi.org/10.19195/1895-8001.15.1.7.

Full text
Abstract:
The aim of the paper is to determine to what extent the concepts of causality and finality are theoretically applicable in interpreting history from the perspective of hermeneutic philosophy of Hans-Georg Gadamer and Odo Marquard. The author demonstrates that causality and finality, in their metaphysical and epistemological sense, are subject to explicit criticism by these two authors. He also shows that, despite their explicit repudiation, the senses of those concepts are reappropriated, thus revealing their key importance in their hermeneutical conceptions. The cause-and-effect relationship is being transformed into a game occurring in-between the present and the past. The finality expresses itself in three interrelated ways in: the autotelic nature of historical tradition, the task of understanding a specific tradition, and the interpretation of the current historical situation.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
10

Borys, Adrian. "Przyczynowość hipotetyczna. Problematyka ustalenia zakresu odpowiedzialności deliktowej w sytuacji wystąpienia tak zwanej przyczyny rezerwowej causa superveniens." Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne 28 (September 26, 2019): 125–38. http://dx.doi.org/10.19195/1733-5779.28.9.

Full text
Abstract:
Opracowanie jest przedstawieniem problematyki przyczynowości hipotetycznej w odniesieniu do związku przyczynowego oraz ustalania rozmiaru szkody. Zawarto w nim poglądy doktryny — zarówno dopuszczające możliwość uwzględnienia przyczyny rezerwowej podczas ustalania rozmiaru szkody, jak i negujące taką możliwość. Problematyka przyczyny rezerwowej jako czynnika wpływającego na rozmiar szkody została zaprezentowana z perspektywy metody obiektywnej oraz metody dyferencyjnej ustalania rozmiaru szkody. Autor wykazał, że ustalanie rozmiaru szkody jedynie metodą dyferencyjną prowadzi do wyniku sprzecznego ze społeczną oceną aksjologiczną, który nie może zostać uznany za wiążący. Zanegowanie przez autora dominacji metody dyferencyjnej nie jest jednak zaprzeczeniem dynamicznego charakteru szkody. Zauważając problem szkody rozwojowej oraz odpowiedzialności za utracone korzyści, autor przychyla się do stanowiska, zgodnie z którym rozmiar szkody ustalony metodą obiektywną — stanowiący minimalny rozmiar szkody — powinien zostać skorygowany metodą dyferencyjną. Dlatego też przyczyna rezerwowa causa superveniens nie może zostać uwzględniona jako okoliczność zmniejszająca zakres obowiązku naprawienia szkody przez podmiot odpowiedzialny za zdarzenie podstawowe.Hypothetical causality. The problem of determining the scope of tort liability, in the situation of the so-called reserve reason causa superveniensThe study presents the problems of hypothetical causation from the point of view of proximate cause and determining the extent of damage. The paper presents the views of the doctrine, both allowing the possibility of taking into account the reserve reason causa superveniens when determining the extent of damage, as well as denying such a possibility. The issue of the reserve reason as a factor affecting the extent of damage was presented from the perspective of the objective method and the differential method of determining the extent of damage. The author has shown that determining the extent of damage only by means of the method differentially leads to a result contrary to the social axiological assessment, which can’t be considered binding. The author negated domination of the differential method. However, doesn’t contradict the dynamic character of the damage. Noting the problem of development damage and liability for lost profits, the author agrees to the position according to which the extent of damage determined by the objective method — constituting the minimum extent of damage — should be corrected using the differential method. Therefore, reserve reason causa superveniens can’t lead to a reduction in the scope of the obligation to repair the damage by the entity responsible for the basic event.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
More sources

Dissertations / Theses on the topic "Przyczynowość"

1

Prochownik, Karolina. "Przesłanki odpowiedzialności karnej w perspektywie eksperymentalnej filozofii prawa." Praca doktorska, 2020. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/279643.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Fornal, Marzena. "Teoria emergencji a problemy relacji umysł-ciało." Phd diss., 2020. http://hdl.handle.net/11089/32544.

Full text
Abstract:
Prezentowana rozprawa jest pracą z zakresu ontologii i filozofii umysłu, choć podejmuje też wątki należące do zakresu filozofii nauki, metodologii nauk oraz epistemologii. Poruszony zostaje w niej problem emergencji zjawisk mentalnych, a w szczególności kwestia relacji pomiędzy tym, co mentalne oraz tym, co fizyczne. Szczególna uwaga poświęcona jest niezależności i autonomii zjawisk mentalnych w stosunku do oddolnych procesów fizycznych, które wyrażają się poprzez emergentny charakter tego, co mentalne oraz tzw. przyczynowość odgórną. Omawiane problemy usytuowane są w ramach dyskusji nad problemem umysłu-ciało w analitycznej filozofii umysłu pomiędzy stanowiskami redukcjonistycznymi i antyredukcjonistycznymi. Celem rozprawy jest analiza relacji psychofizycznej w kontekście teorii emergencji i próba zweryfikowania czy postulat radykalnej wersji emergentyzmu o przyczynowości odgórnej może stanowić realną, na gruncie współczesnych debat i przyjmowanych w nich standardów, propozycję ich rozwiązania.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

Bielski, Marek. "Obiektywna przypisywalność skutku w prawie karnym." Praca doktorska, 2010. http://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/41558.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

Wroński, Leszek. "The common cause principle : explanation via screening off." Praca doktorska, 2010. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/55059.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

Barcz, Michał. "Filozoficzne źródła krytyki przyczynowej koncepcji działania." Doctoral thesis, 2018. https://depotuw.ceon.pl/handle/item/2605.

Full text
Abstract:
W pracy dokonuję przeglądu współczesnych, przyczynowych teorii działania oraz związanych z nimi problemów teoretycznych, a także stawiam pytanie o źródło tych trudności. W części pierwszej przedstawiona jest teoria kauzalna rozumiana jako rodzina teorii przyjmujących założenia o przyczynowej naturze działań i przyczynowej naturze wyjaśnień działań. Pierwszy rozdział poświęcony jest rekonstrukcji teorii Davidsona, która stanowi pierwsze współczesne sformułowanie teorii kauzalnej. W rozdziale drugim przedstawiam dwa przykłady koncepcji naturalistycznych – teorie Melego i Dretskego. W rozdziale trzecim, który zamyka pierwszą część pracy, podjęta zostaje kwestia różnic między tradycją naturalistyczną i antynaturalistyczną zarówno w obrębie filozofii działania, jak i poza jej dziedziną, w obrębie filozofii umysłu i epistemologii.Część drugą poświęcona jest krytyce teorii kauzalnej. Rozdział czwarty przedstawia tzw. argument ze związku logicznego. Rozdział piąty poświęcony jest problemowi dziwnych ciągów przyczynowych. Rozdział szósty dotyczy krytyki teorii kauzalnej, którą formułują zwolennicy teorii przyczynowości sprawczej. W rozdziale siódmym argumentuję przeciwko intencjonalizmowi zakładanemu w teorii kauzalnej. Wykazuję, że omyłki nie są intencjonalne (w szczególności nie można wykazać ich intencjonalności na gruncie teorii kauzalnej), choć są działaniami zgodnie z naszym naturalnym rozumieniem działań. W ostatnim rozdziale przedstawiam argumentację za tezą, że teoria kauzalna i klasyczny paradygmat sztucznej inteligencji mają wspólny rdzeń – stanowi go idea eksplicytności umysłu (wyraźności i dostępności treści umysłowych) – i w tym względzie narażone są na podobną krytykę. W zakończeniu przedstawiam konkluzje pracy, formułując odpowiedź na pytanie o źródła krytyki kauzalnej teorii działania.
My dissertation reviews the contemporary causal theories of action and the problems that have been raised against it. I also pose a question concerning the philosophical sources of these criticisms.In the first part of the dissertation the causal theory of action is presented. I take the causal theory of action to embrace a family of theories committed to two theses: the causal nature of actions and the causal nature of action explanations. The causal theory of action developed by Donald Davidson is reconstructed in the first chapter. Two examples of naturalistic causal theories of action – exemplified in the work by Alfred Mele and Fred Dretske – are presented in the second chapter. The third chapter discusses the differences between the naturalistic and antinaturalistic approaches both in the field of philosophy of action and, more broadly, in philosophy of mind and epistemology.The critique of the causal theory of action is explored in the second part of the dissertation. The logical connection argument and the problem of deviant causal chains are presented in the fourth and fifth chapter, respectively. The critique of the causal theory of action proposed by the proponents of the agent causation theories is reconstructed and analysed in chapter six. In chapter seven, the argument against intentionalism of the causal theory of action is developed. I claim that slips are actions even though they are unintentional (under any description); the intentionality of slips cannot be justified on the ground of the causal theory of action.In the last chapter, I defend the claim that the causal theory of action and the classical paradigm of artificial intelligence share the same conception of mind (they assume the explicit character of contents of mental states) and therefore they face similar theoretical problems. In the concluding chapter, I propose an answer to the question regarding the sources of the critique of the causal theory of action.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

Books on the topic "Przyczynowość"

1

Mamčur, Elena Arkad'evna, and Ûrij Vladimirovič Sačkov. Pričinnost' i teleonomizm v sovremennoj estestvenno-naučnoj paradigme. Moskva: "Nauka", 2002.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Wierzbicka, Elżbieta. Synonimia składniowa konstrukcji przyczynowo-skutkowych we współczesnej polszczyźnie. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1991.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

Trzcieliński, Stefan. Zależności przyczynowo-skutkowe w przekształceniach struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa wytwórczego. Poznań: Wydawn. Politechniki Poznańskiej, 1999.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

Kawecka-Endler, Aleksandra. Metodologia ergonomicznego kształtowania warunków pracy w montażu i ich przyczynowo-skutkowe powiązania z systemem jakości. Poznań: Wydawn. Politechniki Poznańskiej, 1998.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

Lian jie: Hun dun, fu za zhi hou, zui ju kai chuang xing de "xiao shi jie" li lun. Taibei Shi: Tian xia yuan jian chu ban gu fen you xian gong si, 2003.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
6

Buchanan, Mark. Nexus: Small Worlds and the Groundbreaking Theory of Networks. W. W. Norton & Company, 2003.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
7

Nexus: Small Worlds and the Groundbreaking Theory of Networks. W. W. Norton & Company, 2003.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
8

Nexus: Small Worlds and the Groundbreaking Science of Networks. W. W. Norton & Company, 2002.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
9

Nexus: Perché la natura, la società, l'economia, la comunicazione funzionano allo stesso modo. Milano: Mondadori, 2003.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
10

Buchanan, Mark. Nexus: Small Worlds and the Groundbreaking Theory of Networks. Norton & Company, Incorporated, W. W., 2003.

Find full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles

Book chapters on the topic "Przyczynowość"

1

Karelus, Paweł, and Maciej Lasek. "Zarządzanie ciągłą zdatnością do lotu statków powietrznych – błędy i ich wpływ na bezpieczeństwo operacji lotniczych." In Mechanika w Lotnictwie ML-XIX 2020, 35–56. Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej, 2020. http://dx.doi.org/10.15632/ml2020/35-56.

Full text
Abstract:
Opracowanie porusza problematykę zarządzania ciągłą zdatnością do lotu statków powietrznych. Przeprowadzono analizę regulacji prawnych oraz wynikających z nich wymagań dla operatorów lotniczych, skupiając się na praktycznej stronie tego zagadnienia. Rozpatrzono kilka obszarów procesu zarządzania, w których najczęściej może dochodzić do błędów mogących stanowić przesłankę bądź pośrednią przyczynę zdarzenia lotniczego. Jednym z poruszanych aspektów są nieprawidłowości w procesie spełniania wymagań dyrektyw zdatności do lotu przez operatorów lotniczych. Opracowanie przedstawia także możliwe niedopatrzenia pojawiające się na etapie tworzenia programów obsługi statków powietrznych i związane z tym problemy dotyczące ich aktualizacji po wykonanych modyfikacjach czy naprawach. Opisano przykłady błędów językowych pojawiających się podczas prowadzenia zapisów technicznych statków powietrznych. Przedstawiane tezy poparto przykładami z pracy zawodowej autorów, jak również analizami zdarzeń lotniczych, które wydarzyły się w przeszłości. Wkażdym z przypadków przeanalizowano ciąg przyczynowo-skutkowy, prowadzący do oceny efektywności istniejących regulacji.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!

To the bibliography