Academic literature on the topic 'Montefiascone'

Kaplica św. Małgorzaty na Zwierzyńcu jest jedną z nielicznych świątyń drewnianych zachowanych na terenie Krakowa, a ponadto wyróżnia się oktogonalnym kształtem, rzadko spotykanym w budowlach drewnianych. Mimo tego nie doczekała się dotąd wnikliwej monografii historycznej, uwzględniającej okoliczności jej budowy, późniejsze losy, a także wyjaśnienie kwestii jej funkcji i powiązanej z nią wymowy ideowej. Przynajmniej od końca XVI wieku była miejscem silnego kultu św. Małgorzaty, żyjącej na przełomie III i IV wieku w Antiochii Pizydyjskiej. Wierni nawiedzający ją w dniu patronalnym św. Małgorzaty mogli uzyskać odpust zupełny (nadany przez papieża Innocentego XIII, Benedykta XIV, Piusa VI). Kaplica jest jedynym przykładem świątyni pod tym wezwaniem, na terenie Małopolski, nawiązującej swym kształtem do katedry w Montefiascone, będącej już od wczesnego średniowiecza głównym miejscem kultu świętej Małgorzaty. Montefiascone była znana polskim pielgrzymom gdyż położona jest przy głównym szlaku podróżnym prowadzącym z Polski do Rzymu, ponadto w bliskim sąsiedztwie miejscowości Bolsena, powszechnie znanej i nawiedzanej przez pielgrzymów od XII wieku ze względu na cud Eucharystyczny który miał miejsce w 1263 roku, oraz przy Via Francigena, jednym z najdłuższych europejskich szlaków pielgrzymkowych prowadzącym z Canterbury w Anglii do grobu św. Piotra w Rzymie. Dodatkowo tradycja klasztorna wiąże kaplicę z pochówkami epidemicznymi. Z zachowanych zapisków wizytacyjnych biskupów krakowskich wynika, że już pod koniec XVI wieku stała pośrodku cmentarza. Odwołując się do Instructiones fabricae et supellectilos ecclesiasticae Karola Boromeusza oraz przedsięwzięć budowlanych tego hierarchy, jak i innych przykładów świątyń centralnych wznoszonych na cmentarzach Europy Środkowej w XVII, tak jak kaplica p.w. św. Archanioła Gabriela na cmentarzu św. Sebastiana w Salzburgu wzniesiona z fundacji tamtejszego arcybiskupa Wolfa Dietricha von Raitenaua, można również powiązać ją z pełnioną przez nią funkcją kaplicy cmentarnej. Usytuowanie na wzgórzu nad miastem a także na trasie procesji pasyjnych organizowanych przez Bractwo Męki Pańskiej czyni z niej swoisty odpowiednik Świątyni Grobu Bożego wznoszącej się nad Jerozolimą. Obecność w takiej przestrzeni sakralnej budowli przypominjącej Grób Boży była by wręcz naturalna a naśladowanie w kaplicy cmentarnej budynku oznaczającego miejsca zmartwychwstania Chrystusa niesie oczywiste i ważkie przesłanie.

Simon Langham, archbishop of Canterbury and former abbot of Westminster, was made cardinal priest of St Sixtus by Urban v on 22 September 1368. Resigning Canterbury, he joined the pope in Italy, formally entering on his duties at Montefiascone on 24 May 1369. He returned with the pope to Avignon in late 1370. In early 1371 he was employed by Pope Gregory XI as a legate in France, England and the Low Countries but by April 1373 was rejoining the curia. After that he lived continuously in Avignon until his death on 22 July 1376, though little is known about his activities. At the curia like all cardinals he maintained a household. The aim of this study is to discuss who were its members, to consider their recruitment and careers and to ask a few questions about Langham's patronage.

La tesi discussa dal titolo “Per un riesame della pittura viterbese. Pittura e contesti nel Patrimonium Sancti Petri in Tuscia fra XIII e XIV secolo” non è una mappatura capillare delle testimonianze pittoriche esistenti sul territorio individuato: essa ha cercato piuttosto di affrontare con ottica nuova alcuni monumenti, testimonianze e cicli pittorici ricchi di problematiche, finora rimasti pressoché privi di approfondimenti critici. L’introduzione presenta l’entità territoriale entro cui si muove la ricerca, il Patrimonium Sancti Petri in Tuscia, provincia dello Stato Pontificio gravitante intorno alla città di Viterbo, definisce l’ambito cronologico di azione, tra gli anni settanta del Duecento e il settimo decennio del Trecento, e fornisce lo stato dell’arte degli studi sulla pittura viterbese e del Patrimonio fra XIII e XIV secolo, argomento frequentato molto raramente dalla bibliografia più impegnata. La tesi si suddivide in sei capitoli. Una parte consistente della ricerca è incentrata su tre casi studio particolarmente significativi che sono stati individuati nelle chiese di Santa Maria Nuova a Viterbo, San Flaviano a Montefiascone e Santa Maria Maggiore a Tuscania (rispettivamente ai capitoli I, III e IV), siti dei quali è stata tentata una contestualizzazione dei cicli pittorici e delle strutture architettoniche anche in merito alle relative funzioni. Per quanto riguarda la chiesa di Santa Maria Nuova, ci si sofferma in modo approfondito sull’articolazione della stessa e dei suoi altari, e sui testi pittorici che li ornano, con affondi monografici sul Maestro delle croci Cortona-Loeser e sulla figura, ricostruita per via indiziaria, di Pietro da Viterbo. Della chiesa doppia di San Flaviano a Montefiascone si propongono una scansione temporale dei differenti interventi architettonici in epoca medioevale. In particolare, si propone una nuova lettura dell’assetto e della funzione delle due chiese sovrapposte tra la seconda metà del XIII e la prima del XIV secolo. Viene indagata, poi, analiticamente la decorazione a fresco di inizio Trecento della chiesa inferiore. Di Santa Maria Maggiore a Tuscania, vengono analizzate le campagne pittoriche riferibili al XIII e al XIV secolo, tra le quali emerge il ciclo trecentesco di cui è parte il Giudizio Universale, copia imperfetta di quello di Giotto nella cappella degli Scrovegni di Padova. Dallo studio della decorazione trecentesca emerge la fisionomia di una bottega attiva in tutta la cittadina laziale per l'intera prima metà del Trecento e che si ritrova sia nella chiesa di San Pietro, sia in un’opera di formidabile interesse quale è il Lignum Vitae nella chiesa di San Silvestro. Alla trattazione dei tre casi studio citati, si accostano degli affondi su altri temi trasversali e paralleli (capitoli II e V). Nel capitolo II si rilegge la vicenda della realtà critica di “Gregorio e Donato d’Arezzo”, che interessa vari contesti oggetto della ricerca, con una proposta di identificazione per ciascuno dei due pittori e l’individuazione delle rispettive fisionomie e geografie artistiche. Si fornisce, inoltre, un catalogo delle opere dei due pittori. Nel capitolo V si prende ad esame un tema poco spesso frequentato dalla letteratura “viterbese”: le origini culturali di Matteo Giovannetti, la sua prima attività avignonese e le ricadute della sua opera sulla produzione figurativa del territorio altolaziale. La tesi si conclude con l’analisi di una serie di casi pittorici sparsi nell'area geografica presa in considerazione, che rivela una fitta rete collaterale di espressioni pittoriche ugualmente significative, al fine di mettere in evidenza le specificità della pittura della regione viterbese in epoca medievale come polo tra Roma, la Toscana, l’Umbria settentrionale e infine la Provenza e Avignone.