To see the other types of publications on this topic, follow the link: MetaTOR.
Journal articles on the topic 'MetaTOR'
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the top 50 journal articles for your research on the topic 'MetaTOR.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.
1
Ginter, Anna. "Rosyjskie metafory synestezyjne w przekładzie na język polski." Roczniki Humanistyczne 67, no. 7 (November 4, 2019): 141–53. http://dx.doi.org/10.18290/rh.2019.67.7-9.
Full textAbstract:
W ostatnim czasie nastąpiła intensyfikacja badań nad synestezją z perspektywy różnych dziedzin i dyscyplin naukowych. Wciąż jednak stosunkowo niewiele publikacji dotyczy przekładu synestezji i metafor synestezyjnych. Temu właśnie zagadnieniu poświęcony jest niniejszy artykuł, który stawia sobie za cel przybliżenie strategii przekładu rosyjskich metafor synestezyjnych na język polski. Analiza materiału językowego dotyczy przekładu dwóch odmian metafor synestezyjnych – konwencjonalnych i niekonwencjonalnych (żywych). Pierwsze z nich, jako przejaw uniwersalnych tendencji do kojarzenia wrażeń zmysłowych pochodzących z różnych modalności, często w różnych językach realizują ten sam koncept metaforyczny. Tłumaczenie tego typu asocjacji synestezyjnych polega zatem na wyszukaniu korespondującej metafory. Jeśli taka metafora nie istnieje w języku docelowym, tłumacz zmuszony jest podjąć inne działania, np. wyszukać inną metaforę reprezentującą ten sam koncept lub zrezygnować z metaforycznego charakteru frazy. Jeśli zaś chodzi o metafory żywe, to sprawa na pozór wydaje się prosta. Twórczy i indywidualny charakter tych skojarzeń pozwala bowiem na dokonanie przekładu słowo w słowo. Jak to jednak zostało przedstawione na przykładach polskich tłumaczeń opowiadań Vladimira Nabokova, tłumacze decydują się na przyjęcie innych rozwiązań, często zaskakujących i nie do końca zrozumiałych.
2
Auwers, Jean-Marie, and Jean-Bernard Demoulin. "Metator: un cas d’appropriation chrétienne de terme institutionnel romain." Revue d'Histoire Ecclésiastique 98, no. 3-4 (December 2003): 389–417. http://dx.doi.org/10.1484/j.rhe.3.49.
Full text
3
Dziwirek, Katarzyna. "Przenośne użycia czasownika dotknąć w polskim i angielskim." Polonica 43 (2023): 33–47. http://dx.doi.org/10.17651/polon.43.2.
Full textAbstract:
Przenośne użycia czasowników percepcyjnych często dotyczą stanów umysłu, gdyż zmiany semantyczne z reguły przebiegają od konkretów do abstrakcji. Według Sweetser (1991) metafory dotyku odnoszą się nie tylko do „ogólnego zmysłu percepcji, ale są ściśle związane z uczuciami”. Lakoff i Johnson (1980) proponują szerszą metaforę: ODDZIAŁYWANIE TO DOTYK. Zarówno polskie jak i angielskie czasowniki dotyku poddają się metaforyzacji , a ich przenośne znaczenia dotyczą emocji . Ich interpretacje różnią się jednak drastycznie: przenośne użycia angielskiego czasownika touch rozumiane są głównie pozytywnie, natomiast podobne użycia polskiego czasownika dotknąć są interpretowane wyłącznie negatywnie. Przenośne znaczenia czasowników percepcyjnych nie mogą być traktowane jako uniwersalne, lecz zależne od uwarunkowań kulturowych. W oparciu o dane przedstawione w artykule metafora RANIENIE TO DOTYK powinna być dodana do listy metafor dotyku.
4
Słomka, Jan. "Przeciw myśleniu modelami w teologii. Polemika." Studia Bobolanum 32, no. 1 (June 24, 2021): 71–82. http://dx.doi.org/10.30439/2021.1.4.
Full textAbstract:
Rozumowanie teologiczne oparte na modelu jest obecne w wielu dziedzinach współczesnej teologii. Swoje uzasadnienie czerpie ono m.in. z książki I. Barboura Mity, modele, paradygmaty, w której Autor uprawomocnia stosowanie „modelu” – pojęcia wywodzącego się z nauk nowożytnych – w teologii. Podstawową zasadą tego uprawomocnienia jest analogia. Jacek Kempa w swoim artykule Relacje między modelami w soteriologii. Glossa do dyskusji o komplementarności” przedstawił właśnie takie rozumowanie teologiczne. Jego artykuł stał się inspiracją dla mojej polemiki z samą ideą stosowania modeli w teologii. Mój sprzeciw jest fundamentalny. Otóż wraz z zastosowaniem pojęcia „model” teologia przyjmuje „z dobrodziejstwem inwentarza” cały paradygmat nauki nowożytnej i swoje rozumowania prowadzi wewnątrz zasad logiki matematycznej. Twierdzę, że zastosowana przez Barboura analogia jest nieuprawniona, bo model jako kategoria matematyczna nie tworzy dobrego punktu wyjścia do analogii. Ważnym wątkiem w książce Barboura jest metafora. Udowadnia on, że metafory są po prostu modelami i właśnie jako modele odzyskują w nauce, a zwłaszcza w teologii, pełnoprawne miejsce. Jest to rozumienie metafory charakterystyczne dla filozofii analitycznej. Zupełnie inaczej analizują metaforę dwudziestowieczni filozofowie europejscy. Dla nich metafora jest pełnoprawnym i pierwotnym wyrazem ludzkiego języka. Sądzę, że teologia nie powinna uznawać metafor za modele, ale iść za analizami hermeneutyki europejskiej. Przedstawiony tu mój sprzeciw wobec używania modeli w teologii oraz interpretowania metafor jak modeli jest przyczynkiem do odpowiedzi na zasadnicze pytanie metodologiczne: czy myślenie w paradygmacie nauki nowożytnej, którego najwyższą formą jest matematyka, może stać się myśleniem własnym teologii? Według mnie ‒ nie. Takie myślenie jest czysto przedmiotowe i formalne. Nie ma w sobie żadnego otwarcia na to, co podmiotowe, ani na to, co zmysłowe. Tym bardziej nie jest w stanie posłużyć do wypowiadania „prawdy o Bogu”.
5
Iwaniak, Kamil. "W cieniu wojny. O metaforze konceptualnej i metonimii w opisach wojny - na podstawie wybranych artykułów z Onet.pl." Językoznawstwo 17, no. 2 (December 2022): 92–110. http://dx.doi.org/10.25312/2391-5137.17/2022_07ki.
Full textAbstract:
Artykuł ma na celu refleksję nad sposobami konstruowania, typami i funkcjami metafor konceptualnych oraz nad powiązaniami metafory konceptualnej z jej językową realizacją (m. in. przez zjawisko rozkładalności znaczenia). Badania prowadzone są z perspektywy kognitywistycznej. Nacisk zostaje położony na teorie dotyczące metafory konceptualnej, takie jak teoria interakcji metafor, teoria interakcji domen, teoria metafory konceptualnej w propozycji Lakoffa i Johnsona oraz amalgamat pojęciowy. Uwzględnione zostają też metonimia oraz sieciowy model znaczenia. W prowadzonej analizie, która ma charakter jakościowy, następuje próba wskazania na metafory poznawcze obecne w internetowych tekstach tematyzujących konflikt zbrojny w Ukrainie. Korpus tekstowy pochodzi z portalu informacyjnego Onet.pl, który jest jednym z największych portali internetowych w Polsce o znacznym wpływie opiniotwórczym i może służyć jako źródło do wyciągania wniosków lingwistycznych o bardziej ogólnej naturze. Słowa kluczowe: językoznawstwo kognitywne, metafora, metonimia, wojna, teksty internetowe
6
Dolar, Kaja. "Razvezane metafore? Inovativne in leksikalizirane metafore v slovenščini." Slovenščina 2.0: empirical, applied and interdisciplinary research 3, no. 1 (December 1, 2015): 90–121. http://dx.doi.org/10.4312/slo2.0.2015.1.90-121.
Full textAbstract:
Metafora je teoretski problem, ki že dolgo presega meje lingvistike in je tako predmet različnih filozofskih, psiholoških, antropoloških idr. razprav. V lingvistiki je bila metafora dolgo predmet raziskav v retoriki, posebno mesto je dobila v strukturalni lingvistiki, prisotna pa je tudi v različnih pragmatičnih, kognitivnih in besedilnih analizah. V prispevku je v ospredju analiza metafore z lingvističnega vidika, in sicer glede na njeno slovnično oziroma sintaktično strukturo (enobesedne metafore/metaforične besedne zveze, in praesentia/in absentia itn.), pomensko polje (in s tem povezan semantični transfer) ter stopnjo konvencionalnosti (na lestvici med inovativnimi in leksikaliziranimi metaforami). Primere smo zbrali v nekonvencionalnem korpusu: v spletni bazi Razvezani jezik. Gre za slovenski kolaborativni slovar, kjer lahko govorci prosto prispevajo nove besede (formalne neologizme) ali nove pomene že obstoječih besed (semantične neologizme) in je z vidika inovativnosti zato še posebej zanimiv. Rezultati raziskave kažejo, da so v korpusu najpogostejše živalske metafore, prav tako najdemo relativno veliko število reifikacijskih metafor, ki slonijo na metaforični zamenjavi živega bitja z neživim predmetom. Prisotne so tudi fitomorfne oziroma rastlinske metafore, antropomorfne pa so redke. V omenjenih kategorijah najdemo metaforične izraze za karakterne oznake oziroma vedenje ljudi, za dele človeškega telesa, človeška dejanja in splošnejše oznake. Razvezani jezik poleg velikega števila konvencionalnih, leksikaliziranih metafor vsebuje tudi inovativne, t. i. žive metafore, ki vzpostavljajo nove pomene, in zdi se, da je prav beleženje teh rab še posebej pomembno za nadaljnje raziskovanje.
7
Leder, Wojciech. "Rola metafory w mediacji – konceptualizacje teorii sprawiedliwości naprawczej." Forum Polityki Kryminalnej, no. 2(4) (December 21, 2022): 1–15. http://dx.doi.org/10.31261/fpk.2022.04.03.
Full textAbstract:
Niniejsze opracowanie ma być szkicem, próbą nowego spojrzenia na filozofię karania przez pryzmat metafor sprawiedliwości naprawczej. Metafora kognitywna – poprzez mechanizm kategoryzacji i tworzenia odesłań między abstrakcyjnymi pojęciami i konkretnym doświadczeniem – pozwala spojrzeć na założenia różnych teorii sprawiedliwości jako na sposoby rozumowania, a nie tylko zbiory twierdzeń. Do najważniejszych metafor sprawiedliwości należy zaliczyć „sprawiedliwość jako równość”, a także odpowiedniki metafor moralności George’a Lakoffa: „surowego ojca” i „opiekuńczego rodzica”, które częściowo korespondują z koncepcjami odpowiednio – sprawiedliwości retrybutywnej i naprawczej. W końcu same mediacje są miejscem, w którym poprzez świadomie stosowane tzw. metafory transformatywne mediator oddziałuje na rozumowanie stron, wpływając na ich wizję konfliktu.
8
Коницкая [Konickaja], Елена [Jelena], and Бируте [Birutė] Ясюнайте [Jasiūnaitė]. "Метафоры утренней и вечерней зари в литовской и русской поэзии." Acta Baltico-Slavica 40 (December 28, 2016): 186–205. http://dx.doi.org/10.11649/abs.2016.006.
Full textAbstract:
Metaphors of Dawn in Lithuanian and Russian Poetry This article analyzes the realizations of certain basic metaphors of dawn/sunset in the works of twentieth-century Lithuanian and Russian poets. The first part of the article examines important discrepancies between biomorphic, zoomorphic and anthropomorphic metaphors, as well as mythological metaphors. In Lithuanian poetry, dawn/sunset is associated with different objects compared to Russian poetry (wild strawberries and cherry, birds, fish and snakes in Lithuanian poetry; cranberries, melons and apples, birds and animals in Russian poetry). There is a lack of anthropomorphic metaphors for girl or woman in Lithuanian poetry. The associations of dawn/sunset with mythic entities are also entirely different. In the realization of the metaphor of DAWN/SUNSET – JEWELS, DAWN/SUNSET – FABRIC/ITEM MADE of FABRIC, DAWN/SUNSET – METAL/ITEM MADE of METAL, both similarities and significant differences are registered.The second part of the article examines more closely the similarities between the realizations of three basic metaphors, in which the dawn/sunset is interpreted as: 1) fire or blaze; 2) a burning object; 3) liquid.The analyses embraces about 200 poetry texts excerpts: 95 excerpts from the poetry works by 28 Lithuanian authors and 105 excerpts from the works by 30 Russian authors. In both languages, the metaphoric expressions of the first group highlight the bright colors of dawn/sunset; intensity; impression of a burning object. The metaphorization of the dark hues of dawn is specific to the Russian poetry. Semantically close to this group are metaphors of the DAWN/SUNSET – BURNING OBJECT. Dawn/sunset is interpreted as fire, bonfire, holy fire, burning coals, a lantern or torch. The image of the sacrificial fire is more widespread in the Russian poetry than in Lithuanian. In both poetic systems, folkloric images are used to develop the basic metaphor. The realization of the common metaphor DAWN/SUNSET – LIQUID as DAWN/SUNSET – BLOOD is associated with the metaphor SUNSET – DEATH in the Lithuanian poetry, while in Russian poetry – with the metaphor SUNSET – WOUND. The metaphor DAWN/SUNSET – TEAR is equally rare. In the metaphor DAWN – WATER/WATER RESERVOIR, the overlap of the images and relation to the more general metaphor LIGHT – WATER is evident in the both groups. In the group DAWN/SUNSET – CHEMICAL LIQUID. The image of paint (including cosmetics) is widely used in the both poetical systems. In the latter group, one can notice the overlap of the metaphor DAWN – WINE. It is specific to the Russian metaphoric system the use of pickle, cod-liver oil images.The Lithuanian and Russian poetic systems are characterized by both specific and common metaphors of dawn and dusk. These metaphors reveal some differences in the frequency of using various models, as well as in their particular content. Metafory świtu w poezji litewskiej i rosyjskiej Artykuł analizuje realizację pewnych zasadniczych metafor świtu/zmierzchu w utworach dwudziestowiecznych poetów litewskich i rosyjskich. W pierwszej części artykułu omówiono istotne rozbieżności między metaforami biomorficznymi, zoomorficznymi, antropomorficznymi, jak też metaforami mitologicznymi. W poezji litewskiej świt/zmierzch kojarzy się z różnymi obiektami porównywanymi z poezją rosyjską (dzikie truskawki i jagody, ptaki, ryby i węże w poezji litewskiej; żurawina, arbuzy i jabłka, ptaki i zwierzęta w poezji rosyjskiej). W poezji litewskiej brak metafor antropomorficznych w odniesieniu do dziewczyny lub kobiety. Skojarzenia świt/zmierzch z hasłami mitycznymi są także całkowicie odmienne. W realizacji metafor ŚWIT/ZMIERZCH – KLEJNOTY, ŚWIT/ZMIERZCH – TKANINA/ ARTYKUŁ WYKONANY Z TKANINY, ŚWIT/ZMIERZCH – METAL/ ARTYKUŁ WYKONANY Z METALU, odnotowane zostały zarówno podobieństwa, jak i znaczące różnice.W drugiej części artykułu bliżej zbadane zostały podobieństwa w realizacji trzech podstawowych metafor, w których świt/zmierzch interpretowany jest jako: 1) ogień lub blask; 2) palący się przedmiot; 3) płyn.Analiza obejmuje ok. 200 wyjątków z tekstów poetyckich: 95 pochodzi z wierszy 28 autorów litewskich, zaś 105 z utworów 30 rosyjskich autorów. W obu językach wyrażenia metaforyczne z pierwszej grupy uwypuklają jaskrawe barwy świtu/zmierzchu; intensywność; wrażenie płonącego obiektu. Metaforyzacja ciemnych odcieni świtu właściwa jest poezji rosyjskiej. Semantycznie bliskie tej grupie są metafory ŚWIT/ZMIERZCH – PALĄCY SIĘ OBIEKT. Świt/zmierzch interpretowany jest jako ogień, fajerwerk, święty ogień, rozżarzony węgiel, lampion lub pochodnia. Obraz ognia sakryfikowanego bardziej rozpowszechnił się w poezji rosyjskiej niż litewskiej. W obu systemach poetyckich wyobrażenia folklorystyczne służą do wywołania podstawowych metafor. Realizacja powszechnej metafory ŚWIT/ZMIERZCH – PŁYN jako ŚWIT/ ZMIERZCH – KREW kojarzy się z metaforą ZMIERZCH – ŚMIERĆ w poezji litewskiej, podczas gdy w rosyjskiej – z metaforą ZMIERZCH – RANA. Metafora ŚWIT/ ZMIERZCH – ŁZA jest także rzadka. W metaforze ŚWIT – WODA/ ZASOBNIK WODY nałożenie się na siebie obrazów i relacji z ogólniejszą metaforą ŚWIATŁO – WODA jest oczywiste w obu tych grupach. W grupie ŚWIT/ZMIERZCH – PŁYN CHEMICZNY obraz farby (łącznie z kosmetykiem) jest używany szeroko w obu poetyckich systemach. W tej ostatniej grupie można zauważyć nakładanie się na siebie z metaforą ŚWIT – WINO. Właściwe rosyjskiemu systemowi metafor jest użycie obrazów pikle, olej z wątroby dorsza itd.Systemy poetyckie litewski i rosyjski cechują zarówno konkretne, jak i ogólne metafory świtu i zmierzchu. Te metafory zdradzają pewne różnice w częstotliwości używania różnych modeli, a zarazem ich szczególne treści.
9
Fabčič, Melanija Larisa, and Elizabeta Bernjak. "Funkcija in pomen metafor v medicini z vidika kognitivnega jezikoslovja." Anali PAZU HD 6, no. 1-2 (March 14, 2022): 37–62. http://dx.doi.org/10.18690/analipazuhd.6.1-2.37-62.2020.
Full textAbstract:
Kognitivistični pristop k teoriji metafore izhaja iz spoznanja, da je metafora del človekovega konceptualnega sistema in šele drugotno tudi jezika, saj se v njem zrcalijo mentalni procesi. Metafora je torej prvina spoznavanja in zato nepogrešljiva v znanosti in njenem izrazju, tudi v medicini. Ena izmed najopaznejših značilnosti medicinskega diskurza je terminologija, ki ima poimenovalno (nominativno) in spoznavno (kognitivno) funkcijo. Tako kot drugi jezikovni izrazi se tudi strokovni izrazi oblikujejo v procesu konceptualizacije, tj. na podlagi konceptualnih metafor, ki se v procesu simbolizacije jezikovno realizirajo. Na podlagi analize izbranih zgledov iz medicinskih besedil postuliramo, da je metafora univerzalno prisotna tudi v medicinskem diskurzu. Metaforični medicinski termini imajo posebne konceptualne pomene tako za strokovnjake kot tudi za laike, ko postanejo del splošnega terminološkega inventarja, ki je tesno povezan z življenjem posameznika in skupnosti.
10
Hajdarević, Dino, and Ante Periša. "Znanje i gledanje u konceptualnoj metafori." Croatica et Slavica Iadertina 11, no. 11 (February 7, 2017): 285. http://dx.doi.org/10.15291/csi.768.
Full textAbstract:
Od Aristotela promatrana kao jezična figura, ukras stanovite vrste strogo ograničen na područje poetike i retorike, metafora proživljava svojevrsnu renesansu unutar područja kognitivne lingvistike i teorije konceptualne metafore. Pokazalo se kako metafora nije ukras nego upravo nešto fundamentalno bez čega jezik i mišljenje zapravo ne mogu. Metaforički jezični izrazi tek su površinski odrazi, odnosno manifestacije konceptualnih metafora u našem umu. Sustav konceptualnih metafora strukturira naš svakodnevni konceptualni sustav na temelju kojega se odvija razumijevanje. Koncepti koji upravljaju procesima mišljenja nisu samo stvar intelekta, nego utječu na naše svakodnevno funkcioniranje do najsitnijih pojedinosti. Koncepti strukturiraju što percipiramo, kako se snalazimo u svijetu u kojemu živimo, kako se odnosimo prema drugim ljudima i slično, pa su stoga način na koji mislimo, ono što doživljavamo i ono što svakodnevno činimo u mnogočemu pitanje metafore. Na primjeru leksema jasan i frazema (za)mazati oči ukazali smo na konceptualnu vezu znanja i gledanja, odnosno na konceptualnu metaforu ZNATI JE VIDJETI, koja rasvjetljava nerazdvojnu povezanost znanja s gledanjem i (djelomično) način mišljenja i djelovanja modernoga čovjeka, čime smo utvrdili da je metafora jedan od temelja funkcioniranja jezika te da je mišljenje duboko prožeto metaforičkom strukturom.
11
Paz, Yakir. "Metatron is Not Enoch." Journal for the Study of Judaism 50, no. 1 (February 13, 2019): 52–100. http://dx.doi.org/10.1163/15700631-12501239.
Full textAbstract:
AbstractThis article traces the evolution of the archangel Metatron from his inception to his identification with Enoch. It argues that the name Metatron was derived from the term metator, which was used in Palestine to describe the role of the angel of the Lord in Exod 23:20-21. It was only in Babylonia that Metatron became a name of a specific angel, where, however, he was never identified with Enoch. The first attestations of Metatron in Palestinian sources are only from the beginning of the seventh century CE, and they know nothing of Enoch. The earliest evidence for Enoch-Metatron is only found in Palestinian sources from the eighth century. Enoch-Metatron is therefore neither an ancient esoteric Palestinian tradition nor a Babylonian creation, but rather a late Palestinian innovative synthesis of Babylonian Metatron and Byzantine Enoch trajectories, which resulted in a new hybrid figure.
12
Maliszewska, Anna. ""Świat to ciało Boga". Granice metafory z punktu widzenia doktryny katolickiej." Teologia w Polsce 10, no. 1 (March 26, 2020): 119–33. http://dx.doi.org/10.31743/twp.2016.10.1.09.
Full textAbstract:
„Świat to ciało Boga” jest metaforą rozwijaną na gruncie teologii feministycznej. Niniejszy tekst stara się zbadać tę metaforę przez pryzmat nauczania Kościoła katolickiego. W tym celu mierzy się z pytaniem o właściwe rozumienie relacji pomiędzy Bogiem a światem, rozumienie Wcielenia, natury człowieka. Artykuł próbuje również ukazać założenia, na jakich budowana jest metafora „świat to ciało Boga” oraz nazwać błędy, do jakich może prowadzić, nie zapominając przy tym o jej pozytywnych stronach.
13
Becan, Cihan. "Glokal Reklam ve Metafor: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Odak Grup Çalışması." Etkileşim 2, no. 4 (October 2019): 130–50. http://dx.doi.org/10.32739/etkilesim.2019.4.67.
Full textAbstract:
Markaların, ürün ve hizmetlerini ulusal ya da uluslararası alanda tüketicilerine sunarken mesaj stratejilerinden ambalaja, ses tonundan kullandığı dile kadar iletişim planlaması yapması gerekmektedir. Yerel olarak sunulan bir reklamın mesajı ile küresel reklamın mesajı farklılaşabilmektedir. Uluslararası ölçekte varlığını kabul ettiren kurumlar, diğer ülke pazarlarını analiz ederek, o bölgedeki tüketicilere yönelik başta reklam olmak üzere diğer iletişim faaliyetlerini düzenlemesi zorunludur. Bu bağlamda araştırmada global markaların Türkiye’de gerçekleştirdikleri glokal reklam kampanyalarında kullanmış oldukları metafor türleri ve kültürel kodlar incelenmektedir. Bu araştırmada temel amaç, global markaların Türkiye’de yayımlanan TV reklamlarında metafora ne şekilde yer verdiğini, tüketicinin reklamdaki metaforu nasıl algıladığını ortaya koymaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için 2017 yılı içerisinde TV kanallarında gösterilen ve metafor içeren reklamlar seçilmiş; devamında beş kodlayıcının da uzlaştıkları üzerinde çalışılacak 12 reklam belirlenmiştir. Seçilen reklamlar için randevu alınabilen 14 öğrenciyle, odak grubu tekniğinden yararlanılarak, yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre reklamlarda kullanılan metaforlar, daha çok milliyetçilik, vatanseverlik, mutluluk, eğlence, güçlü olmak, özgürlük olarak yapılandırılmıştır. Kullanılan metaforların izleyenler tarafından algılanan anlamı ve metaforların yarattıkları duygusal çağrışımlar, araştırma kapsamındaki reklamların büyük çoğunluğunda izleyen denekler arasında benzerlik göstermektedir. İzleyen deneklerin metafora yönelik değerlendirmelerine ilişkin bulgular, büyük çoğunluğunun reklamı beğenmesi, reklama ilişkin duygusal yakınlık hissetmesi ve yaratıcılığı desteklediği yönündedir
14
Zdrenka, Marcin T. "Kompasy, mapy i stare bukłaki: kilka uwag o metaforze w narracji naukowej." Roczniki Filozoficzne 70, no. 3 (September 30, 2022): 449–64. http://dx.doi.org/10.18290/rf22703.21.
Full textAbstract:
Artykuł jest zaproszeniem do ponownego namysłu nad nienową i niekoniecznie oryginalną kwestią — rolą metafory w pisarstwie naukowym. Bezpośrednim pretekstem jest metafora kompasu, mapy i treningu, a w innym planie „starych bukłaków, do których wlewa się młode wino”. Figur tych używa Sebastian Gałecki jako swoistego zwieńczenia swojej rozprawy Etyka chrześcijańska dla postchrześcijańskiej epoki, konfrontującej koncepcje: etyki sprawności charakteru (cnoty) (Alasdair MacIntyre), sumienia (John Henry Newman) i nowej teorii prawa naturalnego (John Finnis). Pozostawiając na uboczu istotę treści rozprawy, próbuję rozpoznać kilka kwestii i zagrożeń związanych ze stosowaniem przez autorów metafor. Uchodzą one, w nomenklaturze Umberto Eco, za „gorące” i metodologicznie podejrzane elementy tak samej refleksji, jak i sposobu pisania w nauce. Mimo wątpliwości i zastrzeżeń wobec metafory jako figury „nienaukowej”, chciałbym bronić prawa do jej poprawnego używania w filozofii, szczególnie – etyce. Za przykład takiego właśnie użycia uważam ich zastosowanie w książce Sebastiana Gałeckiego.
15
Jasielska, Aleksandra. "„Podróżą każda miłość jest”. Akceptacja metafor miłości przez kobiety w kontekście twórczości emocjonalnej – doniesienie wstępne." Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia 31, no. 4 (April 26, 2019): 139. http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.4.139-159.
Full textAbstract:
<p>Miłość jest uczuciem złożonym. Z jednej strony to doznanie pozytywne, z drugiej zaś jego konceptualizacja posiada elementy negatywne. Jedną z form leksykalnego rozumienia emocji jest model metaforyczny, który umożliwia dotarcie do pozadosłownego znaczenia emocji. Aby ustalić potoczne rozumienia miłości, zrealizowano badania z udziałem kobiet (N = 43), wykorzystując typowe (nośnik i temat obdarzone tą samą walencją emocjonalną) i nietypowe (nośnik i temat obdarzone przeciwną walencją emocjonalną) metafory miłości. Zmierzono także doświadczenie aktualnego afektu oraz twórczość emocjonalną Uzyskane dane pokazały, że bardziej preferowane są metafory typowe, niezależnie od afektu. Największą akceptacją cieszyła się metafora <em>miłość jest podróżą</em>. Akceptacja metafor nietypowych ma związek z twórczością emocjonalną, szczególnie w zakresie nowatorstwa emocjonalnego. Wyniki zostały poddane dyskusji w kontekście umiejętności twórców emocjonalnych do pozakonwencjonalnego rozumienia doznań emocjonalnych. Literatura wskazuje, że rozumienie „miłości jako podróży” ma negatywny wyraz emotywny. Może to potwierdzać tendencję włączania w zakres pojęcia miłości osobistych doświadczeń emocjonalnych.</p>
16
Szulich-Kałuża, Justyna. "Metafory wizualne pandemii COVID-19 w memach internetowych." Roczniki Kulturoznawcze 12, no. 3 (September 30, 2021): 35–55. http://dx.doi.org/10.18290/rkult21123-2.
Full textAbstract:
Zasadniczym celem artykułu jest charakterystyka metafor wizualnych o pandemii COVID-19 w memach internetowych. Struktura artykułu jest następująca: w pierwszej części omawiam zagadnienia teoretyczne dotyczące memów i metafor wizualnych, które są istotne dla dalszych analiz własnych; druga część jest poświęcona metodologii i analizom szczegółowym wybranych przykładów memowych metafor wizualnych pandemii. Poruszone zostały cztery zagadnienia: jakie są dwa terminy metafory — domena źródłowa i docelowa; który termin jest domeną docelową metafory, a który domeną źródłową; jakie cechy domeny źródłowej są mapowane do domeny docelowej; jakie elementy metafor pierwotnych (primary metaphor) można odszukać w wizualizacjach. Ostatnia część zawiera kilka uwag końcowych o charakterze podsumowującym.
17
Radic, Jovanka. "Metafora i (giper)ëkstensija." Juznoslovenski filolog, no. 64 (2008): 347–63. http://dx.doi.org/10.2298/jfi0864347r.
Full textAbstract:
(ruski) Termin '?kstensija' imeet gorazdo bolee opredelennoe znacenie po sravneniju s terminom metafora: ?kstensija podrazumevaet sposobnost' vyrazenija (obycno leksiceski zavisimogo slova) k rassireniju i vyrazeniju svojstv predmetov, kotorye nastol'ko razlicny po svoej prirode, cto iskljucena vsjakaja vozmoznost' podobija ljubogo iz ih svojstv (ide covek, ~ paun, ~ lav, ~ ekser, ~ voda; meka maca, ~ igracka, ~ bunda, meke papuce meko krzno, meka kruska, ~ voda, i t. p). ?kstensija, v ukazannom znacenii svjazana s giper?kstensiej, a takze s metaforoj ne po analogii, t. e. s pervymi tremja 'vidami' metafory, vydelennymi v 'Po?tike' Aristotelja ('perenesenie naimenovanija s odnogo predmeta na drugoj, pricem ili s roda na vid, ili s vida na rod, ili s vida na vid'). Razlicie mezdu (1) po?ticeskoj metaforoj ('ukrasenie', 'stilisticeskaja figura'), zamecaemoj potomu, cto ona osnovyvaetsja na sblizenii dvuh ponjatij po analogii i tem samym 'soobscaet novoe znanie' ili 'zivo predstavljaet vesc'', i (2) metaforoj ne po analogii t. e. perenosom naimenovanija, kotoryj neogranicenno i nezametno rassirjaetsja, t. k. on ne osnovan na ustanovlenii svjazej po analogii mezdu predmetami (ponjatijnaja metafora - aspekt, kotoryj do nedavnego vremeni vkljucalsja v termin polisemija), - mozno dostatocno tocno oboznacit' pri pomosci terminov intensivnaja i ?kstensivnaja metafora, sostavljajuscih oppoziciju. Takim obrazom, mozno govorit' ob ?kstensivnoj metafore, kotoraja razvivaetsja v sirinu i nezametna, i ob intensivnoj metafore, kotoraja zamecaetsja, t. k. razvivaetsja ne v sirinu, a v glubinu.
18
Gnat, Tomasz. "Grając w chorobę. Metafory i dosłowności choroby w grach wideo na przykładzie „The Elder Scrolls III: Morrowind"." Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, no. 46 (June 29, 2023): 81–96. http://dx.doi.org/10.31261/errgo.13304.
Full textAbstract:
Susan Sontag otwiera analizę metaforyki chorób od metafory stanów zdrowia i choroby jako podwójnego obywatelstwa w granicznych państwach. Gry oferują nam przepustkę do reprodukcji i parafraz rzeczywistości, tak więc również w nich widzimy graniczne doświadczenie zdrowia/choroby. Warto jednak w tym momencie postawić pytanie, czy w rozrywce interaktywnej można odnaleźć przykłady przedstawień chorób, która nie funkcjonują jak metafora. Co za tym idzie, celem niniejszego eseju jest analiza metafor wprowadzonych w życie – życie wirtualne, ale być może właśnie dlatego pozwalające na więcej niż obserwację niebezpiecznego patogenu. Główną tezą tego eseju jest stanowisko, że gry przez podstawowy aspekt medium - interaktywność, często wychodzą poza “treść sentymentalną” reprezentacji choroby. Lub przynajmniej proces “sentymentalizacji” jest bardziej złożony i stanowi wypadkową wielu procesów, które składają się na doświadczenie rozrywki interaktywnej.
19
İRBAN, Demet. "School Organizations in the Context of the Organism Metaphor: A Model Suggestion." Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 43, no. 2 (September 2, 2023): 1219–44. http://dx.doi.org/10.17152/gefad.1299686.
Full textAbstract:
Metafor örgütleri anlamaya, tanımaya, özelliklerini ortaya çıkarmaya, yeni bakış açısından görmeye olanak tanır. Metafor, sosyal gerçeğin mecazi olarak yansıtılmasıdır. Metaforda benzetme bulunur. Araştırmacılar, örgüt kuramında, belli problemleri ve durumu anlamada örgüt metaforunu kullanmışlardır. Karar verme, liderlik, örgütsel gelişme ve değişme, insan kaynağı geliştirme, politika, strateji, örgüt kültürü, örgüt deseni ve üretim yönetimi gibi örgüt uygulamalarının analizinde de metaforlar kullanılmıştır. Organizma metaforu, örgütü tıpkı canlılar gibi yaşaması için canlı bir varlığa benzeterek çevresiyle alışveriş içerisinde olması gerektiğini belirtir. Bu çalışmanın amacı yapı ve işlev bakımından bir organizmaya benzetilen okul örgütlerinin, hızla değişen ve gelişen dünyaya uyum sağlayabilmeleri için organizma metaforu bağlamında değerlendirilmesidir. Bu amaca ulaşmak üzere alanyazın taranmış ve araştırmacı tarafından organizma metaforu bağlamında bir model önerisi geliştirilmiştir. Çalışma kapsamında organizma metaforu incelenmiş, organizma metaforunun güçlü ve zayıf yönleri verilmiş ve bu metafor içerisinde bulunan yönetim kuramlarından bahsedilerek, okul örgütlerinin işleyişi organizma metaforu bağlamında değerlendirilmiştir. Okulların sürekli gelişen örgütler olabilmesi ve tıpkı yaşayan organizmalar gibi işlevsel, sistemli ve bir bütün içerisinde işleyebilmeleri için gelişen okul modeli geliştirilmiştir. Model; okulun paydaşları (yönetici, öğretmen, öğrenci, veli), okulun ihtiyaçları, çevre, organizma metaforu ve gelişen okul olmak üzere beş boyuttan oluşmuştur.
20
Stanojević, Mateusz-Milan. "Metafora na razmeđu koncepata, jezika i diskursa." Jezikoslovlje 21, no. 2 (August 26, 2020): 149–78. http://dx.doi.org/10.29162/jez.2020.6.
Full textAbstract:
U ovom se radu izlaže „treći put“ u često suprotnim shvaćanjima metafora kao konceptualne odnosno diskursne pojave. Metafora se sagledava kao sposobnost metaforizacije koja je zajednička i globalna, ali koja na presudan način ovisi o lokalnim faktorima. Ističu se jezični čimbenici koji utječu na metafore: eksplicitnost odnosno implicitnost, različita metaforičnost različitih gramatičkih oblika i leksičke značajke izraza koji se odnose na izvornu domenu. Na diskursnoj razini govori se o grozdovima metafora i ulozi metafora u stvaranju emocionalnog stila. Navedeni se elementi smještaju među suvremene teorije metafore, posebice trodimenzionalnu teoriju metafore Gerarda Steena i Kövecsesev kontekstualni model metafore. Na kraju se izvlače metodološke posljedice opisanog „trećeg puta“ za istraživanje metafora.
21
Ajduk Kurtović, Milea, Ivona Šetka Čilić, and Jadranka Šimunović. "METAFORE PERSONIFIKACIJE U KRLEŽINU ROMANU NA RUBU PAMETI I NJEGOVU PRIJEVODU NA ENGLESKI JEZIK." Hum 18, no. 30 (January 8, 2024): 7–24. http://dx.doi.org/10.47960/2303-7431.18.30.2023.7.
Full textAbstract:
U skladu s općim načelima teorije konceptualne metafore i teorije prevođenja metafore analizirat će se razlike i sličnosti konceptualnih i jezičnih metafora personifikacije u originalnome tekstu na hrvatskome jeziku i njegovu prijevodu na engleski jezik. Posebna pozornost posvećuje se književno-tekstualnoj komunikaciji među dvama tipološki različitim jezicima, s aspekta univerzalnih i kulturno-specifičnih konceptualnih i jezičnih metafora, odnosno njihovih jezičnih i kulturnih razlika. Kognitivno-lingvistička kontrastivna analiza konceptualne metafore najbolje ukazuje na probleme u prikazivanju književnih metafora, društvenih i kulturoloških razlika te drugih aspekata različitih jezika i načina na koji se ove metafore realiziraju. Analizom primjera metafora u originalnome tekstu i prijevodu istražit ćemo u kojoj mjeri metaforičnih izraza ostaje metaforična nakon prelaska u drugi jezik te kako se kognitivna lingvistika i znanost o prevođenju bave jezikom i mišljenjem. Ključne riječi: metafore personifikacije; teorija konceptualne metafore; teorija prevođenja; univerzalne i kulturno-specifične metafore; hrvatski jezik; engleski jezik
22
Dobrołowicz, Justyna. "Polska edukacja na łamach opiniotwórczych tygodników. Analiza dyskursu w praktyce." Ars Educandi, no. 9 (December 8, 2012): 206–14. http://dx.doi.org/10.26881/ae.2012.09.13.
Full textAbstract:
W tym artykule przedstawiono wyniki projektu badawczego. Autor przeanalizował 115 tekstów o szkole i edukacji opublikowanych w pięciu tygodnikach opiniotwórczych ("Polityka", "Newsweek", "Wprost", "Gość Niedzielny", "Przegląd") w latach 2009-2010. Analiza ta pokazuje, jakie instrumenty językowe budują dyskurs edukacyjny w polskiej prasie. Autor skoncentrował się na dwóch rodzajach metafor, z których korzystają dziennikarze prasowi: metafora bitewna i metafora rynkowa. Próbuje odpowiedzieć na pytanie, dlaczego dziennikarze używają tych metafor i piszą o szkole w ten sposób.
23
Zawisławska, Magdalena Anna. "SYNAMET - A Microcorpus of Synesthetic Metaphors. Preliminary Premises of the Description of Metaphor in Discourse." Cognitive Studies | Études cognitives, no. 16 (December 31, 2016): 107–18. http://dx.doi.org/10.11649/cs.2016.010.
Full textAbstract:
SYNAMET - A Microcorpus of Synesthetic Metaphors. Preliminary Premises of the Description of Metaphor in DiscourseThis article describes the preliminary premises of metaphor annotation in SYNAMET - the developing microcorpus of synesthetic metaphors. The analysis is based on the CLST theory (Context-Limited Simulation Theory) put forward by D. Ritchie. According to this theory, the metaphor’s vehicle may activate various types of associations between words: semantic relations, perceptual sensations, or emotional simulations. The range of potential associations evoked by the vehicle is limited by the topic, i.e. the lexical context in which the metaphor appears. The relations between the vehicle and the topic may be presented in the form of a semantic frame.To reconstruct the frames within the project, linguistic works devoted to sensory perception- vision, hearing, smell and taste- will be utilized. The corpus annotation will consist of the following stages: 1) metaphor identification, 2) indication of the metaphor cluster (CM) - a phrase or a passage of the text, centered around one referent, 3) isolation of the metaphorical units (MU) - word forms or phrases combining lexemes primarily belonging to different perceptual frames.The outcome of the MU analysis will include: a general metaphorical scheme of the MU, lexical items activating the frame of the MU (together with their grammatical description), a detailed metaphor scheme of the MU, and the semantic and grammatical categorization of the MU. SYNAMET – mikrokorpus metafor synestezyjnych. Wstępne założenia opisu metafory w dyskursieArtykuł opisuje wstępne założenia anotacji metafor w powstającym mikrokorpusie metafor synestezyjnych SYNAMET. Podstawą metody opisu będzie teoria CLST (Context-Limited Simulation Theory) D. Ritchie’go. W myśl tej teorii nośnik metafory (vehicle) może aktywować różne typy powiązania między wyrazami: semantyczne, zmysłowe lub emocjonalne. Potencjalny zakres powiązań nośnika ogranicza topik (topic), czyli kontekst, w którym metafora się pojawia. Powiązania nośnika oraz topiku przedstawia się w postaci ram interpretacyjnych.W rekonstrukcji ram na potrzeby korpusu wykorzystane zostaną prace językoznawcze poświęcone percepcji zmysłowej: wzrokowi, słuchowi, zapachowi, smakowi. Anotacja korpusu będzie przebiegać według następującego schematu: 1) identyfikacja metafor, 2) wyodrębnienie w tekście układu metaforycznego (UM) – frazy lub fragmentu tekstu, zorganizowanego wokół jednego referenta, 3) wyodrębnienie jednostek metaforycznych (JM) – form wyrazowych lub fraz, w których występuje połączenie leksemów przynależnych prymarnie do różnych ram percepcyjnych.Wyniki analizy JM zostaną przestawione w postaci: ogólnego schematu metaforycznego, zestawu wyrazów aktywujących ramy (wraz z ich opisem gramatycznym), szczegółowego schematu metaforycznego, kategoryzacji semantycznej i gramatycznej metafor.
24
BOGUSZEWICZ-KREFT, Monika, and Jan KREFT. "A METAPHORICAL DESCRIPTION OF ORGANIZATION IN THE MANAGEMENT AND MARKETING OF SERVICE COMPANIES." Nowoczesne Systemy Zarządzania 11, no. 1 (December 20, 2016): 27–36. http://dx.doi.org/10.37055/nsz/129369.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest wskazanie znaczenia metafor w opisie działalności przedsiębiorstwa oraz prezentacja wybranych metafor znajdujących zastosowanie w zarządzaniu i marketingu przedsiębiorstw usługowych ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw medialnych. W opracowaniu wykorzystano metodę analizy literatury. W treści zaprezentowano pojęcie metafor i ich rolę w organizacjach, typologię metafor oraz przykłady ich wykorzystania w przedsiębiorstwach usługowych oraz medialnych, w szczególności koncentrując się na metaforach teatru i orkiestry. W artykule wskazano również ograniczenia stosowania metafor. Słowa kluczowe: zarządzanie, marketing usług, metafory, przedsiębiorstwa medialne.
25
Polajnar Lenarčič, Janja. "Metajezikovni diskurz in dinamika rabe metafor vode v begunskem diskurzu nemške jezikovne različice Wikipedije." Journal for Foreign Languages 14, no. 1 (December 23, 2022): 45–69. http://dx.doi.org/10.4312/vestnik.14.45-69.
Full textAbstract:
Prispevek obravnava dinamiko rabe metafor vode v begunskem diskurzu, kot se kaže v nemški različici Wikipedije. Prosta enciklopedija omogoča analizirati dinamiko rabe metafor na edinstven način, in sicer s primerjavo redakcij nekega članka v povezavi s komentarji na diskusijskih straneh. Teoretični okvir za analizo metafor vode v analiziranem fragmentu begunskega diskurza predstavlja diskurzno lingvistična analiza, ki se izhajajoč iz Foucaultove tradicije pojmovanja diskurza osredotoča na transtekstualne jezikovne vzorce, in sicer tako na njihovo sistematičnost in kontekstualno rabo kot tudi na njihovo dinamiko. Rezultati študije kažejo, da metafore vode tudi v analiziranem fragmentu begunskega diskurza nemške Wikipedije igrajo pomembno vlogo pri perspektivizaciji beguncev in tvorijo raznoliko metaforično polje. Upad njihove rabe med izgradnjo članka na izpostavljenih delih opisnega besedila gre povezati s konsenzom o občutljivi rabi verbalnih metafor vode v begunskem diskurzu, ki se vzpostavi na diskusijskih straneh. Njihova pogosta zastopanost v citatih kaže na nekritično reprodukcijo metafor iz medijev. Vizualne metafore vode niso tematizirane v metajezikovni razpravi in ne fluktuirajo, kar kaže na ozko dojemanje problematičnosti vodnih metafor v opazovanem fragmentu. Rezultati raziskave z več vidikov pomembno dopolnjujejo dosedanje raziskave metafor v medijskem begunskem diskurzu.
26
Ginter, Anna. "Metafory synestezyjne w utworach Vladimira Nabokova." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, no. 12 (May 11, 2016): 53–61. http://dx.doi.org/10.18778/1731-8025.12.06.
Full textAbstract:
Niniejszy artykuł poświęcony jest metaforom synestezyjnym w twórczości Nabokova. Uwaga skierowana jest głównie na metafory, w których zarówno domena źródłowa, jak i docelowa dotyczą wrażeń zmysłowych. Wiele przedstawionych podczas analizy konstrukcji dowodzi, że choć w pewnych przypadkach rodzaj modalności wydaje się określony w sposób oczywisty, to obrazowanie językowo odnosi się do jednej lub dwóch odmiennych modalności percepcyjnych.Nabokovowskie konstrukcje metaforyczne zostały omówione w dwóch grupach: międzymodalne metafory z kolorem jako domeną źródłową oraz metafory z domeną źródłową związaną z percepcją dotykową. Konstrukcje te niewątpliwie przypominają synestezję, choć w przeciwieństwie do synestezji uwarunkowanej neuropsychologicznie, znaczenie metafor synestezyjnych powstaje w rezultacie procesów semantycznych. Interpretacja metafor międzyzmysłowych jest uwarunkowana kontekstualnie.
27
Zasowska, Monika. "Barwy obecności i nieobecności w Lolicie." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, no. 15 (May 30, 2018): 203–18. http://dx.doi.org/10.18778/1731-8025.15.20.
Full textAbstract:
Zjawisko synestezji opisywane w literaturze medycznej, głównie w wąskiej dziedzinie neurologii lub psychiatrii (zob. np. Cytowic 2002, Cytowic i Eagleman 2009; Grossenbacher i Lovelace 2001; Sagiv 2009; J. E. Harrison i S. Baron-Cohen 1997) dotyczy zmian w obrębie kory mózgowej, które są odpowiedzialne za tzw. ‘postrzeganie’ zmysłami. Synestezja to również przedmiot badań językoznawczych, które skupiają się na metaforze synestetycznej, a więc celowym (bądź nie) zabiegu stylistycznym. Lolitę bez wątpienia można zaliczyć do największych dzieł literackich XX wieku, a samemu autorowi – Vladimirowi Nabokovi – nie sposób odmówić geniuszu tkwiącego w niezwykłej zręczności językowej, która przyniosła mu zarówno sławę i uznanie, jak i niesłabnącą do dziś krytykę fabuły samego utworu. Dla językoznawców „Lolita” to przede wszystkim jaskinia tajemnic i zagadek, które dostrzec można w niezliczonych grach i zabiegach językowych, a które stały się przedmiotem badań zarówno w języku angielskim, rosyjskim, jak i wielu innych, na które powieść została przetłumaczona (zob. np. Ginter 2008; Zasowska 2012; Ginter 2016). Niniejszy artykuł ma na celu zbadanie realizacji metafory synestetycznej w dwóch polskich przekładach Lolity – w tłumaczeniu Stillera z 1991 r. oraz Kłobukowskiego z 1997 r. Na szczególną uwagę zasługuje sam kolor, którym powieść jest przepełniona, a który służyć może uważnemu czytelnikowi jako swego rodzaju „drogowskaz” informujący o tym, co, a nade wszystko kto jest ważny. Barwa towarzyszy głównej bohaterce od samego początku powieści i natychmiast znika, gdy dziewczynki nie ma w pobliżu. Jak zauważa Zasowska (2013), barwa pełni istotną funkcję w tworzeniu i rozmieszczeniu metafory synestetycznej, która jest ściśle powiązana z płcią bohaterów. Analiza przedstawiona w niniejszej pracy składa się z dwóch części. Pierwsza z nich stawia sobie za cel wyszukanie oraz skategoryzowanie wszystkich metafor synestetycznych związanych z barwą oraz tych związanych z innymi zmysłami, tj. zmysłem wzroku, dotyku i smaku. W części drugiej przeprowadzono analizę porównawczą oryginalnych metafor angielskich z ich polskimi odpowiednikami w dwóch przekładach. Analiza ta miała na celu określenie samej konstrukcji metafory. Wyniki wskazują, że w obu polskich tłumaczeniach metafora synestetyczna została zachowana, mimo różnych środków stylistycznych użytych w tym celu.
28
Gonigroszek, Dorota, and Julita Woźniak. "„Koło miłośników czerni”. Wpływ języka na społeczną percepcję osób czarnoskórych na przykładzie opiniotwórczej siły metafor." Językoznawstwo, no. 2/19 (December 18, 2023): 75–88. http://dx.doi.org/10.25312/j.6322.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest przedstawienie opiniotwórczej siły metafor w kontekście społecznego postrzegania osób czarnoskórych. Metafory odnoszące się do koloru czarnego to jedna z najczęstszych figur retorycznych występujących w wypowiedziach na temat przybywających do Europy Afroamerykanów czy imigrantów z Afryki. Wychodząc z założenia, że język wpływa na światopogląd mówiącego, autorki podejmują próbę wykazania, w jaki sposób „metafory czerni” mogą wpływać na kształtowanie się negatywnego nastawienia do osób czarnoskórych, a w konsekwencji wzmacniać zjawisko rasizmu. Autorki odwołują się do teorii metafor pojęciowych i procesów poznawczych, badanych przez językoznawstwo kognitywne, oraz zagadnień międzykulturowych. Ponadto wskazują na konieczność wyeliminowania pewnych wyrażeń z języka potocznego, gdyż pejoratywne słowa opisujące Innych (np. „metafory czerni”) mogą wpływać na kształtowanie się utartych wzorców myślenia u dzieci na temat osób odmiennych kulturowo.
29
Jaśkowiec, Mirela. "Metafory w dyskursie krytycznym Krzysztofa Uniłowskiego." Śląskie Studia Polonistyczne 17, no. 1 (April 12, 2021): 1–13. http://dx.doi.org/10.31261/ssp.2021.17.12.
Full textAbstract:
W artykule przedstawiono analizę wybranych metafor stosowanych przez Krzysztofa Uniłowskiego w jego dyskursie krytycznoliterackim. Punktem wyjścia badania jest założenie, że metafory używane są przez krytyków jako strategia komunikacyjna. Treści tekstów krytycznoliterackich Krzysztofa Uniłowskiego zostały poddane analizie opartej na przesłankach kognitywistycznych, uwzględniającej semiologię oraz performatywny wymiar metafor. Pierwszym przykładem metafory jest obraz „przepaści PRL-u” ujmowany w terminach geograficzno-topologicznych. Drugim przykładem jest „reguła przełamania”, ukazująca literaturę modernizmu w odniesieniu do prawa naturalnego. Następnie analizowany jest memetyczny aspekt metafor. Zabieg ten umożliwił Uniłowskiemu zapożyczenie instrukcji z innej dziedziny naukowej na potrzeby rozwiązania problemu reguły modernizmu – do literaturoznawstwa przeniesiona została terminologia matematyczna. Autorka artykułu zmierza do konkluzji o interdyscyplinarnym charakterze krytyki, umiejscowionej pomiędzy literaturą, nauką i publicystyką. Taka pozycja dyskursu krytycznego wymaga od niego przeprowadzania badań w formie publicznej prezentacji wywodu z pomocą odpowiednich zabiegów językowych.
30
Marciniak, Łukasz. "Metafory w praktyce dydaktycznej (i badawczej). Jak obrazowo uczyć badań jakościowych?" Przegląd Socjologii Jakościowej 18, no. 4 (November 30, 2022): 168–93. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.18.4.07.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest przedstawienie potencjału metafor i możliwości ich stosowania w nauczaniu metodologii badań jakościowych. Rozpoczynając od przeglądu najważniejszych dokonań w zakresie wykorzystywania metafor jako przedmiotu poznania i narzędzia poznawczego, autor przechodzi do opisania genezy zainteresowania się metaforami w dydaktyce. Przedstawia proces eksperymentowania ze stosowaniem metafor podczas zajęć metodologicznych oraz wypracowane rezultaty, tak na poziomie treściowym – odkrywania metafor dla badania jakościowego, jak i na poziomie proceduralnym – rekonstruowania sposobów pracy z metaforą na zajęciach, a pośrednio także podczas badań. Jednocześnie w artykule dokonuje definicyjnego wyodrębnienia dwóch generalnych typów badań jakościowych wyłonionych podczas pracy z metaforami.
31
Laskowski, Łukasz. "Symbolika światła w literaturze dydaktycznej Starego Testamentu." Verbum Vitae 29 (July 14, 2016): 67–98. http://dx.doi.org/10.31743/vv.1689.
Full textAbstract:
Artykuł analizuje metaforę światłości w księgach dydaktycznych Biblii. W biblijnej tradycji oznacza ona najpierw życie doczesne. Psalmy teofanijne opisują Boga jako źródło światłości, nawet jeśli towarzyszy Mu ciemność osłaniająca Jego świętość i zapewniająca ludziom bezpieczeństwo. Światłość wiąże się z Bogiem jako stwórcą świata, a także podkreśla Jego królewską godność. Również naród wybrany jako całość, a także każdy z Izraelitów osobiście, dzięki doświadczeniu Bożej pomocy może wyznać, że Bóg jest światłością. Metaforą światłości wyraża się również prośby o to, by Bóg okazał swoją pomoc i udzielił błogosławieństwa. Kolejnym sposobem jej zastosowania jest rozumienie Prawa Bożego jako światłości prowadzącej ku Bogu. Ten element wiąże się z teologią uprawianą w nurcie tradycji mądrościowej i oznaczającą mądrość i prawdę. Metafora światłości przechodzi więc od mitologicznych obrazów korzystających z tradycji bliskowschodniej po ujęcia właściwe późniejszym księgom biblijnym.
32
Jóźwiak, Jolanta. "Motyw spełnienia marzeń w reklamach samochodów w kontekście metafor głębokich." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, no. 14 (January 23, 2017): 81–89. http://dx.doi.org/10.18778/1731-8025.14.09.
Full textAbstract:
W niniejszym artykule podjęto próbę przedstawienia realizacji motywu spełnienia marzeń w reklamach samochodów osobowych na podstawie przykładowych tekstów, pochodzących z kampanii reklamowych dealerów różnych marek. Porównanie polskich i rosyjskich tekstów reklamowych pozwoliło wskazać na pewne podobieństwa i różnice. Wykorzystywanie określonych elementów językowych w komunikacji marketingowej zostało przeanalizowane w kontekście metafor głębokich Zaltmana, szczególnie metafory podróży i metafory transformacji.
33
Lewandowski, Marcin. "CZŁOWIEK TO KOMPUTER. O metaforach informatycznych w polszczyźnie codziennej." Investigationes Linguisticae, no. 42 (June 3, 2019): 27–37. http://dx.doi.org/10.14746/il.2018.42.3.
Full textAbstract:
Od kilkunastu lat obserwujemy zjawisko przenikania terminów informatycznych do slangu młodzieżowego jak również do polszczyzny ogólnej.Owe zapożyczenia funkcjonują w nowych, metaforycznych sensach. Celem artykułu jest przegląd i analiza metafor informatycznych, których znaczącą część można uznać za językowe poświadczenia proponowanej przez autora metafory konceptualnej CZŁOWIEK TO KOMPUTER. Podjęta zostanie również próba zrekonstruowania językowego obrazu człowieka, wyłaniającego się z tej metafory.
34
Wójciszyn-Wasil, Aneta. "Metafory ciszy w przekazach mediów audialnych podczas pandemii COVID-19." Roczniki Kulturoznawcze 12, no. 3 (September 30, 2021): 91–103. http://dx.doi.org/10.18290/rkult21123-4.
Full textAbstract:
Konceptualizacja doświadczeń audialnych wymaga użycia metafor. Niniejszy artykuł proponuje ich analizę na podstawie przekazów mediów audialnych, co umożliwia badania zarówno na poziomie leksykalnym, jak i akustycznym. Wykorzystano kategorię metafory synestezyjnej oraz wprowadzono pojęcie metafory audialnej, specyficznej dla mediów dźwiękowych. Kontekstem interpretacyjnym metaforycznych reprezentacji ciszy jest pandemia COVID-19. Brak hałasu staje się synonimem samotności, zagrożenia, śmierci, ale ma także konotacje pozytywne: spokój czy dowartościowanie codzienności. Wykorzystanie odgłosów pozawerbalnych wzbogaca medialną narrację o pandemii w warstwie fonicznej i semantycznej. Przedstawione ujęcie metafory uwzględnia perspektywę medioznawczą, tak zwanych sound studies i językoznawstwa kognitywnego.
35
Bolek, Elwira. "Metafory w plakatach teatralnych Jerzego Czerniawskiego." Postscriptum Polonistyczne 26, no. 2 (December 28, 2020): 217–26. http://dx.doi.org/10.31261/ps_p.2020.26.17.
Full textAbstract:
W artykule przeprowadzono analizy i interpretacje artystycznych plakatów teatralnych J. Czerniawskiego. Celem tych działań badawczych była weryfikacja założenia, że multimodalne metafory mają charakter konceptualny, sprawdzenie przystawalności szczegółowych założeń teorii metafor pojęciowych G. Lakoffa i M. Johnsona do analiz artystycznych komunikatów wielokodowych oraz konfrontacja tejże teorii z koncepcją metafor multimodalnych C. Forceville’a. Celem szczegółowym była natomiast próba autorskiego zdefiniowania metafor multimodalnych. Badacz stawia hipotezę, którą weryfikuje działaniami analitycznymi, że w procesie dekodowania znaczeń plakatu obrazy są odczytywane w połączeniu ze słowami – tytułami przedstawień, a odbiór wielokodowego przekazu to mentalna (rozgrywająca się w umyśle odbiorcy) negocjacja sensów wielopoziomowych metafor, w których analogie językowe i obrazowe wynikają nie tylko ze znaczeń definicyjnych, ale też z cech konotacyjnych znaków werbalnych i pozawerbalnych. Tekst sytuuje się w obszarze interdyscyplinarnych kognitywnych badań nad dyskursem artystycznym.
36
Kuczok, Marcin. "Metaforyczna konceptualizacja natury życia chrześcijańskiego w wypowiedziach uczestników rekolekcji oazowych dla dorosłych." Roczniki Humanistyczne 71, no. 6 (August 31, 2023): 193–212. http://dx.doi.org/10.18290/rh23716.12.
Full textAbstract:
Celem niniejszego artykułu jest analiza konceptualizacji natury życia chrześcijańskiego w wypowiedziach uczestników rekolekcji oazowych dla dorosłych. Zgodnie z założeniami semantyki kognitywnej, w konceptualizację sfery religijnej, w tym także w pojęcie życie chrześcijańskie, wpisane są metafory pojęciowe. Uczestnicy rekolekcji oazowych to osoby zaangażowane w katolicki Ruch Światło-Życie, a zatem ludzie wierzący i posiadający doświadczenie życia chrześcijańskiego. Ich wypowiedzi zostały uzyskane za pomocą ankiety, zawierającej pytania otwarte, dotyczące rozumienia i przeżywania przez nich wiary. W ramach analizy badanych wypowiedzi dokonano identyfikacji obecnych w nich domen źródłowych metafor życia chrześcijańskiego, wytypowano najpopularniejsze i najrzadsze z nich, a także wskazano korelaty leksykalne, za których pomocą respondenci wyrażali metaforyczną konceptualizację natury życia chrześcijańskiego. Szczególną uwagę zwrócono na kontekst pojęciowo-poznawczy Ruchu Światło-Życie, który, zgodnie z najnowszymi teoriami na temat metafory pojęciowej, odgrywa znaczącą rolę w torowaniu drogi dla metafor w dyskursie.
37
Kesić, Dalibor, and Emir Muhić. "Sport u metafori i metafora u sportu." Sportlogia 9, no. 1 (June 30, 2013): 28–33. http://dx.doi.org/10.5550/sgia.130901.se.004k.
Full text
38
Booth, R. G., A. E. Cross, S. V. Flower, and R. H. Shaw. "The biology and taxonomy of Hyperaspis pantherina (Coleoptera: Coccinellidae) and the classical biological control of its prey, Orthezia insignis (Homoptera: Ortheziidae)." Bulletin of Entomological Research 85, no. 3 (September 1995): 307–14. http://dx.doi.org/10.1017/s0007485300036026.
Full textAbstract:
AbstractBetween 1908 and 1959, the predatory coccinellid, Hyperaspis pantherina Fürsch, was released for the biological control of the ensign scale Orthezia insignis Browne in Hawaii, four African countries and Peru. Substantial control was reported after all the releases, although the outcome was disputed in Malawi. Other coccinellid species and predatory Diptera were released against Orthezia spp. in various programmes from 1952 to 1977. In most cases these agents failed to establish, and there were no reported effects on the target Orthezia spp. In 1993, H. pantherina was released in St Helena for the control of O. insignis on the endemic gumwood tree, Comm idendrum robustum (Compositae). Preparatory investigations for this release revealed that the taxonomy and biology of this biocontrol agent were poorly known. Hyperaspis pantherina is redescribed and shown to be the correct name for the species previously known incorrectly as H. jocosa (Mulsant). Hyperaspis laeta Gorham and H. levrati (Mulsant) are transferred to the genus Cyra Mulsant (comb. n.). Hyperaspis metator (Casey) (stat. rev.) is resurrected from synonymy with H. levrati auctt. Studies of the life history revealed that H. pantherina normally lays its eggs directly onto the adult female O. insignis and that the first two instars of the larvae are frequently passed inside the ovisac of the female host, after which the host itself is often consumed. The information on the biology and taxonomy of H. pantherina, together with details of culturing methods, should facilitate the further use of this agent for the classical biological control of O. insignis, a pantropical pest.
39
Kiklewicz, Aleksander. "Problem realności psychologicznej metafor konceptualnych." Prace Językoznawcze 24, no. 4 (December 15, 2021): 7–26. http://dx.doi.org/10.31648/pj.8173.
Full textAbstract:
Autor omawia dyskusyjne zagadnienie współczesnej semantyki kognitywnej, jakim jestkwestia realności psychologicznej procedur eksplikacyjnych, stosowanych w ramachzaproponowanej przez G. Lakoffa i M. Johnsona teorii metafor konceptualnych. Przytaczasię argumenty, które ukazują spekulatywny, niereprezentacyjny charakter takich procedurw odniesieniu do wielu metafor językowych. Dowodem na to jest przeprowadzony przezautora eksperyment psycholingwistyczny. Wyniki eksperymentu wykazują, że projekcjepojęciowe w duchu Lakoffa i Johnsona są rzadko uwzględniane przez respondentów. Autorprzedstawia alternatywną koncepcję kognitywnej interpretacji metafory, u której podstawleży zjawisko afordancji, tzn. wykorzystanie nominacji wtórnych w celu wypełnienia luknazwowych, a także w celu ułatwienia procesu mentalnego przetwarzania informacjisemantycznej za pośrednictwem konceptów z podstawowego poziomu kategoryzacji.
40
Vodanović, Barbara, and Andrea Čulinović. "Pokušaj interpretacije jedne biblijske metafore." Croatica et Slavica Iadertina 11, no. 11 (February 7, 2017): 361. http://dx.doi.org/10.15291/csi.776.
Full textAbstract:
U ovome članku se za analizu jedne biblijske metafore koristimo metodama interpretativne semantike Françoisa Rastiera. Radi se o metafori iz psalma 23. u kojoj se bog uspoređuje s pastirom. Glavni je cilj interpretativne semantike, prema Tanguyiu i Thlivitisu (1999) opisati postupke koji vode interpretanta ka razumijevanju značenja nekog teksta. Temeljni interpretant je svakako norma, pa za Rastiera, metafora počiva u semičkoj nepodudarnosti između sadržaja morfema koji se nalaze u analogiji. Zahvaljujući alatima koje predlaže Rastier, a koje možemo grupirati pod nazivom izotopije, nastojimo opisati kako se jezično gradi metaforička veza između semema-izvora ‘gospodin’ i ‘pastir’ i semema-cilja ‘bog’. Koncept izotopije, prema riječima njegova tvorca A. J. Greimasa "mora otkriti makrosemantički fenomen (koheziju diskursa) putem odnosa mikrosemantičkog reda (rekurencija semova)". Zahvaljujući postupku prepisivanja događa se prijenos značenja. A prepisivanje nam omogućava aktualizaciju obilježja ‘religijsko’ aferentnog i ‘gospodinu’ i ‘pastiru’ u kontekstu /onaj koji se brine o ljudima/, /održavatelj/. U ovome se slučaju radi o nadsloženoj izotopiji u kojoj sememi-izvori ‘gospodin’ i ‘pastir’ imaju samo jedan semem-cij, a to je ‘bog’. Ovo se naziva kondenzacijom ili metasememom.
41
Fatyga, Barbara, and Przemysław Zieliński. "Tempus fugit. Analiza metafor czasu – propozycja metodologiczna." Przegląd Socjologii Jakościowej 2, no. 1 (November 30, 2006): 4–32. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.2.1.02.
Full textAbstract:
Artykuł prezentuje opracowany przez autorów sposób analizy jakościowej narracyjnych wywiadów biograficznych. Jego podstawą teoretyczną jest kognitywna teoria metafory Georga Lakoffa oraz pojęcia stosowane w teoriach chronozoficznych. Metody warstwowego zdejmowania metafor z tekstu i rekonstrukcji piramidy metafor zastosowane tu do badania językowego ujmowania czasu, pokazują możliwości interpretacyjne metodologii jakościowej. Metaforyzacja zjawiska, tak trudnego do językowego ujęcia, jakim jest czas, badana jest tutaj na trzech głównych poziomach: prostych wyrażeń metaforycznych, zdań i ciągów (całości) metaforycznych. Czwarty poziom i zarazem czubek piramidy metafor tworzą metametafory tekstowe zrekonstruowane przez badaczy. Wywiady, które dostarczyły materiału do analiz, przeprowadzone zostały w latach 1989-1992 wśród liderów organizacji, grup, ruchów młodzieżowych i młodzieżówek partii politycznych. Analiza pokazuje możliwości zastosowanych metod w procesie tworzenia intersubiektywnie sprawdzalnej interpretacji, zaś wyniki badania – sposoby postrzegania i użytkowania konstruktów temporalnych, takich jak czas biografii, czasy społeczne, publiczne, środowiskowe i osobiste.
42
Krasicki, Arkadiusz, and Ana Albin. "Uloga metafore u Isusovoj polemici s Farizejima (Mk 2,18-20)." Anafora 6, no. 1 (2019): 151–69. http://dx.doi.org/10.29162/anafora.v6i1.5.
Full textAbstract:
Biblija je temelj kulture i književnosti. Iako se čini pomalo zanemarenom u sadašnjosti ipak nije prestala žariti i odsijevati nadahnutom riječju te nije prestala biti uzorom književnih pravaca. Evanđelje je samo po sebi književna vrsta, a njegov autor rabi stilske figure kao što je na primjer metafora. Uloga evanđelista kao autora također je važna. Pomoću povijesno-kritičke metode otkriva se u odlomku Mk 2,18−20 izuzetnost metafore zaručnik, zaručnica i svadba (odnosno svatovi). Tri metafore stvaraju logičnu cjelinu. Pomoću te stilske figure čitatelj može prihvatiti Isusovu pouku u kojoj skriva svoj identitet. Polemika je samo izraz ili pak razlog za korištenje metafore koja je tipičnim izrazom židovskog poučavanja. Korištena metafora također postaje „mostom“ koji spaja prošlost sa sadašnjošću i time nadopunjava ograničenost povijesno-kritičke metode. Isus nije samo izrekao istraživane retke u doslovnom smislu. U njima se skriva i duhovni smisao koji upućuje na Kristovo spasenjsko poslanje.
43
ÇAKMAK, Mürşet. "Derslerde Metafor Kullanımına İlişkin Üniversite Öğrencilerinin Görüşleri (Beyin Kavramı Metaforu Örneği)." Journal of International Educational Sciences 34, no. 34 (2023): 23–42. http://dx.doi.org/10.29228/inesjournal.68177.
Full text
44
BARİKAN TOPÇU, Çağla. "TÜRKÇEDE “DUYGU BESİNDİR” METAFORU." Türkbilig 2023, no. 45 (June 13, 2023): 21–35. http://dx.doi.org/10.59257/turkbilig.1313979.
Full textAbstract:
İnsanın iç dünyasını yansıtan duygular dil, beden ve davranışlar aracılığıyla dış dünyaya doğar. Sinir bilimsel bakış açısıyla temelde beyin hareketliliği olarak görülen duygu, Macar dil bilimci Zoltán Kövecses’in dil merkezli bakışıyla dil, kültür ve bedenin bölünmez bir parçasıdır. Kövecses’in, İngilizce duygu dili üzerine yaptığı metafor çalışmasında, bazı duygu metaforlarının kaynak etki alanı olarak gösterilen “besin”, Türkçedeki pek çok duyguyu ifade etmesi yönüyle karmaşık bir yapı sergilemektedir. Bu bağlamda ilgi çekici olan durum, çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada Türkçede pek çok duyguyu ifade eden “DUYGU BESİNDİR” metaforu, deyimler üzerinden ele alınacaktır. Kalıplaşmış söz öbeği olan deyimler aracılığıyla “duygu-besin” kavramlarının izi sürülerek Türkçede az rastlanılan duygu metaforu çalışmalarına katkıda bulunmak hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda Türkçenin tarihî dönemlerinde ve günümüz Türkiye Türkçesinde kullanılan deyimler incelenmiş ve on sekiz alt başlık altında “DUYGU BESİNDİR” metaforu örneklerle değerlendirilmiştir.
45
Kasarełło, Lidia. "Analogia figuratywna (metafora i obrazowanie) w Daodejingu 道德经." Roczniki Humanistyczne 71, no. 9 (October 24, 2023): 17–38. http://dx.doi.org/10.18290/rh23719.2.
Full textAbstract:
Język figuratywny w Daodejingu, polegający na tworzeniu obrazów i znaczeń poprzez użycie analogii, metafor i symboli, jest tekstem otwartym hermeneutycznie. Stanowi część szerszej strategii myślenia korelacyjnego (skoordynowanego), typowej dla starożytnej hemisfery chińskiej. Podstawową kategorią, wokół której skumulowane jest całe znaczenie Daodejing, jest dao. Jako domena docelowa pojawia się – zdaniem Feng Youlana – w czterech aspektach: ontologicznym, kosmogenetycznym, fenomenologicznym i charakterologicznym (77). Laozi odwołuje się do najbardziej pierwotnych struktur myślowych, aby wyjaśnić, czym jest dao, co oznacza, że nie ma ono wyraźnego materialnego określenia w realnym świecie i pozostaje nieuchwytne poza kontekstem i figuracjami. W samym tekście pełni funkcję metafory ontologicznej. Z poznawczego punktu widzenia Laozi wykorzystuje technikę mapowania obiektów z jednego zasobu systemowego na inny. Wśród nich znajdują się metafory pojęciowe wywodzące się z domeny źródłowej. Dziedziny te, omówione kolejno w tym artykule, łączy przekonanie o organicznej naturze wszechświata. Obydwa pochodzą ze świata przyrody, m.in. woda i dolina; domena ludzka, np. postać matki, kobiety, niemowlęcia, oraz ze świata flory i fauny, a także obiektów otoczenia człowieka, m.in. koło i piasta, nierzeźbiony blok, dzbanek, miech, łuk, słomiane psy i sieci. Ich funkcja, ze względu na wybór myślenia skojarzeniowego (analogizującego), pozostaje taka sama, różnicuje je natomiast rodzaj zastosowanych metafor – od sytuacyjnych po statyczne.
46
Gavin, Ivey. "Maneggiare l'acciaio: una revisione delle metafore chirurgiche in psicoanalisi." PSICOANALISI, no. 2 (January 2012): 5–28. http://dx.doi.org/10.3280/psi2011-002001.
Full textAbstract:
Tra le metafore che Freud ha usato per descrivere la psicoanalisi, quella chirurgica č probabilmente la piů deplorata perché considerata anacronistico relitto di una dubbia ideologia medica che la psicoanalisi ha da tempo rinnegato. Eppure, sebbene gli analisti di oggi evitino le analogie con la medicina, i pazienti continuano a produrre fantasie chirurgiche sulla terapia analitica e questo solo fatto richiederebbe un'attenta valutazione. La metafora chirurgica merita di essere riconsiderata, dal punto di vista dell'analista, anche per il ruolo creativo con cui Bion l'ha adoperata. Incurante del rifiuto dell'analogia con la chirurgia, Bion ha usato queste metafore per raffigurare in maniera vivida vari aspetti della situazione analitica e dell'esperienza vissuta dal paziente. Dopo una breve rassegna storica sulla metafora chirurgica in psicoanalisi, l'autore analizza le ragioni del suo rifiuto e delle critiche che continua a suscitare. Poi indaga l'uso che Bion ne ha fatto negli ultimi anni della sua vita e, infine, fornisce una serie di esempi di come i pazienti le usino spontaneamente per raffigurare il transfert e il processo analitico. Per quanto gli analisti non dovrebbero adottare deliberatamente le metafore chirurgiche, č importante essere aperti a queste raffigurazioni del transfert.
47
VIDENOVIĆ, RADOMIR. "METAFORIČNOST FILOSOFSKOG JEZIKA." ARHE 9, no. 18 (April 5, 2013): 109. http://dx.doi.org/10.19090/arhe.2012.18.109-118.
Full textAbstract:
Ima li metafore u filosofskim tekstovima? Nije li (i) filosofski jezik metaforički? Metafora je, u retorici, prenesen, slikovit izraz, reč u prenesenom značenju, koje, inače, nije i njen uobičajen i pravi smisao. Često se poistovećuje sa poetskom slikom. Rad se bavi osnovnim stavovima Žaka Deride o metaforičnosti filosofskog jezika. On smatra da filosofi uzimaju već istrošene, pohabane reči, čiji se prvobitni čulni smisao izgubio ili se ne može odmah utvrditi, da bi „zavarali trag“. Pritom, Derida koristi ekonomske kategorije: trošenje, razmena, korišćenje. Tako je metafora shvaćena kao odvajanje od sopstvene suštine ne bi li na kraju ipak našla svoj trag i poreklo. Metafora je, tako, definisana kao privremeno gubljenje smisla.
48
Burszta, Wojciech Józef. "W podwojonym cieniu. Zapiski z etnografii życia." Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne 4, no. 1 (June 30, 2017): 158–70. http://dx.doi.org/10.18778/2450-4491.04.10.
Full textAbstract:
Artykuł jest próbą przedstawienia idei etnografii życia rozumianej jako opowieść formatywna o kształtowaniu własnej tożsamości zarówno w sensie diachronicznym, jak i z punktu widzenia kluczowych metafor, które przenikają trajektorię całego życia. Etnografia życia to rodzaj intelektualnej i emocjonalnej wiwisekcji, autoterapii narracyjnej, która objawia konteksty i momenty kluczowe dla budowania tego, co nazywa się biografią naukową. Kluczową metaforą prezentowanej opowieści jest „cień podwojony” – cień przemijania najbliższych i życie w cieniu powojennej rzeczywistości PRL.
49
Szymański, Marek. "Functions of metaphors in the soteriology of early tantric Buddhism." Analiza i Egzystencja 64 (2023): 47–67. http://dx.doi.org/10.18276/aie.2023.64-03.
Full textAbstract:
Artykuł jest poświęcony specyficznej roli metafor w dwóch modelach praktyki religijnej, które funkcjonowały we wczesnej wadźrajanie. W obu modelach za cel praktyki uznawano trwałą zmianę sposobu funkcjonowania umysłu adepta, która ma charakter kognitywny. Modyfikację tę utożsamiano ze spontanicznym aplikowaniem określonych pojęć metaforycznych do interpretacji danych doświadczenia. Pojęcia te są ściśle związane z koncepcją natury buddy. Praktykę religijną wadźrajany można rozumieć jako dążenie do wypełnienia spostrzeżeniową naocznością najważniejszego z tych pojęć, tj. metafory strategicznej (umysł to mandala). Dokonywać się to ma w trakcie specjalnego aktu wizualizacji w kontekście rytualnym. Do istotnych cech takiego aktu należy brak poczucia różnicy między imaginacją a percepcją oraz zanik poczucia odrębności własnej osoby względem wizualizowanej mandali. Można wyróżnić sześć typów metafor ważnych w soteriologii wczesnej wadźrajany. Trzy typy to narzędzia transformacji aktywności poznawczej, zaś pozostałe mają motywować adeptów do podjęcia określonych działań.
50
Jodzio, Krzysztof. "Metafory i podobieństwa w interpretacji osób z uszkodzeniami móżdżku." Przegląd Psychologiczny, ONLINE FIRST (March 26, 2024): 1–18. http://dx.doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.9289.
Full textAbstract:
Cel pracy: Móżdżek współuczestniczy zarówno w koordynacji czynności ruchowych, jak i regulacji procesów psychicznych. Objawy uszkodzenia móżdżku należą do zróżnicowanych, relatywnie mało swoistych i trudnych do usystematyzowania. Celem badań eksploracyjnych była neuropsychologiczna diagnostyka hipotetycznych zaburzeń wybranych procesów (meta)językowych i poznawczych, zaangażowanych w rozwiązywanie problemów zawierających metafory i podobieństwa. Charakterystyka zaburzeń uwzględniała ich epidemiologię, nasilenie, kliniczną specyfikę oraz związek ze zmiennymi socjodemograficznymi. Metoda: W badaniach wzięło udział 25 dorosłych z izolowanym uszkodzeniem móżdżku, najczęściej naczyniopochodnym. Posłużono się trzema testami: podtestem Podobieństw ze Skali WAIS-R (PL) oraz dwoma testami przetwarzania metafor, pochodzącymi z Baterii do badania funkcji językowych i komunikacyjnych prawej półkuli mózgu (RHLB-PL), tj. Testem metafor pisanych (TMP) i Testem wyjaśnień metafor pisanych (TWMP). Na wstępie obliczono wartości średnie i odchylenia standardowe dla całej grupy. Ponadto, na podstawie danych i norm zamieszczonych w podręcznikach testowych, osobno oceniono wyniki każdego pacjenta. Zamieniano kolejno indywidualne wyniki surowe na wyniki przeliczone, wyrażone w centylach (Podobieństwa) albo w skali stenowej (Testy metafor). Dzięki tej transformacji każdy wynik indywidualny w danym teście sklasyfikowano jako prawidłowy przeciętny albo niski (poniżej przeciętnej), względnie wysoki (ponadprzeciętny). Wyniki: Wykonanie Podobieństw w całej grupie osiągnęło poziom poniżej przeciętnej, przy czym istotne problemy z rozwiązaniem podtestu (<25 centyla) miało 9 badanych. Kolejnych 7 chorych uzyskało zaledwie 8 punktów przeliczonych, interpretowanych jako pogranicze normy. Z kolei wyniki pacjentów w TWMP osiągnęły wartość w przedziale 5–6 stena. Aczkolwiek wykonanie TWMP w grupie ogólnie nie odbiegało od normy, blisko połowa badanych uzyskała wynik, który nie przekroczył 4 stena. Dla porównania, średni wynik w TMP był relatywnie wysoki. Wynik niski (<4 stena) uzyskało tylko 4 chorych. Szacunkowa analiza profilowa przeprowadzona na podstawie wzorca wszystkich wyników testowych (wyrażonych dychotomicznie jako: wynik [ponad]przeciętny lub niski) ukazała ich intra- oraz interindywidualne zróżnicowanie, którego kliniczną ilustracją były heterogeniczne, często wybiórcze zaburzenia zbadanych funkcji. Korelatami socjodemograficznymi wyników testowych okazały się wiek i wykształcenie. Konkluzje: U większości chorych stwierdzono rozmaicie nasilone deficyty poznawcze w postaci zaburzeń rozwiązywania problemów zawierających metafory i podobieństwa. Charakterystyczna była przewaga zaburzeń procesów samodzielnego myślenia asocjacyjnego, w tym wnioskowania przez analogię oraz interpretacji i werbalizacji pojęć, nad ogólnie prawidłowym stanem samej wiedzy językowej, także w zakresie znaczeń figuratywnych.