Academic literature on the topic 'Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej'

Z przyjemnością i nieukrywaną satysfakcją przedstawiamy Państwu 50, jubileuszowy, numer naszego kwartalnika „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” przygotowywany przez Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.Początki naszego czasopisma związane są z „Biuletynem”, który po raz pierwszy ukazał się w roku akademickim 2007/2008 w ramach realizacji projektu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: „Wspieranie kształcenia kadr dla potrzeb rozwoju regionalnego na kierunku gospodarka przestrzenna w specjalnościach zamawianych u Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego”, a którego wykonawcą był wówczas Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. Szczegółowe założenia programu kształcenia oraz doświadczenia z jego realizacji przedstawione zostały na łamach „Biuletynu Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN”1. Kontynuację edycji „Biuletynu” wspierano również w ramach realizacji zadania „Studia podyplomowe” „Przemysły kultury w polityce rozwoju miast i regionów”, które stanowiło element projektu „Zintegrowany program rozwoju Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Zaawansowane technologie dla rozwoju wysoko wykwalifikowanych kadr dla gospodarki”, finansowanego przez środki Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Priorytet IV. Szkolnictwo wyższe i nauka. Działanie 4.3. Wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni w obszarach kluczowych w kontekście celów strategii Europa 2020 – UDA-POKL.04.03.00-00-152/12-00, w ramach konkursu ogłoszonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Przedstawiamy Państwu numer 52 czasopisma „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” przygotowywanego przez Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Stanowi on czwarty zeszyt serii poświęconej wyzwaniom rozwojowym naszego regionu. Dostrzegając niedostatek aktualnych opracowań dotyczących problemów społecznych i ekonomicznych Wielkopolski, Redakcja, przy aprobacie wówczas Rady Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, postanowiła, że począwszy od 2016 r. każdy czwarty w danym roku zeszyt naszego czasopisma będzie miał charakter tomu zbierającego wyniki badań regionalnych odnoszących się do naszego województwa. Zakładamy, że podjęta inicjatywa przyczyni się do powstania cennego poznawczo zbioru wyników analiz, których zakres przestrzenny będzie dotyczył województwa wielkopolskiego. W numerze tym zebraliśmy aż 15 artykułów, których problematyka obejmuje zróżnicowanie przestrzenne rozwoju społeczno-gospodarczego Wielkopolski, zagadnienia osadnicze i demograficzne regionu, czynniki lokalizacji działalności przemysłowej, zróżnicowanie działalności rolniczej, wyzwania środowiskowe oraz możliwości wykorzystania turystycznego zasobów środowiskowych i kulturowych województwa.

Zapraszamy Państwa do zapoznania się z 66. numerem czasopisma „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” przygotowanym przez Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jest on siódmym zeszytem serii poświęconej wyzwaniom rozwojowym Wielkopolski. Dostrzegając niedostatek aktualnych opracowań dotyczących problemów społecznych i ekonomicznych naszego regionu, Redakcja, przy aprobacie ówczesnej Rady Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM, postanowiła, że począwszy od 2016 r., każdy czwarty w danym roku zeszyt naszego czasopisma będzie miał charakter tomu zbierającego wyniki badań regionalnych dotyczących województwa wielkopolskiego. Zakładamy, że podjęta inicjatywa przyczynia się do tworzenia cennego poznawczo zbioru wyników analiz, których zakres przestrzenny dotyczy Wielkopolski.

Przedstawiamy Państwu numer 48 czasopisma „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” przygotowywanego przez Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jest to czwarty zeszyt serii poświęconej wyzwaniom rozwojowym naszego regionu. Dostrzegając niedostatek aktualnych opracowań dotyczących problemów społecznych i ekonomicznych Wielkopolski, Redakcja, przy aprobacie Rady Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, postanowiła, że począwszy od 2016 r., każdy czwarty w danym roku zeszyt czasopisma będzie miał charakter tomu zbierającego wyniki badań regionalnych odnoszących się do naszego województwa. Zakładamy, że podjęta inicjatywa przyczyni się do tworzenia cennego poznawczo zbioru wyników analiz, których zakres przestrzenny będzie dotyczył województwa wielkopolskiego. W numerze tym zebraliśmy kolejne 8 artykułów o takiej właśnie tematyce.

Zapraszamy Państwa do zapoznania się z nr. 62 czasopisma „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” przygotowywanego przez Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jest to szósty zeszyt serii poświęconej wyzwaniom rozwojowym Wielkopolski. Dostrzegając niedostatek aktualnych opracowań dotyczących problemów społecznych i ekonomicznych naszego regionu, Redakcja, przy aprobacie ówczesnej Rady Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, postanowiła, że począwszy od 2016 r. każdy czwarty w danym roku zeszyt czasopisma będzie miał charakter tomu zbierającego wyniki badań regionalnych dotyczących województwa wielkopolskiego. Zakładamy, że podjęta inicjatywa przyczyni się do tworzenia cennego poznawczo zbioru rezultatów analiz, których zakres przestrzenny dotyczy Wielkopolski. W niniejszym numerze zebraliśmy kolejne aż 22 artykuły, których problematyka obejmuje: skutki pandemii COVID-19 dla procesów rozwoju społeczno-gospodarczego wybranych obszarów województwa wielkopolskiego, specyfikę procesów rozwoju społeczno-gospodarczego Wielkopolski i jej obszarów, sytuację budżetową i politykę finansową JST w województwie wielkopolskim oraz stan i przemiany zagospodarowania przestrzennego wybranych obszarów regionu i jego ośrodków miejskich, z uwzględnieniem wyzwań procesu rewitalizacji.

Zapraszamy Państwa do zapoznania się z numerem 57 czasopisma „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” przygotowywany przez Wydział Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Stanowi on piąty zeszyt serii poświęconej wyzwaniom rozwojowym Wielkopolski. Dostrzegając niedostatek aktualnych opracowań dotyczących problemów społecznych i ekonomicznych naszego regionu, redakcja, przy aprobacie ówczesnej Rady Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, postanowiła, że począwszy od 2016 r. każdy czwarty w danym roku zeszyt naszego czasopisma będzie miał charakter tomu zbierającego wyniki badań regionalnych odnoszących się do województwa wielkopolskiego. Zakładamy, że podjęta inicjatywa przyczynia się do tworzenia cennego poznawczo zbioru wyników analiz, których zakres przestrzenny obejmuje Wielkopolskę. W niniejszym numerze zebraliśmy kolejne 13 artykułów, których problematyka dotyczy pozycji rozwojowej województwa wielkopolskiego, zróżnicowań przestrzennych rozwoju społeczno-gospodarczego Wielkopolski oraz wybranych uwarunkowań i wyzwań rozwojowych regionu i jego ośrodków miejskich.

W pracy przedstawiono genezę powołania Zakładu Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej w strukturze Instytutu Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Szczególną uwagę zwrócono na założenia metodologiczne i metodyczne konferencji naukowych, problematykę 10 konferencji naukowo-dydaktycznych i Ogólnopolskich Zjazdów Nauczycieli Przedsiębiorczości oraz problematykę badawczą zawartą w czasopiśmie „Przedsiębiorczość – Edukacja” wydawanym w ramach prac Zakładu. Problematyka ta obejmowała kształtowanie przedsiębiorczości na tle współczesnych wyzwań cywilizacyjnych oraz rolę przedsiębiorczości w: podnoszeniu konkurencyjności społeczeństwa i gospodarki, aktywizacji gospodarczej, gospodarce opartej na wiedzy, kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego, warunkach integracji europejskiej, warunkach globalizacji, edukacji szkolnej i akademickiej, a także w warunkach kryzysu gospodarczego, rozwoju firm i układów przestrzennych.

Tom 47 Biuletynu „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” jest pokłosiem konferencji naukowej, która odbyła się w dniu 27 czerwca 2019 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W konferencji pod hasłem „Obszary metropolitalne – perspektywy badawcze”, zorganizowanej przez Centrum Badań Metropolitalnych oraz Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM, wzięło udział ponad 30 badaczy, reprezentujących różne dyscypliny i ośrodki naukowe w kraju. W trakcie konferencji zaprezentowane zostały zakres i metody badań nad obszarami metropolitalnymi z różnych perspektyw naukowych: geograficznej, politologicznej, prawno-administracyjnej, nauk o zarządzaniu, środowisku i innych. Przedstawiono kwestie organizacji i problemów funkcjonowania obszarów metropolitalnych, wyzwania i kierunki ich rozwoju, a także przykłady zastosowania wyników badań naukowych w praktyce planowania i zarządzania metropolitalnego. Część uczestników konferencji zgodziła się na opublikowanie wyników swoich badań w prezentowanym tomie czasopisma „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”.

W artykule podjęto kwestię szerszego spojrzenia na regenerację miasta przemysłowego w świetle dynamicznie zachodzących wielowymiarowych zmian technologicznych, społecznych, politycznych, a przede wszystkim środowiskowych. Regeneracja polega na odkrywaniu przydatności każdego składnika potencjału wytwórczego w nowych warunkach i odpowiednim włączeniu go do produktywnego i rozwojowego obiegu. To proces, w którym z jednej strony wyłania się nowa „gramatyka” gospodarowania (nowe pojęcia, nowy język, nowa konceptualizacja funkcjonowania i rozwoju miasta), a z drugiej – gospodarowanie przesuwa się na odmienną trajektorię rozwoju. Nie da się uruchomić tego procesu bez modyfikacji społeczno-ekonomicznego imaginarium oraz zbudowania nowego paradygmatu w podejściu do dalszych procesów urbanizacji i rozwoju miast. Dokonująca się od lat 70. XX w. realokacja przemysłu przez globalne korporacje pokazała, jak w ostatnich 20 latach wrażliwy – politycznie, społecznie i ekologicznie – stał się współczesny świat. Skalę problemu ujawniają nam w przyśpieszonym tempie ekstremalne zjawiska klimatyczne, zagrożenia epidemiologiczne, konflikty polityczne i wojenne. Zrywane są łańcuchy dostaw, naruszane podstawowe zasady bezpieczeństwa społecznego i ekonomicznego. To jedne z głównych przyczyn, dla których konieczne staje się inne spojrzenie – naukowe i polityczne – na geografię procesów wytwórczych świata i uwzględnienie – w dalszym rozwoju cywilizacji – nagminnie ignorowanych globalnych kosztów zewnętrznych. Obecnie wiemy już, że jesteśmy w fazie przełomu cywilizacyjnego i klimatycznego, geopolitycznego, demograficznego, które wymagają odmiennego spojrzenia na funkcje wytwórcze miast, ich przyszłą strukturę funkcjonalno-przestrzenną, stopień zachowania materialnego dziedzictwa kulturowego. Być może opóźnione przemiany zachodzące w Łodzi są nową szansą, która zostanie wykorzystana w historycznym momencie zmian w geografii przemysłu świata oraz odchodzenia od energii bazującej na węglu i innych paliwach kopalnych i doprowadzi do ponownej realokacji sfery wytwórczej na poziomie globalnym do miast świata zachodniego i UE. Reindustrializacja miast szeroko pojętego Zachodu będzie miała jednak inny przebieg, co wynika zarówno z wyraźnie rysujących się cech nowego typu gospodarki cyfrowej i niskoemisyjnej, jak i możliwości generowania przez miasta we własnym zakresie „nowych” strategicznych zasobów wytwórczych. Te nowe „zasoby ekonomiczne” są wytwarzane w złożonych miejskich systemach społeczno-gospodarczych. W efekcie o nowej fali rozwoju i przekształcaniu miast będą decydowały zasoby i czynniki, które stały się charakterystyczne dla systemów miejskich wskutek historycznego procesu nasycenia minerałami, surowcami oraz skumulowaną wiedzą i umiejętnościami mieszkańców miast. Zwłaszcza wielkie metropolie mają ukrytą masę krytyczną, której wyzwolenie przyczyni się do rozwoju bazującego, w sensie strategicznym, na niematerialnych zasobach intelektualnych. Takim nowym zasobem staje się „kapitał terytorialny”. Warto wskazać na trwałe trendy, które będą determinowały dalsze procesy rozwoju, i ich ewentualne skutki dla światowych, krajowych i regionalnych działań instytucji publicznych wobec miast i procesów urbanizacji. Należą do nich: • przyspieszająca cyfryzacja wszelkich sfer życia gospodarczego, społecznego, politycznego i militarnego; • wzrost zapotrzebowania na stabilną energię elektryczną; • budowanie światowego konsensusu wobec działań na rzecz ochrony klimatu i przywracania regeneracyjnych funkcji środowiska przyrodniczego; • polityczna i ekonomiczna presja na rozwój odnawialnych źródeł energii jako nowych zasobów budowania trwałych przewag konkurencyjnych w skalach terytorialnych; • wyczerpywanie się tanich źródeł surowców mineralnych i wzmacnianie się rynkowych innowacji i motywacji do korzystania z surowców wtórnych; • polaryzacja gospodarcza świata i konflikty na tle dostępu do wody.