Journal articles on the topic 'Fyrirtæki'
To see the other types of publications on this topic, follow the link: Fyrirtæki.
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the top 50 journal articles for your research on the topic 'Fyrirtæki.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.
1
Jóhannesson, Benedikt. "Endurreisn Íslands:Hvernig geta fyrirtækin byggt sig upp á ný?" Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 7, no. 2 (December 15, 2010): 33. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2010.7.2.3.
Full textAbstract:
Í ritgerðinni er lýst áhrifum óstöðugs efnahagsumhverfis á rekstur fyrirtækja hér á landi. Höfundur fullyrðir að mikilvægt sé að fyrirtækin búi við stöðugt umhverfi, hafi heilbrigða eiginfjáruppbyggingu, hóflegar skuldir, rúma lausafjárstöðu og heilbrigða stjórnun. Sá sem reki fyrirtæki þurfi að vita hver verðbólgan verði í framtíðinni; hversu hátt gengi krónunnar verði; hvert launastigið verði; hversu mikið fyrirtækið skuldi; hver eigi fyrirtækið og hver sé eftirspurn eftir vörum og þjónustu fyrirtækisins. Í raun hafi stjórnendur fyrirtækja ekki kunnað svörin við þessum spurningum á síðustu árum og enginn viti hvernig framtíðin verði. Stór hluti fyrirtækja sé með neikvætt eigið fé vegna gengisfalls krónunnar og bankar séu fyrst og fremst fjárfestingabankar sem gæti eigin hagsmuna fremur en viðskiptavina sinna. Dæmi séu um að bankarnir eigi félög að fullu og hafi rekið sjálfir í á annað ár. Höfundur leggur til aðgerðalista sem felur í sér hallalaus fjárlög 2012; markvissa stefnu um að minnka opinberar skuldir niður fyrir 60% af VLF á fimm árum; að kauphækkanir verði litlar; gjaldeyrishöft verði afnumin; lokið við samninga við Evrópusambandið og mörkuð stefna um að leggja krónuna af.
2
Eðvarðsson, Ingi Rúnar, and Guðmundur Kristján Óskarsson. "Útvistun og efnahagsþrengingar: Staða mála í þjónustufyrirtækjum." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 12, no. 1 (June 15, 2015): 1. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2015.12.1.5.
Full textAbstract:
Greinin fjallar um útvistun verkefna í íslenskum þjónustufyrirtækjum eftir efnahagshrunið haustið 2008. Bornar eru saman kannanir frá fyrri hluta árs 2009 og sumrinu 2013. Niðurstöður eru þær helstar að umfang útvistunar hefur ekki aukist. Svipuðum verkefnum er útvistað í báðum könnunum. Kostnaðarlækkun er frekar nefnd sem ástæða útvistunar í síðari könnuninni og hefur það aukist með marktækum hætti milli kannana. Eftir sem áður eru stefnumiðaðar ástæður oftar nefndar í báðum könnunum. Hvað árangur útvistunar varðar þá hefur kostnaður lækkað hjá tæplega helmingi fyrirtækja í könnununum. Svarendur virðast vera ánægðari með árangur útvistunar árið 2013 en 2009 og telja hana skila margvíslegum rekstrar‐ og þjónustulegum ávinningi. Forsvarsmenn um 90% fyrirtækja telja að útvistun hafi haft óveruleg áhrif á starfsmannamál. Nokkru fleiri fyrirtæki hafa sagt upp starfsfólki árið 2013 en í fyrri könnun. Stærri fyrirtæki í könnunum útvista almennt meira en minni fyrirtæki og þau gera það fremur vegna kostnaðarlækkunar eða vegna stefnumiðaðra ástæðna. Þau fyrrnefndu útvista meira af verkefnum sem flokkast undir stoðþjónustu og upplýsinga‐ og samskiptatækni, en minni fyrirtækin útvista frekar stjórnunartengdum verkefnum.
3
Sigurðardóttir, Ingibjörg. "Lífsstíll verður ferðavara; þróun fyrirtækja í hestamennsku á Íslandi." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 13, no. 2 (December 15, 2016): 1. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2016.13.2.1.
Full textAbstract:
Í þessari grein er skoðað hvað einkenni þróun fyrirtækja í hestamennsku (e. horse industry) á Íslandi og hverjar séu helstu ástæður þess að hestamennska sem áhugamál eða lífsstíll er þróuð yfir í fyrirtæki. Auk þess er rýnt í það hver sé þáttur ferðaþjónustu í þróun hestamennsku sem atvinnugreinar á Íslandi. Skoðað er hvernig hestamennska og ferðamennska mætast í fjölþættri og ört vaxandi atvinnustarfsemi, ekki síst í dreifbýli. Talsverðar rannsóknir eru til um einkenni og þróun lífsstílsfyrirtækja m.a. í ferðaþjónustu en lítið er um rannsóknir meðal slíkra fyrirtækja í hestamennsku. Rannsóknin var eigindleg og framkvæmd í gegnum hálfopin viðtöl við 16 rekstraraðila í hestamennsku. Vísbendingar komu fram um að fyrirtæki í hestamennsku gangi fremur milli kynslóða en ferðaþjónustufyrirtæki almennt, sem kemur nokkuð á óvart og vekur athygli á mögulegri sérstöðu hestamennsku og hestatengdrar ferðaþjónustu samanborið við önnur form ferðaþjónustu. Tengsl hestamennsku og ferðaþjónustu eru fjölþætt og spanna allt frá því að fyrirtæki í hestamennsku hafi tekjur sínar eingöngu af ferðaþjónustu yfir í að fyrirtækin hafi engin bein tengsl við ferðaþjónustu. Leitt er líkum að því að í þeim fyrirtækjum þar sem ferðaþjónusta hefur ekki bein áhrif innan fyrirtækjanna sjálfra hafi ferðalög tengd þeim töluverð óbein efnahagsleg áhrif innan ferðaþjónustunnar.
4
Guðlaugsson, Þórhallur Örn. "Markaðsáherslur og markaðshneigð." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 1, no. 1 (June 15, 2004): 3. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2004.2.1.4.
Full textAbstract:
Markaðshneigð (e. market orientation) má lýsa sem einkenni á fyrirtækjamenningu, sem birtist þannig að starfsmenn leggja sig fram við að veita viðskiptavininum, sem mestan ávinning af viðskiptum sínum við fyrirtækið. Markaðshneigð má einnig lýsa sem hegðun er styður markaðsáhersluna (e. marketing concept). Sú hegðun einkennist af víðtækri þekkingaröflun á breytingum í markaðsumhverfinu, miðlun þeirrar þekkingar til eininga skipulagsheildarinnar og að viðbrögð hennar taki mið af þekkingunni. Viðfangsefni þessarar greinar er markaðshneigð og markaðsáherslur og er augum sérstaklega beint að því hvort opinber fyrirtæki geti, út frá forsendum markaðshneigðar, tileinkað sér markaðshneigð og markaðsleg vinnubrögð. Það er mat höfundar, byggt á skoðun á stóru opinberu þjónustufyrirtæki, að þannig fyrirtæki geti tileinkað sér markaðshneigð í auknum mæli. Ýmsar hindranir séu þó í veginum sem m.a. má rekja til fyrirtækjamenningar og –skipulags. Einnig kemur fram í umræðunni að pólitískur hugsunarháttur getur verið skammt undan þegar um opinber fyrirtæki er að ræða. Hann getur haft neikvæð áhrif á viðleitni fyrirtækja til að auka markaðshneigð og markaðsleg vinnubrögð.
5
Óladóttir, Ásta Dís, Guðmundur Kristján Óskarsson, and Ingi Rúnar Eðvarðsson. "Skipulagsform íslenskra fyrirtækja í sveiflukenndu viðskiptaumhverfi 2007-2016." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 13, no. 2 (December 15, 2016): 17. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2016.13.2.2.
Full textAbstract:
Markmið þessarar greinar er að skoða hvort efnahagssveiflur hafi áhrif á skipulagsform (skipurit) íslenskra fyrirtækja. Bornar eru saman kannanir höfunda frá árinu 2007 og árið 2016 og greint hvort efnahagssveiflur hafi haft áhrif á skipulagsform viðkomandi fyritækja. Spurt var í síðari könnuninni hvort einhverjar skipulagsbreytingar hefðu orðið á undanförnum fimm árum, eða til ársins 2011, áður en uppsveifla hófst að nýju í íslensku efnahagslífi. Greinin byggir á niðurstöðum netkannana sem framkvæmdar voru af Rannsóknar- og þróunarmiðstöð Háskólans á Akureyri árið 2007 og af Viðskiptafræðideild Háskóla Íslands árið 2016. Svör bárust frá stjórnendum 222 fyrirtækja árið 2007 og stjórnendum 120 fyrirtækja árið 2016. Svarhlutfall var því 46,15% árið 2007 og 24,4% árið 2016. Samanburður kannananna bendir til þess að hagsveiflur, bæði uppsveiflur og samdráttur í efnahagslífi, hafi ekki haft mikil áhrif á stjórnskipulag þeirra fyrirtækja sem tóku þátt í rannsókninni. Þó er þess að geta að 36,4% fyrirtækja gripu til samruna við önnur fyrirtæki, yfirtöku á öðru fyrirtæki eða annarra skipulagsbreytinga eftir efnahagshrunið árið 2008, en stjórnendur voru beðnir að greina frá skipulagsbreytingum sem orðið hefðu síðastliðin fimm ár. Fyrirtækin hafa fleira starfsfólk hin síðari ár, stjórnendur þeirra eru með meiri menntun og fleiri konur eru við stjórnvölinn nú en voru fyrir hrun. Stærð fyrirtækjanna hefur áhrif á ýmsa þætti í skipulaginu. Stærri fyrirtæki hafa meiri formfestu, sérhæfingu og hafa frekar samþykkt stjórnskipulag, þau hafa þrjú eða fleiri stjórnþrep og eru frekar skipulögð í anda fléttuskipulags. Þá kemur í ljós að eftir því sem rekstrarumhverfi fyrirtækjanna er stöðugra, þeim mun meiri líkur eru á því að starfaskipulag sé við lýði.
6
Aspelund, Edda Ýr Georgsdóttir, Sara Sturludóttir, and Magnús Þór Torfason. "Notkun Agile á Íslandi." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 2 (December 19, 2022): 55–78. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.2.4.
Full textAbstract:
Hér er til skoðunar notkun forskrifta sem kenndar eru við Agile. Markmið rannsóknarinnar sem hér er kynnt var að skoða Agile út frá upplifun starfsfólks og byggir rannsóknin á eigindlegri rannsóknaraðferð. Gagnaöflun fór fram með viðtölum við 25 starfsmenn nýskapandi hugbúnaðarfyrirtækja hjá samtals 10 fyrirtækjum. Til að fá sem best yfirlit yfir notkun Agile hér á landi var áhersla lögð á að skoða fyrirtæki með ólíkan starfsmannafjölda, allt frá sprotafyrirtækjum yfir í stór rótgróin fyrirtæki. Niðurstöður leiddu í ljós að enginn viðmælandi taldi sitt teymi starfa eftir einni skilgreindri Agile forskrift, heldur aðlöguðu fyrirtækin Agile ferla að eigin aðstæðum og stærð fyrirtækis. Þær forskriftir sem fyrirtækin notuðust við áttu þó margt sameiginlegt með þeim Agile forskriftum sem kenndar eru við Scrum og Kanban. Niðurstöðurnar vörpuðu einnig ljósi á mannlega þætti í útfærslu á Agile forskriftum og gáfu til kynna að helstu kostir við notkun á Agile væru aukin samskipti bæði innan teymis og við notendur ásamt auknum sveigjanleika. Þó komu einnig í ljós áskoranir við að starfa eftir Agile aðferðafræði. Ferlarnir þóttu auka gæði og sveigjanleika við þróun nýrra lausna í krefjandi umhverfi nýsköpunar sem leiddu til tíðra breytinga sem viðmælendur upplifðu sem andlega áskorun, jafnvel þótt Agile ferlar reyndust gagnlegir til að takmarka áhrif óvissu á vöruna sjálfa. Niðurstöður rannsóknarinnar varpa ljósi á mikilvægi þess að þekkja þessar áskoranir og gætu nýst til draga úr áhrifum þeirra með aukinni þekkingu.
7
Hermannsdóttir, Auður, and Svanhildur Ásta Kristjánsdóttir. "Samband tryggðar og ánægju viðskiptavina með þjónustu á fyrirtækjamarkaði." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 9, no. 1 (June 15, 2012): 1. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2012.9.1.1.
Full textAbstract:
Rannsóknir hafa sýnt fram á jákvætt samband tryggðar viðskiptavina og árangurs fyrirtækja á mörgum sviðum. Það ætti því að vera markmið stjórnenda að auka tryggð viðskiptavina eða fjölda þeirra sem eru tryggir fyrirtækinu. Vitað er að forsenda þess að viðskiptavinur geti verið tryggur er að hann sé ánægður með fyrirtækið og þjónustu þess og eftir atvikum vörur. Sambandið á milli ánægju viðskiptavina og tryggðar hefur töluvert verið rannsakað á einstaklingsmarkaði en mun færri rannsóknir hafa verið gerðar á viðfangsefninu á fyrirtækjamarkaði. Markmið rannsóknarinnar var að kanna hversu sterk tengsl eru á milli ánægju viðskiptavina með þjónustu og tryggðar á markaði fyrir prentþjónustu. Rannsóknareiningin var rótgróið íslenskt fyrirtæki sem hefur fjölbreyttan viðskiptavinahóp. Rafrænn spurningalisti var sendur á viðskiptavini fyrirtækisins þar sem ánægja þeirra með þjónustuna og tryggð var mæld. Niðurstöðurnar sýndu að tengsl ánægju og tryggðar voru jákvæð, en veik. Jákvæð veik tengsl reyndust vera á milli ánægju og ætlaðra endurkaupa, mjög veik neikvæð tengls milli ánægju og neikvæðs umtals og miðlungs sterk jákvæð tengsl á milli ánægju og meðmæla með fyrirtækinu. Niðurstöðurnar benda til þess að ekki sé munur á verðteygni eftir því hvort viðskiptavinir eru ánægðir eða óánægðir með þjónustuna. Rannsóknin gefur tilefni til að ætla að ef stjórnendur á prentmarkaði hyggjast ná fram tryggð og þeim ávinningi sem hún getur skilað fyrirtækjum, þá þurfi að tryggja mikla ánægju viðskiptavina með þjónustugæðin.
8
Hermannsdóttir, Auður, and Karen Arnarsdóttir. "Gagnkvæmur ávinningur fyrirtækja og neytenda af sterkum vörumerkjasamfélögum." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 11, no. 1 (June 15, 2014): 24. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2014.11.1.2.
Full textAbstract:
Fyrirtæki eru í auknum mæli farin að beita samfélagsmiðlum sem hluta af markaðstólum sínum, sér í lagi til að efla samskipti við neytendur. Vörumerkjasamfélög eru sérhæfð samfélög, byggð upp á samfélagsmiðlum í kringum félagsleg tengsl fylgjenda ákveðins vörumerkis eða fyrirtækis. Markmið rannsóknarinnar var að kanna hvort vörumerkjasamfélög geti skilað ávinningi bæði fyrir neytendur og fyrirtæki. Rafrænu hentugleikaúrtaki var beitt þar sem þátttakendur (N=247) tóku afstöðu til ýmissa fullyrðinga sem ætlað var að meta styrk vörumerkjasamfélags, virði fyrir neytendur og tryggð gagnvart fyrirtæki eða vörumerki. Niðurstöðurnar sýna að sterkt vörumerkjasamfélag, þar sem upplýsingum er miðlað og ýtt er undir þátttöku meðlima, skapar virði fyrir neytendur. Félagslegt tengslanet þeirra styrkist, þeir upplifa ávinning af þátttöku og sjá gagn í þeim upplýsingum sem miðlað er innan samfélagsins. Niðurstöðurnar sýna að virðið sem neytendur njóta vegna vörumerkjasamfélagsins leiðir til aukinnar tryggðar þeirra gagnvart viðkomandi fyrirtæki eða vörumerki. Aukin tryggð skapast ekki eingöngu vegna styrks samfélagsins heldur í gegnum það virði sem skapast fyrir neytendur. Þessar niðurstöður eru veigamiklar fyrir fyrirtæki og mikilvægt framlag til fræðanna um stjórnun vörumerkjasamfélaga. Líkt og í öðru markaðsstarfi er hér sýnt fram á að útgangspunkturinn þarf fyrst og fremst að vera viðskiptavinurinn og það virði sem skapað er fyrir hann. Sé hugað að auknu virði fyrir viðskiptavini í gegnum þátttöku í vörumerkjasamfélagi er það líklegt til að leiða til ávinnings fyrir fyrirtæki í formi aukinnar tryggðar.
9
Sigurðardóttir, Íris, and Margrét Sigrún Sigurðardóttir. "Samfélagsleg ábyrgð í hröðum vexti. Staða samfélagslegrar ábyrgðar í ferðaþjónustu á Íslandi." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 17, no. 1 (October 9, 2020): 37–54. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2020.17.2.3.
Full textAbstract:
Undanfarin ár hefur umræða um samfélagslega ábyrgð fyrirtækja aukist og á sama tíma hefur mikilvægi ferðaþjónustufyrirtækja á Íslandi vaxið. Ferðaþjónustufyrirtæki eru háðari því en mörg önnur fyrirtæki að vel sé hugsað um náttúru Íslands til lengri tíma og samfélagsleg ábyrgð ætti því að vera mikilvæg fyrir greinina. Rannsóknir hafa þó sýnt að fyrirtæki standa ekki alltaf við skuldbindingar sínar um samfélagslega ábyrgð og ákveðin hætta er til staðar á grænþvotti. Til þess að kanna hvernig fyrirtæki í ferðaþjónustu á Íslandi sinntu samfélagslegri ábyrgð og sjálfbærni voru tekin viðtöl stjórnendur ferðaþjónustufyrirtækja, sem þegar höfðu sýnt fram á áhuga á samfélagslegri ábyrgð með þátttöku í Vakanum, sem er gæðaog umhverfisvottun í ferðaþjónustu á Íslandi. Markmið viðtalanna var að greina hvar samfélagsleg ábyrgð er staðsett innan viðskiptalíkana fyrirtækjanna og með því greina hvort samfélagsleg ábyrgð væri samþætt fjárhagslegum markmiðum fyrirtækisins. Niðurstöður benda til þess að hluti fyrirtækjanna hafi strax í upphafi rekstrar staðsett samfélagslega ábyrgð í viðskiptalíkani sínu. Samfélagslega ábyrgðin var þó misvel samþætt inn í líkanið, helmingur þessara fyrirtækja taldi samfélagslega ábyrgð ekki kostnaðarsama, heldur skapa forskot, en hinn helmingurinn taldi að henni fylgdi aukakostnaður. Þau fyrirtæki sem ekki staðsettu samfélagslega ábyrgð sem hluta af viðskiptalíkani, heldur sem viðbót við reksturinn, töldu einnig að samfélagsleg ábyrgð væri kostnaðarsöm og því líklegri til að vera skorin niður ef til samdráttar kæmi.
10
Eðvarðsson, Ingi Rúnar. "Stjórnunaraðferðir og skipulag íslenskra fyrirtækja." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 4, no. 1 (June 15, 2006): 3. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2006.4.1.1.
Full textAbstract:
Í þessari grein er kynnt rannsókn á skipulagi og stjórnunaraðferðum í íslenskum fyrirtækjum. Markmið hennar er í fyrsta lagi að skoða hvaða skipulagsform (skipurit) eru við lýði í íslenskum fyrirtækjum. Í öðru lagi er markmiðið að kanna hvaða stjórnunaraðferðir eru algengastar í íslenskum fyrirtækjum og í þriðja lagi er markmiðið að athuga hvort þau hafi boðið út verkefni og tekið upp formlegt samstarf við önnur fyrirtæki. Niðurstöður benda til þess að staðsetning fyrirtækja á landinu og sú starfsgrein sem fyrirtæki starfa í hafi óveruleg áhrif á stjórnunaraðferðir eða skipulag þeirra. Stærð fyrirtækja og menntun stjórnenda hafði hins vegar mjög mikil áhrif á marga þætti stjórnunar og skipulags, svo sem þegar stuðst var við samþykkt skipulag, liðsvinnu, samstarf fyrirtækja og útboð verkefna. Engin sjáanleg tengsl voru á milli stjórnunaraðferða og rekstrarárangurs. Helsta skýring þess er að mikill meirihluti fyrirtækja skilaði hagnaði árið 2003. Þörf er á frekari rannsóknum á stjórnunaraðferðum og skipulagi til að efla íslenskt atvinnulíf og tryggja varanlegan árangur fyrirtækja.
11
Hjálmarsdóttir, Sigurbjörg, and Sigrún Gunnarsdóttir. "Áherslur stjórnenda árangursríkra fyrirtækja og hugmyndafræði þjónandi forystu." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 15, no. 2 (December 18, 2018): 115–32. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2018.15.2.7.
Full textAbstract:
Síðustu árin hefur orðið viðhorfsbreyting til forystu og stjórnunar í takt við nýjar rannsóknir um að aukið vægi leiðsagnar, jafningjabrags og sameiginlegrar framtíðarsýnar geti skilað betri árangri gagnvart starfsfólki og fyrirtækinu í heild samanborið við fyrirskipanir með áherslu á völd fárra. Fáar rannsóknir fjalla um hvaða þættir einkenni fyrirtæki sem ná góðum árangri en meðal kannana á þessu sviði er könnun Verzlunarmannafélags Reykjavíkur (VR) um fyrirtæki ársins. Þjónandi forysta byggir á sjálfstæði starfsfólks, skýrri framtíðarsýn, ábyrgðarskyldu, hlustun og stuðningi stjórnenda. Markmið þessarar rannsóknar er að kanna áherslur stjórnenda og leiðtoga hjá fyrirtækjum sem eru í hópi fyrirtækja sem endurtekið hafa fengið viðurkenninguna „fyrirmyndarfyrirtæki“ hjá VR. Jafnframt er markmiðið að kanna hvort og þá hvernig áherslur þeirra endurspegli hugmyndafræði þjónandi forystu. Framkvæmd var eigindleg rannsókn og tekin viðtöl við sjö stjórnendur Fyrirmyndarfyrirtækja VR til að varpa ljósi á mikilvægar áherslur leiðtoga fyrir árangur fyrirtækjanna. Greind voru lykilatriði í stjórnun og forystu viðmælenda og dregnar fram áherslur sem skipta máli fyrir árangur fyrirtækjanna og koma fram í þremur þemum. Fyrsta þemað er stjórnun sem stuðningur og samspil ólíkra hlutverka, annað þemað er hagur starfsmanna og jafningjatengsl leiðtoga og starfsmanna og þriðja þemað er framtíðarsýn og virk upplýsingagjöf. Niðurstöður rannsóknarinnar eru í takt við niðurstöður nýrra rannsókna um mikilvæga þætti leiðtoga sem tengjast árangri og ánægju starfsfólks. Þá sýna niðurstöður að áhersluþættir í stjórnun viðmælenda eru í takt við megineinkenni hugmyndafræði þjónandi forystu og styðja fyrri rannsóknir um tengsl þjónandi forystu við starfsánægju og árangur skipulagsheilda. Rannsóknarniðurstöður gefa áhugaverða innsýn í áherslur stjórnenda sem náð hafa sérstökum árangri og hvernig þær endurspegla hugmyndafræði þjónandi forystu. Rannsóknin er framlag til þekkingar á sviði þjónandi forystu og hefur hagnýtt gildi fyrir fyrirtæki, stjórnendur og starfsmenn.
12
Einarsdóttir, Arney, and Ingi Rúnar Eðvarðsson. "Útvistun verkefna á sviði mannauðsmála á Norðurlöndum." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 16, no. 1 (June 20, 2019): 41–54. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2019.16.1.3.
Full textAbstract:
Markmið greinarinnar er að bera saman umfang útvistunar á sviði mannauðsmála meðal fyrirtækja og stofnana í Danmörku, Finnlandi, Íslandi og Svíþjóð. Varpað er ljósi á umfang útvistunar á kjarnaverkefnum og umsýslu- og rekstrarverkefnum. Umfangið er borið saman milli landanna fjögurra og það greint á Norðurlöndum í heild eftir þremur meginatvinnugreinum. Gagna var aflað meðal forsvarsmanna mannauðsmála í alls 797 fyrirtækjum og stofnunum í löndunum fjórum. Niðurstöður sýna að norræn fyrirtæki og stofnanir útvista í meiri mæli rekstrar- og umsýsluverkefnum á sviði mannauðsmála en faglegum kjarnaverkefnum. Íslensk fyrirtæki útvista almennt í minni mæli en skipulagsheildir í samanburðarlöndunum. Algengast er að verkefnum er snúa að eftirlauna- og lífeyrissjóðsmálum sé útvistað, en breytilegt er á milli landa hvort útvistun launavinnslu eða útvistun upplýsingakerfa á sviði mannauðsmála komi þar á eftir í umfangi. Í fagtengdum kjarnaverkefnum er þjálfun og þróun helst útvistað í einhverjum mæli. Fyrirtæki og stofnanir í heilbrigðis-, velferðar- og skólamálum og opinberri stjórnsýslu útvista í minni mæli en aðrar greinar. Útvistun launavinnslu er umfangsmest í Finnlandi og í þjónustugreinum þegar Norðurlöndin eru skoðuð í heild.
13
Steinþórsson, Runólfur Smári. "Stefnumiðuð stjórnun: Fimm greiningarlíkön." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 1, no. 1 (June 15, 2003): 27. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2003.1.1.5.
Full textAbstract:
Stjórnun gerir kröfu um að náð sé utan um mikilvægar forsendur og frumsetningar. Þetta á sérstaklega við um stefnumiðaða stjórnun. Til viðbótar við undirstöðuatriði stjórnunar er með stefnunni búið að marka frekar og skerpa á þeim forsendum sem taka á mið af við þróun viðkomandi starfsemi. Þessar forsendur gefa starfseminni grunngildi, ákveða sýn á fyrirtækið, tilgang þess og framlag til umhverfisins. Hvað það á þátt í að gera og hvað það verður að búa við. Fyrirtæki er umgjörð utan um kvika starfsemi og stöðugt þarf að takast á við breytingar hið ytra og hið innra. Með umgjörðinni er komið á böndum til að auðvelda meðferð og ráðstöfun þeirra auðlinda sem fyrirtækið nýtir til að ná tilgangi sínum. Árangurinn veltur á samstillingu milli þess sem fyrirtækið kann og getur og hver eftirspurn er í umhverfi þess. Stefnumiðuð stjórnun snýst á hverjum tíma um að ná sem mestum árangri í rekstri fyrirtækisins á grundvelli afstöðu um hvað fyrirtækið vill vera og vill verða. Þessi grein varpar ljósi á atriði, þætti og víddir sem skipta máli við stefnumiðaða stjórnun fyrirtækja. Eftir yfirlit yfir fagið er kynnt fjórvítt greiningarlíkan sem gefur yfirsýn yfir þau atriði sem draga þarf fram í greiningu á starfsemi ef stjórna á stefnumiðað. Fyrir hverja af fjórum víddum stefnumiðaðrar stjórnunar er síðan gerð grein fyrir sérstöku greiningarlíkani. Útgangspunkturinn er að stefnumiðuð stjórnun sé viðvarandi viðfangsefni hjá þeim fyrirtækjum sem ná árangri. Ætlunarverkið er að fræða lesandann um þau fjölmörgu atriði sem máli skipta við stefnumiðaða stjórnun.
14
Pálsson, Ingi K., Katrín Ólafsdóttir, and Kári Sigurðsson. "Skammtímaáhrif af samrunum og yfirtökum á íslenskum markaði." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 6, no. 1 (June 15, 2008): 3. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2008.6.1.2.
Full textAbstract:
Grein þessi fjallar um skammtímaviðbrögð hlutabréfamarkaðarins við tilkynningu á yfirtökum og samrunum í Kauphöll Íslands á tímabilinu 1996-2005. Niðurstöður erlendra rannsókna benda til þess að skammtímaáhrif á hlutabréfaverð þess fyrirtækis sem eftir stendur þegar yfirtaka eða samruni hefur átt sér stað séu almennt lítil og leiði jafnvel til lækkunar á hlutabréfaverði þess fyrirtækis. Undantekningin virðist vera dálítil hækkun þegar um er að ræða minni fyrirtæki. Rannsókn þessi leiðir í ljós að hlutabréfaverð á íslenskum markaði hækkar um tæp 7% þegar um meiriháttar yfirtöku eða samruna er að ræða en breytist ekki við minniháttar yfirtöku eða samruna.
15
Poulsen, Ingi, and Þröstur Olaf Sigurjónsson. "Innleiðing lagaskyldu um sjálfbærniupplýsingar: Reynslan af löggjöfinni, helstu drifkraftar sjálfbærniupplýsinga og áhrif þeirra á starfsemi og rekstur fyrirtækja." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 1, no. 21 (June 13, 2024): 37–52. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2024.21.1.3b.
Full textAbstract:
Á árinu 2016 var ákvæði 66. gr. d. bætt við lög um ársreikninga nr. 3/2006 en með ákvæðinu var fyrirtækjum af ákveðinni gerð og stærð gert skylt að greina frá umfangsmiklum ófjárhagslegum upplýsingum í ársreikningum sínum. Með ákvæðinu var innleidd tilskipun Evrópusambandsins um ófjárhagslegar upplýsingar og upplýsingar um fjölbreytileika nr. 2014/95/EB. Markmið þessarar rannsóknar er að varpa ljósi á þá reynslu sem hlotist hefur af lagasetningunni. Þá leitast rannsóknin við að greina þau áhrif sem löggjöfin hefur haft á íslensk fyrirtæki í samhengi við aðra áhrifaþætti sem gegna hlutverki í sjálfbærnivegferð fyrirtækja. Með því er leitast við að varpa ljósi á helstu þætti sem kunna að hafa þýðingu fyrir gæði og umfang sjálfbærniupplýsinga enda veitir löggjöfin fyrirtækjum umtalsvert sigrúm í upplýsingagerðinni. Á grundvelli þessa markmiðs leitast rannsóknin við að svara eftirfarandi rannsóknarspurningu: Hver er upplifun sérfræðinga sem vinna að gerð og miðlun sjálfbærniupplýsinga af innleiðingu tilskipunar Evrópusambandsins um ófjárhagslega upplýsingagjöf, hvaða áhrif hefur hún haft á starfsemi íslenskra fyrirtækja og hvaða aðrir áhrifaþættir og hvatar hafa þýðingu gagnvart umfangi og gæðum sjálfbærniupplýsinga þeirra? Niðurstöður rannsóknarinnar gefa til kynna að íslensk fyrirtæki séu aftarlega á merinni í alþjóðlegum samanburði. Lög hafa hjálpað til að setja sjálfbærni á dagskrá en hafa ekki lykilþýðingu við ferli upplýsingagjafar í dag. Margvíslegir hvatar og áhrifaþættir hafa áhrif á sjálfbærniupplýsingar fyrirtækja, umfram annað þrýstingur frá haghöfum. Miðlun sjálfbærniupplýsinga hefur þó margvísleg bein og óbein áhrif á rekstur og starfsemi fyrirtækja.
16
Haralz, Jónas H. "Í bankaráði Landsbankans 1946–1950 (endurbirting)." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 5, no. 2 (December 15, 2007): 59. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2007.5.2.3.
Full textAbstract:
Skipan bankaráðs og framkvæmdastjórnar bankans bar glöggt merki umráða tveggja stærstu stjórnmálaflokka landsins, Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks, yfir bankanum, jafnframt sterkum áhrifum tveggja stærstu fyrirtækja landsins, Sambands íslenskra samvinnufélaga og Kveldúlfs h/f. Þau fyrirtæki voru sömuleiðis helstu viðskiptavinir og skuldunautar bankans. (Grein þessi birtist áður í Fjármálatíðindum, tímariti Seðlabanka Íslands, 53. árgangi fyrra hefti 2006, bls. 34‐42. Hún er hér birt með góðfúslegu leyfi Seðlabanka Íslands).
17
Steinþórsson, Runólfur Smári, Anna Marín Þórarinsdóttir, and Einar Svansson. "Skipulag fyrirtækja á Íslandi fyrir og eftir hrun." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 15, no. 1 (June 25, 2018): 87–110. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2018.15.1.5.
Full textAbstract:
Viðfangsefni greinarinnar er þróun á skipulagi fyrirtækja á Íslandi fyrir og eftir fjármálahrunið árið 2008. Byggt er á rannsóknum í verkefninu Innform á Íslandi, annars vegar frá 2004 til 2007 og hins vegar frá 2010 til 2014. Einnig er gerður samanburður á milli fimm rannsókna sem gerðar hafa verið um skipulag fyrirtækja á Íslandi á árunum fyrir og eftir hrun. Markmið greinarinnar er að lýsa megineinkennum á stjórnskipulagi íslenskra fyrirtækja og gera grein fyrir þróun á skipulagi þeirra. Jafnframt er markmiðið að kanna hvort sjá megi breytingar á skipulagi íslenskra fyrirtækja eftir efnahagshrunið 2008 á ýmsum stjórnunarþáttum sem tengjast skipulagi. Helstu niðurstöður gefa vísbendingar um að stjórnskipulag íslenskra fyrirtækja hafi tekið nokkrum breytingum og að áhersla á innri ferla og skilvirkni sé meiri. Umboðsveiting hefur aukist og sú breyting tengist aukningu á fléttu- og verkefnaskipulagi. Rannsóknirnar sýna að flest stór íslensk fyrirtæki notast bæði við afurðaskipulag og starfaskipulag, sem gefur vísbendingu um blandað skipulag. Starfaskipulag er hins vegar ríkjandi skipulagsform þegar litið er til bæði smærri og stærri fyrirtækja. Það virðist hafa verið millibilsástand hjá fyrirtækjum á Íslandi varðandi stjórnskipulag fyrst eftir hrun þar sem áhersla æðstu stjórnenda á formlegt skipulag minnkaði tímabundið.
18
Hilmarsdóttir, Tinna Björk, and Auður Hermannsdóttir. "Smáatriðin skipta sköpum: Áhrif birtustigs og litastyrks á skynjun og hegðun neytenda." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 20, no. 2 (December 19, 2023): 31–50. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2023.20.2.3.
Full textAbstract:
Einkennisliti vörumerkja er hægt að nýta til að skapa tiltekin hugrenningartengsl hjá neytendum og kalla fram tiltekna hegðun. Flestar rannsóknir á litum hafa snúið að áhrifum ólíkra lita, en minna hefur farið fyrir rannsóknum á ólíkum útfærslum af sama grunnlit. Rannsókninni var ætlað að draga úr skorti á slíkum rannsóknum. Í ljósi þess að fyrri rannsóknir hafa sýnt nokkuð samræmdar niðurstöður þess efnis að blár dragi fram skynjun um trúverðugleika voru áhrif ólíkra útfærslna af bláum lit könnuð. Markmiðið var annars vegar að mæla hvort birtustig og litastyrkur hafi áhrif á skynjun neytenda á trúverðugleika fyrirtækis sem nýtir bláan sem einkennislit og hins vegar hvort birtustig og litastyrkur hafi áhrif á áform neytenda um að stunda viðskipti við fyrirtækið.
Notast var við tilraunasnið með millihópasniði þar sem þátttakendur (n=528) fengu, með handahófskenndum hætti, eitt af fimm áreitum. Áreitin voru mynd frá skrifstofu fyrirtækis, þar sem blár veggur með myndmerki var áberandi. Það sem aðgreindi áreitin var litaafbrigði bláa litarins á veggnum sem fólst í mismunandi samspili birtustigs og litastyrks. Í kjölfar áreitisins birtust þátttakendum spurningar sem snéru annars vegar að trúverðugleika fyrirtækisins, þar sem þrjár víddir trúverðugleika voru mældar með samtals fimmtán atriðum og hins vegar spurningu sem snéri að áformum um viðskipti.
Niðurstöðurnar sýndu að trúverðugleiki var skynjaður meiri þegar birtustig var lágt heldur en þegar það var hátt og átti það við bæði þegar litastyrkur var hár og þegar hann var lágur. Sú útfærsla af bláum sem reyndist líklegust til að ýta undir viðskipti var með lágu birtustigi og lágum litastyrk. Út frá niðurstöðunum má því draga þá ályktun að ekki sé nóg að huga að þeim grunnlit sem á að nota sem einkennislit vörumerkis, heldur þurfi að huga að því að rétt útfærsla af litnum, með tilliti til birtustigs og litastyrks, verði fyrir valinu. Slíkt er bæði líklegt til að styðja við þá ímynd sem ætlunin er að ná fram en jafnframt getur það haft bein fjárhagsleg áhrif á fyrirtæki þar sem rétt val á útfærslu getur aukið líkur á viðskiptum.
19
Jónsson, Eyþór Ívar. "Hagnýting jarðvarma til nýsköpunar." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 17, no. 2 (December 29, 2020): 19–36. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2020.17.1.2.
Full textAbstract:
Tilgangur greinarinnar er að rannsaka hvernig afmarkaður jarðvarmaklasi getur haft áhrif á þróun nýsköpunar hjá fyrirtækjum. Gerð er raundæmisrannsókn og þrjú raundæmi skoðuð; ORF Líftækni, Carbon Recycling International og Stolt Sea Farm Iceland. Ennfremur er leitað svara við því hjá fyrirtækjunum; i. í hverju nýsköpunin felst, ii. hver áhrif jarðvarmaklasans eru á nýsköpun fyrirtækja og iii. hver áhrif notkun jarðvarmans hefur á nýsköpun fyrirtækja. Niðurstaðan er að það er margt sem bendir til þess að afmarkaður jarðvarmaklasi geti haft áhrif á þróun nýsköpunar hjá fyrirtækjum. Í þeim þremur raundæmum sem skoðuð eru í þessari rannsókn hefur nýsköpun eitthvað að sækja í jarðvarmaklasann. Það mætti jafnvel færa rök fyrir því að þessi fyrirtæki hefðu ekki farið þá leið í nýsköpun sem raun ber vitni ef þau hefðu ekki verið hluti af sérhæfðum jarðvarmaklasa. Rannsóknin bendir til þess að ástæðan felist fyrst og fremst í þróun á sérhæfðri fjölhæfni og samansöfnunar þekkingar. Það eru hins vegar færri vísbendingar um að tengslanet klasans skipti máli. Má segja að það sé talsvert í mótsögn við það sem fræðimenn telja vera meginávinningur klasa.
20
Hauksdóttir, Steinunn, and Margrét Sigrún Sigurðardóttir. "Skapandi greinar - listsköpun eða viðskipti?" Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 2 (December 19, 2022): 23–38. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.2.2.
Full textAbstract:
Hugtakið creative industries hefur verið þýtt sem skapandi greinar á íslensku. Í hugmyndinni um skapandi greinar sameinast áhersla á listsköpun og viðskipti. Fræðileg umfjöllun um hugtakið skapandi greinar gefur til kynna að togstreita sé á milli þessara tveggja þátta, sköpunarinnar og viðskiptanna, sem báðir eru nauðsynlegir eiginleikar skapandi greina. Í þessari grein er leitast við að greina viðhorf einstaklinga í skapandi greinum til hugtaksins og umhverfis skapandi greina á Íslandi. Byggt er á níu viðtölum við einstaklinga innan hönnunar-, tónlistar- og tölvuleikja geirans. Greining viðtala bendir til þess að togstreitan á milli listsköpunar og viðskipta birtist í því að tölvuleikjageirinn á erfitt með að skilgreina sig sem skapandi grein, enda virðist hugtakið skapandi greinar, eins og það er notað á Íslandi, fyrst og fremst vísa til listræna hluta hugtaksins. Viðhorfsmunurinn birtist einnig í umræðu um fjármögnun og mannauð í skapandi greinum. Í tölvuleikjageiranum er skortur á menntuðu vinnuafli. Í hönnunar- og tónlistargeiranum eru hins vegar vísbendingar um að offramboð á fólki sé að ræða og þar lögðu viðmælendur einnig áherslu á aðgengi einstaklinga að styrkjum og sjóðum fremur en fjármögnun fyrirtækja líkt og í tölvuleikjageiranum. Allar greinarnar áttu það þó sameiginlegt að telja að rekstrarumhverfi í skapandi greinum væri með þeim hætti að fyrirtæki með vaxtarmöguleika flytji sig úr landi. Niðurstöður greinarinnar eru þær að áhersla innan skapandi greina á Íslandi hallist að listræna hluta skapandi greina, með þeim afleiðingum að hagnaðardrifin fyrirtæki eins og í tölvuleikjageiranum eigi erfiðara með að finna sig innan hugtaksins. Í stefnumótun í málaflokknum þarf að taka tillit til þeirrar togstreitu sem er á milli listrænna gilda og viðskipta.
21
Óskarsson, Gunnar, and Hermann Þór Þráinsson. "Reglugerðarumhverfi frumkvöðla á Íslandi: Greining á stöðu og tækifærum til úrbóta." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 14, no. 2 (December 19, 2017): 49. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2017.14.2.3.
Full textAbstract:
Þar sem helstu atvinnugreinar Íslands eru bundnar stækkunartakmörkunum gegna aðrar atvinnugreinar auknu mikilvægi í íslenskum efnahag. Í þessu samhengi sinna frumkvöðlafyrirtæki þýðingarmiklu hlutverki, en til að þau geti dafnað og staðist samkeppni á erlendum mörkuðum þarf sá reglugerðargrunnur sem fyrirtækin eru stofnuð á að vera nútímalegur, hagkvæmur og skilvirkur. Markmið þessarar greinar er að varpa ljósi á reglugerðarumhverfi frumkvöðla og greina hvort og þá hvar helstu tækifæri til úrbóta gætu legið. Rannsóknin byggir annars vegar á djúpviðtölum við sex frumkvöðla sem hafa stofnað og rekið nokkur þekkt frumkvöðlafyrirtæki og náð árangri á alþjóðlegum mörkuðum, eða fyrirtæki sem eru skemmra á veg komin og eru að fóta sig í umhverfi íslenskra frumkvöðlafyrirtækja. Hins vegar byggir rannsóknin á samanburði reglugerðarumhverfis á Íslandi við önnur lönd þar sem slíkt umhverfi hefur verið skoðað í alþjóðlegum greiningum. Niðurstöðurnar sýna að reglugerðarumhverfi íslenskra frumkvöðla er að mörgu leyti hagkvæmara en í samanburðarlöndunum, en þó eru enn tækifæri til úrbóta.
22
Steinþórsson, Runólfur Smári, and Þröstur Olaf Sigurjónsson. "Leiðbeiningar um stjórnarhætti fyrirtækja í fræðilegu og hagnýtu ljósi: Dæmi frá Íslandi." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 1 (June 28, 2022): 95–116. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.1.5.
Full textAbstract:
Stjórnarhættir fyrirtækja hafa fest sig í sessi sem sjálfstætt fag á síðustu áratugum. Fyrst í stað voru rannsóknir á stjórnarháttum afmarkaðar við þróun kenninga á þeim umboðs- og eftirlitsvanda sem varð til þegar eigendur fyrirtækja fóru að fá til sín atvinnustjórnendur til að veita fyrirtækjum forystu. Síðar fóru kenningar um stjórnarhætti að rýna í samskipti við fleiri hagsmunaaðila. Samhliða þróast lagaleg umgjörð stjórnarhátta og leiðbeiningar um stjórnarhætti ekki síst vegna þess að þau vandamál og sú áhætta sem er viðfangsefni stjórnarhátta birtist í raun og veru gegnum stórfelld tjón þegar fyrirtæki fóru að falla vegna misbrests í stjórnarháttum og umboðssvika. Þessi grein miðar að því gefa innsýn í fræðasviðið og þróun leiðbeininga um stjórnarhætti. Annars vegar er áherslan á fræðilegt yfirlit yfir rannsóknir á stjórnarháttum þar sem fjallað er um stjórnarhætti fyrirtækja út frá hluthöfum, hagsmunaaðilum, lagalegri hlið og út frá leiðbeiningum. Hins vegar er athyglinni beint að hinum hagnýta þætti stjórnarhátta þar sem gerð er könnunar rannsókn á þróun leiðbeininga um stjórnarhætti fyrirtækja á Íslandi. Skoðað er hvað það er sem leiðbeiningar um stjórnarhætti fyrirtækja fjalla almennt um og síðan er rýnt í allar útgáfur af íslensku leiðbeiningum sem birtar hafa verið á síðustu 17 árum, en þær eru sex talsins. Fyrst í stað, frá 2004, var áherslan mest á leiðbeiningar varðandi hluthafa, stjórn og stjórnarmenn. Eftir hrun 2008 var lögð meiri áhersla á leiðbeiningar varðandi stjórnarmenn og upplýsingagjöf til samfélagsins samhliða því sem kveðið er nánar á um hlutverk stjórnar. Á síðustu árum hefur athyglin verið mest á þróun leiðbeininga varðandi starf undirnefnda stjórnar og stöðu þeirra nefnda gagnvart hluthöfum, stjórn og framkvæmdastjórn.
23
Hermannsdóttir, Auður, and Alexandra Diljá Bjargardóttir. "Rafrænt umtal á samfélagslegum tengslamyndunarsíðum." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 10, no. 1 (June 15, 2013): 21. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2013.10.1.1.
Full textAbstract:
Þegar samskipti fólks á netinu snúast um vörur, þjónustu, fyrirtæki eða vörumerki er talað um að það eigi sér stað rafrænt umtal. Rafrænt umtal getur breiðst út til gríðarlega margra og á miklum hraða. Það getur þannig náð til mun fleiri og mun hraðar en hið hefðbundna umtal og áhrif þess geta því orðið töluvert meiri. Viðfangsefni rannsóknarinnar var rafrænt umtal á vinsælasta samfélagsmiðli dagsins í dag, Facebook. Markmiðið var að kanna þátttöku í rafrænu umtali, trúverðugleika umtals, mat fólks á áhrifum umtals á ímynd fyrirtækja og kaupáform. Jafnframt var kannað hvort tengsl væru á milli þátttöku í rafrænu umtali og áhrifum umtals á ímynd annars vegar og áhrifum á kaupáform hins vegar. Með rafrænu snjóboltaúrtaki var spurningalisti lagður fyrir notendur Facebook. Niðurstöðurnar benda til þess að bein þátttaka í rafrænu umtali sé ekki ýkja mikil. Algengara er að um skoðanaveitingu sé að ræða heldur en skoðanaleit, þá sér í lagi að fólk sé að miðla jákvæðum upplýsingum um vörur eða þjónustu. Mestur trúverðugleiki upplýsinga um vörur og þjónustu fyrirtækja virðist vera gagnvart umtali sem kemur frá einstaklingum sem fólk þekkir. Næst á eftir koma upplýsingar frá vefsíðum fyrirtækja og svo umsagnir almennra neitenda. Niðurstöðurnar benda til þess að áhrif rafræns umtals á ímynd fyrirtækja séu nokkur að mati fólks og jafnframt áhrif þess á kaupáform. Tæplega helmingur þátttakenda kvaðst beinlínis hafa keypt vöru eða þjónustu eftir að einhver mælti með því á Facebook. Nokkuð sterk jákvæð tengsl reyndust vera á milli þátttöku í rafrænu umtali og mats á áhrifum umtals á ímynd annars vegar og á kaupáform hins vegar.
24
Gestsdóttir, Hanna Dís, and Auður Hermannsdóttir. "Auglýsingar í hlaðvörpum: Áhrif trúverðugleika þáttastjórnenda og tengsl þeirra við hlustendur." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 18, no. 2 (December 20, 2021): 37–52. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2021.18.2.3.
Full textAbstract:
Á degi hverjum birtast neytendum fjöldinn allur af auglýsingum þar sem fyrirtæki keppast um að fanga athygli þeirra. Samhliða auknum hlustendatölum hafa fyrirtæki gjóað augum sínum að hlaðvarpsmiðlinum og eru í sífellt auknum mæli farin að verja auglýsingafé í hann. Þó er skortur á vísindalegum rannsóknum þar sem áhrif slíkra auglýsinga á hegðun hlustenda eru könnuð. Markmið þessarar rannsóknar var að skoða hvort trúverðugleiki hlaðvarpsþáttastjórnenda hafi áhrif á áform hlustenda um að kaupa vöru eða þjónustu sem þáttastjórnendur auglýsa í hlaðvörpum sínum og hvort þeim áhrifum sé miðlað af því einhliða sambandi sem hlustendur hafa myndað við þáttastjórnendur. Út frá fyrirliggjandi rannsóknum var sett fram rannsóknarlíkan. Í gegnum rafrænt hentugleikaúrtak fengust 1.137 svör frá hlaðvarpshlustendum. Niðurstöðurnar sýndu að því trúverðugri sem hlaðvarpsþáttastjórnandinn er, því meiri líkur eru á að hlustendur áformi að kaupa vöru eða þjónustu sem hann auglýsir í hlaðvarpi sínu, en þeim áhrifum er að öllu leyti miðlað í gegnum það einhliða samband sem hlustandi hefur myndað við þáttastjórnandann. Niðurstöðurnar undirstrika mikilvægi þess að hlaðvarpsþáttastjórnendur ýti undir myndun einhliða sambands ef auglýsingarnar í hlaðvarpinu eiga að vera líklegar til árangurs fyrir þau fyrirtæki sem kjósa að verja hluta af markaðsfjármagni sínu á þeim vettvangi. Rannsóknin bætir úr skorti á þekkingu á áhrifum hlaðvarpsauglýsinga á neytendur og er því mikilvægt framlag til fræðanna. Niðurstöðurnar veita jafnframt markaðsfólki upplýsingar sem geta hjálpað því að ákvarða hvort það eigi að auglýsa í hlaðvarpi og hvað ber að hafa í huga við val á hlaðvarpi. Mælst er til þess að vandað sé til verka, en trúverðugleiki þáttastjórnandans og geta hans til þess að fá hlustendur til að mynda einhliða samband við sig skiptir verulegu máli fyrir árangur auglýsinganna.
25
Arnalds, Ásdís Aðalbjörg, Guðný Björk Eydal, Ole Nordfjell, and Ingólfur V. Gíslason. "Stuðningur við umönnunarábyrgð karla í völdum fjármála- og orkufyrirtækjum á Íslandi og í Noregi." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 2 (December 19, 2022): 79–96. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.2.5.
Full textAbstract:
Í greininni er fjallað um hvernig fjögur fyrirtæki á Íslandi og í Noregi styðja við umönnunarábyrgð karlkyns starfsmanna. Niðurstöður byggja á viðtölum við mannauðsstjóra, karlkyns starfsmenn og maka starfsmanna eins fjármálafyrirtækis og eins orkufyrirtækis í hvoru landi. Sveigjanlegur vinnutími og möguleiki á að vinna heima reyndust mikilvæg stuðningsúrræði og sömuleiðis skapaði stytting vinnutímans starfsmönnum aukin tækifæri til að samræma vinnu og umönnun barna. Stuðningur yfirmanna þótti skipta miklu máli sem og að stjórnendur færu fram með góðu fordæmi, svo sem með því að nýta sjálfir fæðingarorlof eða hætta snemma í vinnu til að sækja barn í leikskóla eða skóla. Sveigjanleikanum fylgdu þó líka gallar. Stundum þurfti að sinna verkefnum eftir að hefðbundnum vinnudegi lauk og oft voru mörkin milli vinnu og einkalífs óskýr. Sumir upplifðu mikið verkefnaálag og viljinn til að sanna sig í vinnu vann gegn markmiðum stjórnenda um að skapa fjölskylduvænt vinnuumhverfi. Þá þótti tekjuskerðing í fæðingarorlofi hindra karlkyns starfsmenn í að nýta lengra fæðingarorlof. Rannsóknin undirstrikar mikilvægi þess að fyrirtæki setji fram mælanleg markmið um hvernig skuli auðvelda starfsfólki að samræma vinnu og fjölskylduábyrgð. Einnig er mikilvægt að stjórnendur hvetji starfsfólk til að ræða erfiðleika við að samþætta vinnu og einkalíf.
26
Óladóttir, Ásta Dís, and Gylfi Magnússon. "Var Adam ekki lengi í helvíti? Hafa stjórnunarhættir á Íslandi breyst eftir hrunið 2008?" Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 16, no. 2 (December 30, 2019): 15–36. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2019.16.2.2.
Full textAbstract:
Íslensk fyrirtæki fóru mikinn á árunum fyrir efnahagshrunið árið 2008 og fjárfestingar stjórnenda skiluðu Íslandi í efsta sæti á hinum alþjóðlega World Investment Report lista ár eftir ár. „Mig er farið að klæja í puttana að loka nýjum díl, við höfum ekkert gert á þessu ári,” var eitt af þeim svörum sem komu fram í rannsóknum höfunda fyrir hrunið enda fjárfestu íslenskir stjórnendur meira en aðrir og iðulega í stærri fyrirtækjum en þeim sem þeir störfuðu fyrir. Eignarhald á hlutabréfum í aðdraganda hruns einkenndist mjög af skuldsetningu hluthafanna. Mikil vogun varð til þess að eigendur skráðra félaga urðu afar viðkvæmir fyrir niðursveiflum á hlutabréfamarkaði enda veðjuðu þeir djarft á öra hækkun. Það þýddi jafnframt mikla pressu á stjórnendur sem urðu helst að skila sífellt glæsilegri niðurstöðum í ársfjórðungsuppgjörum til að stuðla að endalausri hækkun hlutabréfaverðs. Í greininni er skoðað hvort stjórnunarhættir hafi breyst í íslensku viðskiptalífi frá hruni. Rannsóknin náði til 42 stjórnenda á lista yfir 300 stærstu fyrirtæki landsins. Voru þeir m.a. spurðir hvort stjórnunaraðferðir þeirra hefðu eitthvað breyst eftir hrunið 2008. Margar rannsóknir liggja fyrir um aðferðir og einkenni góðra stjórnenda og rannsóknir á aðferðum íslenskra stjórnenda á árunum fyrir hrun bentu til þess að þeir væru áhættusæknir og fljótir að taka ákvarðanir. Sjálfstraustið var mikið, birtist jafnvel sem hvatvísi. Þá virtist skortur á langtímastefnumótun. Rannsóknarspurningin sem hér er sett fram er hvort aðferðir (stjórnunarhættir) íslenskra stjórnenda hafi breyst eftir efnahagshrunið árið 2008. Í ljós kom að stjórnendur í íslensku atvinnulífi eru sammála um að margt hafi breyst í stjórnunarháttum frá því fyrir hrun, óttinn við mistök hafi verið alls ráðandi í atvinnulífinu fyrst eftir hrunið og um tíma dró úr áhættusækni stjórnenda. Tíu árum síðar séu hlutirnir að nálgast ört það sem áður var, þótt hugsanlega sé aðeins meiri varkárni við ákvarðanatöku, meira regluverk og formfesta og meiri áætlanagerð en var. Skuldsetning virðist minni en var á árunum fyrir hrun, þó eru margir stjórnendur á því að rúmum 10 árum eftir hrun sé allt að fara í svipað horf og það var. Bægslaganginum sé þó núna að mestu haldið bak við tjöldin.
27
Sæmundsson, Rögnvaldur J., and Örn D. Jónsson. "Frumkvöðlar og nýsköpun." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 7, no. 2 (December 15, 2010): 61. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2010.7.2.5.
Full textAbstract:
Við upphaf 21. aldarinnar var Ísland eitt opnasta þjóðríki í heimi, vel menntuð þjóð með fjölþætt greinabundin tengsl og góðan aðgang að erlendu fjármagni. Tæplega tíu árum síðar hrynur íslenska bankakerfið og fjölmörg stærstu fyrirtæki landsins verða gjaldþrota. Í þessari grein eru kenningar Schumpeters, Kirzners og Baumols um frumkvöðulinn og hlutverk hans notaðar til að fjalla um hvernig aukin færni til nýsköpunar, opnun erlendra markaða og einkavæðing leiðir ríka þjóð inn í alþjóðlegt hagkerfi með ófyrirséðum afleiðingum. Spurt er hvort endurskapa megi aftur þær hagfelldu forsendur sem til staðar voru í upphafi aldarinnar og vinna að því að atvinnulífið leiti í farveg sem er happadrjúgur fyrir íslenskt samfélag. Niðurstaðan er sú að það sé hægt takist að hlúa að þeim sérhæfðu nýsköpunarfyrirtækjum sem haldið hafa velli og byggja upp nýsköpunardrifið hagkerfi. Til þess þarf að gera breytingar á stofnanaumhverfi og forðast atvinnustefnu sem byggir á nýtingu fullnýttra náttúruauðlinda.
28
Steinþórsson, Runólfur Smári, Guðrún Erla Jónsdóttir, and Bjarni Snæbjörn Jónsson. "Stefnumiðaðir stjórnarhættir: Dæmi frá Orkuveitu Reykjavíkur." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 15, no. 2 (December 18, 2018): 21–46. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2018.15.2.2.
Full textAbstract:
Þessi grein er á sviði stjórnarhátta og fjallar um rannsókn á eigendastefnu og stefnumiðuðum stjórnarháttum hjá Orkuveitu Reykjavíkur (OR). OR er sameignarfyrirtæki í eigu þriggja sveitarfélaga. Staða og þróun OR er áhugaverð vegna lagabreytinga sem knúðu á um að raforkuframleiðsla og -sala skyldi sett í sérstakt fyrirtæki og vera aðskilin frá veiturekstri OR. Í ársbyrjun 2014 var OR skipt upp í samstæðu sem samanstendur af móðurfélagi og þremur dótturfélögum. Við þau tímamót var sameignarsamningur OR endurnýjaður ásamt eigendastefnu, og stjórnarhættir fyrirtækisins endurskoðaðir. Í rannsókninni er fjallað um innra samhengi milli sameignarsamnings OR, eigendastefnu og heildarstefnu fyrirtækisins og rýnt í hvernig unnið er að framkvæmd eigendastefnunnar í samstæðunni. Helstu niðurstöður eru þær að með sérstöku verklagi við rýni, mótun og eftirfylgni er stuðlað að því að stjórn samstæðunnar hafi nauðsynlega yfirsýn til að sinna stefnutengdu hlutverki sínu í því flókna stjórnskipulagi sem varð til við uppskiptingu fyrirtækisins. Einnig kemur fram að sérstakar aðstæður OR eftir hrunið höfðu áhrif á þróun skipulags og stjórnarhátta.
29
Jónsdóttir, Guðrún Erla, Runólfur Smári Steinþórsson, and Þröstur Olaf Sigurjónsson. "Eigendastefna opinbers fyrirtækis og ábyrgt eignarhald." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 2 (December 19, 2022): 39–54. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.2.3.
Full textAbstract:
Eigendastefna fyrirtækja og stofnana hefur fengið aukið vægi í kjölfar hrunsins árið 2008. Íslensk stjórnvöld settu fyrst fram eigendastefnu fyrir félög í eigu ríkisins árið 2009. Tilgangurinn var sá að stuðla að því að félög í þeirra eigu væru starfrækt með faglegum og gagnsæjum hætti. Þannig gæti almennt traust ríkt á stjórnun og starfsemi þeirra. Grundvöllur eigendahlutverksins byggist á almennum leiðbeiningum um góða stjórnarhætti fyrirtækja auk almennra viðmiða um hlutverk og skyldur eigenda. Vaxandi umfjöllun hefur verið síðastliðin ár um góða stjórnarhætti. Samt sem áður er lítið um heimildir, hér á landi og víðar, um tilgang eigendastefnu. Í þessari grein er farið yfir fræðilegar undirstöður eigendastefnu sem felur í sér virkt og ábyrgt eignarhald og samstillingu eigendahlutverks. Skoðað er hvort og þá hvernig eigendastefna fellur að stjórnarháttum sem fræðigrein. Niðurstöður byggjast á eigindlegri rannsókn um virkt eignarhald, hluthafavirkni og ábyrgt eignarhald. Raundæmisrannsókn var gerð á eigendastefnu tiltekins fyrirtækis, Orkuveitu Reykjavíkur, sem er í eigu þriggja sveitarfélaga. Niðurstöður rannsóknarinnar styðja við fræðilega undirstöðu eigendastefnu og varpa ljósi á hugtakið. Færð eru rök fyrir því að takmörkun á ákvarðanatöku stjórna geti verið litin jákvæðum augum af hagaðilum enda sé verkaskiptingin skýr milli eigenda og stjórnar. Rannsóknin leiðir í ljós jákvæð áhrif eigendastefnu á ákvarðanatöku stjórna. Eigendastefna styrkir ábyrgt eignarhald sem stuðlar að því að eigendur leggja aukna áherslu á meira en fjárhagslegan árangur í átt að aukinni sjálfbærni og samfélagslegrar ábyrgðar.
30
Karlsdóttir, Verena, Magnús Þ. Torfason, Thamar M. Heijstra, and Ingi Rúnar Eðvarðsson. "Þriðja hlutverk háskóla í íslensku samfélagi: Greining á umfangi og áherslum." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 1 (June 28, 2022): 1–26. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.1.1.
Full textAbstract:
Markmið þessarar rannsóknar er að greina umfang verkefna sem tengjast þriðja hlutverki háskóla á Íslandi, sem og samstarfsaðila háskólafólks í slíkum verkefnum og hindranir í samstarfi. Við smíðum kvarða um verkefni háskólafólks tengd þriðja hlutverkinu (ÞH) og um skynjaðar hindranir sem standa í vegi fyrir auknu samstarfi. Könnun var send á alla 674 fastráðna akademíska starfsmenn Háskóla Íslands snemma árs 2021. Niðurstöður sýna að háskólafólk á í mestu samstarfi innan eigin deildar og við erlenda háskóla, en í minnstu samstarfi við íslensk og erlend fyrirtæki. Háskólafólk er almennt jákvætt fyrir auknu samstarfi en skortir tíma og tækifæri. Yfir það heila er þátttaka í ÞH ekki mjög mikil, og kvarði okkar sýnir mjög litla virkni í viðskiptatengdri nýsköpun. Algengustu verkefni tengjast fyrirlestrum, málstofum og kynningum utan háskólaumhverfisins. Konur eru líklegri til að taka þátt í fræðslutengdum verkefnum og karlar í nýsköpunartengdum verkefnum. Þegar ÞH er greint út frá akademískri stöðu kemur fram að samanborið við aðra akademíska starfsmenn mælast prófessorar hærri á öllum þáttum fyrir utan fræðslutengd verkefni. Háskólafólk við Hugvísindasvið er ólíklegast til að taka þátt í verkefnum tengdum ÞH. Kennsla er helsta skynjaða hindrunin fyrir auknu samstarfi og kynjamunur er á skynjuðum hindrunum, að því leyti að konur skynja kennslu og markaðsfærslu sem stærri hindranir en karlar. Akademískir starfsmenn sem ekki eru prófessorar skynja kennslu sem stærri hindrun en prófessorar. Háskólafólk við Hugvísindasvið skynjar frekar þætti utan háskólaumhverfisins sem hindranir fyrir samstarfi, samanborið við önnur fræðasvið.
31
Vilhelmsdóttir, Hildur, and Auður Hermannsdóttir. "Samskipti án orða. Tengsl óyrtrar hegðunar yfirmanns og tilfinningalegrar líðan starfsfólks." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 16, no. 2 (December 30, 2019): 91–104. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2019.16.2.5.
Full textAbstract:
Líðan starfsfólks getur haft rekstrarleg áhrif á fyrirtæki og því er mikilvægt fyrir stjórnendur að leggja áherslu á að starfsfólki líði vel. Yfirmenn geta aukið líkur á því með því að leggja áherslu á að eiga í góðum samskiptum við það. Markmið rannsóknarinnar var að kanna tengsl á milli upplifunar af óyrtum samskiptum yfirmanns og tilfinningalegri líðan starfsfólks. Einblínt var á þrjár gerðir tilfinningalegrar líðan sem eru mikilvægar þegar kemur að líðan starfsfólks í vinnu; tilfinningalegan stuðning, tilfinningalega vinnu og tilfinningalegt gildi. Í gegnum rafrænt hentugleikaúrtak fengust svör frá 802 einstaklingum á vinnumarkaði. Niðurstöðurnar sýndu að upplifun á óyrtum samskiptum yfirmanna hefur jákvæð tengsl við tilfinningalegan stuðning sem felst m.a. í því að yfirmenn séu aðgengilegir og hlusti á starfsfólk. Upplifun á jákvæðum óyrtum samskiptum yfirmanna reyndist jafnframt draga úr skynjun starfsfólks á tilfinningalegri vinnu en slík vinna getur verið óæskileg og haft neikvæð áhrif á starfsfólk. Að auki sýndu niðurstöðurnar að skynjun starfsfólks á tilfinningalegu gildi er jákvæðara ef það upplifir jákvæð óyrt samskipti frá yfirmanni sínum, en fyrri rannsóknir hafa sýnt að jákvætt tilfinningalegt gildi hefur jákvæð áhrif á starfsánægju og leiðir til jákvæðrar hegðunar inni á vinnistöðum. Miðað við niðurstöður rannsóknarinnar eru það fyrst og fremst óyrt samskipti sem snúa að andlitstjáningu og líkamstjáningu sem skýra tilfinningalega líðan starfsfólks. Yfirmenn ættu því að leggja áherslu á að halda augnsambandi við starfsfólk sitt þegar samskipti eiga sér stað og sýna jákvæð svipbrigði eins og bros. Jafnframt ætti að leggja áherslu á afslappaða en líflega líkamsstöðu, t.d. með því að nota hendurnar þegar talað er. Rannsóknin styrkir fræðilegar undirstöður varðandi samskipti á vinnustað og veitir innsýn í lítið rannsakað viðfangsefni á sviði stjórnunar.
32
Óladóttir, Ásta Dís, Þóra H. Christiansen, and Hrefna Guðmundsdóttir. "Arftakaáætlun til að draga úr áhættu og byggja upp leiðtogafærni." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 1, no. 21 (June 13, 2024): 19–36. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2024.21.1.2b.
Full textAbstract:
Í nýrri skýrslu Alþjóðabankans, frá árinu 2024, sem nær til 190 landa er kynjabilið á heimsvísu mun meira en áður var talið. Ekkert land í heiminum veitir konum sömu tækifæri og körlum á vinnumarkaði og bent er á að ef bilið yrði brúað gæti verg landsframleiðsla á heimsvísu aukist um allt að 20%. Þó Ísland sé fremst á heimsvísu þegar kemur að jafnréttismálum er margt enn óunnið til að jafna tækifæri kynjanna til stjórnunarstarfa í atvinnulífinu. Hlutfall karla í framkvæmdastjórastöðum á almennum markaði er 79% og karlar eru 75% allra stjórnarmanna (Creditinfo, 2024). Einungis þrjár konur gegna starfi forstjóra skráðra félaga á Nasdaq Iceland í maí 2024 á móti 24 körlum. Rannsóknir meðal áhrifakvenna í íslensku atvinnulífi og meðal stjórnarkvenna í öllum skráðum félögum hér á landi hafa bent á að ein þeirra leiða sem hægt er að fara til að draga úr kynjabilinu í atvinnulífinu er að innleiða arftakaáætlanir í fyrirtæki hér á landi. Því var markmiðið með þessari rannsókn að fá fram viðhorf og upplifun karla sem sitja í stjórnum allra skráðra félaga til arftakaáætlunar. Rannsóknarspurningin sem lagt var upp með er: Hvert er viðhorf og reynsla karlkyns stjórnarmanna skráðra félaga til innleiðingar arftakaáætlana til þess að draga úr kynjabilinu í æðstu stjórnunarstöðum hér á landi? Niðurstöðurnar benda til að almennt sé of lítil þekking á hugtakinu arftakaáætlun meðal stjórnarmanna hér á landi. Þó eru nokkur félög sem hafa innleitt arftakaáætlanir og þar telja stjórnarmenn að stjórnir og stjórnendur séu betur undir það búin ef lykilstarfsfólk hættir hjá félaginu. Nýnæmi rannsóknarinnar felst í því að þetta er fyrsta rannsóknin þar sem karlar í stjórnum allra skráðra félaga á markaði lýsa reynslu sinni og viðhorfi til arftakaáætlana sem verkfæris til þess að draga úr kynjahalla í stjórnendastöðum.
33
Guðlaugsson, Þórhallur Örn, Magnús Haukur Ásgeirsson, and Gylfi Dalmann Aðalsteinsson. "Þjónustuáhersla og árangur." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 1 (June 28, 2022): 53–74. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.1.3.
Full textAbstract:
Rannsóknir sýna að tengsl eru á milli fyrirtækjamenningar (corporate culture), stundum kölluð vinnustaðamenning, og árangurs skipulagsheilda. Þá hefur verið kannað hvort menning sem einkennist af því að veita góða þjónustu hafi tengsl við árangur og sýna rannsóknir að svo er en vert er að hafa í huga að árangur er metinn með ýmsum hætti. Slík menning (service orientation) hefur gengið undir ýmsum heitum svo sem eins og þjónustuhneigð og þjónustumiðun en í þessari grein er notað orðið þjónustuáhersla. Í greininni er fengist við tvær rannsóknarspurningar, annars vegar hvort hægt sé að nota gögn úr mælingum á fyrirtækjamenningu þar sem mælitæki kennt við Denison (DOC‘s) er notað til að leggja mat á þjónustuáherslu, og hins vegar hvaða tengsl séu á milli þjónustuáherslu og árangurs. Gögnin sem notuð eru byggja á sjálfstæðum rannsóknum sem unnar hafa verið í samstarfi við fyrirtæki og stofnanir sl. 15 ár en í gagnagrunninum liggja fyrir mælingar frá 68 skipulagsheildum og er heildarfjöldi svara, þegar þessi rannsókn er gerð, 6.039. Í þessari rannsókn er stuðst við gögn frá níu fyrirtækjum þar sem gagnaöflun átti sér stað árin 2019 og 2020. Gögnin voru sett í einn gagnagrun og eftir hreinsum þeirra stóðu eftir 875 gild svör. Niðurstöður sýna að 23 spurningar úr DOC‘s náðu yfir 30 af 35 spurningum úr SERV*OR en það mælitæki hefur verið sérhannað í þeim tilgangi að leggja mat á þjónustuáherslu og er haft til viðmiðunar hér. Greiningar sýndu að mat á innri áreiðanleika var gott (α = 0,94), margar spurningarnar höfðu fylgni sín á milli sem var hærri en 0,3 og engar höfðu fylgni sín á milli sem var hærri en 0,7. Þá sýndu niðurstöður að þjónustuáhersla sem byggir á DOC‘s útskýrir 47% af breytileikanum í árangri sem meðaltal af þeim sex árangursþáttum sem notaðir eru í DOC‘s. Sterkust eru tengslin við árangursþættina starfsánægju (R2 = 0,40; β = 0,64) og heildarframmistöðu (R2 = 0,40; β = 0,63) en veikust við hagnað/afkomu (R2 = 0,14; β = 0,37). Helstu takmarkanir rannsóknarinnar eru þær að gögnin koma frá fyrirtækjum sem öll hafa skarað fram úr á sínu sviði og fengið margvíslega viðurkenningar fyrir árangur í starfi. Niðurstöðurnar segja því lítið um tengsl þjónustuáherslu við frammistöðu hjá fyrirtækjum sem standa sig síður og eða eru með veikari menningu. Frekari rannsóknir snúa þá að því að skoða slíkan samanburð sem og að greina betur þau sterku tengsl sem eru á milli þjónustuáherslu og starfsánægju.
34
Þráinsdóttir, Anna Rut, and Gylfi Magnússon. "Fjármagnsskipan og fjárhagsleg staða fyrirtækja á Íslandi árin 2005 til 2014. Áhrif efnahagshrunsins og annarra þátta á skuldsetningu." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 13, no. 2 (December 15, 2016): 39. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2016.13.2.3.
Full textAbstract:
Óhófleg skuldsetning getur haft alvarleg áhrif á rekstur fyrirtækja eins og berlega kom í ljós hérlendis í efnahagshruninu. Markmiðið með þessari rannsókn er að draga upp skýra mynd af fjármagnsskipan og fjárhagslegri stöðu íslenskra fyrirtækja og sérstaklega að bæta úr skorti á rannsóknum á stöðu smærri fyrirtækja. Rannsóknarniðurstöður skiptast í þrjá hluta. Í fyrsta hluta er fjárhagsleg staða og fjármagnsskipan fyrirtækja af mismunandi stærð greind með því að bera saman gögn úr innlendum ársreikningum árin 2005 til 2014. Í öðrum hluta eru algengar kennitölur reiknaðar til að gefa skýrari mynd af þróun milli ára. Áhersla er lögð á skuldsetningu en einnig eru reiknaðar kennitölur um greiðsluhæfi og arðsemi. Í þriðja hluta er kannað með fjölbreytu aðhvarfsgreiningu hvaða ólíku þættir kunna að hafa áhrif á skuldsetningu svo sem stærð, aldur, efnislegar eignir, arðsemi og afskriftir. Niðurstöður sýna að skuldsetning er ráðandi fjármögnunarkostur hjá íslenskum fyrirtækjum og var skuldastaða árið 2014 svipuð því sem hún var árin fyrir efnahagshrun. Aðstæður sem upp komu í efnahagshruninu urðu til þess að hreinar skuldir fyrirtækja jukust um tæplega 50% árið 2008. Í lok þess árs var nær helmingur fyrirtækja í landinu með neikvætt eigið fé. Staða eignaminni fyrirtækja versnaði mun meira en þeirra eignameiri. Tengsl þátta komu að einhverju leyti á óvart, en stærð og arðsemi drógu úr skuldsetningu á meðan aldur, efnislegar eignir og afskriftir juku hana. Brýnt virðist að reyna að draga úr hvötum til skuldsetningar og leggja kapp á að styrkja eiginfjárstöðu til að bæta rekstur fyrirtækja og auka fjárhagslegt svigrúm til að mæta áföllum í efnahagslífinu.
35
Sigurjónsson, Þröstur Olaf, and Auður Arna Arnardóttir. "Rekstur einkavæddra fyrirtækja á Íslandi." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 8, no. 1 (June 15, 2011): 13. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2011.8.1.4.
Full textAbstract:
Reglulega kemur upp umræða um það hvort ríkið sé heppilegri eigandi fyrirtækja en einkaaðilar. Í kjölfar fjármálahrunsins haustið 2008 hefur slíka umræðu borið á góma. Spurningunni um hvort ríkið sé heppilegur eigandi verður ekki svarað nema með því að leggja mat á árangur fyrri einkavæðingar. Þessi rannsókn greinir breytingar á rekstri íslenskra ríkisfyrirtækja sem einkavædd voru á árunum 1992‒2005. Deildar meiningar eru um vinnubrögð í einkavæðingarferlinu sem viðhaft var á þessu tímabili og hefur einkavæðingu íslensku ríkisbankanna helst verið gerð skil. Sú rannsókn sem hér er birt greinir frá rekstri einkavæddu fyrirtækjanna, fyrir og eftir einkavæðingu, en ekki er gerð tilraun til þess að lýsa einkavæðingarferli þeirra. Helstu niðurstöður eru þær að ekki er marktækur munur á rekstri fyrirtækjanna fyrir og eftir einkavæðingu. Reksturinn er skilvirkur bæði fyrir og eftir einkavæðingu. Samanburðarhópur einkafyrirtækja sýnir hins vegar marktækan bata í rekstri einkafyrirtækja í kjölfar einkavæðingar ríkisfyrirtækjanna.
36
Guðlaugsson, Þórhallur Örn, Gylfi Dalmann Aðalsteinsson, and Svala Guðmundsdóttir. "Samanburður á vinnustaðamenningu stofnana og fyrirtækja." Veftímaritið Stjórnmál og stjórnsýsla 14, no. 3 (December 13, 2018): 205–26. http://dx.doi.org/10.13177/irpa.a.2018.14.3.3.
Full textAbstract:
Organizational culture has been much debated in recent years. Organizational culture can be based on various factors such as values, beliefs, attitudes of employees, their perception, symbol in the workplace, communication patterns and behaviour. This paper discusses the comparison between the organizational culture of public organizations and private companies by using Denison’s method of measuring Organizational culture. The questionnaire is based on 66 questions where 60 questions are used to assess the Organizational culture. Denison model of Organizational culture consists of four main cultural dimensions and 12 subdimension. This research is based on 44 existing surveys of corporate and public sector Organizational culture. The total number of answers is 4.071. Of these, 1,095 are from eight public sector organizations and 2,976 from 36 private companies. 13 measurements took place in 2010 or earlier, 13 in 2011 to 2014 and 18 in 2015 or later. The results of this study show that public sector organizations have what is categorized as weaker culture than private companies. The biggest difference is between the subdimensions, Goals and Objectives, Vision, Team Orientation and Creating Change, and less difference was found for Core Values.
37
Guðlaugsson, Þórhallur, and Guðmundur Skarphéðinsson. "Þróun þekkingarstjórnunarkvarða." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 10, no. 1 (June 15, 2013): 1. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2013.10.1.2.
Full textAbstract:
Markmið rannsóknarinnar var að þróa mælitæki sem leggur mat á stöðu þekkingarstjórnunar innan skipulagsheilda. Þekking er ein mikilvægasta auðlind fyrirtækja og stofnana og einn mikilvægasti þátturinn til þess að öðlast samkeppnisforskot. Byggt er á spurningalista Denisons um fyrirtækjamenningu sem skiptist í fjórar víddir sem eru þátttaka og aðild, samkvæmni og stöðugleiki, aðlögunarhæfni og loks hlutverk og stefna. Hver vídd inniheldur þrjár undirvíddir með fimm atriði hver. Þátttakendur í rannsókninni voru 1.132 starfsmenn 13 íslenskra fyrirtækja. Karlar voru í meirihluta eða 59,3% (n=658) en konur voru 40,7% (n=452). Um 30% þátttakenda störfuðu í fjarskiptaþjónustu og um 15% í fjármálaþjónustu. Þátttakendur komu einnig úr öðrum greinum eins og orkugeiranum og þjónustu‐ og framleiðslugreinum. Til þróunar á þekkingarstjórnunarkvarða voru 11 atriði sem talin voru tengjast þekkingarstjórnun þáttagreind og staðfestandi þáttagreining sýndi að tveggja þátta líkan lýsti gögnunum betur en eins þáttar líkan. Þessir þættir voru innri og ytri þekkingarstjórnunaráhersla. Báðir þættirnir tengdust árangri fyrirtækja eins og heildarframmistöðu og gæðum vöru og þjónustu. Einnig kom í ljós að innri þekkingarstjórnunaráhersla hafði sterkari tengsl við ánægju starfsmanna en ytri þekkingarstjórnunaráhersla. Ytri þekkingarstjórnunaráhersla hafði tengsl við ánægju viðskiptavina en innri ekki. Þetta virðist renna stoðum undir réttmæti þeirrar þáttabyggingar sem dregin er fram í rannsókninni. Frekari rannsóknarvinnu er þörf til að kanna hvort þessir þættir gefi réttmætt mat á stöðu þekkingarstjórnunar innan fyrirtækja almennt.
38
Magnúsdóttir, Hildur, Auður Arna Arnardóttir, and Þröstur Olaf Sigurjónsson. "Á tilnefningarnefnd að vera undirnefnd stjórnar eða hluthafa? Skoðanir ólíkra hagaðila." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 18, no. 1 (August 25, 2021): 67–88. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2021.18.1.4.
Full textAbstract:
Tilnefningarnefndir eru tiltölulega nýjar sem þáttur í stjórnarháttum fyrirtækja á Íslandi, en slík nefnd var fyrst sett á laggirnar árið 2014. Frá þeim tíma hafa slíkar nefndir verið að ryðja sér til rúms á Íslandi en þær eiga sér lengri sögu erlendis. Meirihluti skráðra fyrirtækja á Íslandi hefur í dag stofnað tilnefningarnefndir, en það eru þó skiptar skoðanir um ágæti nefndanna bæði meðal fræðimanna og stjórnenda. Innan Norðurlandanna starfa tilnefningarnefndir ólíkt hvað stjórnarhætti viðkemur, þar sem þær heyra ýmist beint undir hluthafa eða eru skipaðar sem undirnefndir stjórna. Hér er um að ræða mikilvægan mun eftir því hvor leiðin er farin, því áhrif á meðal annars gagnsæi í starfi nefndanna, valferli vegna nýrra stjórnarmanna og upplýsingagjöf til hluthafa, getur verið ólík eftir því hvor leiðin er valin. Erlendar rannsóknir á starf tilnefningarnefnda sýna að tilvist þeirra getur haft jákvæð áhrif á stjórnarhætti, fyrst og fremst þannig að starf þeirra leiði til skilvirks ferlis við val stjórnarmanna. Íslenskar tilnefningarnefndir hafa enn sem komið er lítið verið rannsakaðar. Þessi rannsókn leitast við að varpa ljósi á skoðanir hagaðila um það hvort tilnefningarnefndir á Íslandi eigi að vera undirnefndir stjórna eða heyra beint undir hluthafa. Blandaðri rannsóknaraðferð er beitt, annars vegar með viðtölum við hluthafa, stjórnarmenn í skráðum fyrirtækjum og nefndarmenn tilnefningarnefnda. Hins vegar er stuðst við niðurstöður könnunar sem send var til hluthafa, stjórnarmanna og tilnefningarnefndarmanna meðal 300 stærstu fyrirtækja á Íslandi. Niðurstöður sýna að hagaðilar telja að tilnefningarnefndir á Íslandi eiga frekar að heyra undir hluthafa en stjórn og þær eiga að vera kosnar af hluthöfum á hluthafafundum. Niðurstöðurnar gagnast hluthöfum og stjórnum fyrirtækja þegar kemur að stofnun og ákvörðun um skipulag í starfi tilnefningarnefnda.
39
Arnardóttir, Auður Arna, and Þröstur Olaf Sigurjónsson. "Áhrif kynjakvóta á stjórnarbrag að mati stjórnarmanna." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 19, no. 1 (June 28, 2022): 75–94. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2022.19.1.4.
Full textAbstract:
Ísland er eitt þeirra landa sem hefur lögleitt kynjakvóta í stjórnir fyrirtækja. Áhrif þessarar lagasetningar, sem í fræðunum kallast „hörð leið“, hafa takmarkað verið rannsökuð. Við lagasetninguna var tekist á um hvort kynjakvóti í stjórnum fyrirtækja myndi leiða til breyttra stjórnarhátta og hafa áhrif á samkeppnishæfni fyrirtækja. Þessi rannsókn hefur að markmiði að afla þekkingar á viðhorfi stjórnarmanna til upptöku kynjakvóta í stjórnum og viðhorfa þeirra til þess hver fyrstu áhrif á stjórnarbrag eru. Greind eru viðhorf stjórnarmanna til þess hvort stjórnarhættir og ákvarðanataka stjórna hafi breyst með tilkomu kynjakvóta og hvort stjórnir sinni aðhalds- og eftirlitshlutverki sínu með öðrum hætti en áður. Mælingar sem greint er frá í þessari rannsókn fóru fram árið 2014, einu ári eftir að lögin tóku að fullu gildi, og gefa því til kynna fyrstu áhrif lagasetningar að mati stjórnarmanna. Alls svöruðu 244 stjórnarmenn rafrænum spurningalista, 41% svarenda var kvenkyns. Niðurstaða rannsóknarinnar varpar ljósi á að karlkyns stjórnarmenn voru neikvæðari gagnvart kynjakvóta í stjórnum þegar lögin voru upphaflega samþykkt en dregið hafði úr þeim kynjamun þegar lögin höfðu tekið gildi. Niðurstöður sýna jafnframt að skömmu eftir lagasetninguna töldu stjórnarmenn almennt að kynjakvótinn hefði leitt til fjölbreyttari skoðanaskipta við stjórnarborðið og að ferlið við ákvarðanatöku stjórna sé betra en áður. Ofantalið var marktækt fremur skoðun stjórnarformanna, kvenkyns stjórnarmeðlima og þeirra sem jákvæðari voru gagnvart löggjöfinni um kynjakvóta þegar hún var upphaflega sett. Niðurstöður sýna jafnframt að stjórnarmenn telja að betri stjórnarhættir séu stundaðir eftir innleiðingu laganna. Niðurstöður sýna marktækan mun á skoðunum almennra stjórnarmanna til laganna annars vegar og formanna stjórna hins vegar þegar kemur að eftirlitshlutverki stjórna. Jafnframt eru kvenkyns stjórnarmenn ávallt marktækt jákvæðari í viðhorfum sínum gagnvart breytingum í kjölfar kynjakvóta í stjórnum fyrirtækja en karlkyns stjórnarmenn.
40
Einarsdóttir, Arney, and Ásta Bjarnadóttir. "Tveir vinnumarkaðir og hrun: Áhrif á upplifun og hegðun starfsmanna." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 7, no. 1 (June 15, 2010): 1. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2010.7.1.1.
Full textAbstract:
Markmið þessarar rannsóknar er að kanna hvort efnahagshrunið og efnahagslægðin sem hófst á Íslandi haustið 2008 hafi haft áhrif á starfstengd viðhorf og hegðun starfsfólks á íslenskum vinnumarkaði, og hvort áhrifin séu þau sömu hjá starfsmönnum einkafyrirtækja og starfsmönnum opinberra stofnana. Byggt er á gögnum sem safnað var frá 3.083 starfsmönnum 59 fyrirtækja og stofnana 2007/2008 og 772 starfsmönnum 18 fyrirtækja og stofnana 2009. Niðurstöður benda til þess að heildarupplifun starfsfólks á vinnumarkaði hafi breyst á mismunandi hátt eftir geirum atvinnulífsins. Viðhorf og hegðun starfsmanna einkafyrirtækja voru mun jákvæðari fyrir hrun, en eftir hrun hefur dregið saman með opinbera geiranum og einkageiranum. Heildarupplifun starfsfólks einkafyrirtækja stendur í stað, en starfsfólk opinberra stofnana er jákvæðara í afstöðu sinni til starfs og vinnuveitanda.
41
Jónsson, Ásgeir, and Stefán B. Gunnlaugsson. "Umframávöxtun á íslenskum hlutabréfamarkaði." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 1, no. 1 (June 15, 2004): 67. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2004.2.1.1.
Full textAbstract:
Hér er gerð grein fyrir rannsókn á sambandi nokkurra kennitalna fyrirtækja og ávöxtunar íslenskra hlutabréfa. Þær kennitölur sem um ræðir eru V/H‐hlutfall, qhlutfall, arðhlutfall, söguleg ávöxtun og fyrirtækjastærð. Rannsóknin nær yfir tímabilið frá janúar 1993 til júní 2003 og er byggð á því að búa til ný verðbréfasöfn í hverjum mánuði eftir þeim kennitölum sem rannsakaðar voru. Ávöxtun verðbréfasafnanna var síðan reiknuð og kannað hvort marktækur munur væri á milli þeirra að teknu tilliti til kerfisbundinnar áhættu. Helstu niðurstöður eru þær að hlutabréf með lágt V/H‐hlutfall skiluðu mun hærri ávöxtun en önnur hlutabréf og var sá munur marktækur. Hlutabréf lítilla fyrirtækja og hlutabréf með lágt q‐hlutfall skiluðu einnig hærri ávöxtun en önnur hlutabréf en sá munur var ekki marktækur. Aftur á móti mældist ekkert samband á milli arðhlutfalls, sögulegrar frammistöðu og ávöxtunar.
42
Eðvarðsson, Ingi Rúnar, Guðmundur Kristján Óskarsson, and Jason Már Bergsteinsson. "Hagnýting menntunar meðal háskólamenntaðs starfsfólks einkarekinna fyrirtækja og opinberra stofnana." Veftímaritið Stjórnmál og stjórnsýsla 13, no. 1 (June 16, 2017): 151. http://dx.doi.org/10.13177/irpa.a.2017.13.1.7.
Full textAbstract:
The aim of the article is to examine whether there is a difference in the utilization of education among university educated employees in private companies on the one hand and public institutions on the other. The target population of the research was based on a random sample drawn from the National Population Register by the National Survey of the Social Science Research Institute of the University of Iceland from 9 March to 9 April 2016. The survey included 2,001 individuals, aged 18 or above, from all over the country. A total of 1,210 persons responded to the survey. This research only involved those participants in the sample who had completed a university education and were salaried employees in Iceland. After data cleansing, 374 participants remained, 178 males and 196 females. The initial results of the research indicated that 20.3% of participants were over-educated for their jobs. The majority of females work in public companies, while the majority of males work in private companies. Individuals with under-education are most likely to be found within public companies, at the same time as over-educated individuals are most likely to be found in private companies (the difference lies in the under- and over-education of females). Those working in public companies come primarily from educational and health sicences, while engineers and natural sicentists work primarily at private companies. Incomes are higher in private companies.
43
Eðvarðsson, Ingi Rúnar, Guðmundur Kristján Óskarsson, and Jason Már Bergsteinsson. "Hagnýting menntunar meðal háskólamenntaðs starfsfólks einkarekinna fyrirtækja og opinberra stofnana." Veftímaritið Stjórnmál og stjórnsýsla 13, no. 1 (June 15, 2017): 151. http://dx.doi.org/10.13177/irpa.a.217.13.1.7.
Full textAbstract:
The aim of the article is to examine whether there is a difference in the utilization of education among university educated employees in private companies on the one hand and public institutions on the other. The target population of the research was based on a random sample drawn from the National Population Register by the National Survey of the Social Science Research Institute of the University of Iceland from 9 March to 9 April 2016. The survey included 2,001 individuals, aged 18 or above, from all over the country. A total of 1,210 persons responded to the survey. This research only involved those participants in the sample who had completed a university education and were salaried employees in Iceland. After data cleansing, 374 participants remained, 178 males and 196 females. The initial results of the research indicated that 20.3% of participants were over-educated for their jobs. The majority of females work in public companies, while the majority of males work in private companies. Individuals with under-education are most likely to be found within public companies, at the same time as over-educated individuals are most likely to be found in private companies (the difference lies in the under- and over-education of females). Those working in public companies come primarily from educational and health sicences, while engineers and natural sicentists work primarily at private companies. Incomes are higher in private companies.
44
Pétursdóttir, Ingibjörg Rafnar, and Magnús Þór Torfason. "Þróun hönnunarhugsunar og beiting hennar innan íslenskra fyrirtækja og stjórnsýslu." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 16, no. 1 (June 20, 2019): 1–22. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2019.16.1.1.
Full textAbstract:
Á síðustu árum hefur færst í vöxt að beitt sé aðferðafræði sem kennd er við hönnunarhugsun (e. design thinking) í þróunarverkefnum, bæði á vegum hins opinbera og í einkageiranum. Í þessari grein er kannað hvernig hönnunarhugsun er beitt við mismunandi aðstæður innan íslenskrar stjórnsýslu og fyrirtækja. Fram kemur í viðtölum að hönnunarhugsun er talin styðja við samtal milli mismunandi hagsmunaaðila og valdeflingu þeirra, auk þess sem viðmælendur telja aðferðina gagnlega við að takast á við þá óvissu sem fylgir nýsköpunarverkefnum. Aftur á móti skynja viðmælendur ákveðna togstreitu á milli þess hvernig mismunandi aðilar nálgast hönnunarhugsun. Höfundar setja fram kenningu um að þessi togstreita markist að hluta til af sögulegri þróun hönnunarhugsunar og þremur bylgjum sem mótað hafa áherslur aðferðafræðinnar í gegnum tíðina. Fyrsta bylgjan markast af náinni tengingu við iðnhönnun og aðferðir hönnuða. Önnur bylgjan einkennist af áherslu á nýsköpun og ferlavæðingu hönnunarhugsunar. Í þriðju bylgjunni er sjálfbærni og samkeppnishæfni samfélaga í forgrunni og athyglinni beint í auknum mæli að notkun hönnunarhugsunar í opinberri stjórnsýslu. Ákveðin samsvörun er milli þeirra meginþema sem koma fram í viðtölunum og þessara þriggja bylgja, og kann sú nálgun sem sett er fram hér að hjálpa til við að skýra og skilja mismunandi viðhorf til aðferðarinnar, bæði hér á landi og alþjóðlega. Þessar niðurstöður eru mikilvægar í ljósi þess að mikilvægi hönnunar eykst stöðugt og alþjóðastofnanir á borð við Evrópusambandið leggja sívaxandi áherslu á hönnun og hönnunarhugsun.
45
Thorsteinsson, Guðrún Scheving, and Friðrik Larsen. "Mannauðurinn og vörumerkið: Samband vörumerkjaskilnings, vörumerkjahollustu og þegnhegðunar við vörumerki." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 20, no. 1 (June 26, 2023): 43–64. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2023.20.1.3.
Full textAbstract:
Til að byggja upp árangursríkt vörumerki er mikilvægt að starfsmenn skilji hver gildi vörumerkisins eru og hvernig þeir geti stuðlað að árangri þess. Með skilningi á viðhorfum og hegðun starfsmanna gagnvart vörumerkinu geta markaðsog mannauðsdeildir unnið saman að því að auka árangur vörumerkisins. Þannig er hægt að byggja upp starfsumhverfi með starfsmönnum sem skilja fyrir hvað vörumerkið stendur, sýna því hollustu og eru jafnvel tilbúnir að leggja meira á sig en til er ætlast í störfum sínum. Í þessari grein er greint frá niðurstöðum rannsóknar á viðhorfi og hegðun starfsmanna gagnvart vörumerkinu. Í rannsókninni voru þrír þættir skoðaðir; þegnhegðun við vörumerki, vörumerkjaskilningur og vörumerkjahollusta. Rannsóknin er byggð á könnun í formi spurningalista sem var lagður fyrir starfsmenn þriggja íslenskra fyrirtækja sumarið 2021. Alls bárust svör frá 397 starfsmönnum. Markmið rannsóknarinnar var að greina samband þegnhegðunar við vörumerki, vörumerkjaskilning og vörumerkjahollustu. Niðurstödurnar sýndu að eftir því sem vörumerkjaskilningur og vörumerkjahollusta eykst, því meiri þegnhegðun sýna starfsmenn vörumerkinu. Hugtakið þegnhegðun á við um hegðun sem starfsmenn sýna af fúsum og frjálsum vilja, styrkir ímynd vörumerkisins og hefur þar af leiðandi jákvæð áhrif á árangur fyrirtækja. Vörumerkjaskilningur reyndist hafa meiri áhrif á þegnhegðun en vörumerkjahollusta. Þá reyndist vörumerkjaskilningur einnig vera undanfari vörumerkjahollustu. Niðurstöðurnar undirstrika mikilvægi þess að stjórnendur mannauðs- og markaðsdeilda leggi áherslu á fræðslu um vörumerkið og hvetji starfsmenn til að þróa jákvætt viðhorf til vörumerkisins og sýna hegðun sem endurspeglar gildi þess. Rannsóknin eykur þekkingu á sambandi mannauðsmála og vörumerkja og er því mikilvægt framlag til fræðanna. Þar að auki veitir hún stjórnendum íslenskra fyrirtækja mikilvægar upplýsingar sem hægt er að nýta í mannauðs- og markaðsstarfi til að auka árangur vörumerkja.
46
Einarsdóttir, Unnur Dóra, Erla S. Kristjánsdóttir, and Þóra H. Christiansen. "...hvað segið þið strákar? Upplifun kvenmillistjórnenda af stöðu sinni, möguleikum og hindrunum í starfi." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 14, no. 1 (June 30, 2017): 1. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2017.14.1.1.
Full textAbstract:
Hægt gengur að jafna stöðu kynjanna í efstu stjórnunarþrepum fyrirtækja á Íslandi. Í rannsókninni er sjónum beint að konum sem gegna stöðum millistjórnenda í stórum eða meðalstórum fyrirtækjum og eru því í hópi mögulegra yfirstjórnenda framtíðarinnar. Markmið rannsóknarinnar er að öðlast skilning á upplifun og reynslu kvennanna af stöðu sinni, hindrunum og möguleikum til starfsþróunar. Viðtöl við þær voru greind og túlkuð eftir aðferðum fyrirbærafræðinnar. Helstu niðurstöður benda til þess að flókinn vefur óáþreifanlegra hindrana sé til staðar í formi karllægrar menningar, viðhorfa, formgerða fyrirtækja sem og langlífra staðalímynda. Konurnar upplifa efsta stjórnunarlagið sem lokaða karlaklíku; yfirstjórnendastörfin sem sniðin að þörfum og aðstæðum karlmanna og að þær geti ekki bætt á sig frekari ábyrgð; vinnusemi og vandvirkni þeirra finnst þeim ekki metin að verðleikum og loks máta þær sig í hlutverk yfirstjórnandans og áfellast sjálfar sig fyrir að falla ekki að staðalímyndinni. Í sameiningu draga þessir þættir úr sjálfstrausti kvennanna og þrótti til að sækjast eftir hærri stöðum ásamt því að valda þeim álagi og um leið viðhalda raunverulegum vanda ójafnréttis kynjanna í æðstu stjórnendastöðum fyrirtækjanna.
47
Davíðsdóttir, Magnea, Jóhanna Gunnlaugsdóttir, and Gylfi Dalmann Aðalsteinsson. "Innleiðing rafrænna skjalastjórnunarkerfa samkvæmt átta þrepum Kotters; viðhorf íslenskra skjalastjóra." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 13, no. 1 (June 15, 2016): 17. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2016.13.1.3.
Full textAbstract:
Skjalastjórnun er einn þeirra stjórnunarþátta sem stuðla að skipulegri stjórnun fyrirtækja og stofnana þannig að starfsemin sé rekin á hagkvæman og ábyrgan hátt. Án skjalastjórnunar er hætta á að skjöl glatist og eyður myndist í rekstrarsamfellu fyrirtækisins. Þá styður skjalastjórnun við stjórnun áhættu með tilliti til upplýsingaöryggis, veitir frumkvæði í gæðaog umhverfismálum, gerir auðveldara að mæta kröfum löggjafar og reglugerða, óskum viðskiptavina og þörfum starfsfólks. Aukin hætta er á að skjöl rati í rangar hendur eða eyðileggist sé kerfisbundin skjalastjórnun ekki fyrir hendi auk þess sem hún stuðlar að gegnsæi og rekjanleika í rekstrinum. Á síðustu árum hefur mikið verið hugað að stjórnun rafrænna skjala innan stofnana og fyrirtækja. Áhersla hefur verið lögð á kerfisbundna vistun þeirra með það fyrir augum að bæta þjónustu og rekstur. Skjalastjórnun sem starfsgrein er tiltölulega ný af nálinni og hugtakið kom ekki til sögunnar fyrr en upp úr miðri síðustu öld. Sú tækni sem nefnd er rafrænt skjalastjórnunarkerfi (RSSK) auðveldar að stýra upplýsinga- og skjalaflæði innan fyrirtækja og stofnana. Áhersla á vandaða og gegnsæja stjórnsýslu sem og krafa almennings um aðgengi að opinberum gögnum hefur skapað nauðsyn þess að stofnanir taki í notkun RSSK. Gagnagrunnar svo sem RSSK stuðla að altækri og hagkvæmri skjalastjórnun. En breytingar eins og að koma á skipulegri skjalastjórnun geta reynst erfiðar. Þessi rannsókn veitir innsýn í viðhorf og þátttöku skjalastjóra í því breytingarferli sem innleiðing RSSK er. Spurningalisti var lagður fyrir íslenska skjalastjóra sem voru aðilar að Félagi um skjalastjórn og höfðu tekið þátt í að innleiða RSSK. Spurningalistinn innihélt m.a. 19 spurningar sem byggðu á hinum átta þrepum Kotters varðandi innleiðingu breytinga. Helstu niðurstöður voru að skjalastjórar bera ekki fullt traust til æðstu stjórnenda til þess að viðhalda breytingum, millistjórnendur studdu innleiðinguna ekki sem skyldi en það gerðu hins vegar æðstu stjórnendur. Skortur var á fræðslu og þjálfun til handa skjalastjórum vegna innleiðingarinnar. Um þriðjungur skjalastjóra sagði að innleiðingin hefði mætt andstöðu meðal starfsmanna og um 40% upplifðu innleiðinguna sem tækifæri fremur en ógnun. Sama hlutfall skjalastjóra sagði að viðbrögð starfsmanna við innleiðingunni hefðu verið jákvæð. Loks benda niðurstöðurnar til þess að upplýsingamiðlun til starfsmanna hafi ekki verið nægilega góð. Til þess að yfirvinna andstöðu starfsmanna þarf að virkja þá í breytingaferlinu, halda þeim upplýstum um ferlið og umbuna þeim fyrir að taka þátt í nýja kerfinu.
48
Gunnarsson, Eyvindur G., and Hersir Sigurgeirsson. "Skipan og óhæði endurskoðunarnefnda." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 18, no. 1 (August 25, 2021): 89–111. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2021.18.1.5.
Full textAbstract:
Endurskoðunarnefndir gegna mikilvægu hlutverki í að tryggja áreiðanleika og óhæði endurskoðunar fyrirtækja. Eitt af meginmarkmiðum með starfsemi nefndanna er að draga úr hættu á fjármálamisferli og efla traust fjárfesta á fjárhagsupplýsingum fyrirtækja og þar með fjármálamörkuðum. Í greininni eru annars vegar birtar niðurstöður rannsóknar á samsetningu endurskoðunarnefnda við einingar tengdar almannahagsmunum á Íslandi og hins vegar eru tiltekin ákvæði laga um endurskoðunarnefndir skýrð með hliðsjón af ESB-rétti. Óvissa hefur verið um túlkun ákvæða um óhæði nefndarmanna í endurskoðunarnefnd en í greininni er það skýrt að mat á óhæði þeirra er sambærilegt hefðbundnu mati á óhæði stjórnarmanna. Sér í lagi geta stjórnarmenn talist óháðir einingunni í skilningi laganna og þar með skipað meirihluta endurskoðunarnefndar. Á Íslandi er algengt að stjórn skipi einn eða fleiri nefndarmenn utan stjórnar í endurskoðunarnefnd og eru nefndarmenn utan stjórnar í 63 af 70 endurskoðunarnefndum. Ekki er gert ráð fyrir þessu fyrirkomulagi í ESB-rétti eða lögum annarra Norðurlanda. Í greininni eru færð rök fyrir því að hin íslenska framkvæmd veiki bæði sjálfstæði og umboð nefndarmanna. Æskilegt er að endurskoðunarnefnd sé eingöngu skipuð stjórnarmönnum, ef þess er kostur, en rétt er þó að innleiða í lög heimild til að hluthafafundur tilnefni nefndarmenn, eins og ESB-réttur gerir ráð fyrir. Ekki er starfandi endurskoðunarnefnd í 32 einingum tengdum almannahagsmunum. Innleiða ætti í lög, eða skýra betur, undanþáguheimildir frá starfrækslu endurskoðunarnefndar, sérstaklega að því er varðar dótturfélög, verðbréfasjóði og sveitarfélög.
49
Guðbjartsson, Einar, Eyþór Ívar Jónsson, and Jón Snorri Snorrason. "Endurskoðunarnefndir: Gagnsæi og traust til fjárhagsupplýsinga." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 18, no. 2 (December 27, 2021): 83–98. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2021.18.2.6.
Full textAbstract:
Einn mest áberandi þáttur í góðum stjórnarháttum síðustu tvo áratugina hefur verið endurskoðunarnefnd, sem fer með hluta af störfum sem stjórn hafði áður á sínu borði. Endurskoðunarnefnd er m.a. ætlað það hlutverk að auka traust almennings á fjárhagslegum upplýsingum á almennum fjármagnsmarkaði. Gagnsæi og traust eykst ekki sjálfkrafa. Vandaðir og heiðarlegir starfshættir eru nauðsynlegir til þess að öðlast traust haghafa. Rannsókn þessi felur í sér spurninguna um hvort að endurskoðunarnefndir auki gagnsæi og traust á fjárhagsupplýsingum fyrirtækja. Greinin byggir á tveimur könnunum, annars vegar frá 2016 þar sem nefndarmenn endurskoðunarnefnda í einingum tengdum almannahagsmunum voru þátttakendur og hins vegar frá 2018 þar sem ytri endurskoðendur voru þátttakendur. Í greininni er fjallað um afstöðu og álit þátttakenda varðandi tilkomu endurskoðunarnefnda gagnvart gagnsæi og trausti m.t.t. fjárhagsupplýsinga. Slík rannsókn hefur ekki verið gerð áður á Íslandi. Tilgátur voru settar fram um hvað væri álit og afstaða hópanna varðandi tilkomu endurskoðunarnefnda. Niðurstöður eru m.a. að meirihluti nefndarmanna og ytri endurskoðendur telja að bæði gagnsæi og traust hafi aukist með vinnuframlagi nefndarmanna í endurskoðunarnefndum. Það vekur þó athygli í rannsókninni að niðurstaðan er ekki eins afgerandi og ætla hefði mátt, þ.e. stór hópur bæði nefndarmanna og ytri endurskoðenda telur að tilkoma endurskoðunarnefnda hafi ekki aukið gagnsæi og traust m.t.t. fjárhagsupplýsinga. Sú niðurstaða kallar á frekari rannsóknir, t.d. með því að spyrja fleiri hagaðila um álit þeirra á endurskoðunarnefndum og hlutverki þeirra í að auka gagnsæi og traust. Þetta kallar enn fremur á rannsóknir sem miða að því að meta markvirkni endurskoðunarnefnda í stjórnarháttarkerfi fyrirtækja tengdum almannahagsmunum.
50
Zoega, Gylfi, and Örn D. Jónsson. "Atvinnulíf við nýjar aðstæður." Tímarit um viðskipti og efnahagsmál 7, no. 2 (December 15, 2010): 1. http://dx.doi.org/10.24122/tve.a.2010.7.2.1.
Full textAbstract:
Í þessu riti eru birtar fimm ritgerðir eftir sex höfunda sem kynntar voru hinn 10. Júní 2010 á ráðstefnu Háskólans í Reykjavík og Háskóla Íslands sem bar heitið „Atvinnulíf við nýjar aðstæður.“ Tilgangur ráðstefnunnar var að líta fram á veginn og leggja á ráðin um endurreisn efnahagslífsins. Höfundarnir sex hafa fjölbreyttan bakgrunn og innsýn í íslenskt efnahagslíf. Saman gefa greinar þeirra mynd af mörgum þeim verkefnum sem ráðast þarf í á næstunni, umgerð efnahagslífsins og innviðum í ljósi reynslu síðustu ára. Fjallað er um bóluhagkerfið sem nú er liðið undir lok, starfsumhverfi fyrirtækja, nýsköpun, skipulag og starfsemi viðskiptabanka og stjórn peningamála.