Journal articles on the topic 'Archiwum Państwowe w Bydgoszczy'
To see the other types of publications on this topic, follow the link: Archiwum Państwowe w Bydgoszczy.
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the top 50 journal articles for your research on the topic 'Archiwum Państwowe w Bydgoszczy.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.
1
Grzebieniak, Anna. "Oficjalne wizyty państwowe w Toruniu w latach 1920-1939." Rocznik Toruński 49, no. 49 (June 19, 2023): 69–97. http://dx.doi.org/10.12775/rt.2022.003.
Full textAbstract:
W artykule opisano okoliczności oraz przebieg wizyt w Toruniu osób zajmujących najwyższe stanowiska we władzach państwowych i wojskowych odrodzonej Rzeczypospolitej. Przyjęte ramy czasowe obejmują okres od roku 1920, w którym wojsko polskie przejmuje Toruń z rąk niemieckich w konsekwencji postanowień traktatu wersalskiego, do wybuchu II wojny światowej w 1939 r. W opisie zdarzeń wykorzystano materiały z prasy ukazującej się w regionie oraz informacje pozyskane w trakcie studiów nad materiałami archiwalnymi pozyskanymi w trakcie kwerend odbytych w Archiwum Państwowym w Toruniu oraz Bydgoszczy.
2
Krupa, Michał. "Kronika." Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 10 (December 11, 2019): 411–34. http://dx.doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2016.132.
Full textAbstract:
I ogólnopolska konferencja naukowa „Ochrona zbiorów bibliotecznych. Przeszłość – teraźniejszość – przyszłość”, Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, 19-20 V 2016 r. – Dorota Pietrzkiewicz, Katarzyna Seroka [411-416]
Konferencja naukowa „Książka dawna i jej właściciele – stan badań, opracowanie, perspektywy”, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, – 29 IX – 1 X 2016 r. – Martyna Osuch [417-421]
Znawcy opraw w Coburgu. 21. Kongres zorganizowany przez Arbeitskreis für die Erfassung, Erschliessung und Erhaltung historischer Bucheinbände (AEB), Biblioteka Krajowa w Coburgu (Landesbibliothek Coburg), 27-29 X 2016 r. – Joanna Milewska-Kozłowska [422-426]
Konferencja naukowa „Księgozbiory historyczne w bibliotekach archiwów państwowych”, Archiwum Państwowe w Szczecinie, 29 XI 2016 – Janina Kosman [427-434]
3
Degen, Robert, and Krzysztof Syta. "Mieczysław Białynia-Rzepecki i Tadeusz Antoni Esman Przyczynek do charakterystyki kadry kierowniczej archiwów państwowych w okresie międzywojennym." Przegląd Archiwalno-Historyczny 6 (2019): 73–95. http://dx.doi.org/10.4467/2391-890xpah.19.004.14933.
Full textAbstract:
Artykuł przedstawia Mieczysława Białynię Rzepeckiego i Tadeusza Esmana, kierowników bydgoskiego oddziału Archiwum Państwowego w Poznaniu. Wykorzystano publikowane materiały biograficzne i wyniki kwerendy w archiwach Bydgoszczy i Poznania. Portrety obu archiwistów udało się nieco rozbudować, a ich aktywność umieścić na tle działalności innych kierowników międzywojennych terenowych archiwów państwowych. Wśród kierowników terenowych archiwów państwowych okresu międzywojennego Białynia- Rzepecki i Esman należeli do najmniej licznej grupy pochodzącej z terytorium byłego zaboru pruskiego. Reprezentowali różne generacje archiwistów. Pierwszy, jak co szósty kierownik zaczynał pracę w służbie archiwalnej po sześćdziesiątce, Esman – jak co piąty – przed trzydziestką. Różniło ich wykształcenie, które Białynia-Rzepecki zakończył prawdopodobnie na maturze, a Esman – jak większość szefów archiwów – legitymował się dyplomem uniwersyteckim w zakresie historii. Nie miało to większego wpływu na ich dorobek publikacyjny, choć Esman znalazł się wśród 54 proc. kierowników, którzy przed wojną wydali prace naukowe. Obaj bydgoszczanie, jak większość międzywojennych archiwistów, byli aktywnie społecznie i angażowali się w działalność towarzystwa naukowych. Mieczysław Białynia-Rzepecki and Tadeusz Antoni Esman. Managerial staff in state archives in the years 1918–1939 — an introduction Among the field managers working in state archives in the interwar period, Białynia-Rzepecki and Esman belonged to the smallest group coming from the territory of the former Prussian partition. They represented two different generations of archivists: the former started working in archival services after he had turned sixty (just like 18% of managers), while the latter (like 20% of managers) — before he turned thirty. They also had different education: Białynia-Rzepecki finished his at high school, while Esman (like most managers working in archives) had a university degree in history. This had no real impact on how many papers they published, though it was Esman who was in a group of 54% of managers who had published scientific works before the war. They both came from Bydgoszcz and like most archivists in the interwar period they were socially active and involved in the life of scientific societies.
4
Żygawski, Jakub. "70 lat Archiwum Państwowego w Zamościu." Archiwariusz Zamojski 18 (December 31, 2020): 7–32. http://dx.doi.org/10.56583/az.823.
Full textAbstract:
Archiwum w Zamościu było jednym z 52 oddziałów powiatowych wojewódzkich archiwów państwowych powołanych w 1950 r. Artykuł omawia zmiany, jakie zachodziły w placówce przez 70 lat. Przez pierwsze 25 lat podlegało Wojewódzkiemu Archiwum Państwowemu w Lublinie, w 1976 r. powstało Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Zamościu, aktualnie działa pod nazwą Archiwum Państwowe w Zamościu. W chwili powstania archiwum przejęło skromny zasób akt m.in. Rządu Gubernialnego z lat 1810–1874 i Magistratu Miasta Zamościa, obecnie przechowuje ponad 280 tys. jednostek archiwalnych (2534 m.b. akt), w tym kolekcje znanych osobistości i regionalistów: rodziny Czernickich, prof. Jerzego Antoniego Kowalczyka, prof. Bonawentury Macieja Pawlickiego, dra Krzysztofa Czubary, dra Wojciecha Białasiewicza, prowadzi internetową Galerię Archiwalną, działalność wydawniczą, edukacyjną i popularyzatorską, digitalizuje zbiory (zaawansowane). Autor omawia też tradycje archiwistyczne Zamościa, w którym w okresie staropolskim akta gromadziły cztery instytucje zależne od rodu Zamoyskich: Ordynacja Zamojska, Akademia Zamojska, Kapituła Zamojska oraz samorządowe archiwum miejskie. Współcześnie najstarsze akta Ordynacji Zamojskiej, Akademii Zamojskiej oraz instytucji religijnych przechowują m.in. Biblioteka Narodowa w Warszawie, archiwa diecezjalne w Lublinie i Zamościu, Archiwum Państwowe w Lublinie. Zamojskie archiwalia znajdują się także w Rosji, na Ukrainie, Białorusi, w Austrii, Czechach, Szwajcarii, Szwecji.
5
Żygawski, Jakub. "Powiatowe Archiwum Państwowe w Zamościu w latach 1952–2017." Studia Archiwalne 5 (2018): 105–16. http://dx.doi.org/10.4467/17347513sa.18.006.14539.
Full textAbstract:
Przez blisko 35 lat Archiwum Państwowe w Zamościu było związane organizacyjnie z Archiwum Państwowym w Lublinie. Archiwum w Zamościu utworzono na podstawie rozporządzenia ministra oświaty z dnia 21 VII 1950 r. powołującego 52 oddziały powiatowe wojewódzkich archiwów państwowych. Od 1951 r. oddział przekształcono w Powiatowe Archiwum Państwowe podległe Wojewódzkiemu Archiwum Państwowemu w Lublinie. Na pierwszą dekadę funkcjonowania archiwum w Zamościu przypadł trudny okres organizacji instytucji pod kierownictwem Hipolita Kozioła. Priorytetem była walka o polepszenie warunków bytowych i lokalowych archiwum oraz przejmowanie dokumentacji archiwalnej z przedpola. Od 1962 r. pod kierownictwem Gertrudy Sowińskiej udało się umieścić siedzibę archiwum w specjalnie do tego celu przeznaczonej kamienicy oraz rozwinąć działalność edukacyjno-popularyzacyjną. Na skutek reformy administracyjnej kraju z 1975 r. PAP w Zamościu przekształcono z dniem 1 II 1976 r. w Wojewódzkie Archiwum Państwowe podległe Naczelnemu Dyrektorowi Archiwów Państwowych. Od tego czasu funkcjonuje jako samodzielna jednostka. District State Archives in Zamość in 1950–1975 For almost 35 years the State Archives in Zamość was organizationally connected with the State Archives in Lublin. The Archives in Zamość was founded on the basis of the Regulation of the Minister of Education of 21 July 1950, which established 52 district branches of provincial state archives. From 1951 the branch was transformed into the District State Archives subordinated to the Provincial State Archives in Lublin. The first decade of its functioning was a difficult period of organizing the institution under the management of Hipolit Kozioł. The struggle for better premises to house the archives, the personnel’s living conditions and collecting documentation from various institutions was a priority. From 1962, under the directorship of Gertruda Sowińska, the seat of the Archives was moved to a specially designed house and its education-popularizing activity managed to develop. As a result of the administrative reform of 1975 the District State Archives was transformed into the Provincial State Archives (since 1 February 1976) subordinate to the General Director of the State Archives. Since that time it has functioned as an independent unit.
6
Prokop, Krzysztof R. "[Recenzja]: Regesty listin uložených v Horním Slezsku, svazek II: 1401-1450 • Regesty dokumentów przechowywanych na Górnym Śląsku, tom II: 1401-1450 [...]." Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 106 (December 20, 2016): 411–14. http://dx.doi.org/10.31743/abmk.12116.
Full textAbstract:
Pełny tytuł: [Recenzja]: Regesty listin uložených v Horním Slezsku, svazek II: 1401-1450 • Regesty dokumentów przechowywanych na Górnym Śląsku, tom II: 1401-1450, opracował zespół pod redakcją Antoniego Barciaka i Karla Müllera, Zemský Archiv v Opavě • Archiwum Państwowe w Opolu • Archiwum Państwowe w Katowicach, Opava – Opole – Katowice 2011, ss. 346
7
Przeniosło, Małgorzata, and Marek Przeniosło. "Akta personalne profesorów wydziałów teologicznych uniwersytetów II Rzeczypospolitej." Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 121 (December 29, 2023): 413–24. http://dx.doi.org/10.31743/abmk.14950.
Full textAbstract:
W II Rzeczypospolitej funkcjonowało sześć uniwersytetów, wydziały teologiczne utworzono na pięciu z nich: Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, Uniwersytecie Warszawskim i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Na wydziałach teologicznych w okresie międzywojennym zatrudnionych było w sumie 80 profesorów. Baza źródłowa, którą dysponujemy, badając kadrę profesorską wydziałów teologicznych, jest bogata. Duże znaczenie mają szczególnie akta personalne. Materiały takie znajdujemy w Archiwum Akt Nowych w zespole Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Taką dokumentację przechowują także: Litewskie Centralne Archiwum Państwowe w Wilnie, Lwowskie Państwowe Archiwum Obwodowe, Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Archiwum Uniwersyteckie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Dokumenty, które można znaleźć w aktach personalnych najczęściej dotyczą: spraw zatrudnienia profesorów, aktywności naukowej, realizacji obowiązków dydaktycznych, spraw socjalnych. Prawie w każdej teczce znajduje się życiorys profesora i wykaz jego dorobku naukowego.
8
Wyszyńska, Lucyna. "Powiatowe Archiwum Państwowe w Tomaszowie Lubelskim (1950–1952)." Archiwariusz Zamojski 13 (December 31, 2014): 83–94. http://dx.doi.org/10.56583/az.1191.
Full textAbstract:
Powiatowe Archiwum Państwowe w Tomaszowie Lubelskim istniało zaledwie 2 lata, jego działalność jest mało znana. Zostało powołane na podstawie zarządzenia Ministra Oświaty. Zajęło lokal w prywatnym budynku przy ul. 1 Maja (2 pokoje o łącznej powierzchni 26 mkw.). Kierownikiem został Jan Żarnowiecki. Przeprowadził on wizytacje 68 składnic akt w różnych urzędach i instytucjach w mieście i powiecie. W protokółach wizytacji powtarzały się informacje o złych warunkach przechowywania akt, braku podstawowego wyposażenia, nieporządkowaniu akt, nieprowadzeniu ewidencji, zniszczeniu budynków gmin i dworów, a co za tym idzie akt w nich przechowywanych, w wyniku działań wojennych i napadów UPA. W archiwum tomaszowskim zgromadzono 3 m.b. akt (dane z września 1951 r.). Po likwidacji archiwum akta zostały przeniesione do Chełma. Autorka przypuszcza, że placówka została rozwiązana, gdyż archiwa w większych sąsiednich miastach powiatowych zgromadziły więcej archiwaliów. W Zamościu przechowywano wówczas 35 m.b. akt. Żarnecki został zwolniony z pracy jeszcze przed likwidacją archiwum. Zamieszczono jego krótką biografię; wcześniej był nauczycielem, m.in. w Prywatnej Szkole Ordynacji Zamojskiej w Zwierzyńcu. Opublikowano 3 aneksy: pismo Żarnowieckiego do Archiwum Państwowego w Lublinie z prośbą o nadesłanie umeblowania i sprzętów, protokół zdawczo-odbiorczy akt i ruchomości oraz ostatnie sprawozdanie kierownika w związku z likwidacją urzędu.
9
Mulak, Łukasz. "Archiwum Państwowe w Lublinie w latach 1944–1989." Studia Archiwalne 5 (2018): 17–50. http://dx.doi.org/10.4467/17347513sa.18.002.14535.
Full textAbstract:
Poniższy artykuł stanowi próbę omówienia dziejów oraz najważniejszych obszarów działalności Archiwum Państwowego w Lublinie w latach 1944–1989. W zakresie spraw organizacyjnych przedstawiono w nim podstawowe akty prawne, normujące działalność archiwum oraz jego miejsce w państwowej sieci archiwalnej w Polsce, strukturę organizacyjną z najważniejszymi zmianami, dzieje jednostek zamiejscowych, ciała kolegialne oraz ich zadania, osoby pełniące funkcję dyrektorów placówki, obsadę kadrową i sprawy lokalowe. W zakresie działalności archiwum omówiony został zasób archiwalny oraz najważniejsze zmiany w jego ilości i strukturze wewnętrznej, jak również organizacja i najważniejsze osiągnięcia pionu nadzoru nad narastającym zasobem oraz pracowni konserwatorsko-reprograficznej. Omówiono również działalność archiwum w zakresie bezpośredniego i pośredniego udostępniania materiałów archiwalnych. Na koniec przedstawiono najważniejsze osiągnięcia placówki w zakresie działalności naukowej, popularyzatorskiej i dydaktycznej. State Archives in Lublin in 1944–1989 The article attempts to discuss the history of the most important fields of activities of the State Archives in Lublin in the years 1944–1989. The article presents the principal legal acts that standardize the activity of the Lublin Archives and its place in the archival network in Poland, the organizational structure with the most important changes, the history of the branches, collegial bodies and their tasks, persons acting as directors of the institution, its personnel, and the matters concerning the housing of the Archives. As far as the activity of the Archives is concerned, the article discusses the archival holdings and the most important changes in its quantity and internal structure as well as organization and the most important achievements of the sector of supervision over the continually growing holdings and the reprographic-conservation workshop. The author also discusses the activity of the Archives in the field of direct and indirect accessibility of archival materials. Finally, the article presents the most important achievements of the institution in scientific, popularizing, and teaching fields.
10
Zawacki, Krzysztof. "Archiwum Państwowe w Poznaniu w latach 1939-1945." Przegląd Archiwalno-Historyczny 7 (2020): 205–24. http://dx.doi.org/10.4467/2391-890xpah.20.009.14643.
Full textAbstract:
W niniejszym artykule przedstawiono kwestie związane z organizacją i działalnością Archiwum Państwowego w Poznaniu w latach 1939–1945. W pierwszych akapitach pokazano proces przejmowania poznańskiej placówki przez niemieckie władze archiwalne, do którego należy zaliczyć: zmianę nazewnictwa instytucji na Archiwum Rzeszy w Poznaniu, wymianę kadr, przejęcie kontroli nad państwowym zasobem archiwalnym oraz wprowadzenie systemu opieki archiwalnej. W dalszej części tekstu poruszono wątek związany z zabezpieczeniem i odzyskaniem akt wywiezionych przed rozpoczęciem działań wojennych oraz przejmowaniem dokumentacji instytucji i urzędów, które zakończyły swoją działalność. Niemiecka służba archiwalna interesowała się również archiwaliami kościelnymi, zbiorami prywatnymi oraz aktami zgromadzonymi w archiwach miast i gmin. Poza tym omówiono etapy opracowania materiałów archiwalnych, które nieco odbiegają od współczesnych, a także problemy związane z udostępnianiem State Archive in Poznań in the years 1939–1945 The article presents the history, organization and operation of the State Archive in Poznań in the years 1939–1945. In the first part, the author describes how German archival organizations took control over the Poznań archive. This process involved several elements: changing the name of the institution to the Reich Archive in Poznań, dismissal of the previous staff, taking control over the state archival fond, and the introduction of a system of archival supervision. Subsequent sections highlight the problem of securing and recovering files removed from the archive before the start of hostilities, as well as collecting documentation belonging to institutions and offices that had been shut down. The German archival service was also interested in church archives, private collections or files collected in the municipal or communal archives. The article also discusses the stages of preparing archival materials, which differ slightly from the modern methods, as well as problems related to accessing and sharing archival documents.
11
Kowalczyk, Aneta. "Archiwum Państwowe w Lublinie. Oddział w Kraśniku w latach 1955–2018." Studia Archiwalne 5 (2018): 67–83. http://dx.doi.org/10.4467/17347513sa.18.004.14537.
Full textAbstract:
W artykule przedstawiono historię kraśnickiego Oddziału Archiwum Państwowego w Lublinie od momentu jego powstania 1 VIII 1955 r. do dnia dzisiejszego. W pierwszej kolejności poruszono zagadnienia związane ze zmianami w prawie archiwalnym, które pociągnęły za sobą kilkakrotną zmianę statusu oddziału w Kraśniku. Znaczące były w tym przypadku lata 1976, 1979 oraz rok 1983, kiedy archiwum w Kraśniku zaczęło funkcjonować jako Oddział Archiwum Państwowego w Lublinie. Stan ten trwa do dzisiaj. W następnej części artykułu omówiono zasób oddziału w Kraśniku, który liczy 336 zespołów archiwalnych (stan na 31 XII 2017 r.). Zakres chronologiczny materiałów zgromadzonych w kraśnickim archiwum obejmuje lata 1796–2016. Zasadniczą jego część stanowią akta wytworzone po 1945 r. Przedstawiając historię APL Oddział w Kraśniku zaprezentowano także sylwetki najbardziej zasłużonych archiwistów, pracujących w nim w omawianym okresie. The Lublin State Archives Branch in Kraśnik in 1955–2018 The article presents the history of the Lublin State Archives Branch in Kraśnik from the moment of its foundation (1 August 1955) until the present time. In the first place, the article discusses the issues connected with the changes in the archival law which resulted in the change of the status of the Branch in Kraśnik several times. Particularly significant changes took place in the years 1976, 1979, and 1983 when the archives in Kraśnik started functioning as a Branch of the State Archives in Lublin. This state continues to this day. The next part of the article describes the holdings of the Branch in Kraśnik which consists of 336 archival fonds (as of 31 December 2017). The chronological scope of the materials gathered in the Kraśnik Archives comprises the years 1796–2016. The records produced after 1945 constitute the main part of the Archives. Presenting the history of the Lublin State Archives Branch in Kraśnik, the author also presented the portraits of the most distinguished archivists working in the above mentioned period.
12
Drzewiecka, Dorota. "Powiatowe Archiwum Państwowe w Krakowie 1959–1975." Res Gestae 11 (December 4, 2020): 254–69. http://dx.doi.org/10.24917/24504475.11.15.
Full textAbstract:
The Polish State District Archives functioned in the years 1950–1975, with their tasks including primarily the accession and appraisal of new records. The State District Archives of Kraków existed between 1959 and 1975 as an independent institution, albeit under the supervision of the State Archives of the City and Voivodeship of Kraków. The directors of this institution were, consecutively: Stanisława Kloc, Bogdan Krauze and Aleksander Litewka. One of its most important tasks was to control the repositories of records in several dozens of institutions in Kraków and the surrounding municipal region. By 1970, the State District Archives of Kraków had collected twenty-fi ve archival fonds. Five years later, the institution was liquidated alongside districts themselves, as a result of administrative reforms in Poland, with its fonds being transferred to the State Archives of the City and Voivodeship of Kraków.
13
Staręgowski, Bartosz, Katarzyna Ślusarska, and Żaneta Wasyjczuk. "Archiwum Państwowe w Lublinie. Oddział w Chełmie w latach 1952–2017." Studia Archiwalne 5 (2018): 51–66. http://dx.doi.org/10.4467/17347513sa.18.003.14536.
Full textAbstract:
W artykule przedstawiono dzieje Archiwum Państwowego w Lublinie Oddział w Chełmie, biorąc pod uwagę zarówno zagadnienia organizacyjne i administracyjne (np. problemy lokalowe), jak też te jak najbardziej istotne dla funkcjonowania każdego archiwum, dotyczące wartości przechowywanych w nim materiałów archiwalnych. Zaprezentowano kadrę kierowniczą chełmskiego archiwum. Skupiono się na wykonywanych przez pracowników zadaniach, obrazując sposób ich realizacji przykładami i danymi liczbowymi. Najwięcej uwagi poświęcono zasobowi archiwalnemu, zwłaszcza jego zawartości pod kątem aktotwórców. Następnie skoncentrowano się na wykorzystaniu zasobu, czyli m.in. jego udostępnianiu w czytelni do celów naukowych oraz poprzez kwerendy z urzędów czy od osób indywidualnych z kraju i zagranicy. W ramach popularyzacji wiedzy o archiwach oraz zasobie archiwalnym przywołano tematy wystaw archiwalnych realizowanych na przestrzeni 70 lat, jak również zaznaczono udział chełmskiego archiwum w akcji „Noc Kultury”, która jest przedsięwzięciem realizowanym w ostatnich latach. W artykule zwrócono uwagę na szczególną rolę archiwum, zasobu archiwalnego, archiwistów w życiu nie tylko mieszkańców Chełma i okolic, ale również osób z innych części kraju, jak i z zagranicy. The Lublin State Archives Branch in Chełm in 1952–2017 The article presents the history of the Lublin State Archives Branch in Chełm with respect to both organizational and administrative issues (e.g. problems of housing the Archives) and also the ones that are important for the functioning of all archives, i.e. concerning the value of the stored archival materials. The managing personnel of the Chełm Archives were also presented. The article focuses on the tasks implemented by the personnel, illustrating the way of their implementation by examples and figures. The greatest attention was devoted to the archival holdings, especially their contents regarding the records creators. The authors then focused on the use of the archival holdings i.e. inter alia, on their availability in the reading room for scientific purposes and through archival research ordered by offices or individuals from Poland and abroad. As part of the popularization of the knowledge on archives and archive holdings the subjects of the archival exhibitions held within 70 years were presented. The presence of the Chełm Archives at ‘Noc Kultury’ [The Night of Culture], which is an event organized in recent years was also emphasized. The article pointed out the special role of the Archives, archival holdings, and archivists in the life of not only the residents of Chełm and its vicinity but also people from other parts of Poland and abroad.
14
Krochmal, Anna. "Źródła do najnowszej historii Polski w niemieckich archiwach." Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL 6, Specjalny (July 4, 2024): 455–74. http://dx.doi.org/10.18290/teka24.26.
Full textAbstract:
Relacje polityczne, gospodarcze i kulturalne między Polską a Niemcami mają wielowiekową tradycję. Materiały do historii Polski i relacji polsko-niemieckich przechowywane są w większości ważniejszych archiwów państwowych rozmieszczonych w różnych regionach Niemiec. Są to zarówno archiwa o charakterze centralnym, jak i szczebla regionalnego w poszczególnych landach. Główną instytucją gromadzącą zasób historyczny, w tym liczne polonika do XIX i XX wieku, jest Archiwum Federalne (Bundesarchiv) z siedzibą w Koblencji. Równie ważne materiały historyczne, w tym dokumenty dotyczące II wojny światowej przechowują oddziały Archiwum Federalnego mieszczące się w Berlinie oraz Ludwigsburgu, Centralne Archiwum Wojskowe we Freiburgu, Archiwum Międzynarodowej Służby Poszukiwań w Bad Arolsen, czy też instytucja o charakterze prywatnym, jaką jest Fundacja Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego w Berlinie. Niemal zupełnie nierozpoznane przez polskich historyków pozostają niemieckie archiwa państwowe Północnej Nadrenii-Westfalii zlokalizowane w Düsseldorfie oraz Münster, przechowujące wiele grup archiwaliów dotyczących okupacji ziem polskich oraz losów ludności polskiej w latach 1939-1945. Dostęp do poloników i innych źródeł do historii Polski w instytucjach niemieckich ułatwia cyfryzacja tych zasobów, jak też coraz lepsze ich rozpoznanie w ramach różnych projektów prowadzonych przez polskie archiwa państwowe. Największą inicjatywą realizowaną od ponad dwudziestu lat jest program Reconstitution of the Memory of Poland (Odtworzenie Pamięci Polski), w ramach którego rejestrowane są polonika w Niemczech i innych państwach Europy.
15
Bosko, Maciej, and Szczepan Korulczyk. "Archiwum Państwowe w Lublinie. Oddział w Radzyniu Podlaskim w latach 1952–2017." Studia Archiwalne 5 (2018): 85–104. http://dx.doi.org/10.4467/17347513sa.18.005.14538.
Full textAbstract:
Niniejszy artykuł jest próbą charakterystyki działalności Archiwum Państwowego w Lublinie Oddział w Radzyniu Podlaskim. Poruszono zagadnienia dotyczące historii oddziału radzyńskiego, a także jego poprzednika, Powiatowego Archiwum Państwowego w Łukowie. Ponadto przedstawia kwestie organizacji instytucji, realizowanych przez nią zadań, przechowywanego zasobu oraz umiejscowienia jej w strukturze Archiwum Państwowego w Lublinie. Tekst przybliża wynikający z ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach zakres zadań oddziału oraz jego ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie popularyzacji i działalności naukowej. Wskazuje również na istotną rolę instytucji jako ośrodka kulturotwórczego regionu. The Lublin State Archives Branch in Radzyń Podlaski in 1952–2017 The present article is an attempt to characterize the activity of the Radzyń Podlaski Branch of the State Archives in Lublin. The paper discusses the issues concerning the history of the Branch in Radzyń Podlaski and its predecessor – the District State Archives in Łuków. In addition, it presents the issues of the organization of this institution, implementation of its tasks, storage of the holdings, and its position in the structure of the State Archives in Lublin. The article presents the scope of tasks of the Branch, resulting from the Act on National Archive Resources and Archives, and its most important achievements in popularization and scientific activities. It also highlights the important role of the institution as a culture-forming center.
16
Urban, Robert. "Regionalne czasopisma w zbiorach archiwów, bibliotek i muzeów zamojskich oraz lubelskich." Archiwariusz Zamojski 8 (December 31, 2009): 113–22. http://dx.doi.org/10.56583/az.1533.
Full textAbstract:
Wykaz powstał z myślą o naukowcach, studentach, regionalistach zainteresowanych historią regionu zamojskiego, publikowaną na łamach czasopism, kalendarzy, sprawozdań oraz jednodniówek. Zestawienie zawiera opisy periodyków ukazujących się na terenach powiatów: biłgorajskiego, hrubieszowskiego, tomaszowskiego i zamojskiego do 1974 r. Kierując się przeważnie do zamojskiej biblioteki nie wiemy często, że interesujące nas czasopisma spotkać można również w miejscowym muzeum, a jak się okazuje całkiem sporym zasobem rzadkich czasopism dysponuje Archiwum Państwowe w Zamościu. Z 85-ciu zebranych tutaj czasopism w Archiwum zapoznać się można z przeszło trzydziestoma, z których 8 posiada wyłącznie zamojskie Archiwum.
17
Szudarek, Krystian Maciej. "Od Hermanna Hoogewega do Hermanna Golluba: z dziejów Archiwum Państwowego w Szczecinie (Staatsarchiv Stettin). Recenzja monografii Macieja Szukały, Archiwum Państwowe w Szczecinie w latach 1914–1945. Ludzie i działalność, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Szczecin–Warszawa 2019, ss. 269." Archeion 122 (2021): 393–405. http://dx.doi.org/10.4467/26581264arc.21.004.14484.
Full textAbstract:
Recenzowana monografia omawia dzieje Archiwum Państwowego w Szczecinie (Staatsarchiv Stettin) w okresie od wybuchu pierwszej wojny światowej do zakończenia drugiej wojny światowej. W tych latach dyrektorami archiwum byli kolejno: Hermann Hoogeweg (1913–1923), Otto Grotefend (1923–1930), Erich Randt (1930–1935) i Adolf Diestelkamp (1935–1945). W okresie II wojny światowej, w związku ze służbą wojskową Adolfa Diestelkampa, funkcje kierownika archiwum pełnili Fritz Morré (1939–1941) i Hermann Gollub (1941–1945). Działalność archiwum została ukazana w monografii przez pryzmat funkcji, jakie pełnią instytucje tego typu (gromadzenie, przechowywanie, opracowywanie i udostępnianie zasobu), na tle przemian politycznych i społecznych zachodzących w Niemczech. Dużo miejsca autor poświęcił pracownikom merytorycznym archiwum i prowadzonym przez nich badaniom naukowym. W tym kontekście ukazał kształtowanie się nowego typu archiwisty zaangażowanego politycznie, włączającego się w niemieckie badania wschodnie (deutsche Ostforschung). From Hermann Hoogeweg to Hermann Gollub: history of the State Archives in Szczecin (Staatsarchiv Stettin). Review of the monograph by Maciej Szukła, Archiwum Państwowe w Szczecinie w latach 1919–1945. Ludzie i działalność, Archiwum Państwowe w Szczecinie, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie , Szczecin–Warsaw 2019, pp. 269 The reviewed monograph gives a description of the history of the State Archives in Szczecin (Staatsarchiv Stettin) from the beginning of the First World War to the end of the Second Word War. Within that period the Archives had following directors: Hermann Hoogeweg (1913–1923), Otto Grotefend (1923–1930), Erich Randt (1930–1935) and Adolf Diestelkamp (1935–1945). During the Second World War Fritz Morré (1939–1941) and then Hermann Gollub (1941–1945) deputized for Adolf Diestelkamp when he did military service. The monograph take a look at how the Archives performed its typical functions (collecting, preserving, processing and providing access to archival materials) in the context of the political and social transformation in Germany. The author puts a lot of emphasis on professional working in the Archives and their academic research to show the emergence of a new type of politically engaged archivist who joined the studies on Eastern Europe (deutsche Ostforschung).
18
Pera, Justyna. "Archiwum Państwowe w Poznaniu w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej." Przegląd Archiwalno-Historyczny 8 (December 2021): 165–81. http://dx.doi.org/10.4467/2391-890xpah.21.008.15313.
Full textAbstract:
W artykule zwrócono uwagę na problemy, z którymi borykało się Archiwum Państwowe w Poznaniu bezpośrednio po zakończeniu działań wojennych oraz w pierwszym okresie działalności, tj. do roku 1951. Podstawą źródłową były sprawozdania i plany pracy sporządzane w Archiwum Państwowym w Poznaniu w latach 1945–1951 oraz obowiązujące w tym czasie normatywy, które regulowały działanie instytucji. W publikacji podniesiono problem zabezpieczania i gromadzenia materiałów archiwalnych oraz niedogodności związanych z kompletnym zniszczeniem budynku, a co za tym idzie — brakiem odpowiednich magazynów, które mogłyby zabezpieczyć akta powracające do Archiwum po wojnie oraz nowe, które miały dopiero do niego trafić. State Archive in Poznań in the first years following the Second World War The article discusses the problems that the State Archive in Poznań struggled with soon after the termination of military operations and in the first years of its existence, i.e. until 1951. The main sources for this paper include reports and working plans drafted in the State Archive in Poznań in the years 1945–1951, as well as the operating standards regulating the work of this institution. The publication also raises the issue of protecting and gathering archival materials, as well as the difficulties posed by the complete destruction of the building and the resulting lack of appropriate spaces for secure storage of both new records and files, and ones recovered after the war.
19
Degen, Robert. "Szukała, Maciej. Archiwum Państwowe w Szczecinie w latach 1914–1945: ludzie i działalność. Szczecin: Archiwum Państwowe w Szczecinie; Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, 2019." Archiwa - Kancelarie - Zbiory, no. 11(13) (December 29, 2020): 225. http://dx.doi.org/10.12775/akz.2020.010.
Full text
20
Polańska, Ewelina. "Książka Roku 2021. Bogdan Nowak, Jakub Żygawski, Zamość. Ulice i place (z wykorzystaniem kart pocztowych z kolekcji Stanisława Rudego), Wydawnictwo: Archiwum Państwowe w Zamościu, Książnica Zamojska im. Stanisława Kostki Zamoyskiego, Zamość 2021, ss. 253, ISBN 978-83-949666-1-4." Facta Simonidis 15, no. 2 (December 31, 2022): 159–60. http://dx.doi.org/10.56583/fs.2061.
Full textAbstract:
Recenzja publikacji: Bogdan Nowak, Jakub Żygawski, Zamość. Ulice i place (z wykorzystaniem kart pocztowych z kolekcji Stanisława Rudego), Wydawnictwo: Archiwum Państwowe w Zamościu, Książnica Zamojska im. Stanisława Kostki Zamoyskiego, Zamość 2021, ss. 253, ISBN 978-83-949666-1-4
21
Wójcik, Zbigniew, Michał Boraczyński, and Tomasz Boraczyński. "EDUKACYJNO WYCHOWAWCZA DZIAŁALNOŚĆ KLUBÓW I SEKCJI ZAPAŚNICZYCH W POLSKIM REGIONIE WARMIA I MAZURY (1945 – 1989)." Уманська старовина, no. 8 (December 30, 2021): 94–115. http://dx.doi.org/10.31499/2519-2035.8.2021.249944.
Full textAbstract:
Słowa kluczowe: edukacja, zapasy, współpraca, region, Obwód Kaliningradzki.
Streszczenie
Wkrótce po zakończeniu działań wojennych (1945) utworzono w Okręgu Mazurskim pierwsze placówki oświatowe i rozpoczął się proces edukacyjno-wychowawczy. Po przekształceniu okręgu w województwo olsztyńskie przybył na Warmię ppor. Zenon Rydziński i jako oficer-zapaśnik propagował na modnych wówczas festynach i zawodach pokazowych walory uprawianej niegdyś dyscypliny sportowej. Po utworzeniu w Olsztynie Okręgowego Związku Zapaśniczego szkolenie prowadzono także w powstających spontanicznie klubach i sekcjach Ludowych Zespołów Sportowych. Wspomniane stowarzyszenia szczególnie cenną rolę odgrywały w środowiskach wiejskich. Po zgłębieniu podstaw nawiązano współpracę z Obwodem Kaliningradzkim. Wzajemna wymiana doświadczeń skutkowała wzrostem poziomu wyszkolenia sportowego, budowaniu zrębów przyjaźni między obu społecznościami, a wyjazdy zagraniczne stwarzały możliwość bliższego poznania regionów i kultury mieszkającej tam ludności. Ekipy wyjeżdżające za granicę tworzono z najlepszych zawodników, a powołanie w skład drużyny było dla zapaśników jednocześnie wyróżnieniem i nagrodą. W wymianie sportowej uczestniczyła także młodzież uprawiająca sport w szkolnych sekcjach. W treningach brali udział również młodzi Romowie i Ukraińcy i był to wzorcowy przykład integracji społecznej. Wzrastający poziom wyszkolenia skutkował uczestnictwem w turniejach ogólnopolskich, mistrzostwach Polski, a w roku 1978 rozegrano nawet mecz z przebywającą w Polsce drużyną stanu Colorado (USA).
Bibliografia
Archiwum Akt – Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego. 78, s. 22, Stan urządzeń. [Device status] 78, s. 22.
Archiwum Państwowe, 1951 – Archiwum Państwowe w Olsztynie, Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. 1141, Protokół z posiedzenia egzekutywy KW PZPR z maja 1951 roku, k. 141. [Minutes of the executive meeting of the KW PZPR in May 1951], k. 141.
Archiwum Państwowe – Archiwum Państwowe w Olsztynie, Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. 1141/2093, k. 80. X lat współpracy Olsztyna z Kaliningradem. [10 years of cooperation between Olsztyn and Kaliningrad], k. 80. [Poland].
Archiwum Państwowe, 1972-1973 – Archiwum Państwowe w Olsztynie, Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. 1141/2101, Sprawozdanie z międzywojewódzkiej współpracy partyjnej z krajami socjalistycznymi w latach 1972–1973, k. 14. [Report on interregional party cooperation with socialist countries in 1972–1973], k. 14. [Poland].
Archiwum Państwowe, 1960 – Archiwum Państwowe w Olsztynie, Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. 1141/2087, k. 10. Plan sportowych kontaktów przygranicznych Olsztyn – Kaliningrad na rok 1960. [The plan of sports contacts on the Olsztyn - Kaliningrad border for 1960], k. 10. [Poland].
Archiwum Państwowe, 1963 – Archiwum Państwowe w Olsztynie, Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. 1141/2090, k. 1. Terminarz delegacji Olsztyn – Kaliningrad 1963. [Timetable of the Olsztyn - Kaliningrad delegation 1963], k. 1. [Poland].
Borejsza, 1964 – Czesław Borejsza. Władysław Pytlasiński i jego trening zapaśniczy. Warszawa 1964. 64 s. [Władysław Pytlasiński and his wrestling training]. Warszawa 1964. 64 s. [Poland].
Chełmecki, Głaz, Lipski, 2012 – Chełmecki Jerzy, Głaz Andrzej, Lipski Jerzy. Historia Polskich zapasów 1922 – 2012. Warszawa 2012. 345 s. [History of Polish stocks 1922 – 2012]. Warszawa 2012. 345 s. [Poland].
Dmowski, 1981 – Dmowski Zygmunt. I ty zostaniesz olimpijczykiem. Warszawa 1981. 80 s. [And you will become an Olympian]. Warszawa 1981. 80 s. [Poland].
Dmowski, Skubis, 1976 – Dmowski Zygmunt, Skubis Jacek. Zapasy judo. Warszawa 1976. 133 s. [Judo wrestling]. Warszawa 1976. 133 s. [Poland].
Tracewski, 1979 – Tracewski Janusz. Zapasy dla ciebie. Warszawa 1979. 18 s. [Stocks for you]. Warszawa 1979. 18 s. [Poland].
Filipkowski, 1979 – Filipkowski Tadeusz. Węzłowe problemy oświaty województwa olsztyńskiego po1945r. [Key problems of education in the Olsztyn voivodeship after 1945]. W: Zeszyt Pedagogiczny. 50 lat szkolnictwa polskiego na Warmii i Mazurach. Olsztyn 1979. S. 97– 128. [Poland].
Gąsiorowski, 2005 – Gąsiorowski Andrzej. Podróże historyczne i krajoznawcze na pograniczu pruskim 1466 – 1939. Olsztyn 2005. 379 s. [Historical and sightseeing trips in the Prussian borderland 1466 – 1939]. Olsztyn 2005. 379 s.[Poland].
Godlewski, 1987 – Godlewski Piotr. Mini-zapasy. [Mini-stocks]. W: Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna 1987, Nr 8. Warszawa 1987. S. 5 – 12.
Godlewski, 1987 – Godlewski Piotr. Rozwój organizacyjny sportu zapaśniczego w pierwszych latach Polski Ludowej. [Organizational development of wrestling sport in the first years of People's Poland]. W: Monografia AWF, Poznań, 1987, Nr 235. S. 233–242.
Godlewski, 1987 – Godlewski Piotr. Aktualne problemy badań w zapasach, Warszawa 1987. 59 s. [Current research problems in stocks]. Warszawa 1987. 59 s. [Poland].
Godlewski, 1988 – Godlewski Piotr. Zarys dziejów polskiego zapaśnictwa profesjonalnego. Gorzów Wielkopolski 1988. 64 s. [An outline of the history of Polish professional wrestling]. Gorzów Wielkopolski 1988. 64 s. [Poland].
Gross, 2011 – Gross Radosław. Powszechna Organizacja „Służba Polsce” w województwie olsztyńskim w latach 1948 – 1955. Olsztyn 2011. 384 s. [The General Organization "Służba Polsce" in the Olsztyn voivodship in the years 1948 – 1955]. Olsztyn 2011. 384 s. [Poland].
Górniewicz, 2008 – Górniewicz Józef. Teoria wychowania. Olsztyn 2008. 187 s. [The theory of education]. Olsztyn 2008. 187 s. [Poland].
Jaroszewski, Połaniecka, 2019 – Jaroszewski Julian, Połaniecka Agnieszka. Sukcesy sportowe zapaśników z terenu województwa łódzkiego w latach 1945 – 1990. [Sports successes of wrestlers from the Łódź Province in 1945 – 1990]. W: Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe 2019, t. 2, Nr 3. Częstochowa 2019. S. 71– 93.
Księga Pamiątkowa – Księga Pamiątkowa Ludowego Klubu Sportowego „Agrokompleks” Kętrzyn. [Memorial Book of the People's Sports Club "Agrokompleks". Kętrzyn]. 52 s. [Poland].
Masztaler, Walichnowski, 1999 – Masztaler Jan, Walichnowski Feliks. Wokół stadionu Leśnego. [Around the Leśny Stadium.]. Olsztyn 1999, 38 s. [Poland].
Mistrzostwa w zapasach, 1971 – Mistrzostwa w zapasach. [Wrestling Championship]. W: Gazeta Olsztyńska 1971, Nr 33. S. 4. [Poland].
Nowocień, 2013 – Nowocień Jerzy. Studium o pedagogice kultury fizycznej. Warszawa 2013. 248 s. [A study on the pedagogy of physical culture]. Warszawa 2013. 248 s. [Poland].
Nowakowski, Grotkowski, 1955 – Nowakowski Witold, Grotkowski Józef. Zapasy klasyczne, Warszawa 1955. 90 s. [Classic stocks]. Warszawa 1955. 90 s. [Poland].
Nowe związki, 1965 – Nowe związki. [New relationships]. W: Głos Olsztyński 1965, Nr 209. S. 6. [Poland].
Piłkarze Warmii, 1956 – Piłkarze Warmii i Piszczewiko inaugurują przyjacielskie kontakty Olsztyna i Kaliningradu. [The players of Warmia and Piszczewiko inaugurate friendly contacts between Olsztyn and Kaliningrad]. W: Głos Olsztyńsk 1956, Nr 218. S. 5. [Poland].
Remis na olsztyńskim, 1956 – Remis na olsztyńskim ringu Kalioningrad – Olsztynianka 10:10. [Draw in the Olsztyn ring Kalioningrad - Olsztynianka 10:10]. W: Głos Olsztyński 1956, Nr 228. S. 4. [Poland].
Szypulski, 1991 – Szypulski Edward. Działalność sekcji zapaśniczych na terenie województwa olsztyńskiego w latach 1957 – 1990. Gorzów Wielkopolski 1991. S. 36. [Activity of wrestling sections in the Olsztyn voivodeship in 1957 – 1990]. Gorzów Wielkopolski 1991. S. 36.
Tracewski, 2010 – Tracewski Janusz. Zapasy. W drodze do mistrzostwa, Warszawa 2010. 153 s. [Wrestling. On the way to the championship]. Warszawa 2010. 153 s. [Poland].
Tracewski, 2017 – Tracewski Janusz. Polska szkoła zapasów, Warszawa 2017. 128 s. [Polish school of wrestling]. Warszawa 2017. 128 s. [Poland].
Trzeba pokochać sport, 1975 – Trzeba pokochać sport. [You have to love sport ]. W: Wiadomości Sportowe 1975, Nr 48. S 4. [Poland].
Turniej piłkarski, 1965 – Turniej piłkarski w Braniewie. [Football tournament in Braniewo]. W: Głos Olsztyński 1965, Nr 159. S. 6. [Poland].
Turniej zapaśniczy, 1980 – Turniej zapaśniczy z udziałem reprezentacji Kaliningradu. [Wrestling tournament with the participation of the Kaliningrad national team]. W: Agrokompleks 1980, Nr 20-21. S. 8. [Poland].
Urniaż, 2000 – Urniaż Jerzy. Sport na Warmii i Mazurach w latach 1945 – 1975. Olsztyn 2000. 270 s. [Sport in Warmia and Mazury in the years 1945 – 1975]. Olsztyn 2000. 270 s. [Poland].
Urniaż, 2008 – Urniaż Jerzy. Współpraca sportowa w regionach warmińsko-mazurskim i kaliningradzkim w latach 1956 – 2006. Olsztyn 2008. 285 s. [Sports cooperation in the Warmian-Masurian and Kaliningrad regions in the years 1956 – 2006]. Olsztyn 2008. 285 s. [Poland].
Wójcik, Boraczyński, 2015 – Wójcik Zbigniew, Boraczyński Tomasz. Kultura fizyczna mniejszości polskiej w Prusach Wschodnich. [ Physical culture of the Polish minority in East Prussia]. W: Rozprawy Naukowe 2015, Nr 50. Wrocław 2015. S 16 – 23. [Poland].
Zapasy, 1972 – Zapasy. Olsztyniak B. Andryszczyk – mistrzem Polski. [Inventories. Olsztyniak B. Andryszczyk - the champion of Poland]. W: Głos Olsztyński 1972, Nr 50. S. 4. [Poland].
22
Polańska, Ewelina. "Wyjątkowe wspomnienia ziemianina spod Zamościa z przełomu stuleci. Konrad Lipczyński, Z moich wspomnień, oprac. i wstęp Krzysztof Radziejewski, red. Jakub Żygawski, Wydawnictwo: Archiwum Państwowe w Zamościu, Zamość 2020 [...]." Facta Simonidis 15, no. 1 (June 30, 2022): 225–27. http://dx.doi.org/10.56583/fs.2020.
Full textAbstract:
Pełny tytuł: Wyjątkowe wspomnienia ziemianina spod Zamościa z przełomu stuleci. Recenzja książki: Konrad Lipczyński, Z moich wspomnień, oprac. i wstęp Krzysztof Radziejewski, red. Jakub Żygawski, Wydawnictwo: Archiwum Państwowe w Zamościu, Zamość 2020, seria: Biblioteka „Archiwariusza Zamojskiego”, t. 3, ISBN 978-83-959750-0-4
23
Lange, Tadeusz W. "Wokół tajemniczego dokumentu Jana z Cardony (Archiwum Państwowe w Poznaniu)." Przegląd Archiwalno-Historyczny 9 (2022): 241–61. http://dx.doi.org/10.4467/2391-890xpah.22.012.17224.
Full textAbstract:
Artykuł stanowi rozwiązanie zagadki wtórnie użytej połówki XV-wiecznego pergaminowego dokumentu znajdującego się w posiadaniu Archiwum Państwowego w Poznaniu. Pierwotny dokument zostaje tu zidentyfikowany jako list odpustny wystawiony przez baliwa Jana z C ardony na mocy pełnomocnictwa Sykstusa IV w trakcie papieskiej kampanii mającej na celu zebranie funduszy na obronę wyspy Rodos i zbrojną akcję przeciwko Turkom. W artykule opisana jest sama kampania i rola w niej Katalończyka Joana z C ardony. Podane są także przykłady wyemitowanych wówczas listów odpustnych, na bazie których dokonana zostaje rekonstrukcja tekstu brakującej połowy listu. Around the mysterious document of Juan de Cardona (State Archive in Poznań) This article solves the mystery of the missing half of a 15th century parchment document, owned by the State Archive in Poznań. The original document is identified here as a letter of indulgence issued by bailiff Juan de Cardona pursuant to the power of attorney of the pope Sixtus IV during the papal campaign aiming at collecting funds to protect Rhodes and launch an armed action against the Turks. The article describes the campaign and the role of Catalan Juan de Cardona in the campaign. It also provides examples of letters of indulgence issued back then, which were used as a template to reconstruct the missing half of the letter.
24
Kaznowski, Mariusz. "Beneficja unickiego dekanatu dukielskiego oraz ich użytkownicy w latach 1761-1780." Nasza Przeszłość 100 (December 30, 2003): 257–327. http://dx.doi.org/10.52204/np.2003.100.257-327.
Full textAbstract:
Unicki dekanat dukielski znajdował się w południowo-zachodnim narożniku diecezji przemyskiej. W latach 1761-1780 liczył 27 parafii i jedną filialną. Ze swymi dwoma podziałami terytorialnymi, południowym (Beskid Niski) i północnym (Nizina Strzyżowska), Dekanat Dukielski posiadał wszelkie cechy pogranicza etniczno-religijnego. Istnienie każdej parafii zabezpieczało beneficjum parafialne, tj. dochodowe życie kościelne. Tylko proboszcz, który otrzymał dla swojej parafii instytucję kanoniczną od biskupa ordynariusza, mógł być uprawnionym beneficjentem odpowiedniego utrzymania. Prawo cerkwi unickiej zezwalało świeckim, którzy brali udział w życiu religijnym gminy, na korzystanie z części gruntów należących do kościoła. Artykuł oparty jest na XVIII-wiecznych źródłach z archiwum unickiej diecezji przemyskiej (obecnie Archiwum Państwowe w Przemyślu). Są wśród nich protokoły wizytacji parafialnych w dekanacie dukielskim, opisy beneficjów diecezjalnych, a także spisy członków kościoła, święceń, prezbiterów i diakonów.
25
Mielnicka, Bogumiła. "Listy z Auschwitz." Archiwariusz Zamojski 5 (December 31, 2006): 81–84. http://dx.doi.org/10.56583/az.1439.
Full textAbstract:
Archiwum Państwowe w Zamościu w roku 2006 wzbogaciło swoje zbiory o dokumenty związane z pobytem w KL Auschwitz Henryka Kormańskiego - dar Witolda Korniewskiego. Najcenniejszą ich część stanowi siedem listów więźnia, pisanych do matki Elżbiety Kormańskiej i brata Tadeusza. Dokumenty obozowe nie niosą cennych źródłowych informacji. Stanowią jednak przejmujący dokument okresu okupacji. Pod pozorami normalności, zza zdawkowych listów, urzędowych druków i formularzy, przemawia dramat jednej z tysięcy hitlerowskich ofiar.
26
Zawada, Michał, and Marek Krzykała. "Piętnaście lat digitalizacji w Archiwum Państwowym w Lublinie." Studia Archiwalne 4 (2017): 115–52. http://dx.doi.org/10.4467/17347513sa.17.007.14519.
Full textAbstract:
Archiwum Państwowe w Lublinie od 2002 r. digitalizuje archiwalia i jest jednym z pionierów w tym zakresie wśród archiwów państwowych. Lubelskie Archiwum nieustannie kontroluje proces digitalizacji w celu przystosowania go do rosnących wymogów społeczeństwa informacyjnego oraz realizacji misji trwałego zachowania świadectw przeszłości i zapewnienia do nich powszechnego dostępu w ramach wspierania rozwoju państwa i społeczeństwa obywatelskiego. Doświadczenie, które Archiwum zdobyło podczas 15 lat digitalizacji swego zasobu, jest wynikiem dobrze określonych zasad na szczeblu Naczelnej Dyrekcji i konsekwentnej ich realizacji przez dyrekcję i pracowników Archiwum. Realizując cele digitalizacji archiwaliów, lubelskie Archiwum może się szczycić pokaźnym wkładem w cyfrowe zabezpieczanie i udostępnianie zasobu archiwalnego. Fifteen years of digitization in The State Archive in Lublin The State Archive in Lublin is digitizing archival materials since year 2002 and is still one of pioneers among state archives in this matter. The State Archive in Lublin is continuously controlling process of digitization accepted in its organizational structures in attempt to adjust this process to constantly evolving demands of digital world and informative society. Thanks to this fact Archive provides fulfillment to archival mission of persistent preservation of past testimonies and guarantee of common access to them for the purpose of support for development of The State and of informative society. Experience gained by The State Archive in Lublin during 15 years of digitization of its own fonds is a result of clearly specified rules from Chief Directorate and constructive implementation of these by Directorate and employees of Archive responsible for process of digitization. Fulfilling goals of digitization of archives – from determining hardware and personnel needs, through progress of digitization process, to theoretical thoughts on accurate digital representations of records – Archive in Lublin can rightly be proud of its substantial contribution into digital preservation and access to archival fonds.
27
Żelazek, Beata. "Archiwa Państwowe w obliczu pandemii wywołanej koronawirusem SARS-CoV-2: Archiwum Pandemii." Wieś i Rolnictwo, no. 3 (188) (December 17, 2020): 205–21. http://dx.doi.org/10.53098/wir032020/10.
Full textAbstract:
W tekście przedstawione zostały działania podjęte przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych oraz państwową sieć archiwalną w ciągu kilku pierwszych miesięcy pandemii COVID-19. Archiwa Państwowe jako instytucje, których misją jest trwałe zachowanie świadectw przeszłości i zapewnienie do nich powszechnego dostępu w celu wspierania rozwoju państwa i społeczeństwa obywatelskiego, zorganizowały akcję Archiwum Pandemii A.D. 2020. Społeczna kolekcja dokumentów pandemii wywołanej koronawirusem (SARS-CoV-2). W efekcie projektu powstanie niepowtarzalna kolekcja materiałów w kompleksowy sposób dokumentujących zjawisko pandemii w Polsce z perspektywy zarówno organizacji, jak i jednostek, mieszkańców miast i wsi. W artykule wskazane zostały również inne działania popularyzujące narodowy zasób archiwalny oraz aktywizujące społeczność zgromadzoną wokół państwowej sieci archiwalnej w czasie izolacji społecznej wprowadzonej w ramach zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2.
28
Falkowski, Piotr. "Archiwum Państwowe w Kaliszu. Przewodnik po zasobie archiwalnym, (oprac.) Grzegorz Waliś, (red.)Grażyna Schlender, Archiwum Państwowe w Kaliszu, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Kalisz, 2016, ss. 847." Archiwa - Kancelarie - Zbiory, no. 8(10) (December 11, 2017): 217. http://dx.doi.org/10.12775/akz.2017.013.
Full text
29
Krochmal, Anna. "Verba volant, scripta manent. Spuścizna dokumentacyjna powstania styczniowego." Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL 5 (November 23, 2023): 27–74. http://dx.doi.org/10.18290/teka23.3.
Full textAbstract:
Celem niniejszego artykułu jest przypomnienie skomplikowanych losów spuścizny dokumentacyjnej powstania styczniowego oraz ocena jej obecnego potencjału badawczego. Szczególną uwagę poświęcono materiałom źródłowym dotyczącym roli w powstaniu styczniowym Kościołów różnych wyznań, postawy hierarchii kościelnej wobec toczących się wydarzeń oraz udziału duchowieństwa w działaniach powstańczych. Przedmiotem zainteresowania były zarówno materiały archiwalne zgromadzone przez archiwa i instytucje pamięci w Polsce, jak i poza jej obecnymi granicami. Twórcami spuścizny dokumentacyjnej powstania styczniowego były zarówno organy władzy utworzonego państwa podziemnego i osoby zaangażowane w ruch powstańczy, jak i władze zaborcze. Najważniejsza dla odtworzenia dziejów ruchu narodowego część dokumentacji powstała w toku bieżącej działalności centralnych oraz terenowych władz powstańczych. Główna jej część jest przechowywana w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i w 2014 r. została wpisana na prestiżową listę krajową w programie UNESCO „Pamięć Świata”. Ważne źródła gromadzą archiwa państwowe w 13 miastach: Kalisz, Płock, Lublin, Łódź, Częstochowa, Kielce, Radom, Piotrków Trybunalski, Warszawa, Siedlce, Zamość, Białystok i Suwałki. Materiały dotyczące reakcji Galicji na wybuch powstania 1863 r. są przechowywane w Archiwum Państwowym w Przemyślu, Archiwum Państwowym w Rzeszowie oraz Archiwum Narodowym w Krakowie. Fragmenty spuścizny dokumentacyjnej powstania zachowały się w archiwach instytucji polonijnych poza krajem oraz w zasobach archiwów państw sąsiadujących obecnie z Polską. Są to materiały przechowywane w archiwach państwowych w Ukrainie (głównie we Lwowie i w Kijowie), Białorusi (archiwa w Mińsku), Litwie (w archiwach i bibliotekach w Wilnie) oraz Rosji (w archiwach w Moskwie i Petersburgu oraz państwowych archiwach obwodowych w Irkucku, Omsku i Tobolsku).
30
Kuranc-Szymczak, Małgorzata. "Edward Maria Kopciński 1921-1994 regionalista z Warszawy." Archiwariusz Zamojski 8 (December 31, 2009): 87–92. http://dx.doi.org/10.56583/az.1530.
Full textAbstract:
Edward Kopciński, metryką i sercem zamościanin, całym dorosłym życiem związany był z Warszawą. Pełniąc ważne funkcje państwowe, działał przez długie lata na rzecz miasta młodości, przede wszystkim w Warszawskim Kole Zamościan. Ukoronowaniem jego prezesury stała się słynna wystawa poświęcona Zamościowi na Zamku Królewskim w Warszawie. W 2009 r. Wszystkie pozostałe po Nim dokumenty przekazała do Archiwum Państwowego w Zamościu p. dr Dorota Kopcińska. Autorka nakreśla sylwetkę wielkiego pasjonata Hetmańskiego Grodu, przybliża badaczom Zamościa dorobek społeczny Edwarda Kopcińskiego, skupiony wokół historii Zamościa i umacniania tożsamości regionalnej.
31
Poźniak, Grzegorz Michał. "Moritz Brosig (1815–1887) – działalność organoznawcza na Śląsku Opolskim na podstawie zbiorów Archiwum Państwowego w Opolu." Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 40, no. 1 (June 21, 2020): 179–214. http://dx.doi.org/10.25167/sth.1950.
Full textAbstract:
Moritz Brosig (1815–1887) był śląskim muzykiem, organistą i kompozytorem. Jego twórcza działalność koncentrowała się na szeroko pojętej muzyce liturgicznej. Archiwum Państwowe w Opolu przechowuje 35 opinii organoznawczych sporządzonych przez niego w latach 1871–1884, które dotyczą instrumentów na Śląsku Opolskim. Jest to niezwykle interesujący i bogaty zestaw dokumentów, pełen ciągle nieodkrytej wiedzy o śląskim budownictwie organowym XVIII–XX w. Artykuł prezentuje zawartość opinii eksperckich Moritza Brosiga. Autor skupia się na kwestiach brzmieniowych, ale wymienia także wiele nazw ówczesnych warsztatów organmistrzowskich.
32
Popczyk-Szczęsna, Beata. "Biografia performowana, czyli sceniczna gra (z) archiwum życia aktorki: Studium przypadku." Pamiętnik Teatralny 71, no. 3 (October 3, 2022): 65–85. http://dx.doi.org/10.36744/pt.1041.
Full textAbstract:
Artykuł dotyczy kwestii reprezentacji biografii w sztukach teatralnych, w których „bieg życia” jednostki stanowi podstawę zabiegów re-kreacyjnych. Wśród najnowszych przedstawień inspirowanych materiałem biograficznym, często autotematycznych, które oscylują między fikcją i faktografią, wyróżniono typ określony jako biografia performowana. Jako reprezentatywny przykład takiego przedstawienia wybrano spektakl Wielce Szanowna Pani (reż. Martyna Peszko, Teatr Polski im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy, 2020) inspirowany biografią aktorki Haliny Mikołajskiej i utrzymany w poetyce gry (z) archiwum. Sceniczne performowanie biografii Mikołajskiej odbywa się dzięki wykorzystaniu dokumentacji pisanej i filmowej, utworów literackich, autotematycznych wypowiedzi i zachowań wykonawczyń oraz interakcji z publicznością. Dzięki temu fragmentaryczna re-kreacja jednostkowej biografii splata się z osobistymi i ogólnymi refleksjami o etycznych i emocjonalnych wyzwaniach wpisanych w zawód artystki scenicznej. Podstawą analizy przedstawienia jest pojęcie reenactment wprowadzone przez Rebekkę Schneider na określenie tych praktyk przywołania przeszłości, w których afektywny akt rekonstrukcji historii jest jednocześnie kreacją osobistej wypowiedzi wykonawców.
33
Szyszka, Bogdan. "Listy Zygmunta Klukowskiego do Sochańskich." Archiwariusz Zamojski 5 (December 31, 2006): 71–80. http://dx.doi.org/10.56583/az.1438.
Full textAbstract:
W 2005 r. Archiwum Państwowe w Zamościu wzbogaciło się o cenny materiał epistolograficzny – 6 listów z lat 1940-1948.1 Ich autorem jest doktor medycyny Zygmunt Klukowski (1885-1959), lekarz, bibliofil, historyk, kronikarz, dokumentalista zbrodni hitlerowskich na Zamojszczyźnie i koronny świadek na procesie w Norymberdze. Był wyjątkowo aktywną postacią rozwijającą działalność w wielu dziedzinach. Pracując w małych miejscowościach z dala od ośrodków akademickich, pozbawiony bibliotek naukowych i archiwów nie stracił zapału i energii do pracy naukowej. Jego aktywność rosła w miarę zajmowania się tematyką bibliofilstwa i historii. Inspirował do pracy twórczej ludzi o podobnych zainteresowaniach i pasji badawczej.
34
Magowska, Anita, and Halina Bogusz. "History of the Saint Elizabeth Sisters’ Hospital in Poznań and its owners." Acta Medicorum Polonorum 4 (December 1, 2014): 63–78. http://dx.doi.org/10.20883/amp.2014/5.
Full textAbstract:
Artykuł przedstawia działalność istniejącego w latach 1909-1949 Szpitala Zgromadzenia Sióstr Św. Elżbiety w Poznaniu. Podstawą źródłową są materiały pochodzące ze zbiorów poznańskich elżbietanek i Archiwum Państwowego w Poznaniu. Przedstawiono historię szpitala, za szczególnym uwzględnieniem dwóch wojen światowych, jego organizację, personel medyczny i pacjentów. Elżbietanki przybyły do Poznania w 1871 r. i początkowo pełniły posługę pielęgniarską w domach chorych. W 1909 r. otworzyły tutaj szpital, który był zorganizowany według najlepszych wzorów zachodnioeuropejskich. Jego dyrektorem był dr Leon Mieczkowski, były asystent znakomitych polskich chirurgów Ludwika Rydygiera i Jana Mikulicza, a po jego śmierci Jan Schlingmann. Po II wojnie światowej szpital został znacjonalizowany. Dopiero w 2012 r. władze państwowe zwróciły siostrom budynek.
35
Karwalska, Beata. "Archiwa rodzinne w archiwach państwowych i konkurs dla archiwistów rodzinnych w Archiwum Państwowym w Poznaniu." Przegląd Archiwalno-Historyczny 3 (2016): 243–50. http://dx.doi.org/10.4467/2391-890xpah.16.014.14902.
Full textAbstract:
Tekst przedstawia informacje o zainicjowaniu kampanii społecznej na temat archiwów rodzinnych i utworzeniu punktów konsultacyjnych w archiwach państwowych. Jest próbą zwrócenia uwagi na kwestie gromadzenia dokumentów w archiwach prywatnych. Omawia również konkurs dla archiwistów rodzinnych na temat: „Najstarszy dokument w mojej rodzinie” zorganizowany przez Archiwum Państwowe w Poznaniu z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów w 2015 r. Family archives in national archives and a competition for family archivists in the National Archive in Poznań The text presents information about the introduction of a social campaign concerning family archives and about the creation of information points in national archives. Its aim is to draw attention to the issue of collecting documents in family archives. It also discusses the competition for family archivists on the following subject: “The oldest document in my family”, organized by the National Archive in Poznań to celebrate the International Archives Day in 2015.
36
Follprecht, Kamila. "Wzbogacanie zasobu archiwalnego poprzez dary. Przyczynek do dziejów Archiwum Narodowego w Krakowie i jego poprzedników w XIX–XXI w." Krakowski Rocznik Archiwalny 27 (2021): 137–65. http://dx.doi.org/10.4467/12332135kra.21.004.14683.
Full textAbstract:
Powołane przez Radę Miejską w 1887 r. Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa wzbogacało swój zasób dzięki darom przekazywanym przez mieszkańców – zarówno archiwaliów czy muzealiów, jak i książek. Natomiast działające od 1878 r. Krajowe Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie, podlegające galicyjskim władzom krajowym, zaufanie ofiarodawców zaczęło zyskiwać dopiero po przejęciu w 1919 r. przez władze polskie. Te działania kontynuowało od 1952 r. Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Krakowie, powstałe z połączenia obu archiwów (obecnie Archiwum Narodowe w Krakowie). Wspieranie powstających w Krakowie w XIX w. muzeów i bibliotek gromadzących pamiątki minionej świetności Rzeczypospolitej było uznawane za patriotyczny obowiązek, z czasem dawało możliwość zabezpieczenia dla przyszłych pokoleń dokumentów rodzinnych, materiałów wytworzonych przez osoby aktywnie działające na różnych polach czy instytucji lub organizacji, które zakończyły działalność. Archiwum zawsze z wdzięcznością przyjmuje ofiarowywane archiwalia dotyczące Krakowa, Małopolski czy szerzej Galicji, bowiem misją archiwów państwowych jest zachowanie wszelkich materiałów archiwalnych będących źródłem do dziejów Polski i jej mieszkańców. Expansion of archival resources through donations. A contribution to the events of the National Archives in Krakow and its predecessors in the 19th–21st centuries Established by the Town Council in 1887, the Krakow Town Archives of Former Records enriched its resources thanks to donations from inhabitants – both archival materials or museum items, and books. However, operating from 1878, the Local Archives of Records of the Courts for the Nobility in Krakow, under the Galician authorities, only began to obtain the trust of benefactors after it was taken over by Polish authorities in 1919. These activities continued from 1952 in the form of the State Archive of the Krakow Province, founded through a merger of both archives (currently the National Archives in Krakow). Supporting the museums and libraries founded in Krakow in the 19th century that collected souvenirs of the past greatness of the Republic was regarded as a patriotic duty, providing an opportunity to safeguard for future generations family documents, materials created by those active in various fields or institutions and organisations which have ended their activities. The Archives always gratefully accepts donated archival materials connected with Krakow, Malopolska or Galicia, as the mission of the state archives is to store all archival materials that could be a source of information concerning the history of Poland and its inhabitants.
37
Bujak ks., Grzegorz. "Kancelaria parafialna w zaborze austriackim i jej dokumentacja na przełomie XIX I XX wieku." Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 116 (December 6, 2021): 15–35. http://dx.doi.org/10.31743/abmk.12923.
Full textAbstract:
Kościół katolicki spełniał ważne zadania w strukturze administracyjnej monar-chii habsburskiej. Były one realizowane w oparciu o sieć parafialną i przepisy państwowe oraz kościelne. Dla ich realizacji niezbędna była sprawnie działająca kancelaria parafialna, która w odpowiednich formach rejestrowała zróżnicowane informacje dotyczące życia wiernych i działalności duszpasterskiej. W artykule zostały przedstawione zasady organizacji kancelarii, registratury i archiwum w parafiach katolickich na terenie zaboru austriackiego w szczytowym okresie ich rozwoju na przełomie XIX w XX wieku. Zostały omówione cele i sposoby prowadzenia ksiąg metrykalnych i innych form dokumentacji parafialnej oraz zasady korespondencji urzędowej. Podstawą opracowania był podręcznik prowadzenia kancelarii parafialnej dla duchowieństwa, autorstwa ks. Alojzego Jougana, profesora uniwersytetu we Lwowie z 1912 r., w którym omówione zostały formalno-prawne i praktyczno-duszpasterskie zasady prowadzenia kancelarii parafialnej.
38
Chorążyczewski, Waldemar, and Paweł Gut. "Historia w archiwach i archiwa w historii. Udział archiwów państwowych w rozwoju historiografii polskiej." Archeion 120 (2019): 50–88. http://dx.doi.org/10.4467/26581264arc.19.002.11811.
Full textAbstract:
Celem tego studium jest uchwycenie najgłębszych związków metodologicznych pomiędzy archiwami i nauką historyczną, konstytuujących z jednej strony archiwa jako instytucje naukowe, a z drugiej gwarantujących historii status dyscypliny naukowej. Polskie archiwa państwowe są dla nas przestrzenią poddającą się w dziedzinie archiwalnej najłatwiej obserwacji interesujących nas zjawisk i trendów, a jednocześnie pretekstem do rozważań szerszych, dzięki wytyczaniu przez archiwa państwowe w każdym chyba kraju generalnych kierunków rozwojowych całej dziedziny archiwalnej. Podobnie traktujemy historiografię polską, rozumiejąc, że żadna dyscyplina, nawet humanistyczna lub społeczna, nie jest narodowa, a tylko w tym czy innym kraju uprawiana. Podstawą źródłową przy tego typu badaniach są oczywiście w pierwszym rzędzie publikowane tradycyjnie lub w Internecie teksty wyrażające stanowiska i poglądy osób szczególnie aktywnych w zakresie refleksji nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością dziedziny archiwalnej. Wzajemne odkrywanie się przez historię i archiwa miało miejsce w dobie oświecenia i romantyzmu, co zakończyło się okrzepnięciem historii jako dyscypliny naukowej uprawianej zasadniczo na uniwersytetach, a także ukształtowaniem się instytucji archiwalnych nowego typu, coraz silniej powiązanych nie z administracją i sądownictwem (choć te związki nigdy nie znikły), ale na pierwszym miejscu z nauką historyczną. Wykształcił się etos zawodu archiwisty już nie jako prawnika i urzędnika, lecz historyka wyedukowanego uniwersytecko. Zdarzały się sytuacje, gdy profesor uniwersytetu, a jednocześnie dyrektor archiwum, specjalnie zatrudniał w archiwum swych seminarzystów, by zdobyli naukową ogładę. Archiwa stawały się kuźnią kadr naukowych, a jednocześnie chętnie zatrudniały historyków wyposażonych w odpowiednie rekomendacje profesorów uniwersyteckich. Fakultety historyczne uniwersytetów kształciły albo wprost archiwistów, albo uczonych użytkowników, dobrze rozumiejących specyfikę pracy archiwów. Archiwa stały się jakby naturalnym warsztatem pracy historyków, obok bibliotek naukowych. Zasób archiwalny do badań naukowych wykorzystywali równolegle lub często wspólnie zarówno historycy zatrudnieni na uniwersytetach, jak i historycy zatrudnieni w roli kustoszy archiwaliów. Archiwa, a szczególnie pracownie naukowe, stały się miejscami spotkań: historyka z ludźmi z przeszłości przemawiającymi poprzez archiwalia, z archiwistami i innymi historykami. Wytworzył się etos zawodu archiwisty jako osoby naukowo kompetentnej, by pożądane archiwalia odszukać, odczytać literalnie i zinterpretować, czyli przeprowadzić pełną krytykę źródła. Wiek XX przyniósł jeden jeszcze obszar działań archiwów, który jest newralgiczny dla nauki historycznej, mianowicie kształtowanie zasobu archiwalnego, w tym decydowanie o tym, co będzie stanowiło źródła historyczne dostępne w archiwach i pozwalające tworzyć uczone konstrukcje przeszłości. Na polu tym podejmowanych jest wiele decyzji kontrowersyjnych. Teoria selekcji zrodzona w łonie historii modernistycznej, procesualnej, nie zadowala obecnych historyków codzienności, mentalności i mikrohistorii. Archiwa państwowe starają się w jakiś sposób sprostać przemianom nauki historycznej, co nie w pełni się udaje. W sukurs przychodzą historii archiwa społeczne, nastawione właśnie na dokumentowanie życia małych grup społecznych. W dobie postulowanej szerokiej dostępności archiwów dla każdego, w tym nieuczonego użytkownika, wiele metod i zasad pracy archiwów podlega rewizji. Nie spowoduje to zniknięcia uczonych historyków z archiwów. Samo ich przygotowanie będzie zawsze ich uprzywilejowywało w archiwach. Z ich wiedzy i doświadczenia w pracy z archiwaliami archiwa będą mogły korzystać w realizacji swojej misji w informacyjnym społeczeństwie przyszłości, zwłaszcza jeśli nie wszyscy archiwiści będą historykami, na co się zanosi.
39
Radziejewski, Krzysztof. "Osiem nieznanych dokumentów z kancelarii Komendy Obwodu Zamość Armii Krajowej." Archiwariusz Zamojski 7 (December 31, 2008): 75–86. http://dx.doi.org/10.56583/az.1513.
Full textAbstract:
Kilka dokumentów z AK-owskiej kancelarii Komendy Obwodu Zamość znalazło swoje miejsce w zamojskim Archiwum. Zostały przekazane przez Rodzinę znanego zamojskiego kupca Stanisława Matei w czerwcu 2008 r. Archiwum Państwowe w Zamościu nie posiadało dotąd w zbiorach dokumentów z okresu konspiracyjnej działalności Armii Krajowej w obwodzie zamojskim. Dość nieoczekiwanie odnalazły się również zupełnie nieznane, szczątkowo zachowane dokumenty poakowskie rejonu XXV z okresu czerwiec 1945 – luty 1946 r. Rejon ten był częścią obwodu zamojskiego. Dokumenty po S. Matei obejmują okres 12 VIII 1943 – 8 III 1944 r. Są to zapisane jednostronnie maszynopisy, podniszczone i uszkodzone. Pierwsze trzy wykonane są na papierze przebitkowym. Posiadają numerację nadaną przypuszczalnie w kancelarii niższego szczebla – Rejonu Zamość obejmującego miasto. Z roku 1943 pochodzą trzy kartki oznaczone numerami 187-189 (wpisane czerwonym ołówkiem). Są to faktycznie dwa dokumenty, ale o podobnym charakterze, które należy czytać w odwrotnej niż numeracja kolejności. Z 1944 r. pochodzi sześć kartek, dwie formatu A4, pozostałe mniejsze. Trzy oznaczone nr 2 – 4 (ołówek) oraz dopisaną na każdym piórem datą – „I 44”. Pozostałe trzy (dopisane ołówkiem: 24, 32, 37) nie łączy już jedna wspólna cecha. Pisane są lakonicznie, w pośpiechu (listy aresztowanych), zawierają informacje i wykazy. Obok nazwisk powszechnie znanych w okresie okupacji na terenie Zamościa i powiatu są pseudonimy i kryptonimy osób będących w konspiracji.
40
Tadeusiewicz, Hanna. "O wydawnictwie słownikowym z zakresu biografistyki księgoznawczej." Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 10 (December 11, 2019): 335–44. http://dx.doi.org/10.33077/uw.25448730.zbkh.2016.127.
Full textAbstract:
W artykule zaprezentowano wydawnictwo z zakresu biografistyki księgoznawczej pt. Słownik pracowników książki polskiej, realizowane w Uniwersytecie Łódzkim – najpierw w Bibliotece Uniwersyteckiej w Łodzi (od 1958 r.), następnie – w Katedrze Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UŁ (od 1992 r.). W latach 1972-2016 ukazał się tom podstawowy Słownika (1972) i cztery suplementy (1986, 2000, 2010, 2016). Redaktorami naukowymi były kolejno: I. Treichel, H. Tadeusiewicz, M. Rzadkowolska. Planowany piąty suplement poprowadzi A. Walczak-Niewiadomska. Edytorem Słownika było Państwowe Wydawnictwo Naukowe (tomy z 1972 i z 1986 r.) i Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich (tomy z 2000, 2010 i 2016 r.). Autorka omówiła także zakres tematyczny i zasięg chronologiczny Słownika, jego warsztat (publikacje towarzyszące, kartoteki, archiwum); podała ogólna liczbę haseł (4842) i autorów (1100), podkreśliła znaczenie wydawnictwa dla biografistyki księgoznawczej oraz dziejów książki w Polsce.
41
Małecka, Monika. "Michał Janeczek, Katalog starych druków Archiwum Państwowego w Poznaniu, Poznań: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych 2016, s. 420 [1]." Biblioteka, no. 21(30) (December 15, 2017): 287. http://dx.doi.org/10.14746/b.2017.21.17.
Full text
42
Chojecka, Joanna. "Archiwa otwarte. O obecności archiwów państwowych w przestrzeni publicznej w kontekście założeń, realizacji i efektów Strategii archiwów państwowych na lata 2010–2020." Archeion 120 (2019): 122–35. http://dx.doi.org/10.4467/26581264arc.19.005.11814.
Full textAbstract:
Współcześnie, prowadząc politykę otwartego dostępu do zasobu, archiwa w pierwszym rzędzie zaspokajają szerokie potrzeby informacyjne jednostek i zbiorowości. Dysponując wyjątkowym potencjałem, coraz bardziej świadomie mogą kreować potrzeby społeczne, inicjować zdarzenia, oddziaływać na społeczność. Zasada publiczności archiwów staje się jedną z podstawowych zasad współczesnej archiwistyki. Jej założenia determinują działania archiwów, które coraz częściej przesuwają środek ciężkości z prac wewnętrznych na prace publiczne. Nowoczesne archiwum państwowe to przestrzeń dla spotkań i ludzi, w której archiwa są obecne w co najmniej trzech wymiarach: realnym, wirtualnym, emocjonalnym. Wymiar emocjonalny archiwów silnie oddziałuje na ich odbiór, postrzeganie, ocenę, nadaje charakter instytucji i jej wizerunek w społeczeństwie. Aby archiwa w XXI w. stawały się coraz bardziej świadomymi organizacjami, pozytywnie postrzeganymi w społeczeństwie, wymagają dobrego zarządzania, profesjonalnego podejścia i strategicznego planowania we wszystkich obszarach działalności i aktywności. Powinny świadomie dążyć do tego, aby być instytucjami pozytywnie odbieranymi w społeczeństwie, czynnie uczestniczącymi w bieżących wydarzeniach w lokalnych społecznościach, w których działają, włączającymi się aktywnie w wydarzenia organizowane przez innych, nie tylko skupiające się na własnych pomysłach. Dysponując unikatowym zasobem źródeł historycznych, połączone w sieci archiwów państwowych, powinny być atrakcyjnym partnerem dla wielu instytucji i organizacji, dla szkół, dla lokalnych władz. Budowanie pozytywnego wizerunku w społeczeństwie to realne wyzwanie, swoiste to be or not to be archiwum i skupionych w nich archiwistów. Zmiany w obszarze wizerunkowym mogą ułatwić archiwom funkcjonowanie w obliczu kolejnych wyzwań, niemniej konieczność tej zmiany archiwiści muszą najpierw zaakceptować, a sam proces zmian rozpocząć od siebie samych.
43
Rezler, Marek. "Materiały do dziejów Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914–1921 i Związku Powstańców Wielkopolskich 1918–1919 w zasobie Archiwum Państwowego w Poznaniu." Przegląd Archiwalno-Historyczny 6 (2019): 177–85. http://dx.doi.org/10.4467/2391-890xpah.19.010.14939.
Full textAbstract:
W 2011 r., z okazji zbliżającej się, setnej rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego, Archiwum Państwowe w Poznaniu przystąpiło do rejestrowania i digitalizacji dokumentów dotyczących powstania, znajdujących się w zasobach Archiwum. Szczególnie interesujący jest zespół nr 884: Związek Powstańców Wielkopolskich, w którym zgromadzono dokumenty niemal wszystkich związków kombatanckich zrzeszających weteranów wielkopolskich wydarzeń z lat 1918–1919. Zachowany materiał, zebrany w 402 j.a. (13 960 rekordów spisu), choć nierówny merytorycznie, pozwala zorientować się wielokierunkowo w realiach środowiska w okresie (zwłaszcza) międzywojennym. Spis zespołu został zakończony i jest gotowy do udostępnienia w sieci. Polish Association of the Veterans of National Uprisings 1914–1921 and the Association of Greater Poland Uprising Veterans 1918–1919 in the light of the materials of the State Archive in Poznań In 2011, to celebrate the upcoming one-hundredth anniversary of the Greater Poland Uprising, the State Archive in Poznań began registering and digitalizing documents regarding the uprising, found in the collection of the Archive. Fond no. 884: “Association of Greater Poland Uprising Veterans” is particularly interesting. It includes documents on nearly all veteran associations uniting veterans of the events in Greater Poland in the years 1918–1919. The preserved material, collected in archival unit 402 (13 960 records on the list), though of varying quality, allows one to gain some knowledge on the operation of the community, especially in the interwar period. The inventory of the fond is now complete and ready to be shared on the Internet.
44
Franciszek, Sidor. "Działalność społeczna i polityczna ks. Andrzeja Wyrzykowskiego." Studia Sandomierskie. Teologia – Filozofia – Historia 29 (March 1, 2023): 37–50. http://dx.doi.org/10.15633/sts.2903.
Full textAbstract:
Ks. Andrzej Wyrzykowski należy do grona wybitnych duchownych diecezji sandomierskiej, którzy posługiwali w niej w pierwszej połowie XX w. Po zdobyciu gruntownego wykształcenia w Akademii Duchownej w Petersburgu piastował wiele stanowisk kościelnych w Sandomierzu, m.in. wykładowcy miejscowego seminarium, dyrektora biblioteki tej uczelni i oficjała Sądu Biskupiego. Oprócz tych zajęć duchowny angażował się w działalność organizacji dobroczynnych (Stowarzyszenie Spożywców, Spółdzielnia Spożywców „Społem”, Polski Czerwony Krzyż) oraz stowarzyszeń społecznych (m.in. Polskie Towarzystwo Krajoznawcze, Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, straż pożarna). Jednocześnie kapłan ten brał udział w życiu politycznym Sandomierza, np. był członkiem Rady Miasta z ramienia Związku Ludowo-Narodowego. Przedmiotem niniejszego artykułu są szczegółowe kwestie związane z działalnością społeczną i polityczną ks. Andrzeja Wyrzykowskiego. Zamieszczone tu informacje zaczerpnięto zarówno z archiwów kościelnych (Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu), jak i państwowych (Archiwum Państwowe w Kielcach Oddział w Sandomierzu). Artykuł wyraźnie dowodzi, że w okresie międzywojennym wielu duchownych oprócz swoich podstawowych obowiązków kościelnych aktywnie włączało się również w inne sfery życia społecznego. Działalność ta została wyraźnie ograniczona po przejęciu władzy przez komunistów po zakończeniu II wojny światowej.
45
Urban, Robert. "Czasopisma odnalezione." Archiwariusz Zamojski 12 (December 31, 2013): 143–52. http://dx.doi.org/10.56583/az.1206.
Full textAbstract:
Artykuł uzupełnia białe plamy w historii zamojskiej prasy. Podczas kwerendy akt Starostwa Powiatowego Zamojskiego (Archiwum Państwowe w Lublinie) jego autor natrafił na nieznane czasopisma: „Głos Kolegialny” (6 numerów), „Nowe Wiadomości Zamojskie” oraz 2 żydowskie jednodniówki. „Głos Kolegialny” był wydawany w Radecznicy, przez kolegium prowadzone przez bernardynów (obok znanej wcześniej „Młodzieży Serafickiej”). Publikował artykuły o charakterze religijnym, historyczne (jeden z dodatków poświęcony sanktuarium św. Antoniego w tej miejscowości), opisywał wydarzenia z życia szkoły i zakonu. Pierwszy i prawdopodobnie jedyny numer „Nowych Wiadomości Zamojskich” ukazał się w styczniu 1937 r. w Zamościu. Z pisma starosty zamojskiego pochodzi informacja o kolejnym czasopiśmie – „Strzeleckiej Gromadzie”, wydawanej przez Zarząd Powiatowy Związku Strzeleckiego w Zamościu; redaktor Michał Bojarczuk, dyrektor szkoły, regionalista. „Jednodniówka Zarządu Związków Detalicznych i Drobnych Kupców w Zamościu” ukazała się w 1939 r., nakład 600 sztuk, tłoczona w Drukarni Szpera; poświęcona próbie konsolidacji zamojskiego kupiectwa żydowskiego. „Hechaluc Hacair”, prawdopodobnie również jednodniówka, ma formę odezwy do szczebrzeszyńskich Żydów o zaangażowanie się w budowę żydowskiej państwowości w Palestynie. Dołączono reprodukcje wszystkich czterech stron „Nowych Wiadomości Zamojskich”, wszystkie okładki „Głosu Kolegialnego” i karty tytułowe jednodniówek.
46
Stankiewicz, Zbigniew. "Wojsko niemieckie w Zamościu 1939–1944." Archiwariusz Zamojski 19 (December 31, 2021): 81–203. http://dx.doi.org/10.56583/az.811.
Full textAbstract:
Opierając się na literaturze źródłowej, w tym nietłumaczonej na jęz. polski, meldunkach NKWD USRR, niemieckich zdjęciach lotniczych i planach lotnisk na Zamojszczyźnie sporządzonych przez Archiwum Państwowe w Zamościu, autor stworzył bardzo obszerny artykuł omawiający strukturę wojsk niemieckich: sił powietrznych, także jednostek lądowych i policyjnych, stacjonujących podczas wojny w Zamościu i regionie zamojskim. Najwięcej informacji dotyczy 1941 r., gdy w Zamościu ulokowały się na krótko dowództwa niemieckich dystryktów lotniczych, a także dywizje 6. Armii, powstał węzeł lotniskowy ze zbudowanymi i rozbudowanymi przez Niemców lotniskami w Klemensowie i Łabuniach (dwa najważniejsze), Dubie, Mokrem (jako jedyne funkcjonowało przed wojną jako cywilne), Żdanowie, Sitańcu, Hostynnem, Zamościu i lądowiskami w Zamościu, Kadłubiskach, Komarowie-Osadzie, Krasnymstawie i Tarnawatce. W Żdanowie działał magazyn Luftwaffe. Przy lotniskach tworzono obozy pracy przymusowej dla Żydów. Podano dane techniczne lotnisk, w tym pasów startowych. Omówiono ich wykorzystanie przez Niemców oraz plany przejęcia przez AK. Informacje dla roku 1939 dotyczą stacjonujących wówczas w Zamościu niemieckich dywizji i ich dowódców. Omówiono szczegółowo strukturę garnizonu SS i policji bezpieczeństwa w Zamościu, łącznie z obsadą komisariatów policji granicznej i kryminalnej, placówek służby bezpieczeństwa, posterunków batalionów policyjnych i in.
47
Panasiewicz, Janusz. "Hipoteka miasta Hrubieszowa." Archiwariusz Zamojski 15 (December 31, 2017): 143–91. http://dx.doi.org/10.56583/az.1025.
Full textAbstract:
Archiwum Państwowe w Zamościu wzbogaciło się o nowy zespół akt – Hipotekę miasta Hrubieszowa i powiatu hrubieszowskiego, przekazaną przez Sąd Rejonowy w Hrubieszowie, m.in. ze względu na nagromadzenie dużej liczby nieczynnych ksiąg wieczystych. Zespół jest obszerny (3409 jednostek aktowych, 83 m.b.), jeszcze nieuporządkowany, ale historycy uzyskali dostęp do nowych źródłowych dokumentów dotyczących życia gospodarczego miasta i regionu, w tym działalności Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego. Autor artykułu, który już się zapoznawał z aktami, ocenia, że księgi znajdują się w różnym stanie zachowania, dokumenty sporządzane były w językach: polskim, rosyjskim, niemieckim i hebrajskim (dwóm ostatnim towarzyszą tłumaczenia na polski), zapisy ksiąg tylko w polskim i rosyjskim, do dokumentów dołączano kosztorysy budynków, różnego rodzaju zaświadczeniami, plany budynków, co początkowo miało to związek z ubieganiem się o kredyt TRH, rzadziej plany posesji. Zdaniem autora najwartościowszym poznawczo ogólnym dokumentem geodezyjnym jest uproszczony plan Hrubieszowa z 1852 r., z naniesionymi numerami zabudowań. Zgłasza on postulaty badawcze, m.in. odtworzenie historii nazewnictwa i usytuowania ulic Hrubieszowa, usystematyzowanie i lokalizacji nazw miejscowych Sławęcina, uporządkowanie wiedzy o przedsiębiorstwach przemysłowych, organizacjach, urzędach i instytucjach miasta. Omówiono także dzieje hipotek w Polsce.
48
Makara, Jan. "Szkoły im. Zamoyskich w Szczebrzeszynie. Biografie pedagogów (1811–1852)." Archiwariusz Zamojski 17 (December 31, 2019): 211–61. http://dx.doi.org/10.56583/az.844.
Full textAbstract:
W artykule zamieszczono biogramy blisko 60 pedagogów pracujących w latach 1811–1852 w szkołach im. Zamoyskich w Szczebrzeszynie, wywodzących się od Akademii Zamojskiej założonej w Zamościu w 1594 r., w 1784 r. zamienionej na liceum, a następnie na szkołę wojewódzką, w 1811 r. przeniesioną przez ordynata Stanisława Kostkę Zamoyskiego do Szczebrzeszyna. Tu jej uroczyste otwarcie, jako Szkoły Wydziałowej, odbyło się w 1823 r. Omówiono dalsze przekształcenia placówki noszącej imię Zamoyskich, a funkcjonującej po kolejnymi oficjalnymi nazwami: Szkoła Wojewódzka, Gimnazjum, Szkoła Realna. Jej kadrę pedagogiczną tworzyli Polacy, Rosjanie, Szwajcarzy, Niemcy i pojedynczy przedstawiciele innych narodowości, o różnym wyznaniu i także wykształceniu. W biogramach opartych o dokumenty parafii w Szczebrzeszynie (Archiwum Państwowe w Lublinie), przedwojenną publikację Zygmunta Klukowskiego i in. źródła, podano lata życia pedagogów, dane o ich wykształceniu, pobycie w Szczebrzeszynie i pracy w innych miastach, o ich rodzinach. Najwięcej informacji podano o ks. Ignacym Siekierzyńskim – pierwszym rektorze szkoły w latach 1811–1814, ks. Marcinie Gosiewskim – rektorze w latach 1818–1828, Janie Iwaszkiewiczu, Teodozym Sierocińskim, Gustawie Adolfie Jellachichu, Stanisławie Kiewliczu, Janie Karolu Wilhelmie Goetzu. Dołączono wykaz rektorów, zastępców rektora, dyrektorów i zastępców dyrektora szkół.
49
Zmudziński, Mateusz. "Karol Maciejko, Archiwum Kościelne w Brodnicy. Historia oraz analiza zasobu na tle dziejów miasta i parafii farnej, Archiwum Państwowe w Olsztynie, seria Prace Historyczno-Archiwalne Archiwum Państwowego w Olsztynie, t. 1, Olsztyn 2015, ss. 183." Archiwa - Kancelarie - Zbiory, no. 7(9)/ (May 30, 2017): 243. http://dx.doi.org/10.12775/akz.2016.022.
Full text
50
Szykuła-Żygawska, Agnieszka, and Andrzej Kędziora. "Nieznany rękopis o Namysłowskich, Karolu Namysłowskim i Orkiestrze Włościańskiej." Archiwariusz Zamojski 14 (December 31, 2015): 113–20. http://dx.doi.org/10.56583/az.1183.
Full textAbstract:
Archiwum Państwowe w Zamościu wzbogaciło się o cenny zbiór dokumentów i fotografii związanych z Karolem i Stanisławem Namysłowskimi oraz ich Orkiestrą Włościańską, stanowiącą część dziedzictwa kulturowego regionu. Został on kupiony w antykwariacie w Krakowie. Wśród dokumentów znajduje się kilkustronicowy rękopis, niedokończony lub niezachowany w całości i niepodpisany, choć można wnioskować, że sporządziła go osoba z bliskiego kręgu Karola Namysłowskiego, być może jeden z muzyków. Anonimowy autor pisze m.in. o historii rodziny Namysłowskich, jako pierwszego z rodu wymienia Jaśka z Namysłowa (1278), podaje, że w Uniwersytecie Krakowskim w XV w. uczyło się ok. 10 studentów piszących się „z Namysłowa”, pod koniec XVI w. Jan z Namysłowa był jednym z twórców polskiego arianizmu. Nazwisko rodu wywodzi nie od Namysłowa, lecz od rycerza Namysława. Przedstawia sylwetkę Karola Namysłowskiego ojca oraz Karola Namysłowskiego syna, twórcy chłopskiej orkiestry (założona w 1881 r.). Rękopis podaje ciekawe informacje o muzykach orkiestry, chłopach z Chomęcisk (Szlacheckich) i okolic, których Karol uczył grać, śpiewać, czytać nuty. Wylicza muzyków wywodzących się z grona namysłowiaków, którzy kontynuowali karierę w profesjonalnych orkiestrach. Namysłowiacy koncertowali w kraju i na świecie. Opisuje występ dla cara Mikołaja II, po którym cesarzówna Tatiana obdarowała Karola Namysłowskiego pierścieniem z brylantem i brylantowymi kolczykami.