Journal articles on the topic 'Architektky'
To see the other types of publications on this topic, follow the link: Architektky.
Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles
Consult the top 50 journal articles for your research on the topic 'Architektky.'
Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.
You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.
Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.
1
Niedziela-Wawrzyniak, Sylwia, and Cezary Wawrzyniak. "Architektura – badania poprzez projektowanie." BUILDER 289, no. 8 (July 25, 2021): 37–41. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0015.0414.
Full textAbstract:
Obecnie od architektury jako dziedziny zawodowej oczekuje się aktywnego uczestnictwa w rozwiązywaniu aktualnych problemów środowiskowych i społecznych, a od architektury jako kompetentnej i rzetelnej dziedziny naukowej oczekuje się zwiększenia ilości badań i ich zróżnicowania w zakresie wiedzy, osiągnięć i reprezentacji dyscypliny. Analizując wyzwania, przed jakimi stoi architektura, autorzy artykułu uważają, że projektowanie, stanowiąc istotę działań architekta, może być odpowiednim narzędziem, aby odpowiedzialnie kształtować otaczające nas środowisko, a także rozwijać architekturę jako rzetelną i wiarygodną dyscyplinę badań. Projektowanie jest działalnością z natury bogatą w wiedzę. Rozważając potencjał projektowania architektonicznego jako sposobu rozwiązywania problemów charakteryzujących się wysokim stopniem złożoności, w niniejszym artykule podjęto temat dotyczący badań poprzez projektowanie. Na podstawie badań literatury, obserwacji indywidualnych przypadków oraz własnego doświadczenia zawodowego w artykule podjęto próbę określenia niezbędnych warunków do przeprowadzenia badań poprzez projektowanie oraz przedstawiono strukturę procesu projektowego, który mógłby stać się podstawą do przeprowadzenia formalnej procedury badawczej. Autorzy artykułu reprezentują stanowisko, że umocowany w metodologii proces generowania wiedzy podczas projektowania może: pełnić funkcję pomostu łączącego badania teoretyczne z praktycznymi, ograniczyć dystans pomiędzy architektem praktykiem a architektem naukowcem, pozwolić docenić wiedzę praktyczną, a także pomóc architektom świadomie zaangażować się w poprawę jakości otaczającego nas środowiska.
2
Nečasová, Denisa. "Obraz architektky v československém oficiálním diskurzu 50. – 60. let." Studia Historica Nitriensia 28, no. 1 (June 30, 2024): 44–54. http://dx.doi.org/10.17846/shn.2024.28.1.44-54.
Full text
3
Lenartowicz, Krzysztof. "Architekt jako synergetyk." Budownictwo i Architektura 17, no. 2 (August 12, 2018): 013–28. http://dx.doi.org/10.24358/bud-arch_18_172_02.
Full textAbstract:
W artykule przedstawiono krytyczną analizę zmieniającego się w czasie zakresu działania i statusu architekta, ze zwróceniem uwagi na obecną sytuację w Polsce. Witruwiański Architectus zakresem działania sięgał od planowania miast po budowanie zegarów; obowiązywała go cała wiedza inżynierska. Architektura traktowana była jako Matka Sztuk. Owocem syntezy sztuk był dziewiętnastowieczny Gesamtkunstwerk. Jeszcze Żórawski (1961) pisał o organicznej więzi architektury z innymi sztukami. Le Corbusier (1929) definiował architekturę jako grę brył w świetle. Dzisiaj ogarnięcie całości dyscypliny przez pojedynczą osobę jest niemożliwe. Zawód architekta zaczął się rozszczepiać i specjalizować. Z architektów wyrośli urbaniści, konstruktorzy, architekci krajobrazu, ekologowie, ostatnio nawet pośrednicy między interesariuszami (użytkownikami i zespołem projektowym) służący behawioralnej interwencji publicznej – wszyscy z architekturą powiązani. Do niezbędnego zakresu analizy doszły zagadnienia środowiskowe wszelkiego rodzaju (przyrodnicze, społeczne, zawodowe, prawne), ekologiczne i ekonomiczne. Samo projektowanie otrzymało komputerowe narzędzia koordynacyjne, modelujące, kreślarskie i prezentacyjne. Zarysowano proces zmian w okresie 2014-2018 w dotyczącym kształtowania przestrzeni polskim ustawodawstwie. Przedstawiono pozycję architekta w Polsce dzisiaj, który jako urbanista, został zdelegalizowany (2014), jako architekt istnieje w izbie samorządu, ale nie panuje nad innymi sztukami. W ustawie Kodeks Urbanistyczno-Budowlany (2017) nie wspomina się architekta. Praktyka budowania potwierdza zaniechanie synergicznego rozumienia zawodu, upadek twórczości i odpowiedzialności moralnej przedstawicieli nominalnie zawodu zaufania publicznego. Samo słowo „architektura” używane jest dziś przez dziennikarzy w skrajnie negatywnych określeniach dotyczących sytuacji politycznych czy gospodarczych, co wypacza istotę rozumienia pojęcia architektura. Przywrócenie niezbędnej synergetyczności działaniom w przestrzeni według autora wymaga prawnie umocowanej i skutecznie realizowanej partycypacji świadomych obywateli tworzących społeczeństwo obywatelskie jako partnera w dialogu niezbędnym dla uzyskania jakości.
4
Gała-Walczowska, Monika. "Synergiczna pełnia współczesnej architektury willowej w przestrzeni miasta." Budownictwo i Architektura 16, no. 1 (April 11, 2017): 223–32. http://dx.doi.org/10.24358/bud-arch_17-161_19.
Full textAbstract:
Przestrzenią szczególną w krajobrazie historycznych miast europejskich jest dzielnica willowa, której urodę i prestiż współtworzą walory naturalne, kompozycja urbanistyczna, a nade wszystko jakość architektury. Zarówno w przeszłości, jak i współcześnie, architektura willi miejskiej powiązana była z ogrodem i miała charakter reprezentacyjny. Synergiczna pełnia współczesnej architektury willowej budowana jest przez ponowoczesną interpretację miejsca, którego charakter niejednokrotnie skłania architektów do poszukiwania związków budowli z terenem i otaczającym krajobrazem, w przestrzennej i widokowej łączności z miastem lub przeciwnie, poprzez wizualne odseparowanie od ulicy lub selektywne kadrowanie widoków. Jakość prezentowanych przykładów współczesnej architektury willowej definiowana jest przez indywidualizm twórców. Każdy z architektów inaczej interpretuje miejsce, proponując stosowną formę architektoniczną domu w przestrzeni dzielnicy willowej miasta. Ceglana willa w Berlinie, projektu Davida Chipperfielda, to architektura symbiotycznej pełni z miejscem. House R128, w dzielnicy willowej Stuttgartu jest przykładem architektonicznej gry z miejscem, kreowanej przez architekta, a zarazem właściciela willi Wernera Sobka. House Susenberg, w prestiżowej dzielnicy willowej Zürichu, determinuje dialog architektury z przestrzenią miasta. Architekturę Willi Bǎteau-Bǎteau w Krakowie, autorstwa Dariusza Kozłowskiego i Marii Misiągiewicz, można określić mianem znaku w przestrzeni dzielnicy willowej. Synergiczna pełnia współczesnej architektury willowej w krajobrazie miasta stanowi o unikalnej jakości przestrzeni, nazywanej Duchem Miejsca.
5
Królikowska-Dziubecka, Marzena. "Jan Chrystian Kamsetzer – architekt królewski. Przyczynek do badań nad genezą twórczości." Biuletyn Historii Sztuki 81, no. 4 (February 6, 2020): 583–99. http://dx.doi.org/10.36744/bhs.630.
Full textAbstract:
Artykuł prezentuje postać saksońskiego architekta Jana Chrystiana Kamsetzera w świetle nowych badań źródłowych, przede wszystkim na podstawie jego korespondencji z dworem królewskim w Warszawie. Kamsetzer urodził się 14 stycznia 1753 roku w Dreźnie w ewangelickiej parafii Kreuzkirche w rodzinie piekarzy. Naukę pobierał w drezdeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, m.in. u Friedricha Krubsaciusa (1718-1790). W wieku dwudziestu lat przybył do Warszawy, zapewne z rekomendacji Marcella Bacciarellego i pozostawał w służbie króla od 1773 roku przez dwadzieścia dwa lata. Współpracował na początku z architektem Jakubem Fontaną, a po jego śmierci z Domenico Merlinim, który piastował tytuł pierwszego architekta na dworze. Kamsetzer brał udział w rozbudowie królewskich rezydencji: letniego pałacu w Łazienkach Królewskich m.in. w 1788 r. zaprojektował samodzielnie fasadę północną oraz Zamku Królewskiego. Jego dziełem były również wnętrza Łazienek Królewskich, np. Sala Balowa oraz Teatr na Wyspie, który powstał w latach 1790-1793. Jego antykizująca forma nawiązuje do widowni budowli teatralnych w Pompejach i Herkulanum, które architekt osobiście studiował w czasie swojej podróży. Działalność architekta i próba analizy genezy jego twórczości może stanowić przyczynek do szerszych badań nad zagadnieniem architektury czasów panowania Stanisława Augusta. Jednym z ważniejszych czynników kształtujących ten obraz, oprócz studiów akademickich, były dwie podróże architekta. W latach 1776-1777 wyruszył z poselstwem polskim do Stambułu jako oficjalny rysownik misji, w trakcie której udało mu się również zwiedzić zachodnie wybrzeże Azji Mniejszej, Wyspy Cykladzkie, Grecję, a przede wszystkim Ateny. Wyjątkowe znaczenie miała jego druga artystyczna podróż po Europie w latach 1780-1782 . Wówczas był w Austrii (Wiedeń), zobaczył wiele miejsc w Italii (Wenecja, Vicenza, Rzym, Neapol, Sycylia), potem dotarł do Francji, Anglii, Holandii oraz krajów niemieckich. Król finansował obydwie podróże architekta. Drugim źródłem pokazującym proces kształtowania się gustu architektonicznego Kamsetzera były wysyłane z podróży listy bezpośrednio do Marcella Bacciarellego i przekazywane następnie królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Analiza listów architekta pozwala prześledzić trasy jego podróży, ale też sposób odbioru poszczególnych dzieł architektury. We Włoszech fascynowała go architektura antyczna, której poświęcił najwięcej miejsca i którą opisywał i rysował z dużym znawstwem oraz dzieła Palladia i Vignoli czyli tradycja klasyczna. Odwiedził Vicenzę oraz Wenecję, w której zawarł znajomość z architektem Tommaso Temanzą (1705-1789). Odrysował jego plany i bryłę kościoła św. Marii Magdaleny, zaprojektowanego w 1760 r. Zatrzymał się w okolicach Spoleto by przyjrzeć się longobardzkiej świątyni Klitumnusa (the Tempietto del Clitumno near Spoleto), która umieścił w swoim traktacie Palladio. Będąc już w Rzymie zwiedzał Caprarolę, dwukrotnie wybrał się do Neapolu, zwiedzając jego okolice, a następnie objechał Sycylię i Maltę oraz wysepkę Gozo. Podziwiał doryckie budowle w Paestum. Zwrócił uwagę na dzieła Luigiego Vanvitellego, ale generalnie barok neapolitański, a potem sycylijski nie wywołały u niego pozytywnych wrażeń. We Francji zajmował się rysowaniem pałaców i ogrodów, które zostały zlecone przez samego Stanisława Augusta. Poznał wówczas wybitnego szwedzkiego portrecistę pracującego w Paryżu Alexandra Roslina (1718-1793). W Anglii doceniał urbanistykę Londynu, zachwycił się katedrą św. Pawła oraz parkami i wiejskimi posiadłościami z ogrodami usytuowanymi w okolicach miasta.
6
Ingarden, Krzysztof. "Nowoczesność i tradycja w architekturze współczesnej Japonii. Trzy przykłady postaw twórczych: Kenzō Tange, Arata Isozaki, Kengo Kuma." Journal of Urban Ethnology 20 (December 14, 2022): 109–35. http://dx.doi.org/10.23858/jue20.2022.007.
Full textAbstract:
Zdaniem wybitnego architekta Arata Isozaki architekturę Japonii można zrozumieć jedynie jako proces mediacji pomiędzy modernizacją a tradycją. Artykuł ma na celu przedstawienie uwarunkowań tego procesu w rozwoju architektury japońskiej oraz idei urbanistycznych proponowanych przez japońskich architektów po II wojnie światowej.Pierwsze pokolenie architektów powojennych chętnie akceptowało neutralny i ahistoryczny w wyrazie styl międzynarodowy; przy czym stylistyka ta była uzupełniana o wątki japońskiej tradycji. Kolejne lata to próbaasymilacji zachodnich idei postmodernizmu, które także znajdowały swe odbicie w zwierciadle tradycji japońskiej. Pokolenie ery globalizacji odrzuciło język postmodernizmu i poszukując własnej drogi twórczej wielokrotnie znajdywało inspirację także w rodzimej tradycji. Każde pokolenie dostosowywało zewnętrzne wzorce do natury własnej tradycji budowlanej i kulturowej, co zilustrowane zostało przykładami twórczości trzech architektów: Kenzō Tange, Arata Isozaki i Kengo Kuma.
7
Wąs, Cezary. "Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta: summa mitów awangardy czy zapis doświadczeń?" Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica-Aesthetica-Practica, no. 35 (June 30, 2020): 97–112. http://dx.doi.org/10.18778/0208-6107.35.06.
Full textAbstract:
Traktat architektoniczny Bohdana Lacherta jest podsumowaniem postaw przejawianych w środowisku architektów nurtu awangardowego modernizmu w Polsce. Architekt należał w okresie przedwojennym do grupy najwybitniejszych inicjatorów nowoczesnej architektury i znawców teorii sztuki nowoczesnej. Swoją twórczość uprawiał, przejawiając silne zaangażowanie emocjonalne, które uważał za decydujący czynnik dzieła architektonicznego. W okresie powojennym napotkał ograniczenia w swej działalności wynikające z doktryny socrealizmu. W końcu lat pięćdziesiątych XX wieku postanowił spisać swoje przekonania, uwzględniając ówczesną historiografię i filozofię. Sporządzony traktat nie odegrał dużej roli w dziejach polskiej architektury ze względu na małą rolę niezależnych postaw architektonicznych w systemie politycznym realnego socjalizmu. Obecna publikacja traktatu pozwala dostrzec w nim nie tylko dokument dwóch minionych epok, lecz także dzieło, które zawiera elementy zbieżne ze współczesnymi trendami intelektualnymi.
8
Knufinke, Ulrich. "Wilhelm (Zeev) Haller (1884–1956) als Architekt jüdischer Gemeinden [25 Abb.]." Aschkenas 16, no. 1 (March 26, 2007): 129–76. http://dx.doi.org/10.1515/asch.2006.129.
Full textAbstract:
Bei der Beschäftigung mit historischen Bauwerken jüdischer Gemeinden treten immer wieder einzelne Architektenpersönlichkeiten hervor, die vor allem durch ihre heute zumeist zerstörten Projekte für jüdische Auftraggeber bedeutend sind. Wilhelm Haller ist einer dieser weitgehend vergessenen Baumeister, an deren Werken die Entwicklung der Architektur in der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts verfolgt werden kann. Sein Werdegang mit einer Karriere als Architekt im Deutschland der Weimarer Republik, der durch den Beginn der nationalsozialistischen Herrschaft erzwungenen Emigration und dem Neubeginn in Palästina erscheint geradezu exemplarisch für jüdische Architekten seiner Generation.
9
Mączyński, Ryszard. "Dorobek badawczy Marka Kwiatkowskiego." Biuletyn Historii Sztuki 81, no. 3 (September 2, 2020): 529–42. http://dx.doi.org/10.36744/bhs.485.
Full textAbstract:
Gromadzony przez ponad półwiecze dorobek badawczy Marka Kwiatkowskiego (1930-2016) jest bardzo obszerny, liczy ponad 250 pozycji – artykułów i monografii, zarówno naukowych, jak też popularnonaukowych. Jedna z ostatnich wydanych przezeń książek została zatytułowana: Moja pasja – architektura. Fakty, hipotezy (2012). Tytuł zdaje się znaczący, gdyż rzeczywiście w jego pisarstwie zagadnienia architektoniczne dominowały w sposób bezwzględny. To niewątpliwie efekt przymiarek z czasów młodzieńczych do podjęcia w przyszłości – co nigdy się ostatecznie nie urzeczywistniło – zawodu architekta projektanta. Spośród wielu możliwych zagadnień architektonicznych najbliższa mu była epoka panowania Stanisława Augusta. W tym przypadku oddziałała siła inspirująca promotora – profesora Stanisława Lorentza, który bardzo skutecznie szczepił swoim uczniom własną predylekcję do architektury Rzeczypospolitej XVIII wieku. Innym czynnikiem, również mającym doniosły wpływ, stało się piastowane stanowisko – najpierw kuratora, a następnie dyrektora Łazienek Królewskich w Warszawie – jednej z najwspanialszych zabytkowych rezydencji owej epoki.
Zagadnienia węzłowe, tematy, które w swych poszukiwaniach badawczych podejmował Marek Kwiatkowskich objęły trzy zasadnicze kręgi: poczynania artystyczne monarchy – Stanisława Augusta (zwłaszcza w odniesieniu do Łazienek oraz Zamku Królewskiego); architekturę Warszawy i Mazowsza (choć te granice terytorialne bywały niejednokrotnie przekraczane, sięgając po Wielkopolskę czy aż po Kresy Wschodnie); a także postacie architektów, twórców klasycystycznych budowli zarówno z czasów stanisławowskich, jak i z doby Królestwa Polskiego.
Do najznakomitszych osiągnięć Marka Kwiatkowskiego należy zaliczyć cztery jego autorskie książki. Najstarsza z nich – Szymon Bogumił Zug, architekt polskiego klasycyzmu (1971) – przyniosła obszerne opracowanie życia i dokonań jednego z najbardziej oryginalnych twórców doby Oświecenia: Rozprawa Stanisław August król-architekt (1983) po raz pierwszy w polskim piśmiennictwie ujęła wszystko to, co w zakresie architektury – i tej zrealizowanej, i tej pozostawionej w licznych projektach – powstało w kręgu monarchy, z jego inicjatywy, z jego funduszy. Pokłosiem wielu lat prowadzonych badań szczegółowych stała się monumentalna edycja Architektura mieszkaniowa Warszawy. Od potopu szwedzkiego do powstania listopadowego (1989), gdzie nakreślona została szeroka panorama stołecznego budownictwa – pałaców i kamienic – w okresie prawie dwóch stuleci. Podsumowaniem zaś dociekań nad prywatną siedzibą króla Stanisława Augusta jest Wielka księga Łazienek (2000), będąca obszerną monografią tej pałacowo-ogrodowej rezydencji. Z pewnością publikacje owe trwać będą przez następne dekady jako najszlachetniejsza – i ciągle żywa – klasyka polskiej historii sztuki.
10
Benisz, Henryk. "Złudna idea de(kon)strukcji architektury." Humanistyka i Przyrodoznawstwo, no. 23 (August 12, 2018): 107–29. http://dx.doi.org/10.31648/hip.321.
Full textAbstract:
Artykuł jest polemiką z poglądami dwóch XX-wiecznych architektów: Petera Eisenmana i Bernarda Tschumiego, którzy w związku, ale też i poza filozoficzną ideą dekonstrukcji Jacques’a Derridy rozwijali własny zamysł zdekonstruowania architektury. Sięgając do historycznych „korzeni” architektury i korzystając z opracowania Cezarego Wąsa na temat dekonstrukcji w architekturze, autor pokazuje, że zaprezentowana przez tych architektów idea jest złudna, gdyż rozmija się z istotą architektury i prowadzi do destrukcji tej formy sztuki.
11
Uchowicz, Katarzyna. "Projektanci czasoprzestrzeni. Modernistyczna architektura w kadrze filmowym." Kwartalnik Filmowy, no. 109 (May 25, 2020): 138–58. http://dx.doi.org/10.36744/kf.280.
Full textAbstract:
Autorka omawia wybrane przykłady przenikania się architektury i filmu w dwudziestoleciu międzywojennym. Punkt wyjścia artykułu stanowi działalność grupy modernistów Praesens, zaś jego celem jest ukazanie modernizmu jako syntezy sztuk oraz interdyscyplinarnych dialogów artystycznych. Filmowo-architektoniczne związki zostały zaprezentowane z różnych perspektyw, począwszy od zaangażowania architektów w projekty scenograficzne (Szymon Syrkus, Andrzej Pronaszko), przez współpracę projektantów z reżyserami (Robert Mallet-Stevens, Marcel L’Herbier), komponowanie fotomontaży, po kształtowanie dekoracji na wzór nowoczesnych miast – i odwrotnie – projektowanie architektury na podstawie wizji scenicznych (Barbara i Stanisław Brukalscy). Relacje architektury i filmu objęły także nowy język architektoniczny, czego przykładem są stosowane przez architektów terminy zaczerpnięte z nomenklatury filmowej, takie jak „reżyseria ruchu” czy „czasoprzestrzeń”, komentowane równocześnie przez włoskiego teoretyka kina Ricciotta Canudo. Ponadto w tekście przypomniano biografie architektów, którzy po uzyskaniu dyplomu poświęcili się wyłącznie scenografii, otwierając tym samym nowe pole działalności zawodowej (Jacek Rotmil).
12
Knothe, Jacek. "Architektura neowernakularna - geneza. Od Erdmannsdorf do Pensjonatu „Maryja”." Budownictwo i Architektura 16, no. 4 (January 9, 2018): 141–58. http://dx.doi.org/10.24358/bud-arch_17_164_09.
Full textAbstract:
Na skraju architektury tworzonej przez architektów zawsze istniało zjawisko architektury ludowej. Stanowiło ono nie tyle przeciwieństwo architektury uznawanej za wybitną, co nurt architektury toczący się niezależnie własnym rytmem i życiem.
Określa się je mianem wernakularnego, z łaciny „vernaculus” oznaczający „rodzimy, ojczysty”. Określenie to nie wyczerpuje jednak złożoności zjawiska; jest bowiem różnica pomiędzy architekturą wernakularną i samym zjawiskiem wernakularyzmu, a przede wszystkim neowernakularyzmem, czy też architekturą projektowaną współcześnie na tradycyjnych wzorcach, również nazywaną neowernakuarną.
Uznaje się powszechnie, iż architektura wernakularna to „architektura bez architekta, anonimowa, powstająca bez projektu, wpisana w tradycję społeczności i będąca sumą doświadczeń budowlanych, funkcjonalnych i estetycznych przekazywanych z pokolenia na pokolenie”. Kwestią pozostaje, czy określenie „powstająca bez projektu” oznacza, iż powstała ona historycznie bez projektu co czyniłoby ją wernakularną, czy nadal współcześnie powstaje w taki sposób, co musi stanowić o jej neowernakularności.
Polscy teoretycy i historycy architektury pojmują pojęcie architektury wernakularnej na różne sposoby; Adam Miłobędzki wskazuje na lokalną tradycję budowlaną i użycie miejscowych materiałów, a Joanna Fiett lokuje ją pomiędzy architekturą prymitywną a autorską, kładąc nacisk na aspekt powielania i odtwarzania pewnego pierwowzoru uznanego za dzieło sztuki. Żadne z tych autorów nie zajmuje się, a tym bardziej nie ocenia, wartości architektury neowernakularnej z uwzględnieniem jej wtórności, uznając ją za prawie równie autentyczną co jej wernakularny wzór.
Architektura wernakularna – rdzenna, kopiując wzór historyczny postrzegany jako dzieło sztuki, sama jednak na takie miano nie zasługuje, tym bardziej więc na miano dzieła sztuki nie zasługuje architektura neowernakularna, nie odmawiając jej wartości artystycznych, historycznych i niewątpliwego uroku.
Nie wnikając w niuanse uważa się bezzasadnie, że architektura wernakularna to po prostu tradycyjne budownictwo regionalne, a uznając że powstało jako praca autorów bez przygotowania akademickiego, uważa się wernakularyzm po prostu za kierunek swobodnie czerpiący z architektury wernakularnej, bez drobiazgowego wyodrębniania wernakularyzmu „konserwatorskiego” oraz „interpretatywnego” neowernakularyzmu. Pierwszy z nich to jednak nic innego jak kontynuacja działań poprzednich pokoleń, to jest podtrzymywanie i wykorzystywanie tradycyjnych rozwiązań i materiałów, drugi jednak zakłada dostosowanie architektury wernakularnej do nowych funkcji i potrzeb, a tym samym czyni z niego architekturę neowernakularną.
Proweniencja przeważającej części architektury wernakularnej na terenie Europy środkowej, w tym i obecnych terenów Polski, była szwajcarska (alpejska) i jej dotyczy niniejsze opracowanie.
Pod koniec XIX wieku, a więc nieco później niż w przypadku alpejskiej architektury wernakularnej, nastąpił na terenie zaborów rozwój architektury podmiejskiej, realizowanej przez M. E. Andriolli’ego w okolicach Warszawy w latach 1880-1890 w ramach ruchu wilegiatury, jednak o odmiennym niż alpejski pierwowzorze. Choć miała w sobie koloryt alpejskich kurortów, czerpała wzorce raczej z architektury daczy z okolic podmoskiewskiej Wiatki, gdzie M. E. Andriolli przebywał na zesłaniu.
Zakres wpływu, jaki na nią wywarła alpejska architektura wernakularna stanowi odrębne opracowanie autora.
13
Nesterowicz, Karolina. "Zmodernizowana przestrzeń architektury Szwajcarii." Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica 16 (December 26, 2021): 202–11. http://dx.doi.org/10.24917/20845456.16.13.
Full textAbstract:
Współczesna architektura Szwajcarii swoje początki zawdzięcza Le Corbusierowi, który był jej prekursorem. Modernizm, który został przez niego rozpoczęty charakteryzuje się estetyką puryzmu i wprowadzeniem w latach pięćdziesiątych brutalizmu. Próbował połączyć ludzką egzystencję ze społeczeństwem przemysłowym, budując Jednostkę Marsylską. Współczesna architektura to unowocześnienie architektury historycznej oraz postawienie człowieka w centrum miejskiej przestrzeni.Oprócz Le Corbusiera modernistycznym architektem jest Peter Zumthor, Aldo Rossi, Mario Botta, Anette Gigon i Mike Guyer , Jacques Herzoga i Pierre de Meuron, Roger Diener czy Max Frish. Wielu szwajcarskich architektów przyczyniło się do stworzenia budowli, które miały służyć jako przestrzeń dla społeczeństwa, na przykład: muzea, uzdrowiska, budynki użytku publicznego. Używane materiały budowlane to beton, drewno i szkło, które umożliwiają stworzenie przemyślanej, oryginalnej i ponadczasowej architektury. Zdaniem wielu, architektura Szwajcarii została zaprojektowana idealnie pod jej kulturę i pejzaż. Należy przy tym pamiętać, że architekturę tworzą ludzie, posługując się swoją pomysłowością, wyobraźnią i wizją zagospodarowania danej przestrzeni. Przy projektowaniu każdemu twórcy powinna towarzyszyć oryginalność i kreatywność, która będzie określać ich styl projektowania, pozwoli im wyróżniać się na tle innych. Podczas tworzenia jednak powinien zachowany zostać pewien rytm, aby w efekcie końcowym nie powstał chaos czy też totalna abstrakcja. Projekty unowocześniają historyczną architekturę, nie zaburzając i nie zmieniając drastycznie jej charakteru. Wzniesione budowle wzbogacają i ożywiają szwajcarski skansen łagodnymi kontrastami i nowoczesnymi akcentami. Opisany kraj posiada przykłady każdego ważnego kierunku w europejskiej architekturze. Miasta i wsie zachowały wiele z ich osadniczej struktury. Jednymi z ciekawszych atrakcji architektonicznych są budynki mieszkalne, prezentujące oryginalne i regionalne cechy charakterystyczne dla Szwajcarii.
14
Levy, Evonne. "Architecture and Religion in 17th-century Rome." Studiolo 2, no. 1 (2003): 219–53. http://dx.doi.org/10.3406/studi.2003.1122.
Full textAbstract:
Evonne Levy, Architektur und Religion im Rom des Seicento ; Diese Untersuchung der Literatur der letzten zwanzig Jahre zu Architektur und Religion im Rom des Seicento faßt den Stand der Forschung zu diesem Thema zusammen ; ausgehend von der Aufwertung des Barock durch die Rhetorik, die Argan in den 1950er Jahren vomahm. Dieser Aufsatz beschränkt sich auf drei Hauptsträmungen der Literatur : Die Auswirkungen der post-tridentinischen liturgischen und spirituellen Reform sowie der Historiographie auf Architektur und Urbanismus ; die Entstehung neuer religiöser Einrichtungen und ihr symbolischer Ansatz, Typologien und institutionelle Kontrolle der Architektur ; einzelne Architekten, ihre Beziehung zu religiösen Auftraggebem und ihre persönliche Spiritualität und kreative Autonomie in der Interpretation religiöser Architektur.
15
Müller-Hermelink, Bettina, and Birger Gigla. "Die Bedürfnisse kranker Menschen im Fokus architektonischer Planung. Dr. med. Bettina Müller-Hermelink, Architektin und Ärztin, im Gespräch mit Bauen+. Experteninterview." Bauen Plus 9, no. 5 (2023): 42–43. http://dx.doi.org/10.51202/2363-8125-2023-5-42.
Full textAbstract:
Im Interview spricht Prof. Dr.-Ing. Birger Gigla am Rande der Ausstellung "Das Kranke(n)haus ? wie Architektur heilen hilft" in der Münchner Pinakothek der Moderne mit Dr. med. Bettina Müller-Hermelink, Architektin und Ärztin, über das Zusammenwirken von Architektur und Medizin im Krankenhausbau. Diese Metadaten wurden zur Verfügung gestellt von der Literaturdatenbank RSWB®plus
16
Rdzawska-Augustin, Elżbieta, and Jakub Bródka. "Międzynarodowe warsztaty studenckie w procesie edukacji architektonicznej." BUILDER 285, no. 4 (March 28, 2021): 54–55. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0014.7864.
Full textAbstract:
Niniejszy artykuł opisuje w formie syntezy założenia, przebieg oraz rezultat dwuetapowych międzynarodowych warsztatów projektowych realizowanych w 2019 roku w ramach współpracy pomiędzy Wydziałem Architektury Politechniki Śląskiej, Wydziałem Architektury Politechniki Wrocławskiej, Wydziałem Architektury Politechniki w Dreźnie oraz niemieckim stowarzyszeniem Windmühle Seifhennersdorf e.V. Studenckie warsztaty architektoniczne są dopełnieniem edukacji kursowej na Wydziale Architektury, znacznie wzbogacają wiedzę praktyczną, szczególnie w sferze pracy w zespole międzynarodowym i międzywydziałowym [3]. Opisane warsztaty były szczególnie wartościowe w procesie edukacji architekta, ponieważ pomysłodawcy sami wykonali zaprojektowaną przez siebie konstrukcję – była to konfrontacja pomiędzy ideą a rzeczywistością.
17
Rethmeier, Andre, and Christoph Schlaich. "Neue Räume für Suburbia - ein Haus an der Straße. Verdichtung in der Peripherie, Stufe 2." Bausubstanz 10, no. 3 (2019): 22–29. http://dx.doi.org/10.51202/2190-4278-2019-3-22.
Full textAbstract:
Der Umbau einer Doppelhaushälfte in einer Einfamilienhaussiedlung wirft Fragen nach neuen Strategien der Architektur in der sich immer weiter verdichtenden Suburbia auf. Verändert sich nicht die Bedeutung des Straßenraums, wenn sich die Bebauungsstrukturen verdichten und die Zahl der Anwohner steigt? Was passiert mit dem Typus des Einfamilienhauses in Zeiten höherer Frequenz des Bewohner- bzw. Besitzerwandels? Und: Was zeichnet einen Um- und Erweiterungsbau im Vergleich zum Neubau aus? Zu Beginn, während und nach Abschluss des Planungs- und Bauprozesses kommen beim Architekten und den Bauherren immer wieder Fragen auf: Sind die Mühen eines vollumfänglichen Umbaus gerechtfertigt? Wäre es nicht einfacher, das Gebäude abzureißen und ein neues Haus zu bauen, ohne die Kompromisse, die ein Umbau mit sich bringt? Über das finanzielle und ökologische Für und Wider lässt sich trefflich streiten, und ein qualifiziertes Urteil liegt in der genauen Betrachtung des Einzelfalls. Der Wiener Architekt und Theoretiker Hermann Czech findet jedoch eine deutliche Antwort: "Der Umbau ist dem Neubau immer überlegen ? schon allein, weil alles Umbau ist." (in "Zur Abwechslung", 1973). Gemeint ist, dass Architekten immer im gebauten Raum agieren. Jedes Bauen, auch dasjenige, das unter den technischen Begriff "Neubau" fällt, ist ein Bauen im Bestand. Bei dem im Beitrag besprochenen Projekt handelt es sich um die Geschichte des Hauses einer jungen Familie, die sich dynamisch entwickelt, neue Bedürfnisse hat und offen ist für starke Veränderungen ihres architektonischen Lebensumfeldes. Diese Metadaten wurden zur Verfügung gestellt von der Literaturdatenbank RSWB®plus
18
Kohrs, Jens. "Healing Architecture: Wenn Architekten Ärzten helfen." kma - Klinik Management aktuell 24, S 04 (August 2019): S20—S23. http://dx.doi.org/10.1055/s-0039-1695074.
Full textAbstract:
Wie die Architektur eines Krankenhauses die Genesung von Patienten unterstützen kann, beschäftigt auch deutsche Klinikplaner zunehmend. Im Interview erklärt die Münchner Architektin Prof. Christine Nickl-Weller, was genau hinter dem Konzept der Healing Architecture steckt.
19
Kohrs, Jens. "Healing Architecture: Wenn Architekten Ärzten helfen." kma - Klinik Management aktuell 24, no. 03 (March 2019): 58–60. http://dx.doi.org/10.1055/s-0036-1595686.
Full textAbstract:
Wie die Architektur eines Krankenhauses die Genesung von Patienten unterstützen kann, beschäftigt auch deutsche Klinikplaner zunehmend. Im Interview erklärt die Münchner Architektin Prof. Christine Nickl-Weller, was genau hinter dem Konzept der Healing Architecture steckt.
20
Langner, Bernd. "Rezension von: Architektur in Baden-Württemberg 2003." Schwäbische Heimat 55, no. 1 (April 12, 2023): 117–18. http://dx.doi.org/10.53458/sh.v55i1.5969.
Full textAbstract:
Architektur in Baden-Württemberg 2003. Herausgegeben vom Bund Deutscher Architekten, Landesverband Baden-Württemberg, Bd. 7. Karl Krämer Verlag Stuttgart 2003. 352 Seiten mit ca. 480 Plänen und Farbabbildungen. Klappenbroschur € 25,-. ISBN 3-7828-4040-2
21
Matuszewska, Joanna. "Podsumowanie udziału studentów Politechniki Łódzkiej w Ogólnopolskich Warsztatach Plenerowych Studentów Architektury w Chełmnie w latach 2004–2019." BUILDER 303, no. 10 (September 25, 2022): 61–65. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0015.9835.
Full textAbstract:
Artykuł opisuje znaczenie Ogólnopolskich Warsztatów Plenerowych Studentów Architektury w kontekście zdobywania i rozwijania umiejętności zawodowych przyszłych architektów. Opisane działania obejmują warsztaty plastyczne o tematyce architektonicznej wraz z ich efektami, trwające w latach 2004 – 2019 w Chełmnie.
22
Bernat, Magdalena. "Obecne, ale niewidoczne. Skuteczne i nowatorskie architektki modernizmu w praktyce projektowej i dyskursie architektonicznym." Journal of Urban Ethnology 20 (December 14, 2022): 93–107. http://dx.doi.org/10.23858/jue20.2022.006.
Full textAbstract:
Początek XX wieku zapowiadał się momentem przełomowym w polskiej historii architektury – zaczęto przyjmować kobiety na studia architektoniczne. Realia świata architektury pokazały jednak, że kobietom niezwykle trudno było zaistnieć w tym męskim środowisku o patriarchalnej tradycji. Choć działania architektek nie były bezskuteczne, to jednak pomijano je w rozmowach, nie przyznawano im nagród, a nawet ich projekty przypisywano mężczyznom. Ta nieinkluzywność zawodu nie jest jedynie problemem historycznym sprzed stu lat, ale niestety trwa nadal, nie tylko w Polsce.
23
Rohde, Wesko, and Martin Högg. "Neue und offene Räume schaffen." Bühnentechnische Rundschau 117, no. 6 (2023): 74–75. http://dx.doi.org/10.5771/0007-3091-2023-6-074.
Full textAbstract:
Die internationale Konferenz für Theatertechnik und -architektur ITEAC bringt alle vier Jahre Theatermacher mit Architekten und Ingenieuren zusammen – ein Bericht zur diesjährigen ITEAC, die am 19. und 20. September in London stattfand. von Martin Högg und Wesko Rohde
24
Omilanowska-Kiljańczyk, Małgorzata. "Dlaczego Antonio Corazzi przyjechał do Polski?" Biuletyn Historii Sztuki 84, no. 2 (September 1, 2022): 339–66. http://dx.doi.org/10.36744/bhs.1441.
Full textAbstract:
Od około stu lat w polskiej literaturze naukowej obowiązuje ustalenie, że architekt Antonio Corazzi został sprowadzony do Polski przez Stanisława Staszica. Tymczasem szczegółowe badania pozwoliły mi ustalić, że przekonanie to nie opiera się na jakimkolwiek potwierdzeniu źródłowym. Przyjazd Corazziego do Polski był efektem decyzji o sprowadzeniu z Włoch młodego, zdolnego architekta, gotowego realizować ambitne plany architektoniczno-urbanistyczne rządu polskiego. Zaproszenie z prośbą o wskazanie kandydata skierował najprawdopodobniej namiestnik Józef Zajączek pismem do księcia Toskanii. Na decyzję tę mógł mieć wpływ Stanisław Staszic, ale bardziej prawdopodobnym członkiem rządu, zaangażowanym w ten temat wydaje się Stanisław Kostka Potocki. Decyzja, że to Corazzi ma pojechać do Polski, była efektem wskazania go przez środowisko architektów z akademii florenckiej, którzy kierowali się zapewne nie tylko jego talentem, ale być może też osobistą niechęcią z powodu jego konfliktowego charakteru, który objawił się już pod koniec studiów. Decyzja Corazziego o wyjeździe do Polski – jak się wydaje – nie wynikła też z jego ambicji czy atrakcyjności oferty, ale z chęci uniknięcia konsekwencji prawno-finansowych, wynikających z niespłacenia weksla. Ostateczna odpowiedź na pytanie zadane w tytule artykułu wciąż jednak jawi się jako – mam nadzieję – dobrze wsparta, ale jednak tylko hipoteza.
25
Ługowski, Piotr. "Carlo i Francesco Ceroniowie w świetle nowych źródeł archiwalnych." Biuletyn Historii Sztuki 81, no. 3 (September 2, 2020): 481–97. http://dx.doi.org/10.36744/bhs.483.
Full textAbstract:
W 2. połowie XVII w. do Warszawy przybyła grupa architektów pochodzących z położonej nad jeziorem Lugano Valsoldy, w północnej Lombardii. Wśród nich znaleźli się Carlo i Francesco Ceroniowie. Postacie te za sprawą badań prof. Mariusza Karpowicza doczekały się samodzielnych opracowań. To on odnalazł w archiwum parafialnym w Albogasio Inferiore ich metryki, ustalił koligacje rodzinne, dotarł do kontraktu Francesca Ceroniego na prace przy kościele sakramentek oraz do testamentu Carla Ceroniego. Badania prowadzone przez autora tekstu dla Słownika architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV-XVIII wieku przyniosły szereg informacji biograficznych. Kwerenda w archiwum parafialnym w Albogasio Inferiore ujawniła nowe dokumenty źródłowe. Odnaleziono pełnomocnictwo Ceroniego dane w 1711 r. przed władzami Miasta Starej Warszawy dla Pietra Martiriego i Carla Antonia Bellottich na występowanie w jego imieniu przed władzami Valsoldy oraz zbiór dokumentów dotyczących konfliktu miedzy Carlem Ceronim a Carlem Fariną. Konflikt ten, o podłożu finansowym, skłonił Ceroniego do wyłączenia w testamencie rodziny Farina z udziału w spadku. Farina, który zabezpieczał w latach 1693-1699 włoskie interesy architekta, zarzucił Ceroniemu niespłacenie całości długu. Ceroni w liście z Warszawy z 16 maja 1714 roku skierowanym do kuzyna, burmistrza Valsoldy, przedstawił argumenty w których wykazał, że dług spłacił, a nawet poniósł szkody na wspólnych interesach z Carlem Fariną. Z tego samego listu wynika, że druga córka architekta, Lucia - wbrew dotychczasowym ustaleniom - dożyła pełnoletniości i w wieku 31 lat wstąpiła do zakonu (zm. 1717). Kwerenda w aktach notarialnych archiwum państwowego w Como pozwoliła odnaleźć kodycyl Franciszka Ceroniego oraz plenipotencję wystawioną przez spadkobierców Ceroniego architektom Carlo Antonio Bay i Giuseppe Rachetti na odzyskanie długów od Zofii i Dominika Combonich.
Sześć listów Carla Ceroniego do Samuela Pączkowskiego, administratora dóbr Krasińskich, odnalezionych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie przyniosło nowe informacje na temat prac prowadzonych w Węgrowie. Listy te każą zweryfikować czas trwania prac przy zespole kościoła i klasztoru węgrowskich reformatów, i wydłużyć je o co najmniej dziesięć lat.
Przeprowadzona przez autora analiza źródeł pozwala stwierdzić, iż głównym właścicielem przedsiębiorstwa budowlanego był młodszy z braci Ceronich - Francesco. Carlo i Francesco Ceroniowie dorobili się znacznego majątku, który po ich śmierci przeszedł na własność mieszkańców Albogasio jako Eredita Ceroni. Jeszcze w XIX w. zyski z niego przeznaczane były na potrzeby mieszkańców miasteczka.
26
Kiecko, Emilia. "Architekt Maksymilian Goldberg (1895–1942)." Biuletyn Historii Sztuki 86, no. 1 (March 29, 2024): 97–126. http://dx.doi.org/10.36744/bhs.1763.
Full textAbstract:
Maksymilian Goldberg był jednym z najważniejszych międzywojennych architektów warszawskich. Wraz z Hipolitem Rutkowskim brał udział w licznych konkursach architektonicznych i realizował głównie projekty budynków mieszkalnych oraz wnętrz. Angażował się w działalność organizacyjną i społeczną środowiska architektów jako współorganizator i aktywny członek SAP i SARP oraz założonej przez architektów związanych z miesięcznikiem „Dom – Osiedle – Mieszkanie” Poradni Budowlanej świadczącej usługi mniej zamożnym klientom. Był również teoretykiem architektury, którego w większości nieopublikowane koncepcje teoretyczne stanowiły inspirację dla idei zawartych w traktacie Bohdana Lacherta Rozważania o niektórych cechach twórczości architektonicznej (1960). Artykuł zarysowuje obraz bogatej twórczości, przede wszystkim projektowej, ale też teoretycznej Goldberga, która wciąż jeszcze czeka na monograficzne opracowanie i właściwą ocenę.
27
Żywicki, Jerzy. "Architekci powiatowi w powiecie bialskim (1918-1939). Przyczynek do badań nad dziejami architektury województwa lubelskiego." Roczniki Humanistyczne 69, no. 4 (May 10, 2021): 305–24. http://dx.doi.org/10.18290/rh21694-14.
Full textAbstract:
Architektom powiatowym urzędującym w Białej Podlaskiej w okresie międzywojennym powierzano pracę w dwóch powiatach: bialskim i konstantynowskim. Urząd ten sprawowali Zygmunt Krasiński (1920), Tadeusz Prauss (1921-1922), Konstanty Srokowski (1922-1925), Bronisław Makowski (1925-1926), Adam Dzięciołowski (1926-1931) oraz Eugeniusz Eberle (1932-1939). Daty podane przy nazwiskach sugerują ciągłość obsadzenia urzędu. Tak jednak nie było, bowiem często pomiędzy opuszczeniem go przez jednego architekta, a zajęciem go przez kolejnego mijały miesiące. Architektom powiatowym przysługiwała pomoc budowniczego powiatowego. Architekci powiatowi byli często jedynymi przedstawicielami fachowych sił architektoniczno-budowalnych na terenie swego urzędowania. Z tego powodu mieli spore szanse na działalność projektową i zwykle je wykorzystywali. Ważne jest też to, że ich nazwiska występują na projektach budowlanych przy potwierdzeniu zgodności z rzeczywistością zamieszczonych na nich planów sytuacyjnych. W przypadku projektów pozbawionych datacji wiedza o okresie urzędowania architekta może być pomocą w ustaleniu czasu ich powstania.
28
Górzyński, Makary. "W stronę procesualnej historii architektury. Propozycje metodologiczne." Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 70, no. 1 (June 23, 2022): 97–114. http://dx.doi.org/10.23858/khkm70.2022.1.005.
Full textAbstract:
W artykule omówiono propozycje metodologiczne przydatne w badaniach nad historią architektury, zaczerpnięte z tekstów z kręgu Teorii Aktora-Sieci i zwrotu ku rzeczom we współczesnej humanistyce. Bazując głównie na publikacjach Bruno Latoura i Albeny Yanevej, autor przedstawia koncepcję postrzegania procesów projektowania, budowania i użytkowania budynków zakładającą nieustanną zmienność relacji i odniesień między ożywionymi i nieożywionymi aktorami. Procesualna analiza historii architektury, jak pokazują przykłady m.in. kaliskich budowli wiązanych z architektem Józefem Chrzanowskim (1844–1915), może oferować nowe i wartościowe poznawczo pytania oraz koncepcje badawcze.
29
Matuszewska, Joanna. "Znaczenie rysunku odręcznego i malarstwaw projektowaniu architektonicznym – przykład kształcenia plastycznego na Politechnice Łódzkiej." BUILDER 323, no. 6 (May 16, 2024): 42–47. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0054.5256.
Full textAbstract:
Artykuł podejmuje zagadnienie twórczości artystycznej w projektowaniu architektonicznym, ze szczególnym uwzględnieniem rysunku odręcznego i malarstwa. Tekst prezentuje także kształcenie w zakresie rysunku odręcznego i malarstwa w Instytucie Architektury i Urbanistyki pod kątem wpływu tych umiejętności na rozwój warsztatu zawodowego przyszłych projektantów architektów.
30
Przewłocka-Sionek, Renata, and Filip Tomaszewski. "Kształcenie architektów w ZakładzieHistorii Architektury, Rewitalizacji i Konserwacji Zabytków na Politechnice Łódzkiej. Problemy i wyzwania." BUILDER 323, no. 6 (May 18, 2024): 16–22. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0054.4686.
Full textAbstract:
W artykule omówiono aktualny program studiów oraz wyzwania i problemy związane z wykorzystaniem aktywnych metod nauczania dla kierunku architektura na Politechnice Łódzkiej. W edukacji młodych architektów kładzie się coraz większy nacisk na kontekstualność architektury i jej interdyscyplinarność, a także na umiejętność pracy zespołowej. Głównym celem artykułu stało się przeanalizowanie przedmiotów prowadzonych w ramach Zakładu Historii Architektury, Rewitalizacji i Konserwacji Zabytków pod kątem wprowadzania nowoczesnych technik nauczania oraz uzyskanie odpowiedzi na pytanie: jak studenci oceniają nowe metody kształcenia? Przeprowadzone badania polegające na użyciu autorskiej ankiety i dyskusji ze studentami kierunku architektura pozwoliły na wprowadzenie kilku znaczących zmian służących doskonaleniu jakości i podnoszeniu poziomu kształcenia studentów podczas zaliczania wybranych przedmiotów, co należy do zasadniczych elementów strategii Instytutu Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej.
31
Żwanko, Lubow, and Joanna Kucharzewska. "Kościół katedralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Charkowie (1887-1891) w świetle wybranych źródeł archiwalnych." Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 119 (December 22, 2022): 485–515. http://dx.doi.org/10.31743/abmk.14542.
Full textAbstract:
W centrum współczesnego Charkowa znajduje się jeden z cenniejszych zabytków architektury sakralnej Ukrainy Lewobrzeżnej – kościół katedralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, wybudowany w stylu neogotyckim w końcu XIX wieku. W artykule zaprezentowano dotychczasowy stan badań nad tym zabytkiem i przedstawiono nowe fakty związane z jego powstaniem. Przedstawiono też unikatowe źródła rękopiśmienne dotyczące początkowego etapu budowy kościoła, pochodzące z zasobu Archiwum Państwowego Obwodu Charkowskiego. Obrazują one proces legislacyjny związany z uzyskaniem pozwolenia na budowę kościoła rzymskokatolickiego, w tym uzyskanie zgody od arcybiskupa mohylewskiego Aleksandra Kazimierza Gintowt-Dziewałtowskiego. Zamieszczono również list wspólnoty katolickiej do architekta Bolesława Michałowskiego z prośbą o wykonanie projektu nowego kościoła oraz objęcie nadzorem jego budowy. Warto podkreślić, że kościół powstał ze składek wiernych, a architekt zrzekł się honorarium za swoją pracę, wnosząc tym samym wkład w budowę świątyni. Kościół stanął w miejscu wcześniejszego, skromnego budynku parafialnego przy ul. Małej Sumskiej, który w latach 80. XIX wieku był w złym stanie technicznym, a dodatkowo był za mały dla rozrastającej się wspólnoty katolickiej. Na czele komitetu budowy świątyni stanął ks. Piotr Kisarzewski, a istotną rolę w powstaniu kościoła odegrał adwokat Aleksander Kwiatkowski, lider charkowskich Polaków. Opublikowane w artykule źródła archiwalne mogą stać się przyczynkiem do dalszych badań, prowadzonych w ramach różnych dyscyplin naukowych.
32
Gedutis, Aldis. "Architektūrinės ir istorinės Klaipėdos vizijų konkurencija: drąsūs sprendimai ar darnus išsaugojimas?" Sociologija. Mintis ir veiksmas 30, no. 1 (January 1, 2012): 210–41. http://dx.doi.org/10.15388/socmintvei.2012.1.403.
Full textAbstract:
Santrauka. Svarstant aktualius miesto planavimo ir įvaizdžio klausimus bene daugiausia kontroversijų kelia dabarties ir praeities architektūriniai objektai. Šie objektai keisdami miesto veidą tuo pat metu koreguoja ir miesto praeitį. Architektūrinės priemonės praeitį gali pertvarkyti, atnaujinti, išsaugoti, naikinti ir t.t. Tokiu būdu architektų veikla patenka į istorikų akiratį. Straipsnyje remiamasi analitine architektūros istoriko Manfredo Tafuri schema, kurioje aiškiai atribojama architektų ir architektūros istorikų veikla. Jei architektai orientuojasi į veiksmą, praktiką, ateities viziją ir utopiją, tai istorikų veikla siejama su teorija, kritiškumu, praeitimi ir atmintimi. Tarp šių kraštutinių figūrų Tafuri įkomponuoja architektūros kritiką, kuris priklausomas tiek nuo architektūros (kaip tyrimo objekto), tiek nuo istorijos (kaip žinių). Tafuri schema nėra pilna – joje trūksta paveldosaugininko. Įtraukiant šį veikiantį asmenį gaunamas išbaigtas modelis, kurį jungia keturios kategorijos: teorija (istorikas ir kritikas), praktika (architektas ir paveldosaugininkas), praeitis (istorikas ir paveldosaugininkas) ir ateitis (architektas ir kritikas). Pakoreguota Tafuri schema taikoma analizuojant Klaipėdos mieste 1990–2010 vykusias sąveikas, diskusijas ir kontroversijas, atsižvelgiant į dvi dominuojančias miesto planavimo bei materialaus paveldo apsaugos vizijas – architektūrinę ir istorinę.Raktažodžiai: architektūra, istorija, konkurencija, Manfredo Tafuri, Klaipėda.Keywords: architecture, history, competition, Manfredo Tafuri, Klaipeda. ABSTRACTTHE COMPETITION BETWEEN ARCHITECTURAL AND HISTORICAL VISIONS OF KLAIPEDA: BRAVE DECISIONS VS. SUSTAINABLE PRESERVATIONThe issue of the relation of Klaipeda’s image to urban planning has been the subject of intense debate. Old and new buildings transforming Klaipeda’s image at once correct and adjust the city’s past: its past can for example be reshaped, renewed, preserved or destroyed by architectural means. Thus architecture becomes an object of historical interest. In this article the analytic scheme proposed by the architectural historian Manfredo Tafuri is employed. Importantly, Tafuri dissociates architects from architectural historians: the former is operative, utopian and future-oriented; the latter is critical, memorial and oriented to the past. Between the two extremes Tafuri places the figure of the architectural critic, who is dependent on both architecture (as an object) and history (as knowledge). Such a schema is however incomplete as Tafuri ignores the figure of the expert of heritage protection. In the expert of heritage protection Tafuri’s schema can be refigured around four categories: theory (historian and critic), practice (architect and expert of heritage protection), past (historian and expert of heritage protection) and future (architect and critic). This upgraded framework is applied to the case of Klaipeda city in order to describe recent encounters, controversies and conflicts between two predominant visions – architectural and historical – concerning city planning and the protection of material heritage.
33
Boberski, Wojciech. "Architekt Abraham Würtzner (?). Przyczynek do dziejów wileńskiego baroku." Biuletyn Historii Sztuki 83, no. 3 (January 11, 2022): 645–82. http://dx.doi.org/10.36744/bhs.1062.
Full textAbstract:
Artykuł jest próbą nakreślenia sylwetki architekta Abrahama, noszącego zapewne nazwisko Würtzner (przed 1700–1758). Źródła archiwalne zaświadczają, że pochodził z „Krajów Cesarskich”. Prawdopodobnie miał syna Ignacego, również architekta, a także krewnego, złotnika Johanna, który przybył do Wilna z Lidzbarka Warmińskiego. Potwierdzają one ponadto udział architekta Abrahama w powstaniu większości dzieł krzewiących idee Borrominiego i Guariniego, a wiązanych ostatnio z Glaubitzem lub z „anonimowym włoskim architektem”. Był on zatem autorem niezwykłych karmelickich budowli w Wilnie i w Głębokiem, wybudował wieże kościoła dominikanów na Łukiszkach, a także oryginalny kościół kolegium pijarów w Łużkach nieopodal Głębokiego (1742). Budował również w Mińsku oraz w Nowogródku. Jakkolwiek nie ma bezpośrednich odniesień do konkretnych realizacji, indywidualny styl architekta Abrahama pozwala rozważać jego autorstwo wobec szeregu budowli zarówno na terenie Wilna (fasady kościoła wizytek i kościoła franciszkanów, kościół augustianów), Mińska (fasady kościoła dominikanów i kościoła bernardynów, wieża przed kolegium jezuitów) i Nowogródka (cerkiew zamkowa?), jak i na prowincji, np. kościół farny w Iwieńcu czy pałac Radziwiłłów w Zdzięciole (1729–1731?).
34
Bernatowicz, Tadeusz. "Projekt kaplicy elektorskiej we Wrocławiu Pompeo Ferrari a barokowy eklektyzm przełomu XVII i XVIII wieku." TECHNE. Seria Nowa, no. 9 (December 30, 2022): 119–53. http://dx.doi.org/10.18778/2084-851x.13.07.
Full textAbstract:
Najwcześniejszym dziełem Pompea Ferrariego w Polsce był projekt kaplicy elektorskiej przy katedrze we Wrocławiu, wykonany w 1704 roku. Znamy dwa rysunki ukazujące przekrój podłużny, umożliwiające rekonstrukcję oraz identyfikację genezy form architektonicznych i rzeźbiarskich. Architekt, dwukrotny laureat konkursów Akademii św. Łukasza, zaprojektował dzieło odzwierciedlające aktualnie panujące w Rzymie koncepcje barokowego eklektyzmu. Polegały one na łączeniu w jednym dziele aklasycznych form stworzonych przez architektów dojrzałego baroku (P. da Cortonę, G.L. Berniniego. F. Borrominiego, A. Pozza i C. Rainaldiego) z formami klasycznymi zdefiniowanymi przez artystów renesansu, wczesnego baroku oraz tradycję antyczną. Procesy te silnie ujawniały się w nauczaniu w Akademii św. Łukasza – przykładami są: konkurs z 1694 roku i nagroda dla A. Speronego (Speroniego), czy konkurs z 1696 roku i projekty A. Rossiniego, L. Rusconiego-Sassiego i B. Spinellego. Równolegle, w 4 ćwierci XVII wieku, powstawały w Rzymie kaplice i kościoły o cechach eklektycznego baroku. Próby łączenia elementów języka tych dwóch tradycji widoczne są na projekcie wrocławskim. Występuje w nim klasyczna, renesansowa struktura porządków architektonicznych, łączona z cebulową kopułą, dynamiczną kolumnadą z wybrzuszonymi elementami belkowania. W projekcie ołtarza odnajdujemy motywy z dzieł Berniniego, Borrominiego i Carla Fontany – najważniejszego moderatora eklektycznego podejścia przy projektowaniu architektury. Projekt Ferrariego, choć nie został zrealizowany, należał do najwcześniejszych przykładów transmisji najnowszych tendencji artystycznych w Rzymie, z których wyewoluował późny barok w Europie Środkowo-Wschodniej.
35
Zalewski, Krzysztof. "Architektura pogłębiona. Koncepcja połączenia światów realnego i wirtualnego jako narzędzie dydaktyczne w architekturze." BUILDER 299, no. 6 (May 30, 2022): 30–33. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0015.8554.
Full textAbstract:
Artykuł omawia zastosowanie koncepcji architektury pogłębionej dla celów dydaktycznych. Architektura jest tu zdefiniowana jako środowisko tworzone poprzez skoordynowane, synchroniczne łączenie przestrzeni fizycznej i świata cyfrowego dla poszerzania jej użyteczności oraz doświadczenia użytkownika. Koncept ten ma, oprócz potencjału wdrożeniowego, wartość inspiracji dla przemyśleń teoretycznych, a zatem wpływa na rozwój architekta-twórcy – stąd jej użyteczność w dydaktyce – co jest głównym zagadnieniem artykułu.
36
Monika Bogdanowska. "Elewacyjne wyprawy szlachetne w budownictwie międzywojennego Krakowa." Budownictwo i Architektura 17, no. 1 (April 20, 2018): 095–100. http://dx.doi.org/10.24358/bud-arch_18_171_12.
Full textAbstract:
Artykuł porusza problematykę ochrony zewnętrznych wypraw tynkowych z okresu międzywojnia. Temat ten, wobec intensyfikacji prac remontowych, nowych środków i metod renowacyjnych oraz stopniowej degradacji zasobu zasługuje na szczególną uwagę. Mimo starań podejmowanych przez środowiska konserwatorów i architektów, społeczna świadomość wartości architektury modernistycznej jest bardzo niska, stąd jej niszczenie i żywiołowe przekształcenia Nie istnieją także mechanizmy prawne ani administracyjne, które mogłyby skutecznie przeciwdziałać tym procesom.
37
Ritter, Arno. "aut. architektur und tirol." Regionalità e produzione architettonica contemporanea nelle Alpi, no. 1 ns, november 2018 (November 15, 2018): 163–73. http://dx.doi.org/10.30682/aa1801r.
Full textAbstract:
aut. architektur und tirol (vormals Architekturforum Tirol) wurde 1993 als viertes „Haus der Architektur“ in Österreich gegründet und startete 1994 mit der ersten öffentlichen Veranstaltung in den Räumlichkeiten Erlerstraße 1 in Innsbruck. Das Hauptanliegen des unabhängigen Vereins besteht darin, Fragen zur qualitätvollen Gestaltung des Lebensraumes zu thematisieren und die für ihr Entstehen notwendigen gesellschaftlichen und rechtlichen Grundlagen aufzubereiten. Das Spektrum der Aktivitäten umfasst zahlreiche Veranstaltungen wie Ausstellungen zu Architektur, Kunst und Design, Vorträge nationaler wie internationaler ArchitektInnen, Diskussionen, Exkursionen, Symposien, Führungen, schwerpunktartige Filmreihen und “Vor Ort„Werkgespräche in aktuellen Bauwerken sowie ein spezielles Programmangebot für Kinder und Jugendliche. Die Finanzierung des aut setzt sich zusammen aus Mitteln der öffentlichen Hand (Subventionen kommen vom Bundesministerium für Unterricht, Kunst und Kultur, vom Land Tirol, Abteilung Kultur, von der Stadt Innsbruck sowie der Kammer der Architekten und Ingenieurkonsulenten für Tirol und Vorarlberg), Geldern aus der privaten Wirtschaft, Erträgen aus Dienstleistungen sowie den Beiträgen der Vereinsmitglieder.
38
Boguszewska, Kamila Lucyna. "„MIASTO DLA LUDZI” NA PRZYKŁADZIE REWITALIZACJI VIEUX PORT W MARSYLII." Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych 10, no. 2 (June 30, 2014): 5–12. http://dx.doi.org/10.35784/teka.2569.
Full textAbstract:
Marsylia jest drugim do wielkości miastem Francji liczącym blisko milion mieszkańców. W roku 2013 pełniła funkcję gospodarza Europejskiej Stolicy Kultury. W ramach przygotowań do tego wydarzenia została przeprowadzona kompleksowa rewitalizacja Vieux Port pod kierunkiem pracowni Normana Fostera, architekta krajobrazu Michel Desvigne oraz lokalnych urbanistów i planistów . Prace prowadzone były prawie trzy lata. W wyniku tego procesu miasto zyskało nową przestrzeń publiczną dostępną dla pieszych, przeprojektowano układy komunikacyjne, a na potrzeby stolicy kultury wzniesiono budynki użyteczności publicznej, począwszy od muzeów, a kończąc na lustrzanym zadaszeniu Vieux Port Pavilion. Nową ikoną współczesnej architektury tego miasta został budynek MuCEM – Musée des Civilisations de l’Europe et de la Méditerranée będący przykładem kształtowania współczesnej architektury wpisującej się bezbłędnie w kontekst otoczenia.
39
Szumiński, Konrad. "Kryteria, jakie powinny spełniać współczesne prace projektowe przekształcające formę i program użytkowy zabytkowej architektury sakralnej w świetle wybranych przykładów z Europy." Protection of Cultural Heritage, no. 11 (June 30, 2021): 161–70. http://dx.doi.org/10.35784/odk.2750.
Full textAbstract:
Artykuł podejmuje wciąż aktualny problem przekształceń formy zabytkowej architektury sakralnej w procesie adaptacji do współczesnych funkcji użytkowych. Zjawisko sekularyzacji warunkuje konwersję funkcjonalną świątyń, a zatem wymaga od architektów odpowiedniego podejścia do projektowania w historycznym kontekście z poszanowaniem pierwiastka sacrum. Celem przeprowadzonych badań było sformułowanie zasad, jakie powinny obowiązywać podczas interwencji projektowych w zabytkowych obiektach sakralnych. Badania zostały oparte na studium przypadku wybranych przykładów z Europy, które ilustrują różny stopień ingerencji projektowych w historyczną substancję. Opisywane realizacje poddano ocenie konserwatorskiej na podstawie kryteriów dotyczących m.in. stopnia zachowania wartości zabytkowych oraz ze względu na charakter relacji między zabytkiem a współczesną formą architektury. W wyniku analiz wyodrębniono wnioski końcowe odnoszące się do preferowanych cech funkcjonalnych, przestrzennych, konstrukcyjno-materiałowych współczesnych uzupełnień architektonicznych w zabytkowych miejscach kultu religijnego.
40
Gaidai, Olga, and Tadeusz Srogosz. "Architekt mikołajowski Ludwik Opacki (1786–1854)." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica, no. 112 (July 26, 2023): 257–69. http://dx.doi.org/10.18778/0208-6050.112.12.
Full textAbstract:
Ludwik Opacki urodził się w 1786 r. w rodzinie drobnoszlacheckiej na Wołyniu, a zmarł w 1854 r. w Mikołajowie. W latach 1827–1831 pracował jako architekt Komisji Budowlanej Departamentu Admiralicji Czarnomorskiej, następnie zaś powołany został na stanowisko architekta miejskiego Mikołajowa. W latach 1839–1850 Opackiego zatrudniono jako architekta Południowego Okręgu obiektów morskich miasta. Oprócz wielu obiektów portowych i miejskich (stocznia, odlewnia, fabryka lin, przeprawa przez liman Bohu, Szpital Morski, magazyny i inne) Opacki wykonał projekty nowej soborowej cerkwi, a także wiele projektów budynków prywatnych. W 1838 r. według projektu Opackiego zaczęto budowę cerkwi Przenajświętszej Bogurodzicy „Wszystkich Strapionych Radości”, która została poświęcona 28 lipca 1843 r.
41
Rothamel, Holger. "Die gärtnerische Anlage um die Lutherkirche in Görlitz." AHA! Miszellen zur Gartengeschichte und Gartendenkmalpflege, no. 4 (September 8, 2020): 76–91. http://dx.doi.org/10.25531/aha.vol4.p76-91.
Full textAbstract:
Die Lutherkirche in Görlitz wurde zwischen 1898 und 1901 nach den Plänen des Architekten Arno Eugen Fritsche (1858–1939) erbaut, der dem Entwurf die baulichen Prinzipien des Kirchenbaureformators Johannes Otzen (1839–1911) zugrunde legte. Platziert auf einem Felsen umgibt den Bau eine vom Gartenbaudirektor Oskar Sperling (1838–1912) gestaltete gärtnerische Anlage, die auf eine besondere Art und Weise Lage und Architektur hervorheben soll. Erläutert werden Entstehung, Eigenart und derzeitiger Zustand der Anlage.
42
Krupa, Karol, and Maciej Trochonowicz. "Ochrona wartości przestrzennych i kulturowych Śródmieścia Lublina poprzez zachowanie modernistycznego gmachu Powszechnego Domu Towarowego w Lublinie." Budownictwo i Architektura 15, no. 4 (December 1, 2016): 173–81. http://dx.doi.org/10.24358/bud-arch_16_154_17.
Full textAbstract:
Artykuł porusza kwestię ochrony wartości przestrzennych i kulturowych Śródmieścia Lublina. Analiza kompozycyjna oraz funkcjonalna istniejącej zabudowy uwzględniającej modernistyczny gmach Powszechnego Domu Towarowego skłania do dyskusji na temat konieczności ingerencji we wskazaną tkankę miejską. Wartość „dodana”, efekt synergii, objawia się w efektach uzyskanych poprzez zachowanie istniejącej zabudowy, nadanie jej nowej wartości użytkowej przy poszanowaniu i uwydatnieniu wzajemnych relacji pomiędzy pierwotną funkcją,estetyką i kompozycją przestrzenną. Tadeusz Witkowski projektując w 1959 roku Powszechny Dom Towarowy (PDT) zmierzył się z lokalizacją wielkopowierzchniowej funkcji handlowej w ścisłym Centrum miasta Lublin. Wyczucie przez architekta kompozycji bryły, zrozumienie przestrzeni i zachowanie skali otaczającej zabudowy przyczyniło się do podkreślenia wartościowych osi widokowych i kompozycyjnych. W 2010 r. spółka inwestorska, właściciel budynku PDT, przedstawiła plan wyburzenia modernistycznego gmachu i powstania w tym miejscu nowoczesnej galerii handlowej. Dyskusja na temat przyszłości spuścizny Witkowskiego podzieliła środowisko lubelskich architektów. Jedną z form sprzeciwu i jego argumentacji były Warsztaty „Reaktywacja”, które odbyły się przy współpracy „Modernizmu w Lublinie” (inicjatywa mgr inż. arch. Marcina Semeniuka) oraz Studenckiego Koła Naukowego Architektury Współczesnej Politechniki Lubelskiej w 2015r. [1]. Młodzi architekci i studenci opracowali koncepcję adaptacji budynku PDT uwzględniające uatrakcyjnienie funkcji handlowej oraz wprowadzenie nowych, nastawionych na potrzeby i rozwój mieszkańców Lublina. Bazę koncepcji stanowił projekt Tadeusza Witkowskiego, który został rozbudowany zgodnie z wytycznymi uchwalonego dla tego obszaru Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego [2].Omówione zagadnienia związane z problematyką ochrony, analizą wartości przestrzennej i kulturowej oraz udział inicjatyw społecznych w dialogu na temat przyszłości Powszechnego Domu Towarowego w Lublinie są rozpatrywane przez autora jako działania, którychefektem jest synergia na kilku płaszczyznach.
43
Churski, Paweł. "Od redakcji." Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, no. 64 (July 27, 2023): 11. http://dx.doi.org/10.14746/rrpr.2023.64.02.
Full textAbstract:
Zapraszamy Państwa do działu Nowości Wydawniczych, w którym prezentujemy najnowsze prace autorstwa m.in. pracowników naszego wydziału, których tematyka bezpośrednio wiąże się z problematyką rozwoju regionalnego i polityki regionalnej. W bieżącym numerze przedstawiamy Państwu jedną publikację. Jest to monografia Elżbiety Raszei, Magdaleny Szczepańskiej, Anny Gałeckiej-Drozdy, Ewy de Mezer i Agnieszki Wilkaniec pt. „Ochrona i kształtowanie krajobrazu kulturowego w zintegrowanym planowaniu rozwoju”, autorek reprezentujących trzy różne poznańskie uczelnie, Stowarzyszenie Polskich Architektów Krajobrazu (SPAK) oraz Stowarzyszenie Architektury Krajobrazu (SAK).
44
Barycz, Rafał, and Paweł Saramowicz. "Nowa-stara tożsamość. Z cyklu: Barycz & Saramowicz. Najnowsze dzieła architektoniczne." BUILDER 269, no. 12 (November 29, 2019): 18–21. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0013.5777.
Full textAbstract:
KAMIENICA STARE PODGÓRZE W KRAKOWIE. Krakowskie Podgórze, położone w sercu zabytkowego Krakowa, do 1914 r. było samodzielnym miastem. Dziś jest jednym z najbardziej atrakcyjnych do inwestowania terenów. Autorzy przedstawiają historię Podgórza. Kreślą architektoniczny i urbanistyczny kontekst, w którym według projektu Biura Architektonicznego Barycza i Saramowicza przy ul. Zamoyskiego 44 w Krakowie wznoszony jest wielorodzinny budynek mieszkaniowy. Projekt kamienicy został zainspirowany naturą skalistych wzgórz krzemionkowych pobliskiego Wzgórza Krzemionek, co znajduje odzwierciedlenie w formie bryły oraz wizualnym odbiorze materiału użytego w elewacjach. Poprzez taki zabieg odniesiono się do tożsamości miejsca. Zewnętrzna powłoka budynku została ujednolicona Plan O AUTORACH: Dr Rafał Barycz i dr Paweł Saramowicz są jednymi z najwybitniejszych polskich architektów. Wychowankowie grazkiej oraz weneckiej szkoły architektonicznej, w 1991 r. założyli w Krakowie Biuro Architektoniczne Barycz i Saramowicz. Są autorami kilkudziesięciu innowacyjnych budynków z segmentu architektury użyteczności publicznej, mieszkaniowej wielorodzinnej, willowej oraz rezydencjalnej, edukacji, sportu i rekreacji, przemysłu oraz handlu, jak również wnętrz. Zostali uhonorowani licznymi nagrodami architektonicznymi. Ogłosili kilkadziesiąt publikacji w kraju i za granicą, dotyczących zagadnień nowoczesnego projektowania architektonicznego. Ich twórczości poświęconych jest kilkaset publikacji w literaturze fachowej. W 2002 r. Barycz i Saramowicz byli współtwórcami Wydziału Architektury i Sztuk Pięknych Krakowskiej Akademii Andrzeja Frycza Modrzewskiego, gdzie prowadzą mistrzowską klasę projektową. Ci cenieni wychowawcy młodzieży architektonicznej są promotorami wielu prac dyplomowych. Rafał Barycz jest m.in. członkiem Miejskiej Komisji Urbanistyczno- Architektonicznej Miasta Krakowa, Jury Plebiscytu Sztuki Architektury „Polska Architektura XXL” oraz Kapituły Konkursu dla Młodych Architektów miesięcznika „Builder”. [Red.] 0 2 5m drogą implementacji materiałów o jednolitej kolorystyce i zbliżonej fakturze. Został zastosowany galeriowy układ przestrzenno-komunikacyjny. Przesuwne okiennice zapewniają obecność budowli w czasoprzestrzeni. Konsolidacja wysoko zaawansowanych technologii i budownictwa to postulat obecny w myśli architektonicznej mieszkalnictwa już od czasów przedwojennych innowatorów. Analiza historycznych i przestrzennych uwarunkowań oraz przywołanie progresywnych postulatów mieszkalnictwa implikują nowatorski charakter budynku, który został przedstawiony w artykule.
45
Siewior, Kinga. "Sygnatury surrealistyczne Bogdana Bogdanovicia." Porównania 28, no. 1 (July 2, 2021): 257–83. http://dx.doi.org/10.14746/por.2021.1.12.
Full textAbstract:
Celem artykułu jest przybliżenie relacji tekstu literackiego i architektury w twórczości Bogdana Bogdanovicia, serbskiego architekta, pisarza, polityka i opozycjonisty. Autorka koncentruje się na surrealistycznych inspiracjach i wpływach, które przenikają jego twórczość, tj. słynne upamiętnienia wydarzeń drugiej wojny światowej, szkice, eseje o architekturze i polityce oraz narracje autobiograficzne. Uwzględniając estetyczne i ideologiczne aspekty surrealistycznych sygnatur wpisanych w jego prace, autorka definiuje je jako subwersywną strategię wymierzoną w dyskurs komunistyczny ówczesnej Jugosławii, jak i w architektoniczny dyskurs powojennego modernizmu.
46
Gil, Adam, Anna Sulimowska-Ociepka, Jan Rabiej, and Krzysztof Zalewski. "Synergia teorii i praktyki w kształtowaniu architektury oraz kształceniu architektów." BUILDER 287, no. 6 (May 31, 2021): 14–20. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0014.8826.
Full textAbstract:
Artykuł podejmuje problematykę kształcenia architektonicznego w relacji do aktualnych problemów rozwiązywanych w praktyce architektonicznej. Kształtowaniu architektury towarzyszy obecnie brak spójnych – uniwersalnych wzorów formalno-estetycznych, narastająca złożoność uwarunkowań lokalizacyjnych oraz arbitralność kryteriów inwestorskie. Celem artykułu jest krytyczna charakterystyka eksperymentu dydaktycznego przeprowadzonego w ramach procesu kształcenia studentów 6. semestru studiów I stopnia na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej. Przedmiot i metodyczne ramy eksperymentu określa synergiczne włączenie w opracowywanie koncepcji architektonicznej realnych uwarunkowań urbanistycznych oraz kryteriów sprecyzowanych przez rzeczywistego inwestora.
47
Włodarczyk, Marcin, and Małgorzata Mariola Włodarczyk. "Kamienica „Pod Kruki”, Rynek Główny 25, Kraków. Teraźniejszość historii – nawarstwianie przyszłości." Protection of Cultural Heritage, no. 11 (June 30, 2021): 107–26. http://dx.doi.org/10.35784/odk.2764.
Full textAbstract:
Architektura to sztuka budowania, czyli gromadzenia trwałych materiałów i takie ich aglomerowanie, aby powstał utwór trwały, funkcjonalny i piękny (jak to opisuje witruwiańska triada: firmitas, utilitas, venustas). Zakończenie budowy oznacza początek trwania budynku. Trwanie architektury prawie zawsze wiąże się z wprowadzaniem zmian. Byłoby wspaniale pozwalać trwać architekturze w nieskończoność, z zachowaniem jej pierwotnych kształtów, faktur, materiałów. Postęp techniczny, zmiany w zakresie potrzeb, wypadki przyrodnicze i historyczne, i mnóstwo innych czynników powoduje konieczność wprowadzania zmian w obiekcie. Trwanie architektury to ciągłe zmiany i dobrze jest, jeżeli powstają one na drodze NAWARSTWIANIA. Nawarstwianie to jak pisanie książki, karta za kartą. Pozwala to potem na „czytanie” architektury, a z nią historii miejsca i ludzi.
Nawarstwianie jest ciekawsze niż wymienianie. Strata w wypadku wymiany polega na tym, że poprzedni etap, który został usunięty, katastrofą czy świadomie, jest jak karta z książki wyrwana. Nowoczesna ingerencja w zabytkowy budynek musi szanować poprzednie karty, poprzednie nawarstwienia. Czasami może nawet pewne braki stron uzupełnić albo raczej wskazać. Mądre postępowanie nie kieruje się w takim wypadku wyłącznie poleceniami służb konserwatorskich. Empatia dla zapisów architektury/księgi to wyzwanie dla twórców, szczególnie architektów. Pokażemy taki proces na przykładzie kamienicy o numerze Rynek Główny 25 w Krakowie, która jest przykładem starannego unowocześniania struktury i przestrzeni z zachowywaniem czytelnych śladów. Jest także ukłonem teraźniejszości ku przyszłości nowego ducha tej przestrzeni.
48
Krupa, Karol, and Karolina Kędzior. "Projekt Osady Wypoczynkowej jako współczesna kontynuacja układu ruralistycznego wsi Stary Ujazd." Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych 19, no. 1 (December 19, 2023): 110–21. http://dx.doi.org/10.35784/teka.5556.
Full textAbstract:
Przestrzeń miast oraz wsi jest zmienna w czasie i uzależniona od rozwijających się potrzeb użytkowników. Wyzwania stawiane obecnie architektom oraz urbanistom różnią się w znacznym stopniu od tych, które miały w przeszłości wpływ na kształtowanie ośrodków mieszkalnych we wszystkich skalach. Zmiany związane z np. globalizacją czy przemianami społecznymi warunkują zakres oraz formę wszystkich składowych w tkance urbanistycznej. Wpływ powyższych rozkłada się w czasie i nie jest procesem gwałtownym, a efekt widoczny jest dopiero w odniesieniu do pierwotnych elementów krajobrazu przestrzennego. Artykuł porusza kwestie związane z projektowaniem architektonicznym w oparciu o tożsamość miejsca i bogactwo krajobrazu kulturowego. Wielowątkowa analiza wartości obszarów wiejskich pozwala na określenie kodu tożsamościowego na płaszczyźnie architektury i ruralistyki stanowiąc istotne podstawy do przygotowania koncepcji projektowej. Omówienie pracy dyplomowej w kontekście poprzedzających ją studiów nad wartością układu wsi Stary Ujazd wskazuje na zasadność prowadzenia szczegółowych analiz w procesie kreacji nowej przestrzeni i architektury szanującej krajobraz kulturowy danego obszaru.
49
Petrušonis, Vytautas. "SOCIALINIO SOLIDARUMO MOTYVAI ARCHITEKTO VYTAUTO LANDSBERGIO-ŽEMKALNIO KŪRYBOJE." JOURNAL OF ARCHITECTURE AND URBANISM 34, no. 3 (September 30, 2010): 128–37. http://dx.doi.org/10.3846/tpa.2010.13.
Full textAbstract:
In contemporary society marginalization, alienation of social groups is increasing. Among other things, it is related to changes in the phenomenon of social solidarity, which are influenced by the processes of individualization, diversification, globalization, segmentation. Architectural works of modern architects, that together with customers represent the attitudes of nowadays, often reflect the desire to dominate. While educating young architects it is important to provide them not only with technical and artistic skills, but also to make them understand how architecture can take part in the the actualization of harmonic social behaviour stereotypes, the psychological attitude to encourage the pursuit of social solidarity. It is therefore important to learn how architectural composition can ensure a harmonious social interaction. The related adequate experience is worth studying. It is particularly important to evaluate the works of different periods of our country’s famous architects. V. Landsbergis-Žemkalnis could be distinguished as one of such architects to whom responsibility to society was particularly significant. Analysis revealed that V. Landsbergis-Žemkalnis‘ works are characterized by predominance of an organic compositional type what means that the programming of social solidarity attitudes by architectural compositional measures is ensured. In particular, these properties are characteristic of V. Landsbergis-Žemkalnis‘ buildings realized in the heart of Kaunas city. These buildings are better harmonizing with adjacent buildings and the whole street space. Moving away from the center, in the buildings erected by V. Landsbergis-Žemkalnis design, the number of vertical elements increases, separate parts of a building have a more distinct height, the silhouette becomes more active, more dynamic. Typologically such a building could be assigned to the hierachical compositional type. In contrast to ’’buildings of the street”, ”of the city”, these buildings represent ’suburban” buildings, what claims to be a local compositional center. Altogether V. Landsbergis-Žemkalnis‘ works illiustrate his ability to ”read” the situation in an urban context and use properly selected compositional building parameters, especially properly chosen measures operating in a dense group of existing buildings where the solidarity phenomenon is of great importance. Santrauka Šiuolaikinėje visuomenėje didėja atskirtis, socialinių grupių nesusikalbėjimas, užsisklendimas, kuriant grupinius idealus, siekiant nereikšmingų tikslų. Greta kitų dalykų, tai susiję su socialinio solidarumo kaita, kuri veikiama tokių šiuolaikinės civilizacijos reiškinių kaip individualizacija, diversifikacija, globalizacijos procesas, segmentacija. Šiuolaikinės kartos architektų, kartu su užsakovais esančių savojo laikotarpio atstovais, darbai ypač dažnai atspindi siekį dominuoti, išsiskirti bet kokioje miesto dalyje, bet kokioje pastatų apsuptyje, todėl ugdant šiuolaikinius architektus svarbu perteikti jiems ne tik meninio komponavimo įgūdžius, bet suvokimą, kaip architektūra gali prisidėti prie harmoningos socialinės elgsenos stereotipų aktualizavimo, ypač skatinant socialinį solidarumą (nes tai susiję su visuomenės grupių santykių harmonizavimo užtikrinimu). Todėl svarbus kompozicinių priemonių, galinčių užtikrinti harmoningos socialinės sąveikos nuostatų aktualizavimą, socialinio solidarumo nuostatų įtvirtinimą, pažinimas, o tam ypač svarbu šiuo aspektu įvertinti mūsų šalies įvairių laikotarpių įžymių architektų kūrybą. Vienu iš tokių architektų yra V. Landsbergis-Žemkalnis, kuriam architekto atsakomybė visuomenei buvo ypač svarbi. Architekto V. Landsbergio-Žemkalnio darbų analizė parodė, kad jo kūrybai būdingas organiškojo kompozicinio tipo vyravimas, o kartu – socialinio solidarumo programavimą užtikrinančių architektūrinių kompozicinių priemonių dominavimas. Ypač šiomis programuojančiomis savybėmis pasižymi V. Landsbergio-Žemkalnio pastatai, esantys pačioje Kauno miesto širdyje – Naujamiestyje. Tai pasireiškia tuo, kad šie pastatai yra daugiau miestietiško tipo, aktyviai „bendradarbiauja“ su gretimais pastatais, su visa gatvės erdve. Tolstant nuo centro, pastatuose gausėja vertikalių elementų, daugiau skiriasi atskirų pastato dalių aukštis, siluetas darosi aktyvesnis, dinamiškesnis. Tipologiškai tai būdingi priemiesčių ar užmiesčio pastatų, kurie pretenduoja į lokalinio kompozicinio centro vaidmenį, bruožai. V. LandsbergioŽemkalnio kūryba liudija apie jo sugebėjimą suprasti urbanistinę situaciją ir joje deramai parinkti statinio kompozicinius parametrus, ypač – tankiai užstatytoje aplinkoje, kur solidarumo vaizdinis reprezentavimas yra itin aktualus.
50
Radziejewski, Krzysztof. "Dwa wspomnienia architekta Adama Klimka." Archiwariusz Zamojski 10 (December 31, 2011): 97–110. http://dx.doi.org/10.56583/az.1254.
Full textAbstract:
Adam Klimek (1910–1987) jest uważany za najwybitniejszego, obok Tadeusza Zaremby, architekta XX-wiecznego Zamościa, choć był związany z tym miastem tylko przez kilkanaście lat, w tym te przypadające na II wojnę światową. To właśnie z tego okresu pochodzą dwa teksty wspomnieniowe napisane przez architekta, odnalezione w Archiwum Państwowym w Zamościu, w zespole Zamojskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Zamościu. Urodzony we Lwowie architekt, absolwent tamtejszej politechniki, przyjechał do Zamościa na 3 miesiące przed wybuchem wojny i tu objął swoją pierwszą stałą posadę – architekta powiatowego. Pierwszy tekst, zatytułowany „Trzy dni przed okupacją”, napisał więc wkrótce po przyjeździe do miasta. Opisuje w nim bombardowania niemieckie na początku września: Placu Autobusowego, koszar, domu Kowerskich na Nowym Mieście, sądu, stacji kolejowej. Zamościanie zaczęli uciekać z miasta. Uciekł też Klimek, do Krasnobrodu, gdzie jednak też zaczęły się naloty. Drugi tekst opisuje ostatnie dni okupacji. Adam Klimek pełnił funkcję architekta powiatowego do 1951 r. Zaprojektował gmach Powiatowo-Miejskiej Rady Narodowej i szpitalnego oddziału zakaźnego, pomnik pamięci Żydów i inne, elewator zbożowy, ołtarz główny do kościoła Redemptorystów, kościoły w okolicznych miejscowościach i in. Był popularyzatorem zamojskich zabytków i fotografem dokumentalistą (kilkaset negatywów w zamojskim muzeum). Odkrył obraz z nieznanym widokiem Zamościa z XVII w. w kościele w Bukowinie. Wyjechał do Kielc.