Journal articles on the topic 'Aktor społeczny'

To see the other types of publications on this topic, follow the link: Aktor społeczny.

Create a spot-on reference in APA, MLA, Chicago, Harvard, and other styles

Select a source type:

Consult the top 28 journal articles for your research on the topic 'Aktor społeczny.'

Next to every source in the list of references, there is an 'Add to bibliography' button. Press on it, and we will generate automatically the bibliographic reference to the chosen work in the citation style you need: APA, MLA, Harvard, Chicago, Vancouver, etc.

You can also download the full text of the academic publication as pdf and read online its abstract whenever available in the metadata.

Browse journal articles on a wide variety of disciplines and organise your bibliography correctly.

1

Szubstarska, Magdalena. "Obraz jako aktor społeczny w sieci. Treści przekazywane w obrębie mikroblogów na przykładzie serwisu soup.io." Człowiek i Społeczeństwo 33 (June 15, 2012): 79–98. http://dx.doi.org/10.14746/cis.2012.33.6.

Full text
Abstract:
Images: Actors in the Network examines the properties of an image floating around the Internet: the ability of connecting people without usage of words, bonding them because of the mutual feelings they have about the reality outside. Images that are reposted between the users of digital forms such as tumblelogs or microblogs (the article uses soup.io for the case study) cover the needs, fears and aspirations of not only ordinary web-users, but also the users of the contemporary culture and economic system. An image is no longer a passive, visual piece – it acts by joining, addressing and portraying the desires, thoughts of the users. This phenomenon can be connected with Bruno Latour’s Actor-Network Theory, and with the ideas of W.J.T. Mitchell about the active images. The example of soup.io shows how easy it is to bond people through sharing particular images, but also how certain tools of popular culture can be used to create something new. Although it seems as soup.io users are not interested in connecting with anyone but themselves, their microblog is the message to the outside, it is their collage portrait that makes them visible to the others. Image is then not only the tool of connection, but also the tool of representation. What is important, most of the images that can be found on soup.io are anonymous – which means that they no longer belong to a certain person, but become independent and free to act.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
2

Kuraś, Marzena. "Osterwa – aktor w teatrze życia." Pamiętnik Teatralny 69, no. 2 (August 13, 2020): 205–55. http://dx.doi.org/10.36744/pt.221.

Full text
Abstract:
Artykuł ukazuje sposób funkcjonowania twórcy Reduty, Juliusza Osterwy, w przestrzeni społeczno-politycznej. Punkt ciężkości przeniesiono z aktywności teatralnej na metody działania w życiu publicznym i na relacje z ludźmi decydującymi o możliwościach realizacji planowanych przedsięwzięć artystycznych. Zwrócono uwagę na sieć powiązań wolnomularskich, mających w dwudziestoleciu międzywojennym znaczny wpływ na rzeczywistość, nie tylko społeczną czy polityczną, ale także artystyczną. Osterwa, zainteresowany ezoteryką, antropozofią i romantycznym spirytualizmem, członek pierwszej założonej w niepodległej Polsce loży masońskiej, miał w środowisku wolnomularskim rozległe kontakty i wykorzystywał je do realizacji planów teatralnych. Przedmiotem refleksji jest też jego działalność jako artysty-społecznika i artysty-obywatela, co niejednokrotnie wynikało z wolnomularskich ideałów. Powiązanie wybranych epizodów z biografii Osterwy z historycznymi i instytucjonalnymi uwarunkowaniami oraz z inspiracjami religijno-ezoterycznymi umożliwiło ukazanie różnych aspektów osobowości artysty i jego skomplikowanych relacji z władzami państwowymi w dwudziestoleciu międzywojennym i w pierwszych latach powojennych.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
3

Maciejewska-Mieszkowska, Katarzyna. "Telewizja jako aktor polityczny w ocenie społecznej Polaków." Media Biznes Kultura, no. 2 (9) (2020): 115–29. http://dx.doi.org/10.4467/25442554.mbk.20.020.13184.

Full text
Abstract:
Television as a political actor in the social assessment by Poles Television, treated as one of political actors, is subject to social evaluation in terms of its credibility and trust. In the case of Polish audiovisual media, many years of surveys in the field show that in the last few years there have been fundamental changes in the perception of television broadcasts by Poles. This tendency should be associated with the dynamic transformations of the Polish political scene and the shaping of political preferences of the public. This publication aims to show changes in the assessment of television, taking into account the attitude of Poles towards political reality and their preferences in the use of specific sources of information.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
4

Maciejewska-Mieszkowska, Katarzyna. "Telewizja jako aktor polityczny w ocenie społecznej Polaków." Media Biznes Kultura, no. 2 (9) (2020): 115–29. http://dx.doi.org/10.4467/25442554.mbk.20.020.13184.

Full text
Abstract:
Television as a political actor in the social assessment by Poles Television, treated as one of political actors, is subject to social evaluation in terms of its credibility and trust. In the case of Polish audiovisual media, many years of surveys in the field show that in the last few years there have been fundamental changes in the perception of television broadcasts by Poles. This tendency should be associated with the dynamic transformations of the Polish political scene and the shaping of political preferences of the public. This publication aims to show changes in the assessment of television, taking into account the attitude of Poles towards political reality and their preferences in the use of specific sources of information.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
5

Wolińska, Jolanta. "Social perception, the stereotype of disability – actor-observer perspective." Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J, Paedagogia-Psychologia 28, no. 1 (September 15, 2015): 45. http://dx.doi.org/10.17951/j.2015.28.1.45.

Full text
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
6

Byczkowska, Dominika. "„Ciało to mój największy nauczyciel”. Interakcje z własnym ciałem w pracy tancerza." Przegląd Socjologii Jakościowej 8, no. 2 (July 31, 2012): 112–27. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.8.2.05.

Full text
Abstract:
W tekście przedstawione są wyniki badań nad społecznym konstruowaniem cielesności, przeprowadzone przy wykorzystaniu metodologii teorii ugruntowanej i jakościowych technik badawczych. Celem artykułu jest pokazanie specyficznej interakcji, jaka zachodzi pomiędzy tancerzem i jego ciałem. Powstaniu tej relacji, zwykle w późniejszych etapach kariery tanecznej, sprzyja niewielka liczba formalnych reguł i norm istniejących w danym środowisku tanecznym. Występuje ona zatem w większym stopniu wśród tancerzy artystycznych niż sportowych. Relacja tancerza z jego ciałem tworzona jest w procesie negocjowania i poznawania reakcji ciała na działania podejmowane przez tancerza. Ciało jest przez tancerza traktowane jako aktor, który podejmuje własne decyzje i czasami nie pozwala tancerzowi realizować jego zamiarów, na przykład związanych z normami panującymi w określonych grupach społecznych. Dla porównania w jak różnorodne interakcje z własnym ciałem mogą wchodzić jednostki podjęta zostaje także tematyka relacji z ciałem w procesie autoterapeutycznym. Przedstawienie obu tych zagadnień pokazuje także dwa odmienne sposoby komunikowania się z własną cielesnością.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
7

Dymarczyk, Waldemar. "Temporalne i przestrzenne dylematy karier menedżerów i przedsiębiorców. Rekonstrukcja praktyk neutralizacyjnych." Przegląd Socjologii Jakościowej 16, no. 1 (February 29, 2020): 144–61. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.16.1.09.

Full text
Abstract:
Sprawowanie funkcji zarządczych i/lub właścicielskich w przedsiębiorstwie oznacza zazwyczaj przyjęcie (oczekiwanej społecznie) postawy omnipotenta. Oznacza to, między innymi, oczekiwanie, że potencjalne konflikty ról nie wystąpią lub nie będą rzutowały na skuteczność i efek­tywność decydenta. Presja (zewnętrzna i wewnętrzna) skłania zatem aktora organizacyjnego do sto­sowania takich strategii autoprezentacyjnych, które będą czyniły zadość społecznym oczekiwaniom. Podporządkowanie, by nie rzec inkorporacja, innych sfer życia sferze działań biznesowych, widoczne jest w narracjach liderów organizacyjnych. Dominującą strategią jest ukazywanie siebie jako jedno­stek wewnątrzsterownych i względnie autonomicznie konstruujących własną karierę (‘self-made per­son’), a jednocześnie taka postawa skutkuje pojawianiem się „napięć” pomiędzy nieprzystającymi rolami czy podejmowanymi aktywnościami. Autor zrekonstruował owe napięcia poprzez ukazanie różnego rodzaju neutralizacji, stosowanych przez menedżerów i przedsiębiorców, a mających służyć ich (tych napięć) rozwiązaniu lub złagodzeniu.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
8

Dziuba, Andrzej F. "Współczesna dynamika kwestii ekologicznej. Z nauczania bł. Jana Pawła II i Benedykta XVI." Teologia i Moralność 8, no. 2(14) (January 1, 2013): 129–40. http://dx.doi.org/10.14746/tim.2013.14.2.9.

Full text
Abstract:
Chrześcijaństwo, zgodnie z myślą biblijną, wyrażoną już w Księdze Rodzaju, a także i innych księgach, zawsze jest zainteresowane kwestiami ekologicznymi. Jest to zwyczajna odpowiedzialność za świat i wszystkie jego dzieła, a zwłaszcza ożywiona florę i faunę. Nie można jednak problematyki ekologicznej postrzegać tylko w kategoriach technicznych czy organizacyjnych oraz prawnych. To ostatecznie nie wystarcza i czasem buduje tylko złudzenie zatroskania. Wydaje się bowiem, że jednak podstawowym jest etyczno-moralny charakter kwestii ekologicznej, a więc jej znamiona antropologiczne. To wpisanie jej w ducha odpowiedzialności człowieka jako konkretnej osoby w konsekwencji zazwyczaj czyni z niej podstawowego aktora tej sfery życia ludzi i świata. Oczywiście nie można tutaj pominąć społecznych znamion kwestii ekologicznej. Człowiek bowiem to istota społeczna, a więc zawsze żyje i spełnia się w różnorodnych społecznościach i wspólnotach. Ostatecznie całokształt bogactwa współczesnego świata wyzwala oczekiwanie nowej solidarności ekologicznej. Jest to zatem wręcz odpowiedzialność globalna.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
9

ZALEWSKI, Jerzy. "WILL THE GREAT GEOCULTURAL CHANGE THREAT BY WAR?" National Security Studies 10, no. 1 (November 7, 2016): 231–48. http://dx.doi.org/10.37055/sbn/129848.

Full text
Abstract:
Traci na znaczeniu teza, że w krajach ugruntowanej demokracji ryzyko rozruchów jest mniejsze od krajów niedojrzałej demokracji. Także nie każda rewolucja jest krokiem w stronę demokracji. Rządy są narażone na wyrok ulicy, sprzyja temu brak silnych instytucji społeczeństwa obywatelskiego i innych mechanizmów kanalizujących niezadowolenie społeczne. Także ład międzynarodowy w drugiej dekadzie lat XXI w. znalazł się w kryzysie równowagi politycznej, gospodarczej, wojskowej i kulturowej. Dekompozycja bezpieczeństwa globalnego, regionalnego i sub-regionalnego następuje wskutek kryzysu geokultury centroliberalnej, kurczenia się zdolności reprodukcyjnych „państwa dobrobytu”; przejawów imperializmów sąsiedzkich, ponurych wizji samonapędzających i samoprzyspieszających przemoc: groźba wojen granicznych i wojen domowych oraz odtwarzania imperialnych zdolności przez Federację Rosyjską w celu inkorporowania „cywilizacji russkowo mira”. Przeciwnikiem/wrogiem staje się zarówno aktor polityczny (jednostkowy, grupowy, państwowy i pozapaństwowy), jak i zjawisko polityczne i społeczne o podłożu religijnym czy etnicznym. W drugiej dekadzie XXI stulecia trudno modelować przyszłość globalnego układu geokulturowego. Po utracie zaufania społecznego wobec doktryn: liberalnej, neoliberalnej, socjalistycznej, socjaldemokratycznej oraz konserwatywnych elit opiniotwórczych, obserwowany jest renesans idei populistycznych i autorytarnych.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
10

Niezabitowski, Marek. "Procesy biograficzne w analizie adaptacji księży do środowiska zamieszkania na emeryturze. Wybrane aspekty psychospołeczne." Przegląd Socjologii Jakościowej 10, no. 4 (November 30, 2014): 80–105. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.10.4.05.

Full text
Abstract:
Celem artykułu jest pokazanie, jak ważne dla adaptacji księży do życia na emeryturze mogą być psychospołeczne aspekty ich miejsca pobytu. Autor prezentuje swoje badania na temat procesów biograficznych, które doprowadziły katolickich duszpasterzy parafialnych dwóch wybranych diecezji do Domu Księży Emerytów, na parafię lub do mieszkań prywatnych, gdy znaleźli się na emeryturze. Część teoretyczna tekstu eksponuje ogromne znaczenie społecznego aspektu przywiązania do miejsca (social insideness) w procesach biograficznych kształtujących postawy respondentów wobec obecnego środowiska zamieszkania. Zaprezentowane badania pokazały, jak ważnym elementem emerytalnych projektów biograficznych księży może być wspomniane social insideness, w jak dużym stopniu postawa ta może decydować o świadomym wyborze miejsca pobytu na emeryturze. Trajektorie choroby i utraty sprawności oraz rosnącej zależności od innych mogą stanowić poważne zagrożenie dla nawet najlepiej zorganizowanych schematów biograficznych wspomnianych księży, jak i świeckich seniorów. Wzrastające wraz z demograficznym starzeniem się ludności Polski zapotrzebowanie na całodobową opiekę nad seniorami tracącymi sprawność uzasadnia wzorowanie się na placówkach dla księży, domach zasłużonego aktora czy niegdyś nauczyciela. Wzorem tych grup społecznych, podobieństwo modeli karier edukacyjnych i zawodowych osób przebywających w tej samej placówce stwarza szansę na zachowanie ich tożsamości społecznej, a przez to może im znacznie ułatwić adaptację do życia z problemami starości.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
11

Palęcka, Alicja. "Teoria aktora-sieci jako ontologia dla socjologii wizualnej." Przegląd Socjologii Jakościowej 10, no. 4 (November 30, 2014): 6–16. http://dx.doi.org/10.18778/1733-8069.10.4.01.

Full text
Abstract:
W artykule omówię możliwości, jakie niesie związanie socjologii wizualnej jako metody badawczej z teorią aktora-sieci, propagowaną przede wszystkim przez Bruno Latoura, przy czym ANT miałaby stanowić dla socjologii wizualnej ontologię uzasadniającą użycie obrazu w badaniach. Wychodzę bowiem z założenia, że wciąż niepewne położenie wizualności w ramach nauk społecznych wynika między innymi z braku odpowiedniego umocowania teoretycznego. W celu uzgodnienia obu dziedzin posiłkuję się pojęciami pochodzącymi z teorii historii sztuki, przede wszystkim terminem symptomu Georges’a Didi-Hubermana. Jest to o tyle konieczne, że sam Latour, mimo że wykonał kilka projektów wizualnych i pewne wzmianki na temat obrazu są obecne w jego pismach, zbyt rzadko odnosi się bezpośrednio do socjologii wizualnej i problematyki wizualności w badaniach. Tematyka ontologii obrazu nie należy też do problemów socjologii – tego rodzaju teoretyczne rozważania powinna więc przyjąć z innych dziedzin.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
12

Radzicki, Bogdan. "UWAGI O ONTOLOGII LOKALNOŚCI." Humanistyka i Przyrodoznawstwo, no. 26 (May 18, 2021): 131–46. http://dx.doi.org/10.31648/hip.6756.

Full text
Abstract:
W artykule autor podejmuje próbę naszkicowania możliwych perspektyw teoretycznych prowadzenia badań nad lokalnością/regionalnością w ramach trzech współczesnych teorii społecznych, w których kluczową rolę przypisuje się pojęciu komunikacji: teorię społeczeństwa komunikacyjnego Manuela Castellsa, teorię aktora-sieci Bruno Latoura oraz teorię systemów społecznych Niklasa Luhmanna. Mimo wyraźnych różnic wskazane koncepcje mają przynajmniej trzy istotne cechy, które tworzą pewną wspólną teoretyczną płaszczyznę refleksji: każda z nich podkreśla procesualność społeczeństwa, rolę komunikacji oraz skupia swoją uwagę na wytwarzaniu sensów – znaczeń społecznych. Każda z wymienionych tu cech pozwala ukonstytuować interesujące pole badawcze do podejmowania studiów nad lokalnością/regionalnością w ramach różnych dyscyplin humanistycznych i społecznych. Tekst stanowi jedynie przyczynek do sformułowania takiego projektu badawczego. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi badaczy lokalności na możliwości i narzędzia teoretyczne, jakie oferują wskazane koncepcje.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
13

Wieczorek-Orlikowska, Joanna. "Podmiot ludzki czy nieludzki? Nowe wymiary sprawstwa jako wynik procesów globalizacji." Horyzonty Polityki 12, no. 39 (June 30, 2021): 105–26. http://dx.doi.org/10.35765/hp.2014.

Full text
Abstract:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest analiza pojęcia podmiotu i sprawstwa, wchodzących w skład współczesnej wiedzy politologicznej, pod kątem jego nowego definiowania oraz interpretacji przez pryzmat założeń i schematów analizy systemowej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Procesy globalizacyjne doprowadziły do ogromnych przeobrażeń w świecie – człowiek nie jest już jedynym sprawcą zmian. Problem badawczy związany jest z próbą odejścia od antropocentrycznej perspektywy w naukach społecznych i rekonceptualizacją tradycyjnego pojmo­wania kategorii podmiotu i sprawstwa ze szczególnym uwzględnieniem teorii aktora-sieci. Zastosowano w tym celu metodę analizy i krytyki źródłowej oraz syntezę literatury naukowej. PROCES WYWODU: W pierwszej kolejności skupiono uwagę na wzajemnych relacjach między technonauką a społeczeństwem, z uwzględnieniem wybranych rozwiązań technologicznych. Następnie analizie poddano ideę posthumani­zmu oraz kwestię sprawstwa pozaludzkiego. Ostatnia część tekstu dotyczy nowych wymiarów podmiotowości i stanowi próbę redefinicji tradycyjnej siatki pojęciowej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Elementy świata materialnego w istot­nym stopniu kształtują rzeczywistość. Co za tym idzie, kategoria podmiotu sprawczego w politologii wymaga znaczącego przeformułowania, ponieważ obejmuje czynnik ludzki i pozaludzki. Tradycyjne definicje przestają mieć od­niesienie do procesów zachodzących w świecie. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Współczesne nauki społeczne, uwzględniając zmiany zachodzące w świecie, powinny zrezygno­wać z perspektywy antropocentrycznej na rzecz ujęć szerszych, obejmujących sprawczość czynników pozaludzkich. Podmiot sprawczy należy analizować jako relacyjny, a przede wszystkim hybrydyczny byt, który składa się nie tylko z człowieka, ale również z jego otoczenia. W dobie gwałtownego rozwoju tech­nonauki i jej wpływu na każdy aspekt życia jest to wręcz konieczność.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
14

Świątkowska, Wanda. "Koncepcje teatru społecznie zaangażowanego według Juliusza Osterwy." Pamiętnik Teatralny 67, no. 3 (October 1, 2018): 146–68. http://dx.doi.org/10.36744/pt.423.

Full text
Abstract:
Autorka wyodrębnia trzy najważniejsze punkty w artystycznej drodze Osterwy: realizację dramatu Uciekła mi przepióreczka Stefana Żeromskiego i sprzęgnięcie indywidualności twórcy i jego koncepcji z ideą przedstawioną w dziele, działalność Reduty objazdowej (1924–1939) oraz wojenne koncepcje Teatru Społecznego. Z Żeromskim połączyła Osterwę idea regionalizmu i pracy u podstaw, a docent Przełęcki, grany przez lata przez aktora, stał się jego duchowym patronem. Zainaugurowane w 1924 roku objazdy Reduty po Rzeczpospolitej zespół traktował jak misję społeczną. Celem teatru było upowszechnienie dzieł dramaturgii polskiej, ożywienie życia intelektualnego na prowincji, edukacja i zapewnienia widowisk o doskonałym poziomie artystycznym społecznościom, które pozbawione były miejscowych teatrów. Osterwa zorganizował wzorcowy teatr objazdowy, który pod względem skali, rozmachu i regularności objazdów był wydarzeniem bez precedensu w dziejach polskiej sceny. Przytoczone statystyki obrazują skalę tego zjawiska, które pozostaje fenomenem na mapie teatru dwudziestolecia międzywojennego.W latach wojennych Osterwa pracował nad koncepcjami Teatru Społecznego, czyli projektem reform organizacji widowisk na prowincji i próbą stworzenia nowoczesnego teatru dla masowego odbiorcy. Projekt ten nie został zrealizowany, można go zrekonstruować na podstawie zachowanych raptularzy i dzienników wojennych Osterwy.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
15

SIUDAK, Robert. "SECURITIZATION OF NUCLEAR TECHNOLOGIES – THE IRANIAN NUCLEAR PROGRAM." National Security Studies 8, no. 2 (December 15, 2015): 79–99. http://dx.doi.org/10.37055/sbn/135298.

Full text
Abstract:
Teoria sekurytyzacji stanowi jedną z najszerzej dyskutowanych propozycji teoretycznych w pozimnowojennych badaniach nad bezpieczeństwem międzynarodowym. Bazując na konstruktywistycznych oraz postmodernistycznych założeniach dotyczących areny stosunków społecznych, pozwala ona na nowe jakościowo ujęcie dynamiki bezpieczeństwa. Niniejszy artykuł, wykorzystując aparat pojęciowy tej teorii, analizuje proces sekurytyzacji technologii nuklearnych irańskiego programu atomowego. Badaniu poddany jest w pierwszej kolejności dyskurs medialny wokół kwestii technologii nuklearnych Iranu. Zwrócona zostaje przy tym uwaga na wątki orientalistyczne oraz uprzywilejowany dostęp określonych grup polityków do głównych kanałów komunikowania masowego. Następnie przedstawiona jest dynamika samego procesu sekurytyzacji. Jako aktor sekurytyzujący występuje premier Izraela Benjamin Netanyahu, zaś podstawę analizy stanowią akty mowy wygłaszane przez niego na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ oraz podczas oficjalnych uroczystości państwowych. W zakończeniu podjęto próbę oceny skuteczności analizowanego procesu sekurytyzacji, zwracając uwagę na odmienne rezultaty na forum krajowym (Izrael) i międzynarodowym.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
16

Bąk, Tadeusz, and Bartosz Łukaszewski. "Cyfrowe zagrożenia dla bezpieczeństwa wewnętrznego. Nowe subkultury sieciowe, wirtualna rzeczywistość, sztuczna inteligencja." Współczesne Problemy Zarządzania 8, no. 1(16) (June 30, 2020): 97–109. http://dx.doi.org/10.52934/wpz.87.

Full text
Abstract:
Niniejszy artykuł zogniskowany jest wokół analizy cyfrowych zagrożeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego wynikających z ponowoczesnej fazy rozwoju społeczeństwa, a także postindustrialnego charakteru systemu ekonomicznego. W tym kontekście przedstawiono zmiany społeczne determinujące rozwój digitalnych zagrożeń, a także zaakcentowano neoewolucyjne fundamenty teoretyczne w postaci teorii systemu termodynamicznego oraz teorii kumulacji informacji. Aktualna transformacja charakteru interakcji w społeczeństwie została zaprezentowana przy wykorzystaniu teorii aktora-sieci. W odniesieniu do procesu subkulturyzacji opisano funkcjonowanie pięciu głównych subkultur sieciowych, na podstawie badań własnych uwypuklono związane z aktywnością sieciową ryzyko uzależnienia od Internetu, zaakcentowano również zagrożenia dla bezpieczeństwa wiążące się z użytkowaniem sieci w życiu codziennym, a także niebezpieczeństwa na polu badań nad sztuczną inteligencją. Prezentację wyżej wymienionych zależności uzupełniono analizą opinii młodzieży studenckiej na temat kierunku rozwoju technologicznego.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
17

Hasiuk, Magdalena. "Lepiej budować mosty niż ściany." Pamiętnik Teatralny 68, no. 2 (September 1, 2019): 41–46. http://dx.doi.org/10.36744/pt.73.

Full text
Abstract:
Tekst przybliża fenomen teatru w więzieniu. Zwraca uwagę na zróżnicowanie jego form i zależność od wielu kontekstów: społecznych kulturowych, geograficznych, a przede wszystkim politycznych, które niekiedy mają destrukcyjny wpływ na omawiane zjawisko. Więzienie poprzez specyfikę miejsca sprawia, że cechy konstytutywne sztuki teatru: jej efemeryczność, żywa obecność oparta na spotkaniu międzyludzkim aktora i widza, praca zespołowa i praktyka artystyczna, związane z transformacją świata w różnych wymiarach ulegają wzmocnieniu. Więzienie poprzez nieprzychylność warunków dla życia przebywających w nim osób stanowi wręcz wymarzone pole dla teatru, którego istotą jest „przekraczać” rzeczywistość, dystansować się względem niej, ukazywać jej ukryte oblicze, ujawniać rządzące nią mechanizmy, a dzięki temu przekształcać świat oraz stymulować na różnych planach rozwój człowieka: aktora i widza. W kontekście więziennym aspekt artystyczny pracy teatralnej o wiele wyraźniej niż np. w tzw. teatrze głównego nurtu wiąże się z aspektem ontologicznym, egzystencjalnym. Autorka postuluje także wprowadzanie terminów: „teatru tworzonego w więzieniu” zamiast „teatru więziennego” oraz zastępowanie w miarę możliwości określeń osadzeni/osadzone, więźniowie/więźniarki przez aktorzy/aktorki, twórcy/twórczynie, „współpracownicy/współpracowniczki z więzienia”.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
18

Cymerman, Jarosław. "Osterwa po wojnie albo Pięknosłużca w Polsce Ludowej." Pamiętnik Teatralny 69, no. 2 (August 13, 2020): 179–204. http://dx.doi.org/10.36744/pt.247.

Full text
Abstract:
Artykuł jest poświęcony działalności Juliusza Osterwy po II wojnie światowej, w latach 1944–1947. Autor charakteryzuje społeczną i artystyczną postawę Osterwy wobec nowej rzeczywistości i przypomina rolę, jaką odegrał on w odbudowywaniu polskiego teatru po wojnie. Rysuje także obraz jego skomplikowanych relacji z komunistyczną władzą, pokazując, że wymykają się one jednoznacznym klasyfikacjom i ocenom. Tekst koncentruje się w głównej mierze na przedstawieniach zrealizowanych w tym czasie przez twórcę Reduty: Uciekła mi przepióreczka Stefana Żeromskiego (1945) w Krakowie, Fantazy Juliusza Słowackiego (1945) w Łodzi, Lilla Weneda Słowackiego (1946) i Papuga Kazimierza Korcellego (1946) w Warszawie, wreszcie Fantazy w Krakowie (1946) z ostatnią rolą Osterwy. Na podstawie prasowej recepcji tych spektakli tworzy obraz nadziei i napięć towarzyszących powojennej działalności wybitnego aktora, reżysera i pedagoga w ostatnich latach jego życia. Wspomina także o niezrealizowanych pomysłach, których śmiertelnie chory Osterwa nie zdołał urzeczywistnić.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
19

Janowski, Karol B. "Media. Między misją a rzecznictwem interesów." Przegląd Politologiczny, no. 4 (June 21, 2018): 7–24. http://dx.doi.org/10.14746/pp.2013.18.4.1.

Full text
Abstract:
Prasa nie kryje ambicji zajmowania znaczącej pozycji w polityce, kreując się na IV władzę. Jest to roszczenie, któremu służą zabiegi o charakterze socjotechnicznym, marketingowym, PR-owskim. Mają na celu szczególne wyeksponowanie pozycji mediów w przestrzeni społecznej. Prasa nie waha się przed wkraczaniem na obszar, który jest domeną grup interesu. „Rzeczypospolita” i „Gazeta Wyborcza” podjęły różnorodne przedsięwzięcia, by chronić swą (wydawcy) pozycję na rynku, w czym posługiwały się narzędziami typowymi dla rzecznictwa interesów. W zależności od rozwoju sytuacji, stosowały perswazję, wykorzystywały relacje towarzyskie, starały się wywrzeć wpływ na proces decyzyjny, ponadto dla wzmocnienia presji tworzyły koalicje. Do realizacji swych partykularnych interesów angażowały opinię i instytucje międzynarodowe, ukazując intencje i działania władz państwowych w negatywnym, odbiegającym od rzeczywistości świetle. Nie stroniły od manipulacji, gróźb i szantażu, przechodząc wreszcie do jawnej konfrontacji. Ta strona funkcjonowania mediów jest zwykle niedostrzegana. Badacze koncentrują się głównie na kulturowych funkcjach prasy, a także roli aktora politycznego lokowanego w IV władzy. Poddane analizie przypadki są próbą wypełnienia luki w literaturze naukowej.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
20

Trysińska, Magdalena. "Językowe rytuały pogrzebowe w komentarzach internautów." Prace Językoznawcze 23, no. 4 (December 10, 2021): 219–34. http://dx.doi.org/10.31648/pj.7044.

Full text
Abstract:
W artykule autorka analizuje komentarze internautów zamieszczone pod artykułami publikowanymiw internecie, informującymi o śmierci osób publicznych: znanego producentafilmowego, popularnego aktora starszego pokolenia oraz polityka związanego z partiąrządzącą. Zakłada się, że na tej podstawie można obserwować i prognozować zmianyw obyczajowości danej grupy społecznej, zwłaszcza w przypadku sytuacji komunikacyjnejobjętej tabu obyczajowym. W badaniach wykorzystano metodologię pragmalingwistyczną.Jednostką opisu są wybrane akty mowy: modlitwa za zmarłego, kondolencje i wyrazy żalu.Są to prototypowe zachowania komunikacyjne konstytuujące rytuał okołopogrzebowy.Nie zawsze jednak wymienione akty mowy komunikowały cele wpisane w ich ramę modalną.Zdarzały się bowiem kondolencje, które nie wyrażały żalu, modlitwy uzupełnianekrytyką zmarłego lub jawne deklaracje braku żalu z powodu śmierci człowieka. Analizapokazała, że procentowy udział poszczególnych aktów mowy w komentarzach internautówzależy od tego, czyja śmierć jest komentowana. Czynnikami decydującymi są tu: wiekzmarłych, fakt, czy często pojawiali się w mediach i w jakich okolicznościach, czy bylibohaterami skandali oraz okoliczności śmierci, wreszcie osobiste sympatie i antypatieinternautów nie tylko względem zmarłych, ale także ich rodzin.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
21

Stankiewicz, Łukasz. "Pozycja studentów na uniwersytecie przyszłości – analiza wybranych dokumentów z debaty nad reformą szkolnictwa wyższego." Ars Educandi, no. 9 (December 8, 2012): 238–56. http://dx.doi.org/10.26881/ae.2012.09.15.

Full text
Abstract:
Aktorzy biorący udział w debacie publicznej dotyczącej obecnej reformy szkolnictwa wyższego w Polsce mieli zróżnicowane interesy, ale działali w dość jednorodnym polu ideologii / dyskursu. Dla dominujących aktorów, takich jak państwo polskie i kierownictwo akademickie, ideologie / dyskursy gospodarki opartej na wiedzy, nowe zarządzanie publiczne i fundamentalizm rynkowy determinowały to, co można a czego nie można było powiedzieć. Zjednoczone w ideologii, dominujące grupy walczyły o władzę - próbując zdefiniować przyszłe zarządzanie i struktury finansowe instytucji szkolnictwa wyższego (HEI) zgodnie z ich interesami. Niniejszy tekst opiera się na analizie dwóch dokumentów strategicznych, które miały duży wpływ na przebieg debaty. Pierwszy dokument został opracowany przez Konferencję Rektorów, drugi - przez Ernst & Young Business Advisory i Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową (w imieniu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego). Celem badania tych dokumentów było ustalenie, w jaki sposób dominujący aktorzy konceptualizowali przyszłą pozycję studentów - aktora, który miał ograniczony wpływ na debatę. W obu dokumentach uczniowie są określani jako nieracjonalne podmioty społeczne, których wpływ jako konsumentów powinien być ograniczony do dobra branży i instytucji szkolnictwa wyższego. Stanowisko studentów zostaje przedefiniowane z "klienta" do "produktu" uczelni, co pozwala na pozycjonowanie "rynku pracy" i "gospodarki opartej na wiedzy" jako prawdziwych klientów uniwersytetów. Ze względu na zróżnicowane potrzeby nowych klientów produkt uczelni należy podzielić na dwie kategorie. Pierwszym z nich jest "produkt masowy" przeznaczony na obecny rynek pracy, który powstaje w wyniku przetworzenia materiału ludzkiego niższej klasy. Druga kategoria to "produkt luksusowy", który jest przeznaczony dla prestiżowych zawodów i jeszcze nieistniejącej gospodarki opartej na wiedzy.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
22

Szylar, Anna. "Manet i narodziny podmiotu." Stan Rzeczy, no. 1(8) (April 1, 2015): 138–61. http://dx.doi.org/10.51196/srz.8.10.

Full text
Abstract:
Twórczość Edouarda Maneta była przedmiotem licznych analiz zarówno na gruncie socjologii, jak i filozofii czy historii sztuki. Podkreśla się w nich rolę, jaką Manet odegrał w procesie autonomizacji pola artystycznego, wskazując jednocześnie na niespotykaną na tle ówczesnej sztuki zdolność artykulacji doświadczenia rodzącej się nowoczesności. Do najszerzej znanych socjologicznych interpretacji twórczości francuskiego impresjonisty należą publikacje Pierre’a Bourdieu, który szeroko donosi się do kwestii jakich, jak relacja pomiędzy „heretykami” a instytucją sztuki akademickiej, zużycie się efektu dzieł konsekrowanych czy instytucjonalizacja anomii. W tym kontekście rzadko zwraca się jednak uwagę na zagadnienia, jakie przy okazji dyskusji na temat rewolucji Maneta porusza Michel Foucault. Celem artykułu jest prześledzenie trzech kluczowych kwestii, jakie pojawiają się w socjologicznej analizie twórczości Maneta dokonanej na przełomie lat 1966-1971 przez Foucaulta. Po pierwsze będzie to operowanie fizycznymi właściwościami obrazu (płótno, rozmiar, kształt, relacja dzieła sztuki z przestrzenią wystawienniczą), po drugie wykorzystanie oświetlenia (od oświetlenia wykreowanego za pomocą warsztatu malarskiego do oświetlenia naturalnego) i po trzecie - co najważniejsze – podjęta zostanie refleksja na temat nowej relacji, jaka rodzi się w tamtym czasie pomiędzy dziełem sztuki a odbiorcą. Autorka podejmuje w artykule zarówno kwestie przemian, jakim w drugiej połowie XIX wieku ulega ludzka percepcja jak i uwikłania samej sztuki w relacje władzy, a więc aktywnego aktora zmiany społecznej.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
23

Szylar, Anna. "Manet i narodziny podmiotu." Stan Rzeczy, no. 1(8) (April 1, 2015): 138–61. http://dx.doi.org/10.51196/srz.8.10.

Full text
Abstract:
Twórczość Edouarda Maneta była przedmiotem licznych analiz zarówno na gruncie socjologii, jak i filozofii czy historii sztuki. Podkreśla się w nich rolę, jaką Manet odegrał w procesie autonomizacji pola artystycznego, wskazując jednocześnie na niespotykaną na tle ówczesnej sztuki zdolność artykulacji doświadczenia rodzącej się nowoczesności. Do najszerzej znanych socjologicznych interpretacji twórczości francuskiego impresjonisty należą publikacje Pierre’a Bourdieu, który szeroko donosi się do kwestii jakich, jak relacja pomiędzy „heretykami” a instytucją sztuki akademickiej, zużycie się efektu dzieł konsekrowanych czy instytucjonalizacja anomii. W tym kontekście rzadko zwraca się jednak uwagę na zagadnienia, jakie przy okazji dyskusji na temat rewolucji Maneta porusza Michel Foucault. Celem artykułu jest prześledzenie trzech kluczowych kwestii, jakie pojawiają się w socjologicznej analizie twórczości Maneta dokonanej na przełomie lat 1966-1971 przez Foucaulta. Po pierwsze będzie to operowanie fizycznymi właściwościami obrazu (płótno, rozmiar, kształt, relacja dzieła sztuki z przestrzenią wystawienniczą), po drugie wykorzystanie oświetlenia (od oświetlenia wykreowanego za pomocą warsztatu malarskiego do oświetlenia naturalnego) i po trzecie - co najważniejsze – podjęta zostanie refleksja na temat nowej relacji, jaka rodzi się w tamtym czasie pomiędzy dziełem sztuki a odbiorcą. Autorka podejmuje w artykule zarówno kwestie przemian, jakim w drugiej połowie XIX wieku ulega ludzka percepcja jak i uwikłania samej sztuki w relacje władzy, a więc aktywnego aktora zmiany społecznej.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
24

Dymarczyk, Waldemar. "Uwagi o jakościowym badaniu przestrzennych aspektów pracy oraz życia menedżerów i przedsiębiorców : propozycje metodologiczne." Przegląd Organizacji, November 30, 2012, 27–30. http://dx.doi.org/10.33141/po.2012.11.07.

Full text
Abstract:
W niniejszym artykule zaprezentowano zbiór tez i konkretnych metodologicznych propozycji dotyczących jakościowego (przykładowego) badania przestrzennych aspektów pracy i życia menedżerów oraz właścicieli przedsiębiorstw. Poszczególne metody i techniki mogą być potraktowane wybiórczo lub też, do czego zachęca autor, stanowić powiązane ze sobą etapy szerokiej eksploracji, mającej na celu uchwycenie wzajemnych relacji różnych wymiarów "przestrzennego uniwersum" ludzi zaangażowanych w działalność biznesową. Projekt badania obejmuje przede wszystkim zbiór dyspozycji do wywiadu narracyjnego, swobodnego oraz założenia "wizualnej autonarracji" opartej na materiałach ikonograficznych (głównie zdjęciach wykonanych przez badanych). Od strony paradygmatycznej autor nawiązuje do tradycji interakcjonizmu symbolicznego, a tym samym hołduje pragmatycznej wizji działania społecznego. Aktor społeczny (tu: menedżer/właściciel) jest postrzegany jako aktywny i świadomy podmiot, organizujący swoją aktywność. Aktor ów jest świadomy szans i możliwości, a jednocześnie ograniczeń, jakie są jego udziałem i jakie przynależą do natury rzeczywistości, w jakiej przyszło mu żyć i realizować swe zamierzenia. (abstrakt oryginalny)
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
25

Słupińska, Monika. "Terytorium jako podstawowa płaszczyzna rozwoju przedsiębiorstw." Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 3, no. 321 (October 10, 2016). http://dx.doi.org/10.18778/0208-6018.321.09.

Full text
Abstract:
Przyjęcie terytorialnego paradygmatu rozwoju jako podstawy badawczej w rozważaniach i studiach z zakresu rozwoju lokalnego reorientuje klasyczne podejście do badań w tym zakresie, poprzez wprowadzenie analiz związanych z szeroko rozumianym kontekstem społecznym i kulturowym procesów rozwoju gospodarczego. W koncepcji tej tzw. „miękkie” czynniki rozwoju, tj. instytucje, kapitał relacyjny czy regulacje, determinujące budowę konkurencyjności przedsiębiorstw lokalnych sprawiają, że dla pełnego wyjaśnienia związków terytorium z przedsiębiorczością konieczne stają się badania natury socjologicznej, kulturowej i społecznej, obok tradycyjnych badań prowadzonych na gruncie nauk ekonomicznych. W koncepcji tej terytorium urasta do rangi swoistego aktora życia gospodarczego i społecznego. Procesy globalizacyjne, które wymuszają na przedsiębiorstwach przyjmowanie określonych strategii włączających firmy w globalną gospodarkę, wskazują na konieczność prowadzenia badań umożliwiających znalezienie odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób terytorium pozwala na wypracowanie na gruncie lokalnym strategii pozwalających na aktywne uczestnictwo firm w globalnym rynku? Budowa terytorium to proces, w którym jednakowo ważną rolę odgrywają zarówno władze, jak i podmioty prywatne, to proces polegający na dialogu i rozwoju wzajemnych relacji prowadzących do współdziałania na rzecz osiągania celów rozwoju lokalnego.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
26

Mrozowicz, Kazimierz. "Psychologiczne i organizacyjne mechanizmy formalizacji ról społecznych w organizacji : (na przykładzie GOPR)." Przegląd Organizacji, May 30, 2010, 27–31. http://dx.doi.org/10.33141/po.2010.05.07.

Full text
Abstract:
Poziom organizacji oraz koordynacji uzależniony od ustawodawstwa i skodyfikowanego w formalnych dokumentach organizacji katalogu wartości i celów organizacyjnych, wyrażony jest zarówno efektywnością tworzenia rynkowej wartości dodanej, strategiczną przewagą konkurencyjną czy elastyczną kulturą organizacyjną. Celem artykułu jest ukazanie istoty determinant metodologii pragmatyki procesu formalizacji podsystemu teleologiczno-aksjologicznego (podsystemu celów i wartości) jako głównego stymulatora organizowania i koordynacji działania organizacji oraz jej członków w zakresie realizowanych ról społeczno-zawodowych. W jaki sposób – chciałoby się zapytać – rodzi się w organizacji jej kultura, ciągłość i trwałość etosu? Wszystkiemu winien jest człowiek jako aktor i – choć zabrzmi to przewrotnie – organizacja będąca sceną odgrywanej przez niego i jemu podobnych sztuki. (abstrakt oryginalny)
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
27

Płusajska-Otto, Agnieszka, and Agnieszka Myszka. "Rola filmów w kształtowaniu właściwych postaw wobec jąkania się. Refleksje z polskich projekcji filmu When I stutter." Forum Lingwistyczne, March 2, 2022, 1–28. http://dx.doi.org/10.31261/fl.2022.10.05.

Full text
Abstract:
Na tle innych zaburzeń mowy jąkanie nie wykazuje wysokiej frekwencji. Dotyczy jednak osób w różnym wieku z różnych środowisk, żyjących w różnych czasach i miejscach. Dla osób z nim się zmagających często stanowi źródło frustracji i stresu. Niestety – jak wykazują badania – w całym społeczeństwie poziom wiedzy na temat jąkania nie jest zbyt wysoki, a osoby mówiące niepłynnie często doświadczają negatywnych reakcji społecznych (wyśmiewanie, drwina, niska ocena ich potencjału). Potwierdzają to badania z wykorzystaniem wystandaryzowanych narzędzi: POSHA-S/C oraz POSHA-S-Child. Do przyczyn upowszechniania się stereotypowego obrazu jąkania i mitów na ten temat zaliczyć można m.in. portretowanie tego zjawiska w filmach fabularnych. Należy mieć jednak nadzieję, że powstające w ostatnich latach filmy dokumentalne mogą przyczynić się do zmiany tego obrazu.W niniejszym artykule podjęto próbę oceny, czy skonfrontowanie studentów z treścią pełnometrażowego filmu dokumentalnego o jąkaniu (When I stutter – „Czasami się jąkam”) może wpłynąć na zmianę percepcji tego zjawiska wśród respondentów, a przede wszystkim na zmianę postaw społecznych wobec jąkania i na zmianę stereotypowego postrzegania osób jąkających się. Badania metodą sondażu diagnostycznego przeprowadzono na grupie 158 studentów z dwóch polskich uczelni (Uniwersytet Rzeszowski i Państwowa Uczelnia im. Stefana Batorego w Skierniewicach). Ankietowani wypełnili kwestionariusze przed projekcją filmu i po niej. Wyniki przeprowadzonych analiz jednoznacznie pokazały zmianę postaw wobec osób jąkających się. Respondenci przed wydarzeniem uznawali, że istnieją liczne ograniczenia w wykonywaniu wielu zawodów (głównie logopedy, nauczyciela i aktora), po spotkaniu zmienili zdanie na ten temat – większość nie widziała już żadnych ograniczeń. Przed projekcją 2/3 ankietowanych uznało jąkających się za nerwowych, nieśmiałych i zalęknionych, po obejrzeniu filmu dominowały opinie, że są oni przede wszystkim odważni i wrażliwi. W ankiecie PRE respondenci sugerowali, że jąkający się powinni wkładać więcej wysiłku w pracę nad swoją mową, po projekcji takich sugestii było zdecydowanie mniej, a dominowały stwierdzenia o akceptacji i pochwałach.Wszyscy uczestnicy spotkań podkreślali potrzebę upowszechniania filmów oraz organizowania wydarzeń przybliżających problemy osób zmagających się z jakimikolwiek ograniczeniami. Wyniki badań (zarówno tych zaprezentowanych w artykule, jak i innych dostępnych w literaturze przedmiotu) pozwalają wysnuć tezę, że film – jako medium ogólnodostępne i stosunkowo łatwe w odbiorze – może odgrywać znaczącą rolę dla zmiany postaw wobec osób zmagających się z rozmaitymi zaburzeniami. Nie tylko zatem można, ale wręcz trzeba go wykorzystywać dla podniesienia wiedzy społeczeństwa o różnych zaburzeniach, chorobach, niedyspozycjach.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
28

Miliūnaitė, Rita. "New Lexis in the Interaction of Languages and Cultures: The Case of "Selfie" in the Lithuanian Language." Acta Baltico-Slavica 45 (December 31, 2021). http://dx.doi.org/10.11649/abs.2587.

Full text
Abstract:
New Lexis in the Interaction of Languages and Cultures: The Case of Selfie in the Lithuanian LanguageThis article deals with the adaptation of the English neologism selfie in the Lithuanian language. It sheds light on how selfie first appeared in Australian English back in 2002 and on the socialisation and lexicalisation of this word in the English and Lithuanian languages. The aim here is to analyse the characteristics of the usage of the neologism selfie and its adapted form selfis in the Lithuanian language as well as its rivalry with other Lithuanian equivalents of the word.Based on the usage data obtained from the Database of Lithuanian Neologisms, the online corpus WebCorp, and the Google search engine, the loanword selfie was found to have first appeared in Lithuanian blogs back in 2013 at the latest. After a brief period of time, in early 2014 or sooner, it began vying with its Lithuanian equivalent, asmenukė. Eventually, with the formational families of selfis and asmenukė expanding, two rival lexical semantic systems have emerged in the Lithuanian language, both consisting of what usually are variations of the name of the object (selfie, selfis and asmenukė, asmenutė, asmeninukė), actor (selfininkas, -ė, selfukininkas, -ė and asmenukininkas, -ė), action (selfintis and asmenukintis), and additional tool (selfi stikas, selfio lazda and asmenuklazdė), as well as the different new versions thereof.After it had made its way into the Lithuanian language, the English neologism selfie (selfis), as the name for a new sociocultural phenomenon with its own semantic and formational family, became anchored there and was adapted to the inflectional system of the host language just as it provided an impetus for producing local equivalents. This case can be considered to be a typical mini-model, one that demonstrates what happens when a loanword for a new and trendy element of reality, which therefore has a considerable potential to spread, enters the Lithuanian language. Without a shadow of doubt, similar processes are also taking place in other languages that have borrowed this word. New comparative neological studies of other languages would help us form a better understanding of the origin, functioning, and prevalence of neologisms, as well as the mechanisms of how local equivalents of borrowings are made and how they compete with them. Nowa leksyka w interakcji języków i kultur: przypadek selfie w języku litewskimNiniejszy artykuł jest poświęcony adaptacji angielskiego neologizmu selfie w języku litewskim. Rzuca światło na to, jak słowo selfie pojawiło się po raz pierwszy w australijskiej odmianie języka angielskiego w 2002 roku oraz na jego socjalizację i leksykalizację w języku angielskim i języku litewskim. Opracowanie ma na celu analizę cech użycia neologizmu selfie i zaadaptowanej formy selfis w języku litewskim oraz jego rywalizacji z innymi litewskimi odpowiednikami.Na podstawie informacji z Bazy Danych Litewskich Neologizmów, internetowego korpusu WebCorp i wyszukiwarki Google, stwierdzono, że zapożyczenie selfie pojawiło się po raz pierwszy na litewskich blogach najpóźniej w 2013 roku. Wkrótce, na początku 2014 roku lub wcześniej, zaczęło rywalizować ze swoim litewskim odpowiednikiem: asmenukė. Ostatecznie, wraz z rozwojem rodzin wyrazów selfis i asmenukė, w języku litewskim pojawiły się dwa rywalizujące ze sobą leksykalne systemy semantyczne, składające się z odmian nazwy obiektu (selfie, selfis i asmenukė, asmenutė, asmeninukė), aktora (selfininkas, -ė, selfukininkas, -ė i asmenukininkas, -ė), czynności (selfintis i asmenukintis) i dodatkowego narzędzia (selfi stikas, selfio lazda i asmenuklazdė) oraz rozmaitych nowych wersji tych nazw.Po przejściu do języka litewskiego, angielski neologizm selfie (selfis), jako nazwa nowego zjawiska społeczno-kulturowego z własną rodziną semantyczną i słowotwórczą, został w nim zakotwiczony i dostosowany do rodzimego systemu fleksyjnego i dał impuls do tworzenia lokalnych odpowiedników. Ten przypadek można w pewnym sensie uznać za modelowy, pokazuje bowiem, co się dzieje, gdy zapożyczenie nazwy na określenie nowego i bardzo modnego elementu rzeczywistości, który ma zatem znaczny potencjał rozprzestrzeniania się, wchodzi do języka litewskiego. Podobne procesy bez wątpienia zachodzą również w innych językach, które zapożyczyły to słowo. Podjęcie nowych badań porównawczych pomogłoby lepiej zrozumieć powstawanie, funkcjonowanie i rozpowszechnianie się neologizmów, a także mechanizmy tworzenia rodzimych odpowiedników i ich konkurowania z zapożyczeniami.
APA, Harvard, Vancouver, ISO, and other styles
We offer discounts on all premium plans for authors whose works are included in thematic literature selections. Contact us to get a unique promo code!

To the bibliography