Auswahl der wissenschaftlichen Literatur zum Thema „Jarðfræði“

Norræna eldfjallastöðin var sett á laggirnar á haustdögum 1973 með fámennu starfsliði. Um sumarið hafði dr. Guðmundur Ernir Sigvaldason jarðefnafræðingur verið ráðinn forstöðumaður, en hann var þá starfandi í Mið-Ameríku á vegum Sameinuðu þjóðanna. Þetta sumar voru fengnir tveir ungir jarðfræðingar, Páll Imsland og Guðbjartur Kristófersson, til að safna bergsýnum af hálendi Íslands sem nokkurs konar undirstöðu fyrir væntanlegar rannsóknir. Guðmundur kom til starfa í október en Halldór Ólafsson rennismiður var ráðinn tæknimaður 1. nóvember. Um svipað leyti var Níels Óskarsson trésmiður ráðinn til starfa, en hann hafði áður verið ráðinn tæknimaður til Raunvísindastofnunar Háskólans og búinn að vinna þar nokkur ár undir handleiðslu Guðmundar Sigvaldasonar. Það var svo ekki fyrr en 10. október 1974 sem Norræna eldfjallastöðin var opnuð formlega með fullskipuðu starfsliði og styrkþegum. Fyrstu erlendu styrkþegarnir komu til landsins í byrjun júní 1974 fyrir utan Ellen Sigmond sem kom með manni sínum, Guðmundi Sigvaldasyni, haustið 1973. Fljótlega eftir að erlendu styrkþegarnir voru búnir að koma sér fyrir, var hafist handa við undirbúning ferðar til kynningar á jarðfræði Íslands og þar með væntanlegum starfvettvangi þeirra að hluta til. Haustið 1973 hafði verið keyptur langur LandRover jeppi fyrir starfsemi stofnunarinnar og skyldi hann notaður í ferðalagið ásamt rússajeppa sem Raunvísindastofnun Háskólans léði til fararinnar. Jeppa Raunvísindastofnunar ók nýráðinn tæknimaður hennar, Ævar Jóhannesson trésmiður, ljósmyndari og sjálfmenntaður rafeindafræðingur. Aðrir þátttakendur í þessari fyrstu kynningarferð stofnunarinnar voru Guðmundur forstöðumaður, Karl Grönvold jarðfræðingurog sérfræðingur á stofnuninni, Níels Óskarsson tæknimaður, nemi í jarðfræði og styrkþegarnir Ellen Sigmond og Tore Prestvik frá Noregi, Jörgen G. Larsen frá Danmörku og Íslendingurinn Páll Imsland. Svíinn Karlsson, sem var gestkomandi á stofnuninni, kom einnig með ásamt Jan Kribek jarðfræðingi frá Tékkóslóvakíu, en hann hafði fengið starfsaðstöðu hjá Norrænu eldfjallastöðinni. Halldór var ökumaður á stofnunarbílnum.

Dýrmætt var fyrir blaðamann að eiga Sigurð Þórarinsson jarðfræðing að þegar einhver ósköp fóru að gerast og jörðin að spúa eldi einhvers staðar á hálendinu, undir jökli eða úti á rúmsjó. Alltaf kemur út blað næsta morgun – eftir fáa klukkutíma- og þar vilja lesendur fá að vita nákvæmlega hvað er að gerast, hvað hafi gerst og hvað muni gerast. Hrædd er ég um að oft hefði orðið fátt um svör á fyrstu dögum hamfaranna, ef við hefðum ekki haft tiltækan þennan ljúfling, sem á mestu annastundum lífs síns taldi ekki eftir sér að svara þolinmóður spurningum fávísra um þau efni.